Σπίτια σκηνικά: Από τους πύργους των Bridgerton και Downton έως τη μεταμοντέρνα Casa Malaparte της «Περιφρόνησης»

Ποιος δεν ζήλεψε το μεγαλοπρεπές καστρόσπιτο στο οποίο ζούσε η οικογένεια Κρόουλι στο δημοφιλές σίριαλ «Ο πύργος του Downton» (2010-2015) και στην ομώνυμη ταινία του 2019; Ή έστω τους κήπους του, αυτή την καταπράσινη φροντισμένη έκταση που το περιστοίχιζε και που σε προσκαλούσε να περπατήσεις μέσα στην ομορφιά και στην ηρεμία, να κάνεις ιππασία ή πικνίκ; Αν πάλι μια τέτοια κατοικία είναι υπερβολικά κλασική και παλιομοδίτικη για ορισμένα γούστα, υπάρχει πάντα και το «διάφανο» σπίτι του καθηγητή Τζορτζ Φάλκονερ (κατά κόσμον Κόλιν Φερθ) στο «Ενας άνδρας μόνος» (2009) του Τομ Φορντ. Και αυτά είναι δύο μόνο από τα αξιοζήλευτα σπίτια-σκηνικά που έχουμε θαυμάσει σε τηλεόραση και κινηματογράφο και που επισκεπτόμαστε, για άλλη μία φορά, σήμερα. Σπίτια στα οποία ευχαρίστως θα μετακομίζαμε αυτή κιόλας τη στιγμή!

Wilton House
Αναγεννησιακή πολυτέλεια

Το εντυπωσιακό μέγαρο με τους επίσης εντυπωσιακούς κήπους  έχει μακραίωνη ιστορία. Λέγεται πως στη θέση που βρίσκεται υπήρχαν κτίσματα από το 871. Το οικοδόμημα που θαυμάζουμε σήμερα χτίστηκε πάντως μετά το 1647, αντικαθιστώντας προϋπάρχον συγκρότημα το οποίο είχε καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό σε πυρκαγιά. Βρίσκεται λίγο έξω από το Σάλσμπερι, στον αγγλικό Νότο. Διαθέτει δεκάδες δωμάτια, ανάμεσά τους και επτά σαλόνια σχεδιασμένα από τον Ινιγκο Τζόουνς, τον σημαντικό άγγλο αρχιτέκτονα που σύστησε στη Γηραιά Αλβιώνα τα αρχιτεκτονικά ιδιώματα της Ιταλικής Αναγέννησης. Το Single Cube Room, που όπως φανερώνει και το όνομά του έχει τις διαστάσεις ενός τέλειου κύβου (9 μέτρα μήκος, 9 μέτρα πλάτος και 9 μέτρα ύψος), πιστεύεται πως είναι το μοναδικό σαλόνι που διασώθηκε από την πυρκαγιά χωρίς να υποστεί σοβαρές ζημιές, οπότε είναι και το μοναδικό όπου η διαμόρφωση/διακόσμηση του Τζόουνς δεν έχει υποστεί επεμβάσεις.

Η οροφή του είναι ζωγραφισμένη από τον ιταλό μανιεριστή ζωγράφο Τζουζέπε Τσέζαρι (Cavaliere d’ Arpino). Αξιο προσοχής είναι και το Double Cube Room, μήκους 18 μέτρων, πλάτους 9 μέτρων και ύψους 9 μέτρων. Στους τοίχους του μεγάρου κρέμονται μεταξύ άλλων πίνακες του Αντονι βαν Ντάικ. Το Wilton House χρησιμοποιήθηκε σε πολλές σκηνές της νέας μεγάλης επιτυχίας του Netflix «Bridgerton» (2020-): Εξωτερικά είναι η πρόσοψη της κατοικίας του δούκα του Χέιστινγκς, ενώ σε ένα από τα σαλόνια του στήθηκε η αίθουσα του θρόνου της βασίλισσας Σάρλοτ. Στο Double Cube Room έχουν επίσης γυριστεί σκηνές από τις ταινίες «Μπάρι Λίντον» (1975) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, «Αιώνιοι εραστές» (1971) του Κεν Ράσελ (με την Γκλέντα Τζάκσον και τον Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν), «Η ανταρσία του Μπάουντι» (1984) του Ρότζερ Ντόναλντσον με τους Μελ Γκίμπσον, Αντονι Χόπκινς και Λόρενς Ολίβιε, «Η τρέλα του Γεωργίου του 3ου» (1994) του Νικόλας Χάιτνερ με τους Νάιτζελ Χόθορν και Ελεν Μίρεν, «Η μεγαλειοτάτη κυρία Μπράουν» (1997) του Τζον Μάντεν με την Τζούντι Ντεντς, «Εμμα» (2020) του Οτομ Ντι Ουάιλντ, καθώς και από την τηλεοπτική σειρά «Τhe Crown» (2016-). Σήμερα στο Wilton House ζει ο Ουίλιαμ Χέρμπερτ, 18ος κόμης του Πέμπροουκ, απόγονος της οικογένειας στην οποία ανήκει το σπίτι εδώ και αιώνες. Τα καλοκαίρια, ορισμένα από τα δωμάτια καθώς και οι κήποι είναι επισκέψιμα από το κοινό.

Hatfield House
Από την Ελισάβετ Α΄ στη Λάρα Κροφτ

Αλλο ένα σπίτι όπου γυρίστηκαν σκηνές από το «Bridgerton». Χτίστηκε στο Χέρτφορντσαϊρ το 1611 από τον Ρόμπερτ Σέσιλ, 1ο κόμη του Σάλισµπερι και σήμερα είναι η κατοικία του Ρόμπερτ Μάικλ Τζέιμς Γκασκόιν-Σέσιλ, 7ου μαρκησίου του Σάλισµπερι. Στο Hatfield House έζησε τα παιδικά της χρόνια η βασίλισσα Ελισάβετ Α΄.

Οι κήποι του χρονολογούνται από τις αρχές του 17ου αιώνα και καλύπτουν περισσότερα από 40 αριστοτεχνικά φυτεμένα στρέμματα. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου εκεί γίνονταν οι δοκιμές των νέων βρετανικών αρμάτων μάχης. Στην πολυτελή κατοικία έχουν επίσης γυριστεί σκηνές από τις ταινίες «Ορλάντο» (1992) με την Τίλντα Σουίντον, «Μπάτμαν» (1989), «Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας» (2005) του Τιμ Μπάρτον, «Tomb Raider»,  «Elizabeth: Η χρυσή εποχή» (2007) με την Κέιτ Μπλάνσετ, και τον «Ερωτευμένο Σαίξπηρ» (1998) με την Γκουίνεθ Πάλτροου και τον Τζόζεφ Φάινς. Στην ταινία του Γιώργου Λάνθιμου «Η ευνοούμενη» (2018) είναι το σπίτι της βασίλισσας Αννας (την υποδύθηκε η Ολίβια Κόλμαν αποσπώντας Οσκαρ). Οι εσωτερικοί χώροι του χρησιμοποιήθηκαν και στο πρόσφατο remake της «Ρεβέκκας» (2020) του Χίτσκοκ, σε σκηνοθεσία Μπεν Γουίτλι από το Netflix.

Τhe Sheats-Goldstein Residence
Το μεγαλείο του μοντέρνου

Χτίστηκε το 1963 σε σχέδια του Τζον Λάουτνερ, λίγο έξω από το Μπέβερλι Κρεστ του Λος Αντζελες, και αποτελεί το διασημότερο έργο του μοντερνιστή αρχιτέκτονα. Δημιουργεί την αίσθηση μιας «σπηλιάς» σκαμμένης σε βράχο από ψαμμίτη, η προέκταση της οποίας (επιμήκεις επιφάνειες μινιμαλιστικής αισθητικής) καταλήγει σε μεγάλα ανοίγματα με παράθυρα-τζαμαρίες που επιτρέπουν στο φυσικό φως να εισέλθει στον χώρο, και που προσφέρουν θέα σε όλη την περιοχή. Ανήκει στον 81χρονο σήμερα επιχειρηματία Τζέιμς Γκόλντσταϊν. Στον κινηματογράφο το έχουμε δει στον «Μεγάλο Λεμπόφσκι» (1998) των Τζόελ και Ιθαν Κοέν – είναι το σπίτι του πορνογράφου Τζάκι Τρίχορν, τον οποίο ερμηνεύει ο Μπεν Γκαζάρα. Το είδαμε επίσης στους «Λωποδύτες» (2001) του Μπάρι Λέβινσον με τους Μπρους Γουίλις, Μπίλι Μπομπ Θόρντον και Κέιτ Μπλάνσετ. Στους χώρους του έχουν γυριστεί video clips και σκηνές από το τηλεοπτικό «Snowfall» (2017-) του FX.

Ennis House
Με την αισθητική των Μάγια

Πρόκειται για το εμβληματικό κτίριο όπου γυρίστηκαν σκηνές από το «Blade Runner» (1982). Το Ennis House το έχτισε το 1924 ο σπουδαίος αρχιτέκτονας Φρανκ Λόιντ Ράιτ αντλώντας έμπνευση από την αισθητική των ναών των Μάγια. Το φουτουριστικό «ανάκτορο» που πήρε το όνομά του από τον πρώτο ιδιοκτήτη του, Τσαρλς Iνις, εξωτερικά είναι επενδεδυμένο με 27.000 πλάκες από γρανίτη (αναφορά στην αρχαία Ουσμάλ, στη μεξικανική χερσόνησο του Γιουκατάν) και έχει θέα στην πόλη του Λος Αντζελες. Για περίπου μία δεκαετία ανήκε στον δισεκατομμυριούχο Ρόναλντ Μπαρκλ. Πριν από δύο χρόνια είχε γραφτεί πως πουλήθηκε προς 18.000.000 δολάρια (με αρχική τιμή τα 23.000.000 δολάρια). Ο Ντέιβιντ Λιντς κινηματογράφησε στους χώρους του σκηνές για το «Twin Peaks». Το κτίριο περιλαμβάνεται στο Εθνικό Μητρώο Ιστορικών Χώρων των ΗΠΑ.

The Schaffer Residence
Η φύση στο σαλόνι σας

Ηταν πράγματι «Ενας άνδρας μόνος» ο Κόλιν Φερθ στην ομώνυμη, τρυφερή αλλά και αφόρητα θλιμμένη ταινία του Τομ Φορντ. Ηταν όμως, κατά μία έννοια, και ένας άνδρας τυχερός, γιατί ζούσε τη μοναξιά του σε ένα από τα ομορφότερα και πιο ατμοσφαιρικά σπίτια που έχουμε δει στον κινηματογράφο. Το Schaffer Residance, όπως και το Goldstein Residence, έχει σχεδιαστεί από τον Τζον Λάουτνερ. Βρίσκεται στο Γκλέντεϊλ της Καλιφόρνιας. Χτίστηκε το 1949 με σεβασμό στο δάσος από βελανιδιές που το περιβάλλει. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε πολύ το ξύλο, ενώ τα μεγάλα ανοίγματα με τα παράθυρα και τις τζαμαρίες σε όλους σχεδόν τους χώρους του, «φέρνουν» το δάσος μέσα στα δωμάτιά του. Αυτό, είναι η αλήθεια, το κάνει και λίγο φοβιστικό, ειδικά όταν πέφτει το σκοτάδι. Και αυτό το σπίτι περιλαμβάνεται στο Αμερικανικό Μητρώο Ιστορικών Χώρων.

Casa Malaparte
Πρωτοπορία στο Κάπρι

Νέα, όμορφη και σέξι, η Μπριζίτ Μπαρντό στην «Περιφρόνηση» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ περιφέρεται σε ένα σπίτι που όμοιό του δεν έχουμε δει. Πρόκειται για την Casa Malaparte στη νήσο Κάπρι. Η βίλα, κορυφαίο δείγμα της μοντέρνας ιταλικής αρχιτεκτονικής, βρίσκεται στην άκρη µιας µικρής, απότοµης χερσονήσου (Πούντα Μασούλο), και σχεδιάστηκε από τον μεγάλο ιταλό αρχιτέκτονα Ανταλμπέρτο Λίμπερα το 1937, για λογαριασμό του συγγραφέα και δημοσιογράφου Κούρτσιο Μαλαπάρτε. Σύμφωνα με μία εκδοχή, ο δύσκολος Μαλαπάρτε απέρριψε το αρχικό σχέδιο. Κατά μία άλλη εκδοχή, ο Λίμπερα παραιτήθηκε, μη αντέχοντας τις παραξενιές και τις απαιτήσεις του εργοδότη του. Τελικά ο ιδιοκτήτης ολοκλήρωσε τις εργασίες ανέγερσης σχεδόν μόνος, με τη βοήθεια ενός ντόπιου μάστορα, ο οποίος ειδικευόταν στην πέτρα. Το σπίτι είναι ένα μακρύ, κόκκινο, (σχεδόν) ορθογώνιο παραλληλόγραμμο.

Η μία πλευρά του, εκείνη που κοιτάζει προς τη στεριά, είναι μια επιβλητική υπερμεγέθης σκάλα που οδηγεί στην ταράτσα, με θέα (από την άλλη πλευρά) στη θάλασσα, στον ανοιχτό ορίζοντα της Μεσογείου. Η Casa Malaparte παραμένει, πολλά χρόνια μετά το χτίσιμό της, εξαιρετικά μοντέρνα. Εκεί γυρίστηκε το ατμοσφαιρικό διαφημιστικό βίντεο του οίκου Ermenegildo Zegna για το άρωμα «UOMO». Εκεί γυρίστηκε το 2018 και το promotion video της συλλογής Saint Laurent με την Κέιτ Μος. Ο ίδιος ο Κούρτσιο Μαλαπάρτε (ο οποίος είχε φυλακιστεί και εξοριστεί από το Φασιστικό Κόμμα στο οποίο αρχικά ανήκε) αναφέρει σε ένα από τα κείμενά του: «Σήμερα ζω σ’ ένα νησί, σ’ ένα άγριο, μελαγχολικό και αυστηρό σπίτι, το οποίο έχω χτίσει μόνος μου, μοναχικό πάνω σ’ έναν λόφο που κρέμεται πάνω από τη θάλασσα: ένα σπίτι, το οποίο είναι το φάντασμα, η μυστική εικόνα της φυλακής. Η εικόνα της νοσταλγίας μου. Ισως ποτέ δεν επιθύμησα, ούτε ακόμα τότε, να αποδράσω από τη φυλακή. Ο άνθρωπος δεν προορίζεται να ζει ελεύθερα στην ελευθερία, αλλά να είναι ελεύθερος μέσα σε μία φυλακή».

Highclere Castle
Το Αirbnb ενός λόρδου

Στην πραγματικότητα το «Downton Abbey», το μέγαρο όπου ζει η οικογένεια Κρόουλι στο ομώνυμο επιτυχημένο σίριαλ του ITV και στην ταινία που ακολούθησε, είναι το κάστρο Χάικλερ στο Χάμσαϊρ. Χτίστηκε το 1679 και αναπαλαιώθηκε το 1840. Σήμερα ζουν εκεί ο Λόρδος και η Λαίδη Κάρναρβον, οι οποίοι μετά την επιτυχία του σίριαλ ξεκίνησαν να το εκμεταλλεύονται επιχειρηματικά, λειτουργώντας το, κατά την προ COVID-19 εποχή, ως Airbnb. Οπως αποκάλυψαν, τα έσοδα από αυτή τη χρήση τούς βοήθησαν να εξασφαλίσουν τα χρήματα για τις απαραίτητες επισκευές στο ιστορικό κτίσμα. Προτού γίνει διάσημο από τον «Πύργο του Downton», στους χώρους του είχαν γυριστεί και άλλες σειρές και ταινίες, όπως ο «Ρομπέν των Δασών» (1991) με τον Κέβιν Κόστνερ και «Τα τέσσερα φτερά» (2002) με τον Χιθ Λέτζερ και την Κέιτ Χάντσον.

Vandamm House
Σαν ζωγραφιά!

Αν και… δεν υπάρχει, πρόκειται για ένα από τα πιο φαντασμαγορικά σπίτια που έχουμε δει στη μεγάλη οθόνη. Το Vandamm House, από το αριστούργημα του Αλφρεντ Χίτσκοκ «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων» (1959), πήρε το όνομά του από τον ιδιοκτήτη του, τον κατάσκοπο Φίλιπ Βάνταμ (τον ερμηνεύει ο Τζέιμς Μέισον). Τα αρχικά σχέδια ήταν άλλα.

Ο σκηνοθέτης ήθελε πολύ να συνεργαστεί με τον Φρανκ Λόιντ Ράιτ, όμως δεν μπορούσε να καταβάλει την τεράστια αμοιβή που εκείνος απαιτούσε. Ετσι, ζήτησε από τους σκηνογράφους του να του φτιάξουν ένα σπίτι με την αισθητική και το στυλ του διάσημου αρχιτέκτονα. Εκείνοι ανταποκρίθηκαν με επιτυχία.

Η εντυπωσιακή βίλα που δεσπόζει σε έναν βράχο, στο όρος Ράσμορ, δεν χτίστηκε ποτέ, στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν πίνακα του εικαστικού, σπεσιαλίστα στα ειδικά εφέ, Μάθιου Γιούρισιτς. Οι εσωτερικές λήψεις έγιναν σε χώρους που έστησαν στα στούντιο της MGM και τους οποίους σχεδίασε ο production designer Ρόμπερτ Φ. Μπόιλ, ακολουθώντας πάντα πιστά το στυλ του Λόιντ Ράιτ. Γιατί ο κινηματογράφος είναι μια οφθαλμαπάτη.