Είναι κάπως σαν χορογραφία. Πρώτα έρχονται τα τηλεφωνήματα: Τι ώρα θα περάσει ο Μεγάλος; Θα εξαρτηθεί από τα ραντεβού του, από το πρόγραμμά του. Η διαδρομή από την Ανω Κυψέλη μέχρι το Μαξίμου είναι συγκεκριμένη. Συνήθως ο Μεγάλος περνάει από την πλατεία Κάνιγγος, οπότε κάθε τοπικό πρόβλημα πρέπει να κρυφτεί. Ή να εξαφανιστεί. Ή να μετατοπιστεί. Κάτι τέτοιο τέλος πάντων· οτιδήποτε εκτός από το να λυθεί.
Η ιστορία συνοπτικά: Στην ανθρωπογεωγραφία της πόλης, εδώ και χρόνια υπάρχει το εξής ερώτημα: Πού θα πάνε οι τοξικοεξαρτημένοι που κυκλοφορούν στο κέντρο της πόλης; Πριν από λίγο καιρό βρίσκονταν στην οδό Μασσαλίας. Η εικόνα δίπλα στα εμβληματικά κτίρια της πρωτεύουσας ήταν μεν χαρακτηριστική της διάθεσης της παραπαίουσας πόλης, αλλά ο συμβολισμός ήταν πολύ ισχυρός ακόμη και για αυτή την Αθήνα. Παλαιότερα τα στέκια των τοξικοεξαρτημένων (δηλαδή οι πιάτσες αγοράς και εμπορίου ναρκωτικών) ήταν κοντά στα Εξάρχεια, στην Πατησίων και πέριξ του Αρχαιολογικού Μουσείου. Αυτή τη στιγμή, η πιο πολυσύχναστη πιάτσα είναι κοντά στην πλατεία Κάνιγγος.
Υπάρχει, όμως, ένα ζήτημα, καλλωπιστικό: Κάποιες ημέρες ο Αλέξης Τσίπρας πάει λίγο πιο αργά στο γραφείο του. Και όταν συμβεί αυτό, περνάει μέσα από την πιάτσα που αρχίζει να δημιουργείται λίγο πριν από το μεσημέρι, με ανθρώπους να αγοράζουν και να πωλούν ναρκωτικά κάτω από το όμορφο αττικό φως, σε κοινή θέα. Στην αρχή, κανείς δεν έδωσε σημασία, άλλωστε μια από τις μαγικές ιδιότητες της Αθήνας είναι η αφομοίωση στην αδιαφορία. Κάποια σημεία της πόλης είναι τόσο άσχημα και παρατημένα που αν εμφανιστεί κάτι λίγο πιο ενοχλητικό, δεν προξενεί εντύπωση.
Οι θαμώνες της πλατείας Κάνιγγος, όσοι δούλευαν εκεί, ο Εμπορικός Σύλλογος, είχαν διαμαρτυρηθεί, αλλά κατά βάθος ήξεραν και αυτοί πως απλώς έπαιρναν μέρος στη χορογραφία της όλης ιστορίας. Μόνο που, κάποια στιγμή, λογικά, ο Αλέξης Τσίπρας ρώτησε τι ακριβώς συμβαίνει. Εβλεπε και αυτός ανθρώπους στα όρια της αξιοπρέπειας να κοιμούνται στον δρόμο, να περιφέρονται χωρίς βοήθεια, να ψωνίζουν, έβλεπε όλα αυτά που βλέπει κάθε διαβάτης της Αθήνας καθημερινά. Ακόμη και αν δεν το είπε, κάποιος κατάλαβε πως ήταν υπερβολικό ακόμη και για αυτή την Αθήνα.
Επρεπε να βρεθεί μια λύση. Και όποιος περνάει κάθε πρωί από την πλατεία Κάνιγγος βλέπει τη χορογραφία: Λίγα λεπτά προτού περάσει η κουστωδία του Πρωθυπουργού, οι αστυνομικές αρχές καθαρίζουν την πλατεία. Ερχονται λίγα λεπτά νωρίτερα, σηκώνουν τους ανθρώπους που βρίσκονται εκεί, τους μεταφέρουν στα διπλανά στενά, και μόλις ο Πρωθυπουργός περάσει τους αφήνουν και πάλι να επιστρέψουν στην πιάτσα τους. Στις 2 το μεσημέρι, όλα είναι ξανά φυσιολογικά: οι άνθρωποι πεθαίνουν πάνω στην πλατεία.
Οπως μπορεί να σας βεβαιώσει οποιοσδήποτε νέος έχει χαρίσει ένα μέρος από τα νιάτα του στο ελληνικό στράτευμα, αυτή η λύση του ευκαιριακού καλλωπισμού, του να κρύβεις το πρόβλημα κάτω από το χαλί για όσο διάστημα περνούν οι επίσημοι, είναι ιδιαίτερα δημοφιλής.
Είναι και αυτός ένας τρόπος επίλυσης προβλημάτων: Η μη επίλυση αποδεικνύεται μια ειδικότητα της ελληνικής κυβέρνησης. Οπως έκανε κατά τη διάρκεια του προσφυγικού ζητήματος (όταν ο Αλέξης Τσίπρας επισκέφθηκε τη Μυτιλήνη υπήρξαν έντονες καταγγελίες για ευκαιριακό καλλωπισμό των καταυλισμών), όπως έκανε με την απόφαση να αλλάξει τη διαδρομή των λεωφορείων και των τρόλεϊ που περνούν από το Πολυτεχνείο κάθε Σαββατοκύριακο για να μην καούν, όπως έκανε όταν πόζαρε γεμάτος χαρά με ένα σκισμένο σωσίβιο δίπλα στον επίσης ξεκαρδισμένο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, η Ελλάδα του 2016 ξέρει να αγγίζει τα προβλήματα συμβολικά, όχι πραγματικά.
Για να είμαστε δίκαιοι, ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι ο πρώτος πρωθυπουργός που βλέπει την πραγματικότητα μακιγιαρισμένη. Οπως και προηγούμενοι, όπου έπεφτε το μάτι του, έπρεπε να βλέπει μια ωραιοποιημένη εκδοχή της πραγματικότητας. Μόνο που καλό είναι να γνωρίζει πως έρχεται καθημερινά αντιμέτωπος με τη δική του αυταπάτη για το ποια είναι η Αθήνα. Καθώς πλησιάζει ένας χρόνος από τη στιγμή του ελληνικού δημοψηφίσματος, καθώς κάποιοι συμπολίτες μας ετοιμάζονται να γιορτάσουν την επέτειο του «Οχι», καλό είναι να θυμόμαστε πως δεν είναι και η πρώτη του αυταπάτη.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 26 Ιουνίου 2016
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
