Προς ανατροπή των δεδομένων και της υφιστάμενης κατάστασης σχετικής ηρεμίας κινείται ο Λίβανος, μετά από την έγκριση από το υπουργικό συμβούλιο, πρότασης για το καθεστώς ασφαλείας της χώρας που κατέθεσαν οι ΗΠΑ και το οποίο περιλαμβάνει τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ μέχρι το τέλος του έτους και την παράλληλη απόσυρση των στρατευμάτων του Ισραήλ από τις περιοχές που ελέγχει ακόμα.
Η ύπαρξη της αμερικανικής πρότασης έγινε γνωστή νωρίτερα από το Reuters, ενώ πριν λίγο ο υπουργός Πληροφοριών του Λιβάνου δήλωσε από την πλευρά του ότι το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε μόνο τους στόχους της πρότασης των ΗΠΑ, χωρίς όμως να συζητήσουν όλες τις λεπτομέρειες.
Το σχέδιο υποβλήθηκε από τον απεσταλμένο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στην περιοχή, Τομ Μπαράκ και καθορίζει με λεπτομέρεια τα βήματα για τον αφοπλισμό της υποστηριζόμενης από το Ιράν Χεζμπολάχ, η οποία έχει απορρίψει τις έντονες εκκλήσεις για αφοπλισμό μετά από τον καταστροφικό πόλεμο του περασμένου έτους με το Ισραήλ.
Η Χεζμπολάχ και οι σύμμαχοι της αποχώρησαν από το υπουργικό
Η Χεζμπολάχ δεν είχε κανένα άμεσο σχόλιο για την πρόταση, αλλά τρεις πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι υπουργοί της υποστηριζόμενης από το Ιράν οργάνωσης και οι μουσουλμάνοι σιίτες σύμμαχοί της αποσύρθηκαν από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Πέμπτης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την συζήτηση επί της πρότασης.
Το Ισραήλ επέφερε μεγάλα πλήγματα στη Χεζμπολάχ πέρσι, και η επίθεση αυτή αποτέλεσε την κορύφωση της σύγκρουσης που πήρε σοβαρές διαστάσεις λίγο μετά την επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ και την έναρξη των επιχειρήσεων των ισραηλινών εντός της Γάζας.
Το γεγονός πως η Χεζμπολάχ είναι όντως αποδυναμωμένη βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν έχει ακόμα ισχύ εντός του Λιβάνου και η έγκριση της πρότασης από το υπουργικό συμβούλιο δεν είναι καθόλου απίθανο να ωθήσει την χώρα σε μια σοβαρή πολιτική κρίση, δεδομένου και του ταραγμένου εμφυλιακού παρελθόντος της.
Τι προβλέπει συγκεκριμένα το σχέδιο
Η πρόταση των ΗΠΑ στοχεύει στην «επέκταση και σταθεροποίηση» της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ που επιτεύχθηκε τον Νοέμβριο.
«Ο επείγων χαρακτήρας αυτής της πρότασης γίνεται ξεκάθαρος από τον αυξανόμενο αριθμό καταγγελιών σχετικά με ισραηλινές παραβιάσεις της τρέχουσας κατάπαυσης του πυρός, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών επιδρομών και των διασυνοριακών επιχειρήσεων, οι οποίες κινδυνεύουν να προκαλέσουν κατάρρευση του εύθραυστου status quo», αναφέρει το σχετικό κείμενο της πρότασης.
Η Φάση 1 του σχεδίου απαιτεί από την κυβέρνηση της Βηρυτού να εκδώσει διάταγμα εντός 15 ημερών με το οποίο θα δεσμεύεται για τον πλήρη αφοπλισμό της Χεζμπολάχ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Σε αυτή τη φάση, το Ισραήλ θα σταματήσει επίσης τις χερσαίες, αεροπορικές και θαλάσσιες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Η Φάση 2 απαιτεί από τον Λίβανο να ξεκινήσει την εφαρμογή του σχεδίου αφοπλισμού εντός 60 ημερών, με την κυβέρνηση να εγκρίνει «ένα λεπτομερές σχέδιο ανάπτυξης (του λιβανέζικου στρατού) για την υποστήριξη του σχεδίου να τεθούν όλα τα όπλα υπό κρατικό έλεγχο». Αυτό το σχέδιο ανάπτυξης θα καθορίζει και τους στόχους αφοπλισμού.
Κατά τη διάρκεια της Φάσης 2, το Ισραήλ θα αρχίσει να αποσύρεται από τις θέσεις που κατέχει στο νότιο Λίβανο και οι Λιβανέζοι που κρατούνται από το Ισραήλ θα απελευθερωθούν σε συντονισμό με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC).
Κατά τη διάρκεια της Φάσης 3, εντός 90 ημερών, το Ισραήλ θα αποσυρθεί από τα δύο τελευταία από τα πέντε σημεία που κατέχει και θα εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για την έναρξη της απομάκρυνσης των ερειπίων από τον Λίβανο και της αποκατάστασης των υποδομών στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την ανοικοδόμηση.
Στη Φάση 4, εντός 120 ημερών, τα εναπομείναντα βαρέα όπλα της Χεζμπολάχ πρέπει να αποσυναρμολογηθούν, συμπεριλαμβανομένων των πυραύλων και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Στη Φάση 4, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Σαουδική Αραβία, η Γαλλία, το Κατάρ και άλλα φιλικά κράτη θα διοργανώσουν οικονομική διάσκεψη για την υποστήριξη της λιβανικής οικονομίας και της ανοικοδόμησης και για την «εφαρμογή του οράματος του Προέδρου Τραμπ για την επιστροφή του Λιβάνου ως μιας ευημερούσας και βιώσιμης χώρας».
