Η χρήση των υπηρεσιών του συμβολαιογράφου είναι πολύ πιο συχνή από όσο φαντάζεσθε. Εχετε σκεφθεί, για παράδειγμα, ότι για μεγάλο αριθμό μικρών καθημερινών συναλλαγών χρειάζεστε «πληρεξούσιο έγγραφο» το οποίο συντάσσεται μόνο από συμβολαιογράφο και ότι αυτό το απλό χαρτί αποτελεί από μόνο του μια αυτόνομη συμβολαιογραφική πράξη; Πέραν όμως της έκδοσης ενός πληρεξουσίου θα χρειαστεί να καταφύγουμε στις υπηρεσίες ενός συμβολαιογράφου και για μια σειρά άλλες συνηθισμένες ενέργειες, όπως οι αγοραπωλησίες ακινήτων, οι γονικές παροχές, οι δωρεές, οι αποδοχές κληρονομιάς, οι ένορκες βεβαιώσεις και οι συστάσεις οριζοντίων ιδιοκτησιών, που αποτελούν τις συνηθέστερες πράξεις που γίνονται στα συμβολαιογραφικά γραφεία.


Η εμπλοκή του συμβολαιογράφου στην πραγματοποίηση αυτών των πράξεων τις επιβαρύνει με ένα σεβαστό ποσόν, το οποίο δυστυχώς όμως είναι αδιαπραγμάτευτο. Οι πράξεις αυτές αμείβονται με πάγια δικαιώματα τα οποία καθορίζονται με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Δικαιοσύνης. Είναι σκόπιμο λοιπόν όταν προτιθέμεθα να προχωρήσουμε σε μια από αυτές τις πράξεις να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας το κόστος του συμβολαιογράφου για να μη βγούμε εκτός προϋπολογισμού.


Οπως επισημαίνει ο συμβολαιογράφος κ. Γεώργιος Παπαθεοδώρου, οι συνηθέστερες κατηγορίες πράξεων για τις οποίες θα απαιτηθεί να καταφύγουμε στις υπηρεσίες ενός συμβολαιογράφου είναι οι εξής:


* Οι αγοραπωλησίες.


* Τα συμβόλαια με αντικείμενο τις γονικές παροχές, που αφορούν τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο γονεύς θέλει να μεταβιβάσει την κυριότητα κάποιου ακινήτου στο παιδί του.


* Οι δωρεές οι οποίες αφορούν τις γενικότερες περιπτώσεις όπου ο διαθέτης θέλει να μεταβιβάσει την κυριότητα κάποιου περιουσιακού του στοιχείου σε οποιονδήποτε.


* Οι πράξεις αποδοχής κληρονομιάς, που γίνονται για να βεβαιώσει ο κληρονομών ότι αποδέχεται την κληρονομιά ώστε να περάσει το ακίνητο στο όνομά του.


* Οι ένορκες βεβαιώσεις, που πραγματοποιούνται για διάφορους λόγους. Μία από τις συνηθέστερες περιπτώσεις είναι η έκδοση πιστοποιητικού πλησιέστερων συγγενών που χρησιμοποιείται για τη διαδικασία της απονομής των συντάξεων αποθανόντων συζύγων ή τη διαδικασία υποβολής δικαιολογητικών για την καταβολή φόρου κληρονομιάς.


* Τα πληρεξούσια που εξυπηρετούν ένα πολύ μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων, όπως την εκπροσώπηση από δικηγόρο σε δικαστήρια ή σε αγοραπωλησίες ακινήτων ως το δικαίωμα να χειρίζεται κάποιος άλλος τραπεζικούς λογαριασμούς, να εισπράττει συντάξεις κλπ.


* Οι συστάσεις οριζόντιων ιδιοκτησιών είναι οι πράξεις με τις οποίες ένα ενιαίο ως τότε ακίνητο διαχωρίζεται σε περισσότερες ιδιοκτησίες (διαμερίσματα, καταστήματα, αποθήκες) ώστε να μπορούν να αποτελέσουν ιδιαίτερο αντικείμενο κυριότητος άλλων εμπράγματων δικαιωμάτων.


«Η αμοιβή του συμβολαιογράφου», επισημαίνει ο αντιπρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών κ. Νικόλαος Στασινόπουλος, «καθορίζεται με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Δικαιοσύνης. Κάνοντας ένα συμβόλαιο που έχει αντικείμενο αγοραπωλησία ακινήτου, ανταλλαγή ή διανομή θα πληρώσετε στον συμβολαιογράφο ως αμοιβή το 1,20% της αξίας του ακινήτου που αναγράφεται στο συμβόλαιό σας. Για τις γονικές παροχές και τις δωρεές θα πληρώσετε το 1,20% συν 0,65% επί της αναγραφόμενης στο συμβόλαιο αξίας που είναι το Ταμείο Νομικών».


Σημειώνεται ότι η δαπάνη του Ταμείου Νομικών, η οποία επιβαρύνει όλες τις πράξεις εκτός από τις αγοραπωλησίες, καταβάλλεται στον συμβολαιογράφο αλλά δεν αποτελεί μέρος της αμοιβής του. Ο συμβολαιογράφος υποχρεώνεται να καταβάλει εντός δεκαπενθημέρου από την ημερομηνία καταχωρίσεως της πράξης το ποσόν αυτό. Σε κάθε συμβόλαιο, το οποίο επιβαρύνεται με δαπάνη Ταμείου Νομικών, πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι θα χρεωθείτε και 25.000-30.000 δρχ., ποσό που αντιστοιχεί στα τρία αντίγραφα που συνοδεύουν το συμβόλαιό σας. Από τα αντίγραφα αυτά το ένα ανήκει σε σας, το δεύτερο πηγαίνει στο Υποθηκοφυλακείο για τη μεταγραφή του ακινήτου σας και το τρίτο πηγαίνει στην εφορία.


Ας δούμε λοιπόν τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη. Για την αγορά ενός διαμερίσματος του οποίου η αναγραφόμενη αξία στο συμβόλαιο είναι 10.000.000 δρχ. θα πληρώσετε στον συμβολαιογράφο που θα συντάξει τα σχετικά συμβόλαια 145.000 δρχ. Το ποσόν αυτό αντιστοιχεί σε 120.000 δρχ. που είναι η νόμιμη αμοιβή του, δηλαδή το ποσοστό του 1,20%, και 25.000 δρχ. που είναι το κόστος των τριών αντιγράφων.


Στην περίπτωση δωρεάς ισόποσης αξίας, ο συμβολαιογράφος θα σας ζητήσει να πληρώσετε 210.000 δρχ. Το ποσόν περιλαμβάνει εκτός από την αμοιβή του και το κόστος των αντιγράφων, 65.000 δρχ. επιπλέον, που είναι η υποχρεωτική εισφορά στο Ταμείο Νομικών. Από το 1,20% που πληρώνετε στον συμβολαιογράφο το 85% αυτού του ποσού είναι η φορολογήσιμη αμοιβή του. Το 9% είναι εισφορά στο Ταμείο Νομικών και το 6% είναι εισφορά στο Ταμείο Ασφαλίσεως Συμβολαιογράφων. Π.χ., από τις 120.000 δρχ. που θα πληρώσετε η φορολογήσιμη αμοιβή του συμβολαιογράφου είναι 102.000 δρχ. Στο Ταμείο Νομικών δίνετε 10.800 δρχ. και το Ταμείο Ασφάλισης Συμβολαιογράφων παίρνει 7.200 δρχ.


Οι πράξεις που δεν αμείβονται με αναλογικό δικαίωμα, δηλαδή τα πληρεξούσια, οι ένορκες βεβαιώσεις κλπ., αμείβονται με βάση τις τιμές που καθορίζει η υπουργική απόφαση και το κόστος κυμαίνεται ανάλογα με το πόσα φύλλα απαιτούνται για την κάθε πράξη. Το κόστος των πράξεων αυτών είναι 4.540 δρχ. το πρώτο φύλλο και 2.056 δρχ. για όσα επιπλέον χρειαστούν. Στις τιμές αυτές το δικαίωμα του συμβολαιογράφου είναι 3.000 δρχ., το χαρτόσημο 180 δρχ., το μεγαρόσημο 100 δρχ. και το κόστος του ενός αντιγράφου 1.260 δρχ. Για τα επόμενα φύλλα το κόστος των 2.056 δρχ. του κάθε φύλλου διαμορφώνεται σε 1.160 δρχ. που στοιχίζει το κάθε αντίγραφο και 896 δρχ. που στοιχίζει η πράξη.


Μία ακόμη περίπτωση που μπορεί να σας φέρει στην πόρτα ενός συμβολαιογραφείου χωρίς να το… καταλάβετε είναι αυτή της συνομολόγησης δανείου. Τα συμβόλαια που έχουν αντικείμενο τα δάνεια απασχολούν αρκετά τα συμβολαιογραφικά γραφεία. Στις περιπτώσεις αυτές η αμοιβή του συμβολαιογράφου είναι το 1,20% της αξίας του δανείου που αναγράφεται στο συμβόλαιο και ο συμβαλλόμενος επιβαρύνεται με 1,3% επί της αναγραφόμενης αξίας που είναι για το Ταμείο Νομικών και 3,6% πάλι επί της αναγραφόμενης αξίας που είναι η δαπάνη του χαρτοσήμου.