Η ηλεκτροκίνηση, η τεχνητή νοημοσύνη, το υδρογόνο ως καύσιμο αλλά και η επέκταση των κινέζων κατασκευαστών, ο διεθνής πόλεμος τιμών και το σημείο ισορροπίας μεταξύ παραγωγής και ζήτησης καινούριων αυτοκινήτων αποτελούν τα σημεία αναφοράς της αυτοκινητοβιομηχανίας το 2025. Παράλληλα η διαρκής απειλή της κλιματικής κρίσης σε συνδυασμό με την πολιτική δασμών που επιβάλλει σταδιακά ο αμερικανός πρόεδρος Donald Trump αλλάζουν τα δεδομένα από την μία εβδομάδα στην άλλη υπαγορεύοντας μια νέα ατζέντα με επτά βασικά κεφάλαια.
Στόχος η αναδιάρθρωση της παραγωγής
Μόνιμο θέμα συζήτησης κυρίως για τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες και το 2025 παραμένει η ανησυχία για την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητά τους, το κόστος που αυτή επιφέρει αλλά και οι επιπτώσεις της στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας. Ορισμένοι κατασκευαστές όπως ο όμιλος VW και ο όμιλος Stellantis είναι λόγω μεγέθους περισσότερο εκτεθειμένοι από άλλους, αλλά όλοι αγωνιούν για το κόστος της ανάπτυξης προϊόντων προωθώντας μειώσεις καθώς αντιμετωπίζουν ισχυρή πίεση από τους Κινέζους κατασκευαστές σε κάθε επίπεδο. Οι περικοπές θέσεων εργασίας, η δρομολογούμενη μείωση της παραγωγικής ικανότητας στη Γερμανία και αλλού ή τα προβλήματα στην κατασκευαστική ισορροπία ιταλικών εργοστασίων μεταφέρονται στο δίκτυο των προμηθευτών, οι οποίοι από την πλευρά τους θα συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο στρατηγικών αναθεωρήσεων είτε με προσαρμογές του κατασκευαστικού αποτυπώματός τους είτε με μειώσεις του εργατικού δυναμικού τους.
Οι εμπορικές εντάσεις και ο αμερικανικός παράγοντας
Η επιστροφή του Donald Trump στον Λευκό Οίκο προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις σε μια σειρά διμερών και διεθνών εμπορικών σχέσεων στις οποίες η αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται ενίοτε στο επίκεντρο, λειτουργώντας συχνά ως ο «ιδανικός» μοχλός πίεσης λόγω του μαζικού χαρακτήρα των προϊόντων που παράγει. Ο 47ος αμερικανός πρόεδρος αυξάνει κατά το δοκούν τους εισαγωγικούς δασμούς στοχεύοντας χώρες που έχουν εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ, προτάσσοντας διάφορες δικαιολογίες που «τεκμηριώνουν» τιμωρητικά μέτρα. Συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου (όπως η USMCA με τον Καναδά και το Μεξικό) αναθεωρούνται στην πράξη παρά το γεγονός ότι αναλυτές αλλά και στελέχη της διακυβέρνησης Trump τον συμβουλεύουν να κινηθεί με προσοχή καθώς ελλοχεύουν αντίποινα και πληθωριστικά φαινόμενα που θα προκύψουν από τους νέους δασμούς στα εισαγόμενα στις ΗΠΑ καταναλωτικά αγαθά. Από την πλευρά της η ΕΕ δηλώνει «ανήσυχη», με τους επικριτές της αδράνειάς της να αναδεικνύουν την αναβλητικότητά της στην λήψη και την εφαρμογή μέτρων και αντίμετρων.
Ηλεκτροκίνηση σε λογικότερες τιμές
Με τη μέση τιμή πώλησης ενός EV (Εlectric Vehicle) στην Ευρώπη το 2023 να προσεγγίζει τις 46.000 ευρώ αλλά και την μείωση που συντελείται σταδιακά στο κόστος παραγωγής των ηλεκτρικών οχημάτων, το 2025 αναμένεται να αποτελέσει ορόσημο καθώς εταιρείες του ομίλου Stellantis (όπως η Citroen, η Fiat, η Opel) αλλά πρωτίστως η Renault με το πολυαναμενόμενο νέο Twingo επιδιώκουν να πρωταγωνιστήσουν στη ζώνη των 20.000 ευρώ, (χωρίς στην τιμή αυτή να συνυπολογίζεται οποιαδήποτε πολιτική κινήτρων εφαρμόζεται ακόμη σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα. Σημειώστε ότι η τιμολογιακή πολιτική σε κάθε χώρα της Ευρώπης διαμορφώνεται και από τις εκάστοτε συνθήκες σχετικά με τις επιπλέον επιβαρύνσεις που πιθανόν ισχύουν. Η δε δυνατότητα των Κινέζων να διαθέτουν φθηνότερα οχήματα από τους ευρωπαίους κατασκευαστές ανεξαρτήτως του τόπου παραγωγής των αυτοκινήτων τους (και των δασμών εισαγωγής με τους οποίους αυτά επιβαρύνονται) προϊδεάζει για τη σταδιακή αποκλιμάκωση του κόστους απόκτησης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου στη γηραιά ήπειρο.
Οι δυνατότητες (και οι φιλοδοξίες) των Κινέζων
Μπορεί ο πληθυσμός της Κίνας να θεωρείται αριθμητικά ικανός να συντηρήσει οποιαδήποτε μορφή βιομηχανίας, οι επιφανέστερες αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας ωστόσο με εργαλείο τα εξηλεκτρισμένα οχήματα αυξάνουν διαρκώς τις εξαγωγές τους προς κάθε γωνιά του πλανήτη. Με στόχο τη διατήρησή της ως ηγέτιδας δύναμης στην τάση διείσδυσης των EV η Κίνα αξιοποιεί την άμεση πρόσβασή της στο μεγαλύτερο μέρος των πρώτων υλών που απαιτούνται για την κατασκευή μπαταριών, στοιχείο που της επιτρέπει να τις παράγει σε ανταγωνιστικές τιμές ελέγχοντας παράλληλα και τον ρυθμό παραγωγής των ανταγωνιστών της. Οι πολιτικές οικονομικής ενίσχυσης των αυτοκινητοβιομηχανιών εκεί αλλά και οι επιδοτήσεις προς τους πολίτες θεωρούνται δεδομένες παρά το γεγονός ότι τα κέρδη δέχονται σημαντικές πιέσεις, στοιχείο που επιβάλλει τη συνεχή εξωστρέφεια.
Αυτόνομη οδήγηση, παρόν και μέλλον
Παρακολουθώντας δοκιμές εξέλιξης συστημάτων αυτόνομης οδήγησης στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία διαπιστώνουμε την τεχνολογική μάχη με τον χρόνο που δίνουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι συνεργάτες τους προκειμένου να προλάβουν τους ασιάτες ανταγωνιστές τους. Ωστόσο στον αγώνα δρόμου για την ευρεία διάδοση της αυτόνομης οδήγησης επιπέδου 4 (χωρίς τη συμμετοχή του οδηγού του οχήματος), η Κίνα έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα καθώς οι επαρχιακές κυβερνήσεις της παρέχουν ένα πιο χαλαρό ρυθμιστικό περιβάλλον και υποστηρικτικές επιδοτήσεις για να προσελκύσουν τους ηγέτες της βιομηχανίας αυτόνομων οχημάτων (AV). Μέχρι τα μέσα του 2024, η Κίνα είχε επιλέξει 21 πόλεις για ένα πιλοτικό πρόγραμμα AV. Αντίθετα αν και οι ΗΠΑ δεν υστερούν αριθμητικά, καθώς επιτρέπουν τις δοκιμές και τη λειτουργία των AV σε 20 Πολιτείες, έχουν πολύ αυστηρότερους κανονισμούς για την ευρεία κυκλοφορία τους. Παράλληλα ενώ οι ΗΠΑ κατέχουν την πρώτη θέση παγκοσμίως σε όγκο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στο πεδίο της αυτόνομης οδήγησης, ο εσωτερικός ανταγωνισμός μεταξύ εταιρειών όπως η Waymo και η Cruise επιβραδύνει την ουσιαστική πρόοδο συγκριτικά με την εθνική πολιτική που ακολουθούν οι Κινέζοι στο πεδίο της ανταλλαγής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.
Η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται παντού
Αν δεν οδηγείτε ήδη ένα αυτοκίνητο το infotainment του οποίου έχει λειτουργίες τεχνητής νοημοσύνης, είμαι βέβαιος ότι έχετε ακούσει ή διαβάσει για τον κυρίαρχο ρόλο που διεκδικεί η Generative AI και το ChatGPT στην τετράτροχη καθημερινότητά μας, με τη Mercedes-Benz, την Peugeot και τη VW να ενισχύουν διαρκώς την ενασχόλησή τους με την τεχνητή νοημοσύνη ενσωματώνοντας στους ψηφιακούς «συνοδηγούς» πιο φυσικές και εμπλουτισμένες, με δισεκατομμύρια δεδομένα γενικών γνώσεων, συνομιλίες. Η Gen AI χρησιμοποιείται επίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα αλλά και στις λιανικές πωλήσεις, με τα chatbots και τους εικονικούς βοηθούς πωλήσεων να επιτρέπουν στις αντιπροσωπείες να χειρίζονται τα ερωτήματα των πελατών με αποτελεσματικότητα και να παρέχουν σε αυτούς εξατομικευμένες προτάσεις, ενημερωμένες πληροφορίες για τα οχήματα, ακόμη και χρηματοδότηση χωρίς τη μεσολάβηση φυσικού προσώπου.
Υδρογόνο, το «νέο» καύσιμο
Αν και το ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια στρέφεται στα επαναφορτιζόμενα οχήματα, η πραγματική επανάσταση στην κατεύθυνση της τεχνολογίας μηδενικών εκπομπών ρύπων έχει ασιατικό πρόσημο, με την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα να ηγούνται στην κούρσα για την επικράτηση των οχημάτων που κινούνται με υδρογόνο. Παρά τα γνωστά εμπόδια για τη διάδοσή του (το υψηλό κόστος και οι απώλειες ενέργειας κατά την παραγωγή του ή οι περιορισμένες υποδομές) το υδρογόνο απορροφά σημαντικές επενδύσεις και αυξανόμενη υποστήριξη από τις δύο αυτές χώρες. Η Ιαπωνία άλλωστε είναι σημείο αναφοράς στην τεχνολογία υδρογόνου καθώς η Toyota παρουσίασε την πρώτη γενιά Mirai το 2014, καθιστώντας το μοντέλο ένα από τα πρώτα οχήματα κυψελών καυσίμου υδρογόνου μαζικής παραγωγής παγκοσμίως. Σήμερα έχει διπλασιάσει τις επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ταχύτερη εφαρμογή των κυψελών καυσίμου σε επιβατικά και εμπορικά οχήματα που αναμένεται να δούμε το 2025 και στην ελληνική αγορά. Στα χνάρια της, η Νότια Κορέα επιταχύνει τις δικές της επενδύσεις, με τον όμιλο Hyundai να λανσάρει ήδη από το 2018 το υδρογονοκίνητο Nexo FCEV με στόχο να καθιερωθεί ως παγκόσμιος ηγέτης στα οχήματα με υδρογόνο έως το 2030, πάντα με την υποστήριξη της τοπικής κυβέρνησης. Για το 2025 η Hyundai προγραμματίζει να διαθέσει ένα μοντέλο παραγωγής βασισμένο στο πρωτότυπο Initium που εμφανίστηκε στις αρχές Ιανουαρίου στην έκθεση των Βρυξελλών.
