Αντιμετωπίζοντας το 1922 σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο μας προσφέρεται η ευκαιρία να επισκεφθούμε εκ νέου μια πλέον ξεχασμένη περιοχή: την Εγγύς Ανατολή. Μια περιοχή που συμπεριλάμβανε την Ελλάδα και την Παλαιστίνη, τη Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν, ανάμεσα σε άλλες. Η Εγγύς Ανατολή θεωρούνταν από τους δυτικούς ανθρωπιστές που βρίσκονταν στο σημείο ως υπανάπτυκτη. Το πρόσφατο […]
Οσοι παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις ελληνικές οικονομικές υποθέσεις επιμένουν, παρά την αντίθετη περιρρέουσα ατμόσφαιρα, ότι η τρέχουσα κρίση είναι ιδιαίτερη, ή καλύτερα είναι πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες που βάρυναν τη χώρα και τους πολίτες της. Και αυτό γιατί εκτιμούν ότι δεν έχει αμιγώς ελληνικά χαρακτηριστικά και πως θίγει λιγότερο την Ελλάδα σε σχέση […]
Το διεθνές συνέδριο «Παγκόσμιο 1922», το οποίο διεξήχθη στο King’s College London, σε συνεργασία με το Πάντειο Πανεπιστήμιο και το University College Dublin στα τέλη Απριλίου, συγκέντρωσε περίπου είκοσι ομιλητές από διαφορετικά πεδία και γεωγραφικές καταβολές. Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα να εντάξουμε το ελληνοτουρκικό 1922 σε ένα ευρύτερο, παγκόσμιο, πλαίσιο. Θα ακολουθήσει το καλοκαίρι […]
Είναι κανόνας στην πολιτική: μην περιμένεις τίποτα καλό όταν υπάρχει ακρίβεια. Και η ακρίβεια, που άρχισε να αχνοφαίνεται εκεί στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου, σήμερα είναι εδώ, και βροντοφωνάζει την παρουσία της, δυστυχώς άφοβα. Υποβοηθούμενη δε από τους κλασικούς άρπαγες, τους κερδοσκόπους που καιροφυλακτούν σε κάθε έμμεση ή άμεση επανεμφάνισή της, είναι έτοιμη να καταπιεί […]
Στην Ελλάδα πολύ σπάνια έχουμε την ευκαιρία να «βρεθούμε» δίπλα ή πολύ κοντά τέλος πάντων σε μία θεατρική παράσταση, κάποια κινηματογραφική προβολή, ένα εστιατόριο, πολύ περισσότερο στον χώρο ενός γηπέδου με προσωπικότητες παγκοσμίου βεληνεκούς. Πώς θα αισθανόσασταν άραγε αν μέσα σε ένα γήπεδο μπάσκετ ή ποδοσφαίρου, ξαφνικά «έσκαγε μύτη» σε μία κοντινή κερκίδα ή στην […]
Ο πόλεμος του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία εντάσσεται σε μία μακρά παράδοση, τις καταβολές της οποίας εντοπίζουμε σχεδόν έναν αιώνα νωρίτερα στην επαύριο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η παράδοση αυτή θέτει τους άμαχους πληθυσμούς στο επίκεντρο της πολεμικής σύγκρουσης. Πριν από το 1914 οι πολεμικές συρράξεις ακολουθούσαν άγραφους κανόνες αναφορικά με τους πληθυσμούς που ήταν […]
Δεν χρειαζόμαστε τη θεωρία για να μάθουμε ότι σε μια κοινωνία το μικρό μιλάει για το μεγάλο. Η καθημερινή ζωή στην Ελλάδα, στο βιωμένο ξεφύλλισμά της, είναι πολλά βιβλία ανάλυσης μαζί και μάλιστα με πληρότητα νοημάτων για την απόδοση της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας. Δήμος, στη βόρεια ζώνη της Αττικής, αποφασίζει να κάνει μικρή παρέμβαση σε […]
Το ολόχρυσο ψαλίδι γεμάτο σπάνια ρουμπίνια δημιουργούσε ένα εκτυφλωτικό παιχνίδι με τις αστραφτερές αχτίδες του ήλιου έτσι όπως εκείνες «άγγιζαν» την επιφάνειά του. Ο μεγαλοβιομήχανος, χρυσός κληρονόμος Φίφης Δελμούζος-Κασσανδρής άφησε πάνω στο design μικροσκοπικό τραπεζάκι το ποτήρι με το λευκό κρασί που λίγες ημέρες πριν είχε προμηθευτεί από το Chateau de Lascaux στη Νότια Γαλλία. […]
Πώς επηρέασε η Μεγάλη Φωτιά της Σμύρνης το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτω στην έρευνά μου. Το προηγούμενο βιβλίο μου «Smyrna’s Ashes» (Οι Στάχτες της Σμύρνης) (Berkeley University Press, 2012) εστίασε στις ευρωπαϊκές απαντήσεις στη φωτιά. Στο νέο μου υπό επεξεργασία βιβλίο με τίτλο «The Last Treaty: The End […]
Τα τελευταία 12-13 χρόνια στην Ελλάδα βιώνουμε πολύ έντονα, με απαρχή την έλευση του 1ου μνημονίου, την επέλαση του λαϊκισμού που όχι μόνο δεν ηττήθηκε, αλλά αντίθετα γιγαντώνεται. Καίρια ευθύνη για αυτό έχουν πολιτικοί και άλλοι που εκφέρουν δημόσιο λόγο και με τις τοποθετήσεις τους ρίχνουν νερό στον μύλο των λαϊκιστών πάσης φύσεως. Το είδαμε […]
Το 1922 αποτελεί μια χρονιά-ορόσημο για την Ελλάδα. Σε αντίθεση όμως με το ένδοξο 1821, έτος έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης κατά της οθωμανικής κυριαρχίας, το 1922 υπήρξε μια τραυματική τομή στην Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Η κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου και η ήττα του ελληνικού στρατού στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1919-1922 είχαν ως συνέπεια τον […]
Δυστοπίας συνέχεια και αυτή την εβδομάδα. Και αν τις προηγούμενες ημέρες ήταν η παντοκρατορία του Ελον Μασκ που απασχολούσε, θυμίζοντας κάτι από το ζοφερό μέλλον του «Black Mirror», τώρα είναι η επικείμενη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών για τις αμβλώσεις που ετοιμάζεται να γυρίσει τη χώρα μισόν αιώνα πίσω, θυμίζοντας κάτι από την […]
Γνώμη
Καταγγέλλοντας τις καταστροφικές συνέπειες των αλλεπάλληλων ευρωπαϊκών πολεμικών συγκρούσεων, ο Βίκτωρ Ουγκώ είχε μιλήσει για την αναγκαιότητα της Ενωμένης Ευρώπης. Μιας Ευρώπης όπου «…δεν θα υπήρχαν σύνορα, ούτε τελωνοφύλακες, ούτε δασμοί και οι συναλλαγές θα ήταν ελεύθερες…», μιας Ευρώπης με «…ένα κοινό νόμισμα, σε δυο μορφές, μεταλλική και χάρτινη, που θα είχε για στήριγμά του […]
Η9η Μαΐου, η Ημέρα της Ευρώπης, είναι μια μέρα υψηλού πολιτικού συμβολισμού και θεσμικής παράδοσης για κάθε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης που υπερηφανεύεται για την ευρωπαϊκή του ταυτότητα. Οπως και η Ελλάδα, που χάρη στην πολιτική ευφυΐα και τόλμη του Κωνσταντίνου Καραμανλή συνέδεσε από νωρίς το ιστορικό της πεπρωμένο με το ενωσιακό εγχείρημα. Ωστόσο, η […]
Οι συνέπειες ενός πολέμου μοιάζουν με τους κύκλους κυμάτων που δημιουργεί το πέταγμα μιας πέτρας στη θάλασσα: βαθύτερες, δριμείες και ηχηρές στην εστία, αλλά με ευρύτερες, υπόκωφες, σχεδόν ατέρμονες προεκτάσεις, η δριμύτητα των οποίων παραμένει αόρατη στο γυμνό μάτι, αλλά κάποιες φορές αποκαλύπτεται σε βάθος χρόνου. Οι πρώτες συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία μάς ταλανίζουν […]
H νέα πλατεία είναι ψηφιακή. Χιλιάδες άνθρωποι ενημερώνονται και επικοινωνούν πια αποκλειστικά μέσω των πλατφορμών (Facebook, Twitter κ.λπ.). Σε αντίθεση, όμως, με την πλατεία του χωριού που είναι δημόσιος χώρος, η ψηφιακή πλατεία είναι μεν δημόσιος χώρος που ελέγχεται, ωστόσο, από ιδιωτικές εταιρείες. Και κάπου εδώ περιπλέκονται τα πράγματα. Μερικές μέρες πριν, ανακοινώθηκε ότι ο […]
Τελικά πόσο θα επηρεάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αύξηση της τιμής πετρελαίου την ελληνική οικονομία; Το ΔΝΤ μείωσε την εκτίμησή του για τις προοπτικές ανάπτυξης κατά 1,1 ποσοστιαίες μονάδες, στο 3,5% το 2022. Και αυτό όταν η τιμή του Brent έχει αυξηθεί από τα 79 δολάρια ανά βαρέλι στα τέλη του 2021 στα […]
Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και παρά ορισμένες αρχικές αμφιβολίες, μάλλον λίγων Ευρωπαίων, για τη σκοπιμότητα ύπαρξης της Ατλαντικής Συμμαχίας στις νέες συνθήκες, το ΝΑΤΟ αποτέλεσε τον βασικό παράγοντα της νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας στην Ευρώπη: Επέτρεψε την απορρόφηση των συνεπειών της ενοποίησης της Γερμανίας, η οποία προκαλούσε την ανησυχία όχι μόνο της τότε Σοβιετικής […]
Θα ήταν ένα μικρό μνημείο πολιτικού σουρεαλισμού: Ενα κόμμα δημιουργεί ένα σποτ για τις εσωκομματικές του εκλογές, αλλά τελικά μιλάει για τους λογαριασμούς στο ρεύμα. Θα ήταν και μια άσκηση πολιτικής επιστήμης: Ποια λογική μπορεί να συνδέει την ανάδειξη της νέας ηγεσίας ενός κόμματος με την τσέπη του καταναλωτή; Πώς γίνεται το κάλεσμα στην κάλπη […]