Με πιέσεις από την Άγκυρα να συνεχίσει η πορεία που είχε πάρει ο Ερσίν Τατάρ στο Κυπριακό, με δεσμεύσεις από τον ίδιο τον νικητή των «προεδρικών (παράνομων) εκλογών» Τουφάν Ερχιουρμάν περί του για στενή συνεργασία με την Τουρκία σε όλα τα θέματα, αλλά και με «ευχολόγια» για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων περί ομοσπονδίας από την ελληνοκυπριακή -και όχι μόνο- πλευρά, ξημέρωσε η επόμενη ημέρα της νίκης Ερχιουρμάν.

Υπέρ της ομοσπονδίας και της κοσμικότητας

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, η τουρκική κυβέρνηση, μέσω της ρητορικής της, των δηλώσεων Φιντάν κατά κύριο λόγο, έκανε ξεκάθαρο ότι περιμένει από τον Ερχιουρμάν να συνεχίσει στην πορεία της λύσης των «δύο κρατών», παρά το γεγονός ότι ο ίδιος έκανε καμπάνια τόσο υπέρ μιας ομοσπονδίας, όσο και κατά της προσπάθειας της Άγκυρας και του Τατάρ να εμποτίσουν την τουρκοκυπριακή κοινότητα με το πολιτικό Ισλάμ, έναντι της κοσμικότητας.

Από τις αναλύσεις που γίνονται για την εξέλιξη στα κατεχόμενα, γίνεται ξεκάθαρο ότι η νίκη Ερχιουρμάν ήρθε από έναν συνδυασμό αλλαγής τόνου -από τον τουρκικό εθνικισμό και την θεατρικότητα της ερντογανικής σχολής σε κάτι πιο πραγματιστικό- και ρεαλισμό ως προς την αντιμετώπιση της κόπωσης των τουρκοκυπρίων από ζητήματα όπως η οικονομία, η ουσιαστικά υποχρεωτική μετανάστευση.

Ποιος είναι ο Ερχιουρμάν

Ο Ερχιουρμάν, ο οποίος έχει ταχθεί υπέρ των διαπραγματεύσεων για λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, είναι γεννημένος στη Λευκωσία στις 11 Σεπτεμβρίου του 1970 και έχει σπουδάσει νομικά στην Άγκυρα. Παράλληλα έχει εμπειρία από διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, αφού από το 2008 μέχρι και το 2010 ήταν εκ των διαπραγματευτών.

Από το 1999 ως το 2004 εργάστηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης της Τουρκίας με στόχο τη θεσμοθέτηση του συνηγόρου του πολίτη στην Τουρκία.

Εξελέγη βουλευτής στις εκλογές στο ψευδοκράτος το 2013 με το «Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα».

Είναι αρχηγός του «Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος» από το 2016.

Ο Ερχιουρμάν διορίστηκε «πρωθυπουργός» στα Κατεχόμενα τον Ιανουάριο του 2018, έπειτα από τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές στις 7 Ιανουαρίου 2018, στις οποίες επανεξελέγη βουλευτής. Στις 19 Ιανουαρίου 2018 σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού αποτελούμενη από το κόμμα του και το Λαϊκό Κόμμα, το Δημοκρατικό Κόμμα και το Κόμμα Κοινοτικής Δημοκρατίας.

Η κυβέρνηση συνασπισμού διαλύθηκε στις 9 Μαΐου 2019 και διάδοχος του υπήρξε ο Ερσίν Τατάρ, που αργότερα έγινε και «πρόεδρος» του ψευδοκράτους.

Θα γίνουν διαπραγματεύσεις;

Από τα παραπάνω προκύπτει πως ναι μεν οι προσδοκίες της κυβέρνησης της Κύπρου, του ΟΗΕ και των Ευρωπαίων, για επανέναρξη των συνομιλιών έχουν βάση με δεδομένο το παρελθόν του Ερχιουρμάν, όμως δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι στην παρούσα κατάσταση, οι όποιες εξελίξεις στο Κυπριακό δεν θα έρθουν σε πλήρη ευθυγράμμιση του με την Άγκυρα.  Σημειώνεται εδώ ότι ο πρόεδρος της Κύπρου Χριστοδουλίδης, δήλωσε πως θα μπορούσαν να ξεκινήσουν πάλι συνομιλίες από εκεί που έμειναν το 2017 στο Κραν Μοντανά, ενώ αντίστοιχη εκτίμηση υπάρχει από πολλές πλευρές.

Όπως επί παραδείγματι δήλωσε ο πρώην ευρωβουλευτής Νιαζί Κιζιλιούρεκ: «Η νίκη του προσφέρει ελπίδα για ειρήνη στην Κύπρο. Οι υποστηρικτές του λένε ότι αναμένουν πραγματική αλλαγή στην καθημερινή ζωή, ξεκινώντας με μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, και όλοι αναμένουν ότι θα θελήσει να επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ πολύ σύντομα». Σύμφωνα με όσα ανέφερε στον Guardian η νίκη του όμως αποτελεί και μια πρόκληση για την κυβέρνηση της Κύπρου καθώς, όπως τόνισε: «Είναι εύκολο όταν η αντίθετη πλευρά δεν θέλει να μιλήσει, όπως συνέβη με τον Τατάρ. Τώρα θα αναγκαστούν να απαντήσουν σε έναν χαρισματικό Τουρκοκύπριο ηγέτη που θέλει να καθίσει και να διαπραγματευτεί».

Αντιδράσεις κι από Ελλάδα

Το θέμα φυσικά και έχει απασχολήσει και την ελληνική πλευρά, με την γενική κατεύθυνση να είναι πως η όποια συζήτηση για λύση θα πρέπει να είναι εντός του πλαισίου των αποφάσεων του ΟΗΕ.

Όπως ανέφερε ο Δημήτρης Μάντζος, υπεύθυνος Κ.Τ.Ε. Εξωτερικών ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής: «Μετά την οριστικοποίηση της αποτύπωσης της βούλησης των Τουρκοκυπρίων, ανοίγει ο δρόμος για τη συνέχιση της διαδικασίας λύσης του Κυπριακού Προβλήματος, αποκλειστικά και μόνο εντός του πλαισίου που έχει χαράξει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών με τις σχετικές αποφάσεις και τα ψηφίσματά του. Πλέον, πενήντα ένα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, είναι ιστορική αναγκαιότητα η επανένωση της Κύπρου και ο απόλυτος σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας, της εθνικής κυριαρχίας και της ευρωπαϊκής ταυτότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, απέναντι στις παράνομες αιτιάσεις της Τουρκίας για διχοτόμηση του νησιού.

Αντίστοιχα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος τόνισε πως: «Η εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν δημιουργεί θετικές προσδοκίες. Η λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας στην Κύπρο είναι επιλογή ειρήνης και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Κύπρος δικαιούται ένα μέλλον χωρίς στρατεύματα κατοχής και εγγυήσεις τρίτων, με αμοιβαίο σεβασμό και ασφάλεια. Στηρίζουμε την άμεση επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν στον Κραν Μοντανά, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ για τη διζωνική δικοινοτική Ομοσπονδία».

Δήλωση για τις εξελίξεις στα κατεχόμενα έκανε και ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Σύμφωνα με όσα ανέφερε: «Το χθεσινό εκλογικό αποτέλεσμα στη Τουρκοκυπριακή κοινότητα αποτελεί μια θετική εξέλιξη. Η απόφαση των τουρκοκυπρίων να ταχθούν υπέρ μιας λύσης ομοσπονδίας και επανένωσης της Κύπρου, δημιουργεί προσδοκίες για επανεκκίνηση των συνομιλιών στο πλαίσιο των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εύχομαι στον Τουφάν Ερχιουρμάν καλή δύναμη, στο δύσκολο έργο που καλείται να αναλάβει ως ο νέος ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Αξίζει όλοι να αγωνιστούμε- και ιδιαίτερα οι προοδευτικές δυνάμεις- για δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, στη βάση του πλαισίου Γκουτέρρες, χωρίς εγγυήσεις και κατοχικά στρατεύματα, προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους».

Από την πλευρά του το ΚΚΕ σε σχετική ανακοίνωση του, τονίζει πως: «Το ΚΚΕ δεν συμμερίζεται τις προσδοκίες που καλλιεργούνται σε σχέση με την εκλογή του Τουφάν Ερχουρμάν στο ψευδοκράτος, άλλωστε παρόμοιες προσδοκίες διαψεύστηκαν πολλές φορές την προηγούμενη περίοδο και η κατοχή διαιωνίζεται για 51 χρόνια.

Παίρνουμε υπόψη την ιστορική εμπειρία, τη στενή σχέση των ηγετών των κατεχομένων εδαφών με το τουρκικό κράτος και την πολιτική του, τις δηλώσεις του νεοεκλεγέντος ότι θα κινείται σε συνεννόηση με την τουρκική κυβέρνηση, τη θέση του περί “δύο λαών” που παραπέμπει στη λογική των δύο κρατών. Παραμένουν οι επικίνδυνες θέσεις για τα “δύο συνιστώντα κράτη” ως βάση τυχόν διαπραγματεύσεων και είναι σε εξέλιξη ιμπεριαλιστικές παρεμβάσεις και απαράδεκτα διχοτομικά σχέδια.

Τα γεγονότα τονίζουν την αναγκαιότητα της πάλης για Κύπρο ενιαία, ανεξάρτητη, ένα και όχι δύο κράτη, με μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, χωρίς κατοχικά και άλλα στρατεύματα και βάσεις, χωρίς εγγυητές και προστάτες, κοινή πατρίδα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, με τον λαό κυρίαρχο».