Οι ηγέτες της Ευρώπης συνεδριάζουν σήμερα στην Κοπεγχάγη, η οποία μοιάζει με φρούριο, όπου και θα συζητήσουν πώς θα ενισχύσουν την άμυνα της Ένωσης αλλά και το πού θα βρουν τα χρήματα για να το κάνουν.

Όπως αναφέρει το Politico, σε ελάχιστες περιπτώσεις κατά τα παρελθόν τα διακυβεύματα μιας Συνόδου ήταν τόσο σημαντικά, την ώρα που οι ΗΠΑ είναι χλιαρές ως προς τη στρατιωτική τους υποστήριξη προς την ήπειρο, ενώ η Μόσχα επιταχύνει τον ρυθμό των προκλήσεών της στα ανατολικά της σύνορα.

Ενώ οι ηγέτες συζητούν, μια γερμανική φρεγάτα έχει σταθμεύσει στο λιμάνι της δανικής πρωτεύουσας, σε μια επίδειξη ισχύος της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφαλείας και παράλληλα σε ένα σημάδι της πολεμικής διάθεσης που υπάρχει στην Κοπεγχάγη. Άλλωστε η ίδια η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, έδωσε το στίγμα, λέγοντας πως η Ευρώπη βρίσκεται σε έναν «υβριδικό πόλεμο».

Η άμυνα και η Ουκρανία βρίσκονται, φυσικά, στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης, με τους ηγέτες να έχουν περίπου τέσσερις ώρες στη διάθεσή τους, έτσι ώστε να καταλήξουν οι ηγέτες σε κάποιο είδος συναίνεσης που μπορεί να επικυρωθεί σε μια περαιτέρω σύνοδο κορυφής της ΕΕ σε τρεις εβδομάδες.

Ακολουθούν τα πέντε ακανθώδη ζητήματα που βρίσκονται στο τραπέζι:

1. Άμυνα

Η Ένωση θα πρέπει να αποφασίσει εάν η Επιτροπή θα ηγηθεί σε εμβληματικά αμυντικά έργα – όπως το «τείχος από μη επανδρωμένα αεροσκάφη» στα ανατολικά της σύνορα, που ανακοινώθηκε από την Κομισιόν τον περασμένο μήνα – ή θα αφήσει την πρωτοβουλία στα μεμονωμένα κράτη-μέλη. Υπογραμμίζεται ότι οι μεγαλύτερες χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, τάσσονται υπέρ μεγαλύτερης εθνικής αυτονομίας.

Επίσης, προς συζήτηση είναι ο τρόπος χρηματοδότησης τέτοιων έργων, με ορισμένες χώρες-μέλη να ευνοούν το κοινό χρέος και άλλες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, να προτιμούν να χρηματοδοτούν τις αμυντικές δαπάνες μέσω του SAFE, του χρηματοδοτικού μέσου της ΕΕ, ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, για την προμήθεια όπλων. Το μπλοκ θέλει να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα, ώστε να μπορέσει να οριστικοποιήσει έναν οδικό χάρτη για τον εξοπλισμό του έως το 2030.

2. Τα παγωμένα δισεκατομμύρια της Ρωσίας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστεύει ότι βρήκε ένα έξυπνο παραθυράκι για να απελευθερώσει τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν «παγώσει» μετά την εισβολή στην Ουκρανία, χρησιμοποιώντας τα για την παροχή «δανείου επανορθώσεων» ύψους 140 δισεκατομμυρίων ευρώ προς το Κίεβο— εφόσον βέβαια καταφέρει να πείσει τα κράτη-μέλη να συμφωνήσουν.

Σύμφωνα με το σχέδιο της Επιτροπής, τα ρωσικά κεφάλαια που έχουν παγώσει από την αρχή του πολέμου θα καταβληθούν στο Κίεβο ως δάνειο με μηδενικό τόκο, με την Ουκρανία να τα αποπληρώνει μόνο όταν η Μόσχα τερματίσει τον πόλεμό και της καταβάλει αποζημιώσεις.

Μια τέτοια κίνηση θα απαιτούσε κανονικά ομόφωνη έγκριση από όλες τις χώρες της ΕΕ, αλλά η φιλικές προς τη Μόσχα Ουγγαρία και Σλοβακία είναι απίθανο να την εγκρίνουν. Δύσκολη φαίνεται και η συμφωνία του Βελγίου, καθώς τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία τηρούνται σε τραπεζικό ίδρυμα με έδρα τις Βρυξέλλες.

Η Επιτροπή εξακολουθεί να πιστεύει ότι θα μπορούσε να υλοποιήσει το σχέδιό της με την υποστήριξη μιας ειδικής πλειοψηφίαςμ  υποστηρίζοντας παράλληλα ότι το σχέδιο θα ενισχύσει την ίδια την ευρωπαϊκή βιομηχανία όπλων.

«Υποψιάζομαι ότι η Μόσχα θα παρακολουθεί πολύ στενά αυτή την άτυπη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», δήλωσε στο Politico ένας ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος της Γερμανίας.

3. Διευκόλυνση της ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ

Για να προχωρήσει η Ουκρανία στην πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ και οι 27 χώρες μέλη του μπλοκ πρέπει να δώσουν το πράσινο φως. Αυτό είναι ένα πρόβλημα, δεδομένου ότι η Ουγγαρία έχει επανειλημμένα δεσμευτεί να εμποδίσει την ένταξη του Κιέβου.

Ο Πρόεδρος όμως του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, πρόκειται να θέσει το ενδεχόμενο τροποποίησης του διαπραγματευτικού πλαισίου του μπλοκ για τις υποψήφιες χώρες, ώστε να επιτρέπεται το άνοιγμα των κεφαλαίων ένταξης με ειδική πλειοψηφία των χωρών μελών της ΕΕ, αντί για ομοφωνία, παρακάμπτοντας επιδέξια το βέτο της Ουγγαρίας.

Η πρόταση έχει τεθεί από τους συμμάχους του Κιέβου στο παρελθόν και έχει λάβει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το σχέδιο αντιμετωπίζει επίσης αντιδράσεις από αρκετές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Ολλανδίας και της Ελλάδας, και είναι απίθανο να λάβει ευρεία έγκριση στη Δανία, σύμφωνα με τρεις διπλωμάτες της ΕΕ και έναν αξιωματούχο της γαλλικής προεδρίας που μίλησαν στο Politico υπό τον όρο της ανωνυμίας.

4. Νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας

Παράλληλα, το 19ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ, που ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα, δεν έχει ακόμη εγκριθεί από όλα τα κράτη μέλη. Στοχεύει σε μια διευρυμένη λίστα ρωσικών και ξένων τραπεζών και ενεργειακών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών από την Κίνα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κιργιστάν και το Τατζικιστάν.

5. Οι ενστάσεις του Βερολίνου

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προσήλθε στην Κοπεγχάγη με μια πληθώρα παραπόνων, λέγοντας την περασμένη εβδομάδα σε στελέχη του κόμματός του ότι σχεδιάζει να φέρει μια «ακριβή λίστα αιτημάτων» για να περιορίσει τη «συνεχή ρύθμιση» από την ΕΕ.

Αναμένεται ότι το κύριο μεταξύ των αιτημάτων του θα είναι η ανατροπή ή η αποδυνάμωση της απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης που προωθεί η ΕΕ. Αλλά αυτή η συζήτηση αναμένεται να διχάσει το μπλοκ, με τη Σουηδία να αντιτίθεται σθεναρά στην εγκατάλειψη της προθεσμίας του 2035 για την απομάκρυνση από τα βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα.

Τι δεν θα συζητηθεί: Η θέση της Γερμανίας σχετικά με τις κυρώσεις στο Ισραήλ. Ο Μερτς, ο οποίος κυμαινόταν μεταξύ της πλήρους υποστήριξης προς το Ισραήλ και της καταδίκης των θανάτων αμάχων στη Γάζα, αναμενόταν να διευκρινίσει τελικά τη θέση του Βερολίνου στην Κοπεγχάγη, αλλά έκτοτε έχει αναβάλει την απόφαση, σύμφωνα με αξιωματούχο.