Ο γρίφος της Τζάνετ Γέλεν στην επίσημη πρώτη της στο τιμόνι της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας προς τις αγορές αφορούσε μάλλον τη χρονική στιγμή που η Fed θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων, κάτι που αναμένεται πλέον να λάβει χώρα νωρίτερα απ’ ό,τι ανέμεναν οι αναλυτές. Ορισμένοι αναλυτές έσπευσαν μάλιστα να χαρακτηρίσουν τη νέα επικεφαλής της Fed «γεράκι» αφού εμφανίστηκε πιο επιθετική από ό,τι αναμενόταν στο θέμα της αύξησης των επιτοκίων.

Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να επηρεάσει καταλυτικά την πορεία του δολαρίου, το οποίο προβλέπεται ότι θα ενισχυθεί σε σχέση με το ευρώ, καθώς και με τα νομίσματα των ευάλωτων αναδυομένων οικονομιών, ενώ μεσοπρόθεσμα θα επηρεαστούν και οι αγορές ομολόγων και μετοχών.
Εξι μήνες


Στην πρώτη της συνέντευξη Τύπου η νέα επικεφαλής της Fed εμφανίστηκε πιο επιθετική από ό,τι πολλοί ανέμεναν στο θέμα της αύξησης των επιτοκίων. Η Fed είπε ότι η αλλαγή στην επιτοκιακή πολιτική της δεν σημαίνει αλλαγή των προθέσεών της και ότι θα περιμένει «για σημαντικό διάστημα» μετά την παύση του προγράμματος αγοράς ομολόγων προτού αυξήσει τα επιτόκια.
Απαντώντας στο τι εννοεί με τη δήλωση «σημαντικό διάστημα» είπε ότι αυτό μπορεί να σημαίνει μια περίοδο έξι μηνών.
H αμερικανική κεντρική τράπεζα αναγκάστηκε σε αλλαγή πορείας εξαιτίας των μεικτών στοιχείων για την ανάπτυξη στη χώρα. Ανακοίνωσε ότι η ανεργία παύει να είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την αύξηση των επιτοκίων, που τώρα βρίσκονται σε μηδενικά σχεδόν επίπεδα. Οπως εξήγησε η κυρία Τζάνετ Γέλεν στις δηλώσεις που ακολούθησαν τη διήμερη συνεδρίαση της Επιτροπής Ανοιχτής Αγοράς (FOMC), ενώ η αγορά εργασίας σημείωσε ταχύτερη από το αναμενόμενο βελτίωση, ο πληθωρισμός παραμένει σε χαμηλά επίπεδα που δεν επιτρέπουν εφησυχασμό.
Η ανεργία


Ενώ η Fed ανακοίνωσε ότι κόβει κατά ακόμη 10 δισ. δολάρια το πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης», που πέφτει πλέον σε 55 δισ. δολάρια για τον Απρίλιο, οι διεθνείς χρηματαγορές καλούνται τώρα να λύσουν τον γρίφο της χρονικής στιγμής που τα επιτόκια αναφοράς στις ΗΠΑ θα αρχίσουν να ανεβαίνουν.
Παράλληλα, σύμφωνα με την κυρία Γέλεν, το «όριο» του 6,5% της ανεργίας αποδείχθηκε «πολύ χρήσιμο» αλλά πρέπει να καταργηθεί καθώς η ανεργία προσεγγίζει πλέον αυτό το επίπεδο, ενώ «το νόημα της αλλαγής είναι απλώς να δοθούν περισσότερες πληροφορίες» όσον αφορά τη χρονική στιγμή της αύξησης επιτοκίων.
Η Fed αρχίζει να πιστεύει ότι υπάρχει λιγότερη αναξιοποίητη παραγωγική δυνατότητα στην οικονομία και θα χρειαστούν πιο πρώιμες αυξήσεις επιτοκίων για να διασφαλιστεί ότι ο πληθωρισμός δεν θα ξεπεράσει τον στόχο του 2%, ενώ η κυρία Γέλεν ανέφερε ότι θα περάσει «σημαντικό διάστημα» ανάμεσα στη λήξη του προγράμματος αγορών ομολόγων και στις αυξήσεις επιτοκίων, το οποίο, αν και «είναι δύσκολο να προσδιοριστεί», εκτιμάται «γύρω στους έξι μήνες». Αν οι αγορές ομολόγων λήξουν, όπως αναμένεται, στις 28-29 Οκτωβρίου εφέτος, τότε οι αυξήσεις επιτοκίων θα αρχίσουν γύρω στον Απρίλιο του 2015.
Οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ προβλέπουν ότι το επίσημο επιτόκιο θα έχει ανέλθει στο 1% ως τα τέλη του 2015. Η μέση πρόβλεψη του Δεκεμβρίου ήταν για 0,75%. Η επίσημη πρόβλεψη για τα επιτόκια στα τέλη του 2016 ανέβηκε από το 1,75% στο 2,25%.
Η Deutsche Bank προβλέπει από την πλευρά της ότι τα επιτόκια αναφοράς στις ΗΠΑ θα αυξηθούν στο 1,75% το 2015, ενώ η ισοτιμία του δολαρίου με το ευρώ θα ενισχυθεί στο 1,25 στο τέλος του τρέχοντος έτους, δεδομένου μάλιστα, όπως εκτιμά και η Goldman Sachs, ότι δεν αποκλείεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μειώσει τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης, δηλαδή τα επιτόκια με βάση τα οποία δανείζει τις τράπεζες, (MRO) και το επιτόκιο καταθέσεων κατά 15 μονάδες βάσης το επόμενο διάστημα.
Ενέργειες


Το πιο συγκρατημένο πιστωτικό περιβάλλον και τα χαμηλά επίπεδα του πληθωρισμού υποδεικνύουν ότι απαιτούνται περαιτέρω ενέργειες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αλλά και αποφασιστικά μέτρα, όπως είναι η ποσοτική χαλάρωση, εκτίμησε από την πλευρά της η JP Morgan Asset Management.
H Barclays προβλέπει ότι το δολάριο είναι πιθανόν να ανακτήσει την ανοδική δυναμική, την ώρα που η Fed θα προχωρεί σε σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής. Εν τω μεταξύ η Fitch Ratings, που είχε θέσει υπό παρακολούθηση την αμερικανική οικονομία με ενδεχόμενο υποβάθμισης τον Οκτώβριο, επιβεβαίωσε την αξιολόγηση «ΑΑΑ» για τις ΗΠΑ με σταθερό outlook (προοπτική).

Νέες πιέσεις για την Τουρκία

  • Η τουρκική λίρα υποχωρούσε, ενώ οι αποδόσεις των τουρκικών ομολόγων σκαρφάλωσαν σε υψηλό πενταετίας μετά τις δηλώσεις της επικεφαλής της Fed ότι η Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν. Μια τέτοια κίνηση από τις ΗΠΑ θα περιορίσει τη διαθεσιμότητα φθηνού χρήματος που ενίσχυε τα τελευταία έτη τις αναδυόμενες αγορές, με την Τουρκία να είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε εκροές λόγω του υψηλού εμπορικού ισοζυγίου της. Η απόδοση του 10ετούς τουρκικού ομολόγου διαμορφωνόταν αμέσως μετά τις ανακοινώσεις της Fed στο 11,24%, ενώ το τουρκικό νόμισμα υποχωρούσε, με 2,2420 τουρκικές λίρες να αγοράζουν ένα δολάριο. Συνολικά, η απόσυρση κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές έπληξε ιδιαίτερα τις ευάλωτες οικονομίες με ελλείμματα στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, καθώς και αυτές που αντιμετωπίζουν πολιτικά προβλήματα. Το γεγονός αναδεικνύει την έκταση των επιπτώσεων από τον περιορισμό των μέτρων νομισματικής στήριξης της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας (FED), η οποία εντείνεται από την αυξανόμενη πολιτική και οικονομική αστάθεια σε αρκετές αναδυόμενες αγορές.
  • «Καθώς η FED θα συνεχίσει το tapering (σ.σ.: τη διακοπή του προγράμματος νομισματικής χαλάρωσης) την επόμενη περίοδο, οι αναδυόμενες αγορές θα συνεχίσουν να δέχονται πιέσεις» ανέφεραν αναλυτές της αγοράς, θεωρώντας πως «αυτό που παρατηρούμε πλέον είναι μια παγκόσμια ανατίμηση του κινδύνου».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ