Ειρήνη Παπά: Μεγάλο αφιέρωμα στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος και στη Θεσσαλονίκη

Στο αφιέρωμα θα προβληθούν μερικές από τις πιο εμβληματικές ταινίες στις οποίες η Παπά πρωταγωνίστησε, έχοντας στο πλευρό της μερικά από το ιερά τέρατα της 7ης τέχνης

Aπό την Πέμπτη 16 ως την Κυριακή 20 Οκτωβρίου, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τιμούν την Ειρήνη Παπά με ένα μεγάλο κινηματογραφικό αφιέρωμα. Η μεγάλη τραγωδός έφυγε από την ζωή το 2022, στα 93 της χρόνια. Ωστόσο, άφησε πίσω της μια σπουδαία σταδιοδρομία στο θέατρο, το αρχαίο δράμα, τον κινηματογράφο αλλά και στο πεδίο της κοινωνικής ενσυναίσθησης.

Η Ειρήνη Λελέκου, όπως ονομαζόταν πριν παντρευτεί το ηθοποιό Άλκη Παπά, γεννήθηκε το 1929 στο Χιλιομόδι Κορινθίας, από γονείς εκπαιδευτικούς. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Ξεκίνησε την καριέρα της σε επιθεώρηση, αλλά απογειώθηκε με τη συμμετοχή της στη ταινία «Νεκρή Πολιτεία» του Φρίξου Ηλιάδη, η οποία έκανε μεγάλη εντύπωση στο Φεστιβάλ των Καννών.

Η «ζωντανή Καρυάτιδα», όπως ονομάστηκε για την αρχαιοελληνική ομορφιά της, εμφανίστηκε σε ταινίες του Χόλιγουντ και της Τσινετσιτά, σε θεατρικές σκηνές του Μπροντγουέι, σε αρχαίες τραγωδίες στο Ηρώδειο, ενώ αξέχαστες θα μείνουν οι συνεργασίες της με τον Μιχάλη Κακογιάννη, όπως στον «Αλέξη Ζορμπά».

Η Παπά πρωταγωνίστησε σε δύο ακόμα φιλμ του Ελληνοκύπριου δημιουργού που ήταν μεταφορές στη μεγάλη οθόνη αρχαίων τραγωδιών: την «Ηλέκτρα» και την «Ιφιγένεια». Φυσικά η Παπά πρωταγωνίστησε και στο «Ζ» του Κώστα Γαβρά, ταινία που κέρδισε δύο Οσκαρ, καλύτερης διεθνούς ταινίας και μοντάζ.

Στο αφιέρωμα που τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κυρίου Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα, θα προβληθούν μερικές από τις πιο εμβληματικές ταινίες στις οποίες η Παπά πρωταγωνίστησε, έχοντας στο πλευρό της μερικά από το ιερά τέρατα της 7ης τέχνης: Άντονι Κουίν, Γκρέγκορι Πεκ, Κάθριν Χέπμπορν, Βανέσα Ρεντγρέιβ, Τζιαν Μαρία Βολοντέ, Ντέιβιντ Νίβεν, και βέβαια, μία πλειάδα αγαπημένων ελλήνων πρωταγωνιστών.

Αναλυτικότερα θα προβληθούν οι ταινίες: Η λίμνη των στεναγμών του Γρηγόρη Γρηγορίου (1959), Τα Κανόνια του Ναβαρόνε του Τζ. Λι Τόμπσον (1961), Αντιγόνη του Γιώργου Τζαβέλλα (1961), Ηλέκτρα (1962), Αλέξης Ζορμπάς (1964), Τρωάδες (1971) και Ιφιγένεια (1977) του Μιχάλη Κακογιάννη, Ζ του Κώστα Γαβρά (1969), Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι του Φραντσέσκο Ρόσι (1979) και το ντοκιμαντέρ Η Ειρήνη Παπά στην Κύπρο (Μ.Κακογιάννης, 1978).

Και στη Θεσσαλονίκη

Το αφιέρωμα θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα και στη Θεσσαλονίκη (16-19 Οκτωβρίου) με την προβολή έξι ταινιών στην αίθουσα Σταύρος Τορνές (Αλέξης Ζορμπάς, Ηλέκτρα, Τρωάδες, Τα Κανόνια του Ναβαρόνε, Αντιγόνη και Ιφιγένεια).

Επίσης, το Σάββατο 18 Οκτωβρίου (12-15.00), στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, θα πραγματοποιηθεί η συζήτηση “Ειρήνη Παπά -Η συμβολή της στον κινηματογράφο και το θέατρο”, σε συνεργασια με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Έρευνας και Τεκμηρίωσης Παραστάσεων Αρχαίου Ελληνικού Δράματος του ΑΠΘ. Θα συμμετάσχουν ακαδημαϊκοί από την Ελλάδα, την Ισπανία και τη Ν.Ζηλανδία καθώς και οι ηθοποιοί Ρένη Πιττακή, Λυδία Κονιόρδου, Στεφανία Γουλιώτη και Λουκία Μιχαλοπούλου.

Πρόγραμμα προβολών στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (16-20/10)

Πέμπτη 16/10

20:30 ΤΑΙΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ / OPENING FILM

Ηλέκτρα (1962, 110’)

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κακογιάννης

Ηθοποιοί: Ειρήνη Παπά, Γιάννης Φέρτης, Αλέκα Κατσέλη, Θεανώ Ιωαννίδου, Νότης Περγιάλης, Μάνος Κατράκης, Τάκης Εμμανουήλ

Είσοδος με προσκλήσεις –θα διατεθεί περιορισμένος αριθμός εισιτηρίων. Θα ακολουθήσει κοκτέιλ.

Ιφιγένεια

Παρασκευή 17/10

20:00 Η λίμνη των στεναγμών (1959, 82’)

Σκηνοθεσία: Γρηγόρης Γρηγορίου

Ηθοποιοί / Cast: Ειρήνη Παπά, Ανδρέας Μπάρκουλης, Ανδρέας Ζησιμάτος, Θεανώ Ιωαννίδου, Τζαβαλάς Καρούσος, Δημήτρης Καλλιβωκάς, Ελένη Ζαφειρίου

21:30 Irene Papas visits Cyprus (1978, 19’)

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κακογιάννης

Τρωάδες (1971, 105’)

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κακογιάννης

Ηθοποιοί: Katharine Hepburn, Vanessa Redgrave, Ειρήνη Παπά, Genevieve Bujold, Patrick Magee, Brian Blessed

Ηλέκτρα

Σάββατο 18/10

19:30 Αντιγόνη (1961, 98’)

Σκηνοθεσία: Γιώργος Τζαβέλλας

Ηθοποιοί: Ειρήνη Παπά, Μάνος Κατράκης, Ίλυα Λιβυκού, Βύρων Πάλλης, Τζαβαλάς Καρούσος, Γιάννης Αργύρης, Μάρω Κοντού, Νίκος Καζής

21:30 Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι (1979, 150’)

Σκηνοθεσία: Francesco Rosi

Ηθοποιοί: Gian Maria Volonte, Paolo Bonacelli, Alain Cuny, Ειρήνη Παπά, Lea Massari

Κυριακή 19/10

19:15 Ιφιγένεια (1977, 127’)

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κακογιάννης

Ηθοποιοί: Ειρήνη Παπά, Τατιάνα Παπαμόσχου, Κώστας Καζάκος, Κώστας Καρράς, Πάνος Μιχαλόπουλος, Δημήτρης Αρώνης, Χρήστος Τσάγκας

21:30 Τα κανόνια του Ναβαρόνε (1961, 158’)

Σκηνοθεσία: J. Lee Thompson

Ηθοποιοί: Gregory Peck, Anthony Quinn, David Niven, Stanley Baker, Ειρήνη Παπά, Anthony Quayle, James Darren, Gia Scala

Η λίμνη των στεναγμών

Δευτέρα 20/10

19:00 Ζ (1969, 127’)

Σκηνοθεσία: Κώστας Γαβράς / Costa Gavras

Ηθοποιοί: Yves Montand, Jean-Louis Trintignant, Ειρήνη Παπά, Jacques Perrin, François Périer, Charles Denner, Pierre Dux, Georges Géret, Renato Salvatori

21:30 Αλέξης Ζορμπάς (1964, 142’)

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κακογιάννης / Michael Cacoyannis

Ηθοποιοί: Anthony Quinn, Alan Bates, Ειρήνη Παπά, Lila Kedrova, Γιώργος Φούντας, Σωτήρης Μουστάκας, Άννα Κυριακού, Ελένη Ανουσάκη