Ο έγκριτος επιστημονικός οίκος Elsevier στη διεθνή κατάταξή του τους έχει συμπεριλάβει στο 2% των κορυφαίων επιστημόνων, βάσει της απήχησης του ερευνητικού τους έργου στην Τεχνητή Νοημοσύνη, τη Βιοϊατρική Τεχνολογία και την Ιατρική Πληροφορική.
Οι επιστημονικές τους δημοσιεύσεις έχουν εκατοντάδες ετεροαναφορές και η επιστημονική τους επιδραστικότητα είναι αναμφισβήτητη. Οι καθηγητές Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ιωάννης Τσούλος και Χρυσόστομος Στύλιος δέχθηκαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις μας και ιδού τι προέκυψε από την πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία μαζί τους.
Τι σας γοήτευσε πιο πολύ στην Επιστήμη των Υπολογιστών που την περίοδο των σπουδών σας βρισκόταν στα πρωταρχικά στάδιά της;
Χρυσόστομος Στύλιος: «Κατ’ αρχάς, ήταν η δυνατότητα να μπορέσεις να φτιάξεις πράγματα, να σχεδιάσεις αλγορίθμους, να μπορέσεις με τους αλγορίθμους να κάνεις μία μηχανή και όταν μιλάμε για μηχανή εννοούμε ένα σύστημα που παίρνει και εισόδους που μπορεί να είναι κάτι απλό, όπως αισθητήρες ή κάτι πιο προηγμένο, όπως ένα μικρόφωνο που καταγράφει μια συνομιλία ή μια κάμερα. Μαζεύεις αυτά τα δεδομένα από το φυσικό περιβάλλον και μετά με έξυπνους αλγορίθμους σου έχεις μία έξοδο, όπως για παράδειγμα μια πρόβλεψη για τον καιρό ή αντίστοιχα να κάνεις διαγνώσεις ασθενειών, βοηθώντας έτσι ανθρώπους. Ολες αυτές οι δυνατότητες που σου δίνουν οι υπολογιστές ήταν αυτό που με γοήτευσε και με έκανε να ασχοληθώ με την Πληροφορική και με την Τεχνητή Νοημοσύνη».
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπως και άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα, έχει κεντρικό ρόλο τόσο στην έρευνα όσο και στην ποιότητα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Πιστεύετε, όμως, ότι η εκπαίδευση επιδέχεται σημαντικές βελτιώσεις στη χώρα μας;
Χ.Σ.: «Προφανώς, γιατί η εκπαίδευση είναι κάτι ζωντανό, διότι μεταβάλλονται οι τομείς στους οποίους πρέπει να εκπαιδεύσουμε τους ανθρώπους. Τόσο η τριτοβάθμια όσο και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση πρέπει να εξελίσσονται και, προκειμένου να γίνεται αυτό, εμείς οι καθηγητές οφείλουμε να αυξάνουμε τις γνώσεις μας, τις δυνατότητές μας και να χρησιμοποιούμε σύγχρονο εκπαιδευτικό υλικό. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ChatGPT, ένα εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης στο οποίο μπορείς να ζητήσεις να συντάξει ένα κείμενο, λόγου χάρη. Εμείς πρέπει να μάθουμε να το αξιοποιούμε. Ή, στην εποχή του κορωνοϊού, κατά την οποία δεν μπορούσαμε να κάνουμε μάθημα στα αμφιθέατρα και έπρεπε να αξιοποιήσουμε τις καινούργιες τεχνολογίες για να διεξάγουμε το μάθημα εξ αποστάσεως. Οι τεχνολογίες είναι πλέον στα χέρια μας και πρέπει συνεχώς να αλλάζει η εκπαιδευτική διαδικασία, κάτι που είναι πολύ δύσκολο και απαιτεί αρκετή προσπάθεια, τόσο από τους διδάσκοντες όσο και από την Πολιτεία που πρέπει να στηρίξει την αξιοποίηση όλων αυτών των εργαλείων».
Σε μια εποχή που η τεχνολογία έχει εισβάλει δυναμικά στην εκπαίδευση, θεωρείτε πως η ΤΝ μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της εκπαίδευσης τόσο στη δεύτερη όσο και στην τρίτη βαθμίδα;
Χ.Σ.: «Προφανώς, όπως ήδη ανέφερα. Τα επόμενα χρόνια θα δούμε ότι αυτά τα εργαλεία της Τεχνητής Νοημοσύνης, όπως το ChatGPT, θα σου επιτρέπουν να φτιάχνεις μια περίληψη από ένα κείμενο ή, όπως γίνεται εδώ στο τμήμα, με το σύστημα εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας με το οποίο μπορείς να δείξεις ένα ιστορικό γεγονός και οι φοιτητές μπορούν να αλληλεπιδράσουν μέσα στο περιβάλλον».
Τι θα λέγατε σε έναν μαθητή της Γ’ Λυκείου που ζει στην Αρτα και σκέφτεται να σπουδάσει στην πόλη του;
Χ.Σ.: «Αρχικά, έχουμε στην Αρτα τρία πολύ καλά Τμήματα. Το πρώτο είναι το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στο οποίο έχουμε ένα μεγάλο και αξιόλογο προσωπικό που έχουν άμεση σχέση και με ελληνικά, αλλά και με διεθνή πανεπιστήμια και οι φοιτητές μπορούν μετά τις σπουδές τους να κάνουν μεταπτυχιακό και διδακτορικό. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα ανταλλαγής και συνεργασίες με μεγάλα εκπαιδευτικά κέντρα ή εταιρείες της Ευρώπης. Υπάρχει το Τμήμα Μουσικών Σπουδών, το οποίο προτιμούν φοιτητές από όλη την Ελλάδα ενώ υπάρχουν αντίστοιχα Τμήματα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη γιατί έχει τα αντίστοιχα επαγγελματικά δικαιώματα και οι φοιτητές μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους.
Τέλος, το Γεωπονικό Τμήμα, που ασχολείται και με καθαρά αγροτικά ζητήματα, με τους φοιτητές να μπορούν να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους στον κάμπο της Αρτας, αλλά και μία πολύ πιο σημαντική κατεύθυνση, που αφορά τη ζωική παραγωγή, ένα οικονομικό αντικείμενο που αφορά τη διατροφή μας. Θεωρώ ότι και στα τρία Τμήματα της Αρτας έχουν αποδείξει οι καθηγητές αλλά και οι απόφοιτοι ότι έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά».
Το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, αν και νεοϊδρυθέν, έχει συμβάλει στην προαγωγή της φήμης της πόλης μας. Ποιοι είναι οι νέοι στόχοι του Τμήματος σε αυτόν τον τομέα;
Ιωάννης Τσούλος: «Εχουμε ήδη 200 εισακτέους στο προπτυχιακό πρόγραμμα και 30 στο μεταπτυχιακό. Την επόμενη χρονιά σκοπεύουμε να οργανώσουμε νέο μεταπτυχιακό πρόγραμμα για να προωθήσουμε πιο εξειδικευμένες τεχνολογίες, όπως την Τεχνητή Νοημοσύνη. Επίσης, ένας άλλος στόχος είναι η ίδρυση Μηχανικού Διδακτορικού, στο οποίο οι συμμετέχοντες θα είναι εργαζόμενοι στη βιομηχανία».
Γνωρίζω ότι το επιστημονικό σας έργο περιλαμβάνει συνεργασίες με εξαίρετους επιστήμονες της Ελλάδας και του εξωτερικού. Νομίζετε πως η Ελλάδα συμβαδίζει με τα νέα δεδομένα στον χώρο της Πληροφορικής ή υπάρχουν πολλά βήματα να γίνουν;
Ι.Τ.: «Σε πολλούς τομείς, προφανώς, υπάρχουν πολλά ακόμα να γίνουν, αλλά και σε άλλους είμαστε από τους πρώτους παγκοσμίως, όπως σε θέματα εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Τεχνητής Νοημοσύνης, με Ελληνες που διαπρέπουν τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και συγκαταλέγονται στους πρώτους και καλύτερους επιστήμονες παγκοσμίως».
Τι θα λέγατε σε έναν μαθητή της Γ’ Λυκείου που ζει στην Αρτα και σκέφτεται να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο στην πόλη του;
Ι.Τ.: «Να το επιλέξει γιατί και τα τρία Τμήματα στην Αρτα παρέχουν εκπαίδευση και έρευνα σε τεχνολογίες αιχμής. Στο Τμήμα μας ο φοιτητής θα μάθει πράγματα που είναι πάρα πολύ κοντά στις νέες τάσεις της Πληροφορικής και θα εντρυφήσει σε νέες τεχνολογίες που εμφανίζονται».