Πολιτισμός και πολιτική

Στην Αθήνα βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα ο ισραηλινός συγγραφέας Αβραάμ Γεοσούα για να παρουσιάσει το νέο του μυθιστόρημα που κυκλοφορεί στα ελληνικά («Ρετροσπεκτίβα», Πόλις, 2014). Σε συνάντηση στο πλαίσιο της επίσκεψής του έδειξε αυθεντικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα κάνοντας πολλές και συγκεκριμένες ερωτήσεις. «Υπάρχει πολιτισμική ανάπτυξη στη χώρα σας στα χρόνια της κρίσης;» ήταν μία από αυτές. Προτού του απαντήσουμε, συμπλήρωσε: «Στο Ισραήλ υπάρχει μεγάλη πολιτισμική δραστηριότητα, πράγμα που καταλήγει εις βάρος της πολιτικής». Και εξηγήθηκε: «Οι καλλιτέχνες αντί να κινητοποιηθούν για την επίτευξη της ειρήνης με τους Παλαιστινίους γυρίζουν μια ταινία ή γράφουν ένα θεατρικό έργο γι’ αυτήν έχοντας την ψευδαίσθηση ότι έτσι λύνεται το ζήτημα». Συγγραφέας ο οποίος αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την πολιτική λύση της αραβο-ισραηλινής διένεξης, ο Γεοσούα μας έκανε να αναλογιστούμε την υπερπληθώρα πεζογραφημάτων (κοινωνικά, αστυνομικά, αισθηματικά κ.ά.) που αξιοποιούν λογοτεχνικά την ελληνική κρίση τα τελευταία χρόνια –έργα δόκιμων αλλά και νεοφώτιστων συγγραφέων. Στην τέχνη τα περισσότερα δεν έχουν να προσφέρουν κάτι νέο ή ενδιαφέρον. Συχνότερα αφήνουν την εντύπωση ότι γράφονται από μια αίσθηση χρέους προς την κομματική ταυτότητα ή ότι ακολουθούν απροβλημάτιστα έναν συρμό. Προσφέρουν μήπως στην αντιμετώπιση του προβλήματος; Η άποψη του ισραηλινού συγγραφέα ήταν ότι «τα πολιτικά ζητήματα απαιτούν δράση για πολιτικές λύσεις, όχι αισθητικές».