Το αρκτικόλεξο DOGE (Department of Government Efficiency), που στα ελληνικά αποδόθηκε ως Υπηρεσία Κυβερνητικής Αποδοτικότητας, ήταν εκείνη η δομή που στην αρχή του 2025 συνόψιζε τη «φιλοσοφία» του Ντόναλντ Τραμπ για περιστολή των δαπανών στον δημόσιο τομέα και αναμόρφωση των ομοσπονδιακών υπηρεσιών, με απώτερο στόχο την εξοικονόμηση πόρων μέσω της πάταξης της γραφειοκρατίας.

Σε αυτή την νέα υπηρεσία, που ενείχε ρόλο ιδιότυπου υπουργείου με δυνατότητες κυβερνητικού συντονισμού, καίριος ήταν ο ρόλος του εκκεντρικού υπερσυντηρητικού μεγιστάνα και πρώην στενού συνεργάτη του Τραμπ, Έλον Μασκ, ο οποίος υπήρξε επικεφαλής της. Δέκα μήνες μετά και με σταθερή απόκλιση από τους αρχικούς στόχους, οι πληροφορίες ότι το φιλόδοξο εγχείρημα «κατεβάζει ρολά» πληθαίνουν.

Αποκλίσεις

Την είδηση για την παύση λειτουργίας της DOGE γνωστοποίησε μιλώντας στο Reuters o διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης Προσωπικού (OPM), Σκοτ Κιούπορ. Συγκεκριμένα, σε δηλώσεις του ανέφερε ότι η DOGE «δεν υπάρχει πλέον» και ότι δεν λειτουργεί ως «κεντρικός φορέας» στον ομοσπονδιακό μηχανισμό. Ο λογαριασμός της υπηρεσίας στο Χ διέψευσε το δημοσίευμα, κάνοντας λόγο για «fake news». Αλλά το ειδησεογραφικό πρακτορείο εμμένει στους ισχυρισμούς του, που θέλουν την DOGE να έχει μπει σε διαδικασία αποσύνθεσης.  Εξέλιξη που αν επιβεβαιωθεί σηματοδοτεί το άδοξο τέλος μιας πολυδιαφημισμένης πρωτοβουλίας, το έργο της οποίας δεν δικαιώνει σε καμία περίπτωση τις αρχικές προσδοκίες.

Αξίζει να υπενθυμιστεί πως όταν αναλάμβανε τα ηνία της εν λόγω υπηρεσίας ο Μασκ δεσμευόταν για εξοικονόμηση πόρων της τάξης των δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων για το πρώτο έτος. Έκτοτε, ο τελικός στόχος αναθεωρήθηκε αρκετές φορές προς τα κάτω, με την τελική εκτίμηση του Μασκ να υπολογίζει τα συνολικά δημοσιονομικά οφέλη σε 150 δισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά κι αυτός ο υπολογισμός δεν δικαιώθηκε επουδενί από τα γεγονότα, αφού οι ισχυρισμοί της νεότευκτης υπηρεσίας ότι εξοικονόμησε 52,8 δισεκ. Από την διασταύρωση ωστόσο των επίσημων στοιχείων ο ιστότοπος Politico μπόρεσε να ανιχνεύσει συμβόλαια ύψους 32,7 δις. Ανάμεσα σε όλα τα άλλα υπήρξαν καταστάσεις μεταξύ απάτης και κωμωδίας, όπως η ακύρωση συμβολαίου της Υπηρεσίας Ελέγχου Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE), το οποίο αφορούσε ποσό οκτώ εκατομμυρίων αλλά εμφανίστηκε με… ένα επιπλέον μηδενικό (ήτοι οκτώ δισεκ.).

Ως αρνητική -σε μεσοπρόθεσμο τουλάχιστον ορίζοντα- καταγράφεται η δράση του DOGE και στην αγορά εργασίας. Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να συρρικνώσει το κυβερνητικό προσωπικό είχαν αποτέλεσμα 317.000 απολύσεων ομοσπονδιακών εργαζομένων και εργολάβων , σύμφωνα με στοιχεία του OPM.

Ακόμη χειρότερα, ο σύντομος βίος της υπηρεσίας συνοδεύτηκε από πραγματικά οδυνηρές συνέπειες σε επίπεδο υγείας, όπως το τέλος του Οργανισμού Βοήθειας για τη Διεθνή Ανάπτυξη (USAID), τον οποίο ίδρυσε ο Τζον Φ. Κένεντι το 1961 και διαχειριζόταν έναν ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 42,8 δισεκ. κατέχοντας τη μερίδα του λέοντος της παγκόσμιας ανθρωπιστικής βοήθειας, και αποτελώντας παράλληλα πολύτιμο εργαλείο ήπιας προβολής της αμερικανικής ισχύος. Ο επιδημιολόγος Μπρουκ Νίκος, του Πανεπιστημίου της Βοστώνης εκτιμά ότι το κλείσιμο του USAID και των προγραμμάτων υγείας που αυτός χρηματοδοτεί σε υπερεθνική κλίμακα συνδέεται με τον έμμεσο θάνατο 630.000 ανθρώπων.

Ερασιτεχνισμός κι ανησυχία

Μια ακόμη ανατριχιαστική πτυχή της δράσης του DOGE αφορά τον αδιανόητο ερασιτεχνισμό ενός επιτελείου που ήταν επιφορτισμένο –υποτίθεται- με την ενστάλαξη μιας κουλτούρας επαγγελματικής συνέπειας. Το γεγονός ότι μέλη της υπηρεσίας απέκτησαν πρόσβαση σε συστήματα πληρωμών που σχετίζονταν με προγράμματα της εμβέλειας των Medicaid και Medicare ή γνωμοδοτούσαν για τη συνέχιση κρίσμιων θεραπειών σχετικά με τον καρκίνο, είναι ενδεικτικό στοιχείο των υπαρκτών κινδύνων που παραβλέφθηκαν.

Χαρακτηριστικότερη περίπτωση εκείνη του 19χρονου Έντουαρντ Κόριστιν (γνωστού με το προσωνύμιο Big Balls), ο οποίος απασχολήθηκε στην υπηρεσία ενώ διέθετε ιστορικό διαρροής απόρρητων εταιρικών δεδομένων. Ο ξυλοδαρμός του από δύο συνομηλίκους του χρησιμοποιήθηκε από τον Λευκό Οίκο ως δικαιολογία για την επέμβαση της Εθνοφρουράς στην Ουάσιγκτον, γεγονός που θεωρήθηκε «πρώτη πράξη» της πολιτικής καταστολής που υιοθέτησε η κυβέρνηση Τραμπ σε μια σειρά μεγαλουπόλεων που ελέγχουν οι Δημοκρατικοί.

Πέρα όμως από τη διάσταση της πολιτικής συνθήκης και της όποιας κεφαλαιοποίησης της, τίθενται ζητήματα που αγγίζουν τον πυρήνα της λειτουργίας του κράτους. «Η DOGE κατέστρεψε της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, κάνοντας τους πολίτες να χάσουν την εμπιστοσύνη τους… Κανείς δεν ξέρει τι μελέτησαν, αντέγραψαν αποθήκευσαν οι υπάλληλοι της υπηρεσίας» σημειώνει σε οξύ τόνο η αρθρογράφος του αμερικανικού ιστότοπου Slate, Κριστίνα Κοτερούτσι, καταλήγοντας: «Είναι το τέλος μιας σύντομης, άσχημης ιστορίας. Αλλά αφήνει πίσω της σκοτεινή κληρονομιά».