Μία ακόμα συμφωνία-σταθμό ολοκλήρωσε την περασμένη Δευτέρα η εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης OpenAI, τη φορά αυτή με την κατασκευάστρια ημιαγωγών AMD. Είναι η τελευταία μιας σειράς «ντιλ» που υπέγραψε το τελευταίο διάστημα ο Σαμ Αλτμαν της OpenAI. Διότι είχαν προηγηθεί ανάλογες συμφωνίες συνεργασίας με τη Nvidia, την Oracle, την CoreWave και άλλες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που φτάνουν σε αξία συνολικά το 1 τρισ. δολάρια, μόνο από την αρχή του έτους.
Από τις αρχές της εβδομάδας αναλυτές στα διεθνή μέσα ενημέρωσης άρχισαν να υποψιάζονται μήπως το τρομερό παιδί της τεχνητής νοημοσύνης έχει «ξανοιχτεί» πολύ. Την Τετάρτη η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα και η Τράπεζα της Αγγλίας προειδοποίησαν δημοσίως για τον κίνδυνο «απότομης διόρθωσης των κεφαλαιαγορών», σκάσιμο δηλαδή μιας φούσκας ανάλογης με εκείνη των εταιρειών dot.com προ 25ετίας.
Ευλόγως αναλυτές και διεθνή μέσα ενημέρωσης άρχισαν να υποψιάζονται μήπως το τρομερό παιδί της τεχνητής νοημοσύνης έχει «ξανοιχτεί» πολύ. Ο Αλτμαν, που αποκάλυψε πρόσφατα ότι κάποια βράδια δυσκολεύεται να κοιμηθεί αναλογιζόμενος τις θέσεις εργασίας που θα κλέψει από τις επόμενες γενεές η ΑΙ, ίσως θα έπρεπε να χάνει τον ύπνο του αφενός με τις τεράστιες οικονομικές υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η OpenAI και με τον υπερδανεισμό της και αφετέρου με το ότι ακόμα, όπως και η ίδια παραδέχεται, τα κέρδη… αργούν. Εκλεισε το 2024 με ζημιές περίπου 5 δισ. δολαρίων και υπολογίζει ότι θα χάνει ακόμα δισεκατομμύρια κάθε χρόνο έως το έτος 2029.
Το «μεγάλο γεγονός»
Δεν είναι η πρώτη φορά που μια εταιρεία υψηλής τεχνολογίας απολαμβάνει την πολυτέλεια να διαθέτει μια αποτίμηση αστρονομική δίχως ακόμα να εμφανίζει κέρδη εκμεταλλευόμενη το ότι η καινοτομία που κομίζει στη ζωή των ανθρώπων είναι το «τελευταίο μεγάλο γεγονός» του πλανήτη. Οπως γράφουν οι Τάμπι Κίντερ και Τζορτζ Χάμοντ στους «Financial Times», και η Microsoft και η Google βρίσκονταν κάποτε στη θέση της OpenAI.
Αλλά η εταιρεία του Σαμ Αλτμαν είναι «μια επιχείρηση με πολύ μεγαλύτερη ένταση κεφαλαίου συγκριτικά με τις Microsoft και Google». Επίσης, οι ρεπόρτερ σημειώνουν ότι η OpenAI ουδέποτε ως τώρα φρόντισε να εξορθολογικοποιήσει τα κόστη της. «Και ο Τζεφ Μπέζος της Amazon και ο Λάρι Ελισον της Oracle εισηγήθηκαν επαναστατικές καινοτομίες, αλλά αφού έφτασαν στο χείλος της χρεοκοπίας έσπευσαν να περικόψουν δραστικά τα λειτουργικά τους κόστη» γράφουν οι Κίντερ και Χάμοντ.
«Η κερδοφορία δεν ήταν ποτέ μέσα στις 10 κορυφαίες ανησυχίες μου» δήλωσε την περασμένη Δευτέρα ο Σαμ Αλτμαν. Ο ηλικίας 40 ετών μηχανικός και μάνατζερ επανέλαβε την πεποίθησή του ότι τα επόμενα χρόνια η OpenAI θα πολλαπλασιάσει τον τζίρο της από τα 12 δισ. δολάρια που υπολογίζεται εφέτος.
Ουδεμία αντίρρηση, αλλά τα ανοίγματα που έχει κάνει η εταιρεία είναι ήδη πολλαπλάσια των εσόδων της. Με τζίρο 12 δισ. δολαρίων η OpenAI έχει αναλάβει υποχρεώσεις 1 τρισ. δολαρίων, δηλαδή 1.000 δισεκατομμυρίων. Ο λόγος τζίρου προς υποχρεώσεις είναι 1,2 προς 100.
«Η OpenAI δαπανά χρήματα για υποδομές, τσιπ και ταλέντα δίχως να διαθέτει ούτε τη μαγιά από τα κεφάλαια που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση αυτών των μεγαλεπήβολων σχεδίων» γράφουν οι ρεπόρτερ των «FT».
Η εταιρεία υπέγραψε εφέτος συμφωνίες για την ανάπτυξη των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης που θα της δώσουν πρόσβαση σε υπολογιστική ισχύ άνω των 20 γιγαβάτ την επόμενη δεκαετία – πρόκειται για ισχύ που αντιστοιχεί σε αυτήν 20 πυρηνικών αντιδραστήρων. Αλλά «οι συμφωνίες δημιουργούν για αυτήν τεράστιες υποχρεώσεις που θα μπορούσαν να της κοστίσουν 10 δισ. δολάρια μόνο εφέτος» δήλωσε στους «FT» η Τζιλ Λούρια, αναλύτρια της DA Davidson.
Ενα νέο 2000;
Το ερώτημα που αβίαστα ανακύπτει – και πλέον διατυπώνεται κατά κόρον δημοσίως – είναι αν η φούσκα των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας έχει λάβει τέτοιες διαστάσεις που οδεύουμε σε ένα νέο τεχνολογικό κραχ, ανάλογο με εκείνο του έτους 2000. Τη φορά αυτή ο αδύναμος κρίκος μοιάζει να είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Και θρυαλλίδα για την καταστροφή ίσως αποδειχθεί η OpenAI.
Ασφαλώς η μεγαλύτερη σε αξία από όλες τις τεχνολογικές startup στον κόσμο εταιρεία διαθέτει δικλίδες ασφαλείας και βαλβίδες εκτόνωσης της ανησυχίας των επενδυτών. Το τελευταίο 12μηνο έχει συγκεντρώσει 47 δισ. δολάρια από συμφωνίες επιχειρηματικών κεφαλαίων και, σύμφωνα με πληροφορίες των «FT», ετοιμάζεται να συγκεντρώσει δεκάδες δισ. δολάρια σε χρέος για τη χρηματοδότηση υποδομών.
Με αποτίμηση μισού τρισ. δολαρίων πλέον, θα μπορούσε να πουλήσει μετοχές της για να εξυπηρετήσει επείγουσες υποχρεώσεις. Αλλά ήδη η Moody’s εμμέσως (με αφορμή την Oracle) επεσήμανε πόσο μεγάλη θα είναι η μελλοντική εξάρτηση των κέντρων δεδομένων της εταιρείας του Λάρι Ελισον από την εταιρεία του Σαμ Αλτμαν, η οποία «δεν έχει αποδεδειγμένη προοπτική κερδοφορίας». Και το κακό είναι ότι οι προφητείες της καταστροφής στις αγορές συχνά γίνονται αυτοεκπληρούμενες.
