Γιατί τόσα τροχαία στην Ελλάδα: Πού και τι ώρα γίνονται, τι αποκαλύπτει ο αριθμός των νεκρών

«Σκηνές πολέμου» εκτυλίσσονται στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) μεγάλων Νοσοκομείων, ιδίως κατά τις νυχτερινές ώρες της Παρασκευής και του Σαββάτου – δύο ημέρες της εβδομάδας που ευνοούν τη νυχτερινή έξοδο, τη διασκέδαση και, δυστυχώς, την επικίνδυνη οδήγηση, με συνέπεια την πρόκληση σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων, συχνά θανατηφόρων.

Τους θερινούς μήνες η εικόνα είναι χειρότερη, καθώς οι καιρικές συνθήκες επιτρέπουν τη συχνότερη χρήση δίκυκλων οχημάτων σε όλη τη χώρα και δη στη νησιωτική Ελλάδα.

Ιδίως στα νησιά το καλοκαίρι, όπου ο πληθυσμός πολλαπλασιάζεται, σε πολλά ατυχήματα εμπλέκονται οι οδηγοί όχι μόνο δίτροχης μηχανής, αλλά και τετράτροχης, που είναι γνωστή και ως «γουρούνα».

• «Όταν ακούω για τροχαίο σκέφτομαι “άλλο ένα σπίτι έκλεισε”»: Συγγενείς θυμάτων μιλούν στο Βήμα

Σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) που εκπονήθηκε τον Ιανουάριο του 2022 και αφορά την κατάρτιση Στρατηγικού Σχεδίου για τα μέτρα και τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν σε εθνικό επίπεδο από όλους τους αρμόδιους φορείς, για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας της χώρας, κατά την περίοδο 2021-2030, παρά τη σημαντική μείωση του αριθμού των νεκρών από δίκυκλα (μοτοσυκλέτες και μοτοποδήλατα) που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα κατέχει την τελευταία θέση στο θέμα της οδικής ασφάλειας στην Ευρώπη, με μεγαλύτερο αριθμό νεκρών ανά εκατομμύριο κατοίκων, ακόμα και από τα νέα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

• Ολα όσα φέρνει ο νέος ΚΟΚ: Οι παραβάσεις που καίνε, πότε σας παίρνουν το δίπλωμα

37% των νεκρών είναι οδηγοί δίτροχων οχημάτων

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι για τα έτη 2017-2019, το 37% (779 από 2119) του συνολικού αριθμού των νεκρών σε οδικά ατυχήματα αφορούσε μοτοσυκλέτες και μοτοποδήλατα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των νεκρών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν μόλις 18%.

Βασικοί λόγοι είναι ο μεγάλος αριθμός των δικυκλιστών, η υπερβολική ταχύτητα, η επικίνδυνη συμπεριφορά που επιδεικνύουν κατά την οδήγηση και η μη χρήση κράνους σε σημαντικό ποσοστό, το οποίο αυξάνει στην περίπτωση των συνεπιβατών.

• Οπισθοπορεία, λάδωμα, δίπλωμα, δυστύχημα

Απουσία συντήρησης οδικού δικτύου

Στη μελέτη γίνεται ειδική μνεία στην απουσία συντήρησης του οδικού δικτύου. Όπως αναφέρεται, το υπεραστικό οδικό δίκτυο (ειδικά το επαρχιακό) είναι μελετημένο και κατασκευασμένο με παρωχημένες προδιαγραφές. Ειδικά την τελευταία δεκαετία η συντήρησή του είναι ανεπαρκής με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρκετές ατέλειες που επιφυλάσσουν πολλές επικίνδυνες εκπλήξεις στους οδηγούς.

Ακόμη σημειώνεται ότι η οδική υποδομή και η συνολική οργάνωση του χώρου και της κυκλοφορίας στις πόλεις είναι προσανατολισμένες στη κίνηση των οχημάτων και δεν λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και οι περιορισμοί των ευάλωτων χρηστών των δρόμων (δικυκλιστές, πεζοί, κλπ.) και η ασφάλειά τους.

• Αρι Βάτανεν στο ΒΗΜΑ: «Από το αεροδρόμιο έως την Αθήνα μέτρησα 150 παραβάσεις»

Αύξηση 50% των κλήσεων σε 5 μήνες

Τρομακτική αύξηση των κλήσεων στο ΕΚΑΒ για τροχαίο ατύχημα καταγράφεται το πρώτο πεντάμηνο του 2025.

«Από την αρχή του χρόνου υπάρχει αύξηση των κλήσεων για τροχαία κατά περίπου 10% ανά μήνα. Δηλαδή, τον Ιανουάριο είχαμε 1.000 κλήσεις και τον Μάιο δεχθήκαμε 1.500 κλήσεις», αναφέρει μιλώντας στο Βήμα ο γενικός χειρουργός, διευθυντής ΕΣΥ, γιατρός του ΕΚΑΒ, Σπύρος Παπανικολάου. Διευκρινίζει ωστόσο, ότι δεν χρειάστηκε σε όλες τις περιπτώσεις μεταφορά τραυματία σε Νοσοκομείο. «Αναφέρω τις κλήσεις που υπήρξε είτε επιτόπια παρέμβαση, παροχή πρώτων βοηθειών, ή μεταφορά τραυματιών σε Νοσοκομείο. Όλες κλήσεις με ένδειξη τροχαίο είναι πολύ περισσότερες – περίπου 11.000 τους πρώτους 5 μήνες του έτους. Ωστόσο, σε ποσοστό 50% ακυρώνονται λίγη ώρα μετά την κλήση».

Τα συγκεκριμένα περιστατικά, επειδή χρήζουν διερεύνησης, μεταφέρονται στα εφημερεύοντα Νοσοκομεία. «Βέβαια», σημειώνει, «ορισμένα Νοσοκομεία όπως είναι το ΚΑΤ, το “Γεννηματάς”, το Κρατικό της Νίκαιας, ο “Ευαγγελισμός”, δέχονται περισσότερο φόρτο από άλλα, επειδή έχουν όλες τις ιατρικές ειδικότητες και κλινικές».

• Τα βαριά εγκλήματα των δρόμων

Αθήνα και Πειραιάς τα περισσότερα τροχαία

Όπως αναφέρει ο κ. Παπανικολάου, το 50% των περιστατικών «έρχεται» από την Αθήνα, τον Πειραιά, το Περιστέρι, το Αιγάλεω, την Καλλιθέα. Το καλοκαίρι όμως, παρατηρείται μεγάλη αύξηση των τροχαίων στην παραλιακή. «Ακόμη δεν έχει παρουσιαστεί αυτή η εικόνα. Περιμένουμε να τη βρούμε μπροστά μας», δηλώνει.

• Γιατί τόσα τροχαία δυστυχήματα; Και μετά ο εφιάλτης – Μαρτυρίες στο ΒΗΜΑ

Έως τις 8μμ το 75% των τροχαίων

Η οδήγηση τις μεταμεσονύχτιες ώρες είναι σαφώς πολύ επικίνδυνη, καθώς δεν είναι λίγοι οι οδηγοί που πιάνουν το τιμόνι έχοντας καταναλώσει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ. Ωστόσο, το 75% των περιστατικών που καλούνται να αντιμετωπίσουν γιατροί και διασώστες του ΕΚΑΒ συμβαίνει κατά τις πρωινές, μεσημεριανές και απογευματινές ώρες, που υπάρχει μεγαλύτερη κίνηση στους δρόμους, και συγκεκριμένα από τις 6 το πρωί έως τις 8 το βράδυ. «Δεν ξέρουμε την βαρύτητα των περιστατικών και τα αίτια, καθώς αυτά εξετάζονται από τους γιατρούς των Νοσοκομείων όπου μεταφέρονται», διευκρινίζει ο κ. Παπανικολάου.

Στις ηλικίες 20-50 ετών το 60% των θυμάτων

«Δεν φταίει το μέσον αλλά η απροσεξία των οδηγών και το γεγονός ότι πολλοί δεν λαμβάνουν μέτρα προφύλαξης», διαπιστώνει, σημειώνοντας ότι το 60% των περιστατικών αφορούν ανθρώπους που βρίσκονται στην πιο παραγωγική ηλικία, αυτή των 20-50 ετών. «Πρέπει όλοι να έχουμε στο μυαλό μας ότι και να πάμε 5 λεπτά αργότερα στο ραντεβού μας, δεν πειράζει. Επίσης, πρέπει να φοράμε ζώνες, κράνη, οδηγοί και συνοδηγοί. Ζώνη πρέπει να φορούν και όσοι κάθονται στα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου. Έχω δει γονείς να φορούν ζώνη στα μπροστινά καθίσματα και τα παιδάκια τους πίσω, σε ειδικά καθισματάκια, λυμένα. Δεν είναι κρίμα σε ένα τρακάρισμα να σωθούν οι γονείς και να “φύγουν” τα παιδιά;», απορεί.

• Τρέχουν, πίνουν, μιλούν στο τηλέφωνο και σκορπίζουν το θάνατο οι Έλληνες οδηγοί

Τροχαία με «γουρούνες» και ποδήλατα στα νησιά

«Στα νησιά βλέπουμε πολλά τροχαία ατυχήματα στα οποία εμπλέκονται και ξένοι, τουρίστες, αλλά και Έλληνες. Έχουμε πολλά περιστατικά με “γουρούνες”», αναφέρει ο Λάζαρος Καραλοϊζος, γιατρός μέχρι πέρυσι στη Τζια και φέτος στην Αμοργό. «Την Πέμπτη είχα ένα περιστατικό με μία Γερμανίδα – οδηγό ηλεκτρικού ποδηλάτου η οποία τραυματίστηκε. Τις προάλλες, είδα ΙΧ αυτοκίνητο που βγήκε στο αντίθετο ρεύμα, χωρίς να το καταλάβει ο οδηγός, με αποτέλεσμα να τρακάρει με τουριστικό λεωφορείο», θυμάται.

Ζάκυνθος: Τριπλασιάζεται ο πληθυσμός το καλοκαίρι

«Το καλοκαίρι υπερφορτώνεται το νησί – από 40.000 ο πληθυσμός φθάνει 110.000 – και ως εκ τούτου έχουμε πολλά τροχαία. Αρκετά μάλιστα είναι με “γουρούνες”. Προσφάτως ήρθε στο Νοσοκομείο γυναίκα που οδηγούσε “γουρούνα” με σπασμένο πόδι», αναφέρει ο Νίκος Ποταμίτης, διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής του Νοσοκομείου Ζακύνθου.

Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα που εντοπίζει ο κ. Ποταμίτης είναι η έλλειψη ιατρών και ιατρικών ειδικοτήτων. «Ένα στα 30 περιστατικά που έρχονται στο Νοσοκομείο, πρέπει να μεταφερθούν σε άλλο, μεγαλύτερο, διότι εμείς δεν έχουμε νευροχειρουργός, αγγειοχειρουργούς κλπ. Επίσης, έχουμε δύο μόνιμους και τρεις επικουρικούς ορθοπαιδικούς, τη στιγμή που έχουμε τόσα τροχαία», αναφέρει.

Λήμνος: Απαιτείται στελέχωση με χειρουργούς

Τώρα ξεκινά η τουριστική κίνηση στο νησί, που έχει βατό οδικό δίκτυο και καλά στελεχωμένο ΕΚΑΒ, δηλώνει ο εκπρόσωπος των ιατρών στη διοίκηση του Νοσοκομείου της Λήμνου, Κώστας Κατσιγιαννόπουλος. «Το καλοκαίρι όμως, έχουμε αυξημένη κίνηση και τροχαία στο νησί. Το πρόβλημα εντοπίζεται στις ισόπεδες διασταυρώσεις, όπου δεν υπάρχουν κυκλικοί κόμβοι ή σε στροφές που κάποιοι βγαίνουν εκτός δρόμου», επισημαίνει.

Μολονότι η Λήμνος ανήκει στην κατηγορία των μεγάλων νησιών και έχει σημαντική τουριστική κίνηση, εντούτοις τραυματίες και ασθενείς πρέπει να μεταφέρονται στο Νοσοκομείο της Μυτιλήνης, της Αλεξανδρούπολης ή σε υγειονομική μονάδα της Αθήνας (ανάλογα με τη σοβαρότητα του περιστατικού), αφού το υπάρχον δεν διαθέτει εντατική (ΜΕΘ) ή Μονάδα Αυξημένης Φροντίδα (ΜΑΦ).

«Επίσης, αυτή τη στιγμή έχουμε μόνο έναν χειρουργό, ο οποίος είναι υπό μετάθεση, και έναν δεύτερο συνταξιούχο με μπλοκάκι. Η στελέχωση του χειρουργικού τομέα είναι βασική», σημειώνει.

«Οι Έλληνες θέλουν “δουλειά” με το κράνος»

«Τον χειμώνα τα τροχαία ατυχήματα στο νησί είναι μηδέν. Το καλοκαίρι όμως, είναι αρκετά. Τα περισσότερα γίνονται με “γουρούνες” που ανατρέπονται, και μετά με δικυκλιστές», λέει ο Σωτήρης Σεμερτζιάν, ο οποίος μέχρι προσφάτως εργαζόταν ως παιδίατρος στο Κέντρο Υγείας της Ίου.

Όπως αναφέρει, στο νησί τα τελευταία χρόνια γίνονται συχνοί έλεγχοι στους οδηγούς για το αν τηρούν τα μέτρα προφύλαξης. «Οι ξένοι φορούν κράνος. Οι Έλληνες, όμως, θέλουν δουλειά. Και πάλι, σε σχέση με την Αθήνα, καλά είμαστε…».