Κρας τεστ στη λειτουργία των σχολείων, προκειμένου να αποφύγει… εκπλήξεις τον Σεπτέμβριο, φαίνεται ότι κάνει το υπουργείο Παιδείας, προχωρώντας σε άνοιγμα των σχολικών μονάδων υπό προϋποθέσεις και μόνο για όσους βλέπουν μια εκπαιδευτική διάσταση σε μια χρονιά που διδακτικά έχει ολοκληρωθεί.

Στο φόντο των παραπάνω, το ιατρικό περιοδικό «Lancet» δημοσίευσε στις 27 Απριλίου μια νέα μελέτη που αναφέρεται στα συμπεράσματα της δευτερογενούς «επίθεσης» του κορωνοϊού στον πληθυσμό της πόλης Σενζέν της Κίνας, από την οποία και προκύπτει ότι «τα παιδιά είχαν την ίδια πιθανότητα να μολυνθούν όσο οι ενήλικοι (ποσοστό μόλυνσης 7,4% σε παιδιά <10 ετών έναντι μέσου όρου πληθυσμού 6,6%)».

Κόμβοι μετάδοσης του COVID-19

Παράλληλα, η ομάδα του κορυφαίου γερμανού ιολόγου Christian Drosten διαπίστωσε τις προηγούμενες ημέρες ότι, παρ’ όλο που τα παιδιά τείνουν να έχουν πολύ πιο ήπια συμπτώματα, αυτά που έχουν μολυνθεί φαίνεται να έχουν τα ίδια επίπεδα του ιού στο σώμα τους με τους ενηλίκους. Αυτό κατά πολλούς υποδηλώνει ότι τα σχολεία και οι βρεφονηπιακοί σταθμοί θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως κόμβοι μετάδοσης του COVID-19 εάν αρθούν οι τρέχοντες περιορισμοί.

«Πρέπει να προσέξουμε την απεριόριστη επανέναρξη των σχολείων και των νηπιαγωγείων στην παρούσα κατάσταση, με έναν ευάλωτο πληθυσμό και την ανάγκη να διατηρήσουμε τα ποσοστά μετάδοσης χαμηλά» έγραψε στο Twitter o Drosten. «Τα παιδιά μπορεί να είναι τόσο «μολυσματικά» όσο οι ενήλικοι».

Οι εκθέσεις και η στάση των άλλων χωρών

Στην ίδια κατεύθυνση, το πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Βερολίνου Charite ανέφερε σε ειδική έκθεση, που δημοσίευσε τις προηγούμενες ημέρες, για το θέμα της πανδημίας ότι ο ρόλος των παιδιών στη μετάδοση της νόσου μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος απ’ όσο έχουμε υποθέσει, οπότε οι αποφάσεις για τη διαχείριση των εκπαιδευτικών δομών πρέπει να είναι πολύ προσεκτικές, καθώς έχουν ακόμη πολλά να ειπωθούν.

Από την πλευρά του, ο έλληνας γιατρός και καθηγητής Κοινωνικών και Φυσικών Επιστημών στο Γέιλ των ΗΠΑ Νικόλας Χριστάκης παρενέβη τις προηγούμενες ημέρες στο θέμα από το Twitter, επικαλούμενος νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Science», αναφέροντας ότι το έγκαιρο κλείσιμο των σχολείων αποδείχθηκε σωστή απόφαση, όταν συνδυάστηκε με άλλες τακτικές.

Στην έρευνα αναφέρεται ότι όντως «τα παιδιά 0-14 ετών είναι λιγότερο ευαίσθητα σε λοίμωξη από SARS-CoV-2 από τους ενηλίκους ηλικίας 15-64 ετών», ωστόσο «παρ’ όλο που το προληπτικό κλείσιμο του σχολείου δεν μπορεί να διακόψει τη μετάδοση από μόνο του, μπορεί να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης κατά 40%-60% και να καθυστερήσει την επιδημία».

Τι συζητούν οι άλλες χώρες; Στην Αγγλία οι ειδικοί αναφέρουν ότι δεν υπάρχουν ακόμη αρκετές ενδείξεις για να ανοίξουν ξανά τα σχολεία και παραμένει ασαφές το πώς ο κορωνοϊός διαχέεται μεταξύ των πληθυσμού των παιδιών.

Στη Γαλλία, σε έρευνα που έγινε από το Ινστιτούτο Παστέρ στον πληθυσμό (εκπαιδευτικούς και μαθητές) Λυκείων της επαρχίας Oise στη βόρεια περιοχή της χώρας βρέθηκε ότι αντισώματα ενάντια στον ιό έχει μόνο το 25%. Η περιοχή ήταν μια από εκείνες που επλήγησαν από το καταστροφικό πρώτο κύμα της πανδημίας και ακόμη και εκεί απέδειξε ότι τα αντισώματα του πληθυσμού ενάντια στην ασθένεια δεν είναι επαρκή για την επιστροφή στη σχολική κανονικότητα.

Αντίστοιχα στη Δανία και στη Νορβηγία έχουν αναπτυχθεί πολυπληθή κινήματα μέσω των κοινωνικών δικτύων υπέρ του να μην επιστρέψουν οι μαθητές στα σχολεία πριν από το φθινόπωρο, με στόχο να δοθούν οι τρεις επόμενοι μήνες στους επιστήμονες και στην έρευνα για φάρμακο ή εμβόλιο κατά της πανδημίας.

Η νέα light επιστροφή στις αίθουσες

Πάντως, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δείχνει – τελικά – να καταλαβαίνει τις διεθνείς ανησυχίες, καθώς η επιστροφή στο σχολείο είναι σχεδόν προαιρετική.

Το ερώτημα, βέβαια, είναι εάν βασίστηκε στις απόψεις περί της μειωμένης επικινδυνότητας των παιδιών η απόφαση να χρησιμοποιείται η μάσκα στις μετακινήσεις των πολιτών στα μέσα μαζικής μεταφοράς και όχι στα σχολικά. Ή απλά στην παραδοχή ότι τα παιδιά είναι ένας πληθυσμός που δεν είναι εύκολο να ελεγχθεί σχετικά με την τήρηση των κανόνων υγιεινής.

Τα παραπάνω τα εξήγησε η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας τις προηγούμενες ημέρες στα μέλη του ΔΣ της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης, που έθεσαν ωστόσο σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τις υποδομές των σχολείων.

«Σε πολλά σχολεία έχουμε μια βρύση ανά 50 μαθητές, δεν υπάρχουν σχολικές καθαρίστριες και πραγματικά δεν καταλάβαμε τι σημαίνει η δήλωση ότι θα τροποποιηθούν οι συμβάσεις τους» δηλώνει σχετικά στο «Βήμα» ο ειδικός γραμματέας της ΟΛΜΕ Ανδρέας Παπαδαντωνάκης.

«Δεν βλέπω ένα μαθησιακό αποτέλεσμα που να δημιουργεί την ανάγκη να πάρουμε ρίσκα σχετικά με τη δημόσια υγεία, καθώς πρακτικά, με τις εναλλαγές ημερών, οι μαθητές θα πάνε συνολικά το πολύ 10-12 ημέρες ακόμη στο σχολείο» αναφέρει.

Οι πανελλαδικές εξετάσεις

Ετσι, με το δεδομένο ότι η σχολική ύλη έχει κοπεί και οι προαγωγικές εξετάσεις έχουν ματαιωθεί μόνο για εφέτος, το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον αποκλειστικά στις πανελλαδικές εξετάσεις που θα ξεκινήσουν στις 15 Ιουνίου, ενώ θα αξιοποιηθούν οι αίθουσες όλων των Γυμνασίων και των Λυκείων της χώρας, ώστε να δημιουργηθούν εξεταστικά κέντρα με 6-7 υποψηφίους ανά αίθουσα. Αντιστοίχως βέβαια θα έχουμε διπλάσιους επιτηρητές αλλά και διπλά βαθμολογικά κέντρα.

Κατ’ επέκταση αναμένουμε ολοκλήρωση της διαδικασίας ως τις 15 Ιουλίου, έκδοση αποτελεσμάτων ως το τέλος του μήνα και τις βάσεις εισαγωγής να εκδίδονται πιθανότατα ως το τέλος του ίδιου μήνα, με το νέο σχολικό έτος να ξεκινάει την 1η Σεπτεμβρίου…

Η υποβολή μηχανογραφικών δελτίων εφέτος πιθανότατα θα γίνεται ως τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου, τουλάχιστον στις σχολές που απαιτούν την εξέταση ειδικών μαθημάτων.

Πάντως, να αναφέρουμε εδώ ότι οι αστυνομικές, στρατιωτικές, πυροσβεστικές και οι σχολές Λιμενικού δεν έχουν καν εκδώσει ακόμη τις προκηρύξεις με τους εισακτέους που θα δεχτούν την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά.

«Η εκπαιδευτική υπολειτουργία, παρά τις φωτεινές εξαιρέσεις, ήταν ο κανόνας στην παιδεία μας εν μέσω της πανδημίας» λέει ο εκπαιδευτικός Γ. Χατζητέγας. «Οι πάσης μορφής εξ αποστάσεως εκπαιδεύσεις δεν ήταν ούτε ποιοτικά ανάλογες, ούτε τεχνολογικά επαρκείς, καθώς το σπουδαίο εκπαιδευτικό της χώρας απέχει από τη χρήση των νέων τεχνολογιών, καθώς δεν έτυχε της σχετικής επιμόρφωσης» αναφέρει.

Ποια είναι η νέα πραγματικότητα

Αλλάζει λοιπόν η πραγματικότητα για τους μαθητές που θα γυρίσουν στα σχολεία τους σύντομα και συγκεκριμένα θα ισχύσουν τα παρακάτω:

– Χωρίς να λαμβάνονται απουσίες για τις περιπτώσεις όπου υπάρχουν ευαίσθητα άτομα σε οικογένειες και μέρα παρά μέρα θα πηγαίνουν στα σχολεία τους από τις 11 Μαΐου οι μαθητές της Γ’ τάξης του Λυκείου και από τις 18 Μαΐου οι μαθητές της Α’ και της Β’ τάξης Λυκείου και Γυμνασίου. Οι απουσίες μαθητών δεν θα λαμβάνονται όταν θα υπάρχει απλή δήλωση γονέα/κηδεμόνα. Το ίδιο ισχύει και για τα φροντιστήρια.

– Το διδακτικό έτος στα σχολεία θα επεκταθεί ως τις 12 Ιουνίου, ώστε να προετοιμαστούν μετά τα σχολεία για τις πανελλαδικές εξετάσεις.

– Η επόμενη σχολική χρονιά θα ξεκινήσει για όλους την 1η Σεπτεμβρίου.

– Προαγωγικές εξετάσεις δεν θα γίνουν εφέτος και οι μαθητές θα προαχθούν βάσει των βαθμών των τετραμήνων.

– Για τα Νηπιαγωγεία και τα Δημοτικά παρατείνεται η αναστολή λειτουργία τους και εξετάζεται το ενδεχόμενο ανοίγματός τους την 1η Ιουνίου. Αν επαναλειτουργήσουν τελικά, εξετάζεται το ενδεχόμενο παράτασης έτους ως τις 30 Ιουνίου.

– Η τηλεκπαίδευση θα συνεχιστεί για τους μαθητές που δεν θα προσέρχονται στις τάξεις.

Σχετικά με τον τρόπο των μαθημάτων:

– Οι μαθητές θα πηγαίνουν στο σχολείο σε μικρότερα τμήματα, με στόχο τη μείωση του συγχρωτισμού εντός της ίδιας αίθουσας (δηλαδή Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή θα πηγαίνει στο σχολείο το μισό τμήμα και Τρίτη – Πέμπτη το άλλο μισό, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα γίνεται το αντίστροφο).

– Η απόσταση μεταξύ μαθητών θα πρέπει να είναι 1,5 μ. και απώτατος αριθμός μαθητών εντός τάξης τα 15 άτομα. Τα ολιγομελή τμήματα βέβαια (ως 15 άτομα) θα μπορούν να λειτουργούν καθημερινά.

– Συνεχίζονται οι άδειες ειδικού σκοπού και στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα για γονείς με παιδιά σε εκπαιδευτικές δομές που παραμένουν σε αναστολή.

– Στα σχολεία θα υπάρχουν αντισηπτικά και προβλέπεται καθαρισμός 2 φορές την ημέρα.

– Θα προβλεφθούν διαφορετικά διαλείμματα για τους μαθητές.

– Θα απαγορεύεται η λειτουργία των κυλικείων.

– Θα είναι προαιρετική χρήση μάσκας στην τάξη και στα μέσα μεταφοράς μαθητών.

– Για τα ειδικά σχολεία παρατείνεται η αναστολή λειτουργίας και για τα ΙΕΚ η επανέναρξη της λειτουργίας τους ορίζεται για τις 18 Μαΐου.

Η Γερμανία αναθεώρησε την απόφαση – Σεπτέμβριο στην Ιταλια

Αναθεώρησε η Γερμανία την απόφασή της για άνοιγμα των σχολείων. Η Ανγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι οι παιδικές χαρές στη Γερμανία μπορούν να ξανανοίξουν και οι θρησκευτικές υπηρεσίες να ξαναρχίσουν, αλλά με την πανδημία του κορωνοϊού να μαίνεται ήταν πολύ νωρίς για να ανοίξει ξανά τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία της χώρας.

Οπως ανέφερε, η κυβέρνηση χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να διαπιστώσει ποια επίδραση είχε η χαλάρωση των πιο περιοριστικών μέτρων στην πρόοδο της πανδημίας προτού ξεκινήσει την περαιτέρω χαλάρωση. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο αποφάσισε να αναβάλει την απόφασή της σχετικά με το πότε θα επανεκκινήσουν πλήρως τα σχολεία.

Η Ιταλία δεν ανοίγει τα σχολεία πριν από τον Σεπτέμβριο, καθώς οι επιστήμονες διαφωνούν για τον ρόλο των παιδιών στη μετάδοση της νόσου στην κοινότητα, ενώ οι Αρχές της Δανίας ανακοίνωσαν ότι το ποσοστό αναπαραγωγής του νέου ιού είχε αυξηθεί σημαντικά από τότε που η χώρα άρχισε να ανοίγει ξανά σχολεία και νηπιαγωγεία πριν από δύο εβδομάδες. Συγκεκριμένα, το ποσοστό αναπαραγωγής (που υποδηλώνει πόσα άτομα μολύνονται κατά μέσο όρο από κάποιον με τον ιό) αυξήθηκε από 0,6 στις 14 Απριλίου σε 0,9 την περασμένη εβδομάδα, όπως ανακοίνωσε το αρμόδιο Ινστιτούτο της Δανίας.

Ολο το σχέδιο της κυβέρνησης για τα πανεπιστήμια, οι φοιτητές των οποίων γυρίζουν στα αμφιθέατρα στις 25 Μαΐου μόνο για τα τμήματα με εργαστηριακά μαθήματα, παρουσιάζει «Το Βήμα».

Πώς θα ολοκληρωθούν εαρινό εξάμηνο και εξεταστική στα πανεπιστήμια

Σύμφωνα με αυτό:

– Από τις 25 Μαΐου σταματά η καραντίνα στα ΑΕΙ αποκλειστικά για τη διεξαγωγή των εργαστηριακών και κλινικών ασκήσεων και τη διενέργεια της εξεταστικής του εαρινού εξαμήνου του ακαδημαϊκού έτους 2019-2020.

– Η διδασκαλία των υπόλοιπων μαθημάτων θα συνεχίσει να γίνεται αποκλειστικά με μέσα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

– Για τη διεξαγωγή των εργαστηριακών και κλινικών ασκήσεων θα υπάρξει παράταση του ακαδημαϊκού έτους πέραν των δύο εβδομάδων και δυνατότητα διεξαγωγής των εργαστηριακών και κλινικών ασκήσεων παράλληλα με την εξεταστική. Ακόμη θα δοθεί δυνατότητα διεξαγωγής τους σε διάστημα μικρότερο των 13 εβδομάδων, με αντίστοιχη αύξηση των ωρών διδασκαλίας ανά εβδομάδα.

– Για τις κλινικές ασκήσεις, ιδιαίτερα για το 5ο και 6ο έτος των ιατρικών σχολών: το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης θα είναι κοινό για όλες τις ιατρικές σχολές έως τα μέσα Ιουλίου, σε συνεννόηση με τους προέδρους των ιατρικών σχολών.

– Οι φοιτητικές εστίες θα επαναλειτουργήσουν με ειδικά μέτρα υγιεινής.

– Για την πρακτική άσκηση των φοιτητών προβλέπεται άρση της απαγόρευσής της με την επαναλειτουργία των σχολικών δομών, του δημόσιου τομέα και των επιχειρήσεων. Οι λεπτομέρειες αυτής της απαγόρευσης θα προσδιοριστούν σύντομα, με στόχο να εφαρμοστούν μετά τις 10 Μαΐου. Θα γίνει όμως σύσταση στα πανεπιστήμια να μη μεταφερθεί η υποχρεωτική πρακτική άσκηση (ιδιαίτερα του τελευταίου έτους) σε επόμενο εξάμηνο, αλλά με αποφάσεις της Συγκλήτου να προσαρμοστεί το διδακτικό αντικείμενο «Πρακτική άσκηση» στις συνθήκες με αναπροσαρμογή της θεωρητικής διδασκαλίας και της εφαρμογής.

– Για την εξεταστική περίοδο του Ιουνίου, θα αποτελεί αρμοδιότητα του κάθε διδάσκοντος με αυτοδύναμη διδασκαλία να επιλέξει τον τρόπο αξιολόγησης των φοιτητών στο αντικείμενο του κάθε μαθήματος. Για παράδειγμα, μπορεί να επιλεγεί η εξέταση μέσω εργασιών, η προφορική εξ αποστάσεως εξέταση μέσω τηλεδιάσκεψης ή συνδυασμός των παραπάνω.

Πάντως, το υπουργείο Παιδείας σημειώνει ότι «η εξ αποστάσεως εξέταση χωρίς εποπτεία ή η εξ αποστάσεως ηλεκτρονικά εποπτευόμενη εξέταση ενέχουν θέματα διαβλητότητας, προστασίας προσωπικών δεδομένων και βρίσκονται σε στάδιο πιλοτικής εφαρμογής, οπότε δεν συνιστάται η εφαρμογή τους κατά την παρούσα φάση».

– Η γραπτή εξέταση θα γίνεται σε αίθουσες με τους μισούς εξεταζομένους και μικρή διάρκεια εξέτασης.

«Σπουδάζοντας τον κορωνοϊό σε πραγματικό χρόνο!»

Οι κρίσεις που περνούν οι κοινωνίες μας τα τελευταία χρόνια αποτυπώνονται στα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων και γίνονται τα αυριανά προγράμματα της Ιστορίας, της Βιολογίας των Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών.

Η πανδημία που μαστίζει τον πλανήτη και ο νέος κορωνοϊός έχουν κερδίσει ήδη τη «μερίδα του λέοντος» στο μάθημα του Daniel E. Lieberman, του πασίγνωστου καθηγητή Εξελικτικής Βιολογίας του Ανθρώπου και κατόχου της έδρας βιολογικών επιστημών Edwin M. Lerner στο Χάρβαρντ των ΗΠΑ. Και αυτό όχι μόνο επειδή «ανέβασε» τη σύντομη ως τώρα ιστορία του στο Διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά του μαθήματα, αλλά επειδή ο νέος ιός και η πορεία του αποτελούν την παράδοση ενός μαθήματος που εξελίσσεται σε «πραγματικό χρόνο» καθημερινά.

Ο ίδιος σκέφτεται να το ενσωματώσει στο μάθημά του στο πανεπιστήμιο. Και δεν είναι ο μόνος. Ο καθηγητής Βλαστικών Κυττάρων και Αναγεννητικής Βιολογίας του ίδιου Ιδρύματος Mark Fishman αναρωτιόταν τις προηγούμενες ημέρες, μιλώντας σε συναδέλφους του, «γιατί όχι; Ο COVID-19 έχει αλλάξει τελείως το τοπίο όλων αυτών που εκτιμούσαμε ως σήμερα…».

Οι καθηγητές του Χάρβαρντ είναι ήδη στα πρώτα στάδια της οργάνωσης ενός νέου προγράμματος σπουδών ειδικά για τον κορωνοϊό, το οποίο θα είναι μέρος του «κοινού πτυχίου» που δίνουν οι επιστήμες των Βιοτεχνολογιών (σε μια συνεργασία των Τμημάτων Τεχνών και Επιστημών, Ιατρικής Σχολής, σχολών Διοίκησης και σχολών Βιολογίας, Βλαστικών Κυττάρων). Το πρόγραμμα θα επικεντρωθεί στη Βιολογία και στις θεραπευτικές μεθόδους γύρω από τον ιό.