Σταδιακά, έστω και συγκεκαλυμμένα, βήματα περαιτέρω προσέγγισης με την Ευρώπη επιχειρεί ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς η μετωπική αντιπαράθεση δεν φαίνεται να του προσφέρει τα αναμενόμενα οφέλη εν όψει εκλογών. Σε μια περίοδο που από τη μία πλευρά ο κ. Αλ. Τσίπρας είναι εκ των πραγμάτων υποχρεωμένος να επενδύσει στο ευρωπαϊκό προφίλ του λόγω της ιδιότητάς του ως επικεφαλής της καμπάνιας της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για τις ευρωεκλογές και από την άλλη το κόμμα του προσπαθεί να κρατήσει με κάθε τρόπο ψηλά τους τόνους λόγω της διπλής εκλογικής διαδικασίας του Μαΐου, οι ισορροπίες επαναπροσδιορίζονται.
Ετσι στο μεν θέμα του Μνημονίου ανακύπτουν νέες διατυπώσεις και αποσαφηνίσεις, σε δε ζητήματα ευρύτερου ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και εμπλοκής (όπως το Κυπριακό και η ουκρανική κρίση) είναι εμφανής μια απόπειρα τήρησης ίσων αποστάσεων και πάντως αποφυγής της μετωπικής αντιπαράθεσης με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο.
Η στάση αυτή της αξιωματικής αντιπολίτευσης συμπίπτει με τον αισθητό προβληματισμό που προξενεί η απουσία ενός ορατού πλειοψηφικού ρεύματος στις μετρήσεις εν όψει της διπλής κάλπης του Μαΐου για τις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης και τις ευρωεκλογές.
Στην Κουμουνδούρου, όσο κι αν επιχειρούν να απαξιώσουν ή και να καταγγείλουν τις δημοσκοπήσεις, βλέπουν ότι πολλές από τις επιλογές τους δεν έχουν γίνει αποδεκτές με τον τρόπο που ανέμεναν.
Βασικά πεδία προβληματισμού είναι το Λεκανοπέδιο Αττικής και η Βόρεια Ελλάδα, οι μεγαλύτερες δηλαδή εκλογικές περιφέρειες της χώρας. Στη μεν πρώτη τόσο ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης για τον Δήμο Αθηναίων όσο και η Ρένα Δούρου για την Περιφέρεια Αττικής εμφανίζουν μια τουλάχιστον χλιαρή δυναμική, στα όρια της στασιμότητας στα ποσοστά του 2010, ενώ στη Βόρεια Ελλάδα η εικόνα είναι πολύ χειρότερη.
Αποτέλεσμα είναι η εξασθένηση του κλίματος πρόωρης βεβαιότητας που επικρατούσε σε θεωρητικό επίπεδο στην Κουμουνδούρου και που ήθελε τις κάλπες του Μαΐου θρυαλλίδα δραματικών πολιτικών ανατροπών στη χώρα.
Παράλληλα αιφνιδιασμένος εμφανίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ και από την εξέλιξη της δημιουργίας του «Ποταμιού», για το οποίο οι επιτελείς του κ. Τσίπρα εκτιμούν κατ’ αρχάς ότι θα αντλήσει ψηφοφόρους κατά κύριο λόγο από τον χώρο του ΠαΣοΚ και της ΔΗΜΑΡ. Ανησυχούν όμως γιατί θα μπορούσε να ανακόψει και μια ροή ψηφοφόρων προς τον ΣΥΡΙΖΑ, σε βαθμό πιθανώς καθοριστικό για το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.
Ορατή συνέπεια των διαπιστώσεων αυτών είναι η προσπάθεια μιας νέας αναπροσαρμογής της τακτικής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά και της ρητορικής του, κυρίως σε ό,τι αφορά το σχήμα «Μνημόνιο -Αντιμνημόνιο» αλλά και τις σχέσεις με την Ευρώπη εν γένει.
Μια εξέλιξη ενδεικτική του τρόπου με τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει την Ευρώπη (αλλά και η Ευρώπη τον ΣΥΡΙΖΑ) ήταν η συνάντηση του κ. Τσίπρα και του Μανώλη Γλέζου με τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ.
Ο κορυφαίος πολιτειακός παράγων της Γερμανίας έκανε ένα βήμα που δεν είχε κάνει η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ή οι κ.κ. Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και Χέρμαν βαν Ρομπάι κατά τις προηγούμενες επισκέψεις τους στην Αθήνα και η πρωτοβουλία του αυτή για συνάντηση με τον κ. Τσίπρα ικανοποίησε εμφανώς την ελληνική αξιωματική αντιπολίτευση.
Ο λόγος: είναι ξεκάθαρο πλέον πως ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί και επιδιώκει να εδραιώσει τη θέση του ως συνομιλητής της Ευρώπης και να διαλύσει την εικόνα της αντιευρωπαϊκής δύναμης και του εξτρεμιστικού σχηματισμού.
Την ίδια στιγμή από ευρωπαϊκής και γερμανικής πλευράς είναι μάλλον αισθητή η συνειδητοποίηση ότι η προσπάθεια απομόνωσης του ΣΥΡΙΖΑ δεν απέδωσε τους προηγούμενους μήνες, εξ ου και η «θεσμική», καθαρά τυπική συνάντηση του προέδρου Γκάουκ με τον κ. Τσίπρα.
Οι εξελίξεις αυτές συνδυάζονται με μερικές αποσαφηνίσεις εκ μέρους του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία πλέον προχωρεί σε μια αρκετά σαφή διακήρυξη προθέσεων, σημαντικά διαφοροποιημένη από τη μονοδιάστατη «πολεμική» θέση του παρελθόντος.
Οι αποσαφηνίσεις αυτές, πιθανώς συνδυασμένες και με γενικότερες εξελίξεις στην Ευρώπη, αποτέλεσαν, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και πληροφορίες, αποτέλεσμα κεντρικών αποφάσεων. Το έργο ανέλαβαν συγκεκριμένα πρόσωπα, οι εκ των πρωτεργατών της χάραξης και του σχεδιασμού της οικονομικής πολιτικής κ.κ. Γ. Σταθάκης και Ι. Μηλιός.
Ο μεν πρώτος έδωσε προ ημερών το στίγμα της νέας στρατηγικής του κόμματος όταν τόνισε σε τηλεοπτική συνέντευξή του ότι για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν τίθεται ζήτημα Μνημονίου καθώς αυτό θα πρέπει να θεωρείται ήδη μια τελειωμένη υπόθεση. Αυτό που προτάσσεται πλέον είναι η επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το χρέος, τους όρους δανεισμού, τις ρήτρες αποπληρωμής κτλ.
Επειτα από έναν κύκλο παρερμηνειών των δηλώσεων, ο κ. Σταθάκης επανήλθε με συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την προηγούμενη Παρασκευή για να τονίσει: «Το Μνημόνιο και η τρόικα τελειώνουν τη μέρα που θα βγει ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση. Το μοναδικό θέμα διαπραγμάτευσης με τους εταίρους είναι η δανειακή σύμβαση και η αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους. Μέρος της επαναδιαπραγμάτευσης είναι η αναστολή πληρωμής τόκων ώσπου να επανέλθει η οικονομία σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Η παραποίηση δηλώσεων από αφελείς μπορεί να απευθύνεται μόνο σε αφελείς».
Σε πλήρη αντιστοιχία με τις δηλώσεις αυτές, ο κ. Ι. Μηλιός σε άλλη συνέντευξή του στα «Επίκαιρα» επανέλαβε ότι το θέμα για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι το Μνημόνιο, το οποίο έχει φτάσει στο τέλος του, αλλά η επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης της χώρας.
Με τις θέσεις αυτές διακηρυγμένες, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης πορεύεται πλέον προς τις κάλπες του Μαΐου έχοντας «θάψει» μάλλον οριστικά τις δεσμεύσεις για σκίσιμο του Μνημονίου στο προαύλιο της Βουλής…


Ισες αποστάσεις
«Χλιαρή» στάση στο Ουκρανικό και στο Κυπριακό

Τακτική «ίσων αποστάσεων» και αποφυγής συγκρούσεων φαίνεται ότι υιοθετεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε φλέγοντα ευρωπαϊκά ζητήματα που υπερβαίνουν την αντιμνημονιακή αντιπαράθεση και εντάσσονται εμμέσως ή απευθείας στον πυρήνα των πολιτικών προβλημάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Για τις εξελίξεις στην Ουκρανία, η Κουμουνδούρου υιοθέτησε εξαιρετικά προσεκτική στάση, απέφυγε να κατηγορήσει τις Βρυξέλλες ή άλλα κέντρα λήψης αποφάσεων, όπως και το να συνταχθεί με τη Μόσχα. Περιορίστηκε επί της ουσίας σε μια σκληρή κριτική κατά της κυβέρνησης και του υπουργού Εξωτερικών κ. Ευ. Βενιζέλου για την επίσκεψή του στο Κίεβο και τη στάση που υιοθέτησε.
Στη σχετική δημόσια τοποθέτησή του ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για την ανάγκη να αναληφθεί «κάθε αναγκαία πρωτοβουλία στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ώστε να διασφαλιστούν η εδαφική ακεραιότητα και η ειρήνη στη Ουκρανία, στη βάση των αρχών της Καταστατικής Χάρτας του ΟΗΕ». Σε διαφορετική γραμμή πάντως κινείται η Αριστερή Πλατφόρμα, η οποία μιλάει για ιμπεριαλιστικές πρακτικές των ΗΠΑ και της ΕΕ στην περιοχή.
Με αντίστοιχη αμηχανία τοποθετήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ και στο Κυπριακό, όπου απέφυγε να απορρίψει το αρχικό ανακοινωθέν για την επανέναρξη των συνομιλιών και περιορίστηκε να σημειώσει ότι «επειδή στο Κοινό Ανακοινωθέν υπάρχουν ασάφειες και γκρίζες ζώνες, ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί σοβαρές επιφυλάξεις για την τελική του κατάληξη». Υπενθυμίζεται ότι το 2005 η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση είχε ταχθεί υπέρ του Σχεδίου Αναν, κάτι που σήμερα αποφεύγει να πράξει, υπό την πίεση και της εσωκομματικής αντιπολίτευσης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ