Μέσα στην Αντιτρομοκρατική

Μια λευκή κλειδωμένη πόρτα που εμποδίζει την πρόσβαση από τις σκάλες. Για να την περάσεις, επικοινωνείς μέσω θυροτηλεφώνου με το γραφείο της διοίκησης. Η είσοδος, ύστερα από τον προθάλαμο, επιτρέπεται μόνο με ειδικές μαγνητικές κάρτες. Οι τοίχοι είναι βαμμένοι κίτρινοι, ακολουθούν περίπου 15 πόρτες που οδηγούν σε γραφεία και σε έναν χώρο εξέτασης υπόπτων με φιμέ τζάμια και κρατητήρια στην περίμετρο του κτιρίου. Δεκάδες αστυνομικοί κυκλοφορούν στον τετράγωνο διάδρομο. Φαινομενικά, ένας ακόμη ομοιόμορφος όροφος με συμμετρική διαρρύθμιση στο 14ώροφο κτίριο της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Μόνο που ο 12ος όροφος του μεγάρου της Αστυνομίας στεγάζει μία από τις πιο κρίσιμες αλλά και «μυθοποιημένες» υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ.: την περιώνυμη Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία ή αλλιώς τη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Ειδικών Εγκλημάτων Βίας, όπως είναι η πλήρης υπηρεσιακή ονομασία της.

Η Αντιτρομοκρατική είναι μια υπηρεσία «ειδικών αποστολών» της ΕΛ.ΑΣ. με προηγμένα τεχνικά συστήματα που έχει συνδεθεί με την εξάρθρωση της 17Ν, του ΕΛΑ, του «Επαναστατικού Αγώνα», της «Συνωμοσίας των Πυρήνων της Φωτιάς», με την έρευνα για τη Χρυσή Αυγή αλλά και με υποθέσεις του κοινού ποινικού δικαίου όπως τη δολοφονία των αστυνομικών της ομάδας ΔΙΑΣ στου Ρέντη την άνοιξη του 2011, την καταδίωξη του Μαριάν Κόλα και άλλων αλβανών κακοποιών στα ελληνοαλβανικά σύνορα το καλοκαίρι.

Μυστικές έρευνες, παρακολουθήσεις υπόπτων με μια σειρά από τεχνικά συστήματα και ύστερα οι συλλήψεις που προκαλούν τις αντιδράσεις. Οπως λέει ο δικηγόρος κ. Φραγκίσκος Ραγκούσης, ο οποίος εκπροσωπεί πολλούς κατηγορουμένους για υποθέσεις ένοπλης βίας: «Η ένστασή μου είναι ότι στις ανακρίσεις και στις συναντήσεις με τους δικηγόρους οι συλληφθέντες είναι πάντα δεμένοι στην καρέκλα, με επίκληση κάποιου κανονισμού. Υστερα κανείς δεν ξέρει τι συμβαίνει πίσω από τα φιμέ τζάμια…».

Υστερα έρχεται η ώρα μιας οικείας εικόνας: των μαύρων τζιπ να βγαίνουν από τα γκαράζ του αστυνομικού μεγάρου και να παρελαύνουν επιδεικτικά στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες. Πολλοί μιλούν για την πιο σημαντική «επίλεκτη» υπηρεσία των ελληνικών Αρχών Ασφαλείας, στην οποία καταφεύγουν όλα τα στελέχη της λεωφόρου Κατεχάκη όταν ανακύπτουν πιο σοβαρές υποθέσεις. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. που γνωρίζουν τα «ενδοϋπηρεσιακά μυστικά» κανουν λόγο για μια «υπερεκτιμημένη υπηρεσία που απασχολεί περίπου 500 αστυνομικούς –αριθμός εξαιρετικά μεγάλος για τα δεδομένα της ΕΛ.ΑΣ. –οι οποίοι πολλές φορές… χάνονται στις μυστικές έρευνες».

Η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία δημιουργήθηκε στις 6 Ιουλίου 1989 και μέχρι σήμερα έχουν διατελέσει διοικητές της 15 ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. Σήμερα η υπηρεσία έχει έξι τμήματα: το Τμήμα Αντιμετώπισης Εσωτερικής Τρομοκρατίας, το Τμήμα Αντιμετώπισης Διεθνούς Τρομοκρατίας, το Τμήμα Αντιμετώπισης Λοιπών Εγκλημάτων Βίας, το Τμήμα Επιχειρήσεων και Ειδικών Ελέγχων, το Τμήμα Διοικητικής Υποστήριξης και το Τμήμα Τεχνικής Υποστήριξης. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα άτυπα τμήματά της όπως η επονομαζόμενη «Ειδική Απόρρητη Ομάδα Υψηλών Απαιτήσεων και Επικινδυνότητας» –πρόκειται για μια 15μελή αυτόνομη ομάδα με τη συμμετοχή ελλήνων αστυνομικών που έρχεται σε επαφή με κλιμάκια ξένων Αρχών Ασφαλείας και μυστικές υπηρεσίες ενώ χρηματοδοτείται εν μέρει και από την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα. Η «αόρατη» αυτή υπηρεσία έχει εμπλακεί στην αναζήτηση του Δημήτρη Κουφοντίνα ως και σε θέματα ισλαμικής τρομοκρατίας· στον εντοπισμό του καταζητούμενου Βασίλη Παλαιοκώστα ως και σε υποθέσεις δράσης αναρχικών ή ακόμη και στην αιματηρή συμπλοκή στου Ρέντη.

Εκτός του 12ου ορόφου της ΓΑΔΑ λειτουργεί και το σύστημα νομίμων επισυνδέσεων της Αντιτρομοκρατικής, του οποίου η έδρα βρίσκεται στον 15ο όροφο του κτιρίου της λεωφόρου Κατεχάκη, ακριβώς δίπλα από ένα αντίστοιχο σύστημα της ΕΥΠ. Πρόκειται για ένα σύστημα παρακολούθησης περισσότερων από 500-600 κινητών και σταθερών τηλεφώνων, προσδιορισμού στίγματος, συνδυασμού τηλεφωνικών δεδομένων και άλλων. Κάθε χρόνο εκδίδονται περισσότερες από 5.000 δικαστικές αποφάσεις για παρακολουθήσεις τηλεφώνων από ΕΛ.ΑΣ. και ΕΥΠ και ο αριθμός των παρακολουθούμενων τηλεφώνων ετησίως υπολογίζεται σε πάνω από 30.000. Επιπλέον, η Αντιτρομοκρατική διαθέτει σειρά προηγμένων συσκευών για παρακολούθηση υπόπτων, μικροκάμερες, πομπούς καθώς και συστήματα ελέγχου υπολογιστών. Επίσης, στην ίδια υπηρεσία υπάρχουν δέκα αναλυτές που ασχολούνται με κείμενα ενόπλων οργανώσεων, ευρήματα από τις έρευνες, ενώ δημιουργούν διαρκώς οργανογράμματα ενόπλων ομάδων ή άλλων εγκληματικών οργανώσεων. Ετσι, αυτές οι τεχνικές δυνατότητες, το εκπαιδευμένο προσωπικό και το δίκτυο πληροφοριών οδηγούν πολλούς επιτελείς της Κατεχάκη να βλέπουν την Αντιτρομοκρατική ως μία «υπερυπηρεσία» που μπορεί αμέσως να συγκεντρώσει κρίσιμα στοιχεία για υποθέσεις αιχμής.

Η Αντιτρομοκρατική δημιουργήθηκε τα χρόνια που η 17Ν, ο ΕΛΑ, η «1η Μάη» και άλλες ένοπλες οργανώσεις δρούσαν ανεξέλεγκτες. Ολα τα προηγούμενα υπηρεσιακά σχήματα (κυρίως οι υπηρεσίες Κρατικής Ασφάλειας της ΕΛ.ΑΣ.) που ασχολούνται με τις ένοπλες οργανώσεις είχαν αποδειχθεί αναποτελεσματικά και με επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες. Τότε ακόμη υπήρχε η εκτίμηση ότι τα μέλη της 17Ν ήταν… πρώην υπουργοί του ΠαΣοΚ, καθηγητές πανεπιστημίου, ξένοι πράκτορες, λοκατζήδες και άλλα άστοχα. Τη δεκαετία του ’90 η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία είχε λίγες επιτυχίες, όπως τη σύλληψη του –και πάλι –καταζητούμενου Νίκου Μαζιώτη, ο οποίος τότε προχωρούσε σε βομβιστικές επιθέσεις σχετικά μικρού βεληνεκούς, αλλά και ορισμένες περιφερειακές υποθέσεις.

Ωστόσο, πολύ αργά αλλά σχετικά σταθερά, με τη βοήθεια των αρχείων της Στάζι, οι αξιωματικοί της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας άρχισαν –στα τέλη της δεκαετίας του ’90 –να διαμορφώνουν μια εικόνα για το εγχώριο αντάρτικο πόλης και να δημιουργούν μια σχετικά σοβαρή λίστα υπόπτων. Τότε δημιουργήθηκε μια γενιά αξιωματικών
–Φώτης Νασιάκος, Γιάννης Φραγκίσκος, Φώτης Παπαγεωργίου κ.ά. –που είχαν πλέον «ορθή στόχευση», ενώ είχαν εκλογικευμένη συνεργασία με το FBI, τη Σκότλαντ Γιαρντ και άλλες ξένες υπηρεσίες. Το καλοκαίρι του 2002, ύστερα από την έκρηξη βόμβας στα χέρια του Σάββα Ξηρού, οι έρευνες της Αντιτρομοκρατικής ήταν ταχύτατες, οι συλλήψεις και οι ομολογίες των μελών της 17Ν διαδοχικές, και ήταν η πρώτη φορά που τα Cherokee με τα φιμέ τζάμια της Αντιτρομοκρατικής ξεπρόβαλαν από τα γκαράζ της ΕΛ.ΑΣ. με κατεύθυνση τα κτίρια του Εφετείου.

Μετά το 2003 διατυπώθηκε η άποψη ότι «τελειώσαμε με το αντάρτικο πόλης στην Ελλάδα». Και έτσι, σύμφωνα με αναφορές άλλων αξιωματικών, «υπήρξαν χαλαρωτικές έως διαλυτικές τάσεις στην Αντιτρομοκρατική. Επιπλέον, θεωρούνταν μια περιζήτητη υπηρεσία για όλη την ΕΛ.ΑΣ. όχι μόνο λόγω της υπερπροβολής και της μεγάλης αποδοχής που τύγχανε από τα ΜΜΕ για τον ρόλο της, αλλά και γιατί πολλοί τότε τη θεώρησαν υπηρεσία της… λούφας».

Σταδιακά το εγχώριο αντάρτικο πόλης άρχισε να ανασυντάσσεται και να επιστρέφει καθώς εμφανίστηκε ο «Επαναστατικός Αγώνας» του Νίκου Μαζιώτη, αλλά και τα επονομαζόμενα «μωρά» της «Συνωμοσίας των Πυρήνων της Φωτιάς». Την περίοδο 2007-2008 η Αντιτρομοκρατική αναστατώνεται από μια εσωτερική έρευνα για διαρροή εγγράφου με λίστες στόχων και φρουρούμενων προσώπων. Τον Νοέμβριο του 2009 έλαβαν χώρα μερικές από τις πιο καθοριστικές εξελίξεις στην Αντιτρομοκρατική με την αλλαγή 15 κορυφαίων στελεχών της (Δημήτρης Χωριανόπουλος, Ιωάννης Φραγκίσκος, Χρήστος Κοτλίδας, Φώτης Γραικούσης, Δημήτρης Δάβαλος κ.ά.) με το σκεπτικό του τότε υπουργού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη ότι «η Αντιτρομοκρατική διαλύθηκε ενώ ασχολούνται μόνο με τους μικρούς της τρομοκρατίας». Μια αλλαγή που ακόμη συζητείται στον 12ο όροφο της ΓΑΔΑ με πολλά στελέχη της λεωφόρου Κατεχάκη να κάνουν λόγο για μια λανθασμένη κίνηση, αφού αποδείχθηκε ότι «τα… μωρά του ένοπλου αγώνα αποτελούν ακόμη και σήμερα ίσως τον μεγαλύτερο κίνδυνο και ίσως έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην απόδραση του Χριστόδουλου Ξηρού».

Στη θέση του διοικητή της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας βρίσκεται από τότε μέχρι και σήμερα ο στρατηγός Αλκιβιάδης Τζοΐτης, που ήταν επί σειρά ετών τμηματάρχης σε υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος και τρομοκρατίας, στη Διεύθυνση Αντικατασκοπείας της ΕΥΠ. Θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικός και χαμηλών τόνων αξιωματικός, κοινής αποδοχής από όλους τους υπουργούς Δημόσιας Τάξης. Την περίοδο 2010-2011 η Αντιτρομοκρατική εξάρθρωσε τον «Επαναστατικό Αγώνα» και ένα μεγάλο τμήμα των «Πυρήνων». Ομως οι έριδες δεν φαίνεται να σταματούν ποτέ. Πριν από ενάμιση χρόνο υπήρξε «προστριβή» πρώην και νυν αξιωματικών για το ζήτημα της βράβευσης για την εξάρθρωση των «Πυρήνων», αφού κάποιοι θεώρησαν ότι κακώς αποκλείστηκαν από τη διαδικασία.

Στην Αντιτρομοκρατική ανατέθηκε και η έρευνα για τη δράση της Χρυσής Αυγής, η οποία δημιούργησε ένα δίκτυο τηλεφωνικών παρακολουθήσεων μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Τότε που τα Cherokee άλλαξαν επιβάτες. Τις τελευταίες ημέρες η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία, ύστερα και από την επικήρυξη του Ξηρού και άλλων αντιεξουσιαστών με 4 εκατομμύρια ευρώ, ψάχνει τα ίχνη του άφαντου μέλους της 17Ν. Και όπως αναφέρει χαρακτηριστικά αξιωματικός της, «τα λεφτά είναι πολλά. Ολοι… βλέπουν τον Χριστόδουλο Ξηρό, χωρίς ωστόσο να τον έχει δει κανένας».

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2014