Στις 16 Απριλίου θα διεξαχθεί το δημοψήφισμα στην Τουρκία, όπου οι πολίτες θα κληθούν να απαντήσουν εάν συμφωνούν με το πακέτο των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύει τις εξουσίες του τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. «Αυτοί που λένε όχι ανήκουν στους πραξικοπηματίες» ξεκαθάρισε πάντως ο ανώτατος άρχοντας της χώρας.
Λίγες εβδομάδες πριν από τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, το κυβερνών συντηρητικό κόμμα AKP επιχειρεί να φιμώσει τους αντιπάλους του, κυρίως με τη βοήθεια προεδρικών διαταγμάτων. Από τότε που επιχειρήθηκε το αποτυχημένο πραξικόπημα, στις 15 Ιουλίου του περασμένου χρόνου, με τη βοήθεια παρόμοιων διαταγμάτων απολύθηκαν χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι. Την προηγούμενη εβδομάδα απολύθηκαν 330 μέλη του Συμβουλίου για την Παιδεία ΥÖK. Η κυβέρνηση τους επιρρίπτει συνεργασία με το κίνημα Γκιουλέν, το οποίο θεωρεί υπεύθυνο για το πραξικόπημα.
Δεκάδες δημοσιογράφοι και μίντια έχουν μπει στο στόχαστρο της κυβέρνησης. Με προεδρικά διατάγματα έκλεισαν πολλοί τηλεοπτικοί σταθμοί και εφημερίδες. Ανάμεσά τους ο φιλοκουρδικός σταθμός IMC TV, το πρακτορείο ειδήσεων Cihan και η εφημερίδα Taraf. «Το πρόβλημα είναι ότι τα προεδρικά διατάγματα δεν μπορούν να κριθούν στα δικαστήρια και για το λόγο αυτό πολλές φορές τα ΜΜΕ κλείνουν χωρίς καν να γνωρίζουν το λόγο» λέει στην DW ένα ακτιβιστής που δραστηριοποιείται στον τομέα της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν θέλει να πει το όνομά του εξαιτίας του φόβου των αντιποίνων.
Καταφθάνουν καθημερινά δικαστικές αποφάσεις
Την προηγούμενη εβδομάδα απολύθηκαν δύο δημοσιογράφοι απλά και μόνο γιατί τάχθηκαν υπέρ του «Όχι» στο δημοψήφισμα. O ένας ήταν ο Ιρφάν Ντεμιρτσί, πρώην παρουσιαστής του τηλεοπτικού σταθμού Kanal D. Απολύθηκε γιατί είπε «Όχι» στο δημοψήφισμα μέσω twitter. Ο άλλος δημοσιογράφος που απολύθηκε ήταν ο Χακάν Τσελένκ, ο οποίος εργαζόταν στην εφημερίδα Posta Hakan.
Και τα δυο μέσα ανήκουν στον όμιλο Dogan, ο οποίος είναι φίλα προσκείμενος στην κυβέρνηση Ερντογάν. Μετά την απόλυση των δύο δημοσιογράφων, πολίτες διέδωσαν μέσω τwitter το hastag #DoganMedyaBoykot καλώντας σε μποϋκοτάζ. Ο όμιλος Dogan είναι ένα καλό παράδειγμα σύμφωνα με τον Σουάν Γκετσκίν, καθηγητή στη σχολή ΜΜΕ του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, για το πώς η κυβέρνηση προσπαθεί να ελέγξει τα μίντια.
Η άσκηση πίεσης είναι εμφανής, λέει ο δημοσιογράφος Μπάρις Πεχλιβάν από τον τηλεοπτικό σταθμό Oda TV. Μιλώντας στην Deutsche Welle δηλώνει πως «καθημερινά μας έρχονται δικαστικές αποφάσεις να απομακρύνουμε συγκεκριμένες ειδήσεις από τις ιστοσελίδες μας. Εάν δεν το κάνουμε, τότε μας αναγκάζουν να κλείσουμε». Ο ίδιος είχε εκτίσει ποινή φυλάκισης 19 μηνών διότι είχε γράψει πολλά άρθρα σχετικά με το κίνημα Γκιουλέν και τις τακτικές της τουρκικής κυβέρνησης.
Η δημοσιογραφία είναι σήμερα ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο επάγγελμα στην Τουρκία, και λίγες εβδομάδες πριν το δημοψήφισμα φαίνεται να γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνο.
Σενάντα Σοκολού / Μαρία Ρηγούτσου
