Ηταν οι πρώτες ημέρες, τον Μάρτιο του 2004, που ο κ. Τ. Αράπογλου τοποθετήθηκε από τη νεοεκλεγείσα κυβέρνηση στη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της Εθνικής Τράπεζας. Και είχε τοποθετήσει στη θέση του επικεφαλής της Εθνικής Ασφαλιστικής τον κ. Δούκα Παλαιολόγο, έναν κατά τεκμήριον έμπειρο και επιτυχημένο παράγοντα της ασφαλιστικής αγοράς. Στον τέταρτο όροφο της οδού Καραγεώργη Σερβίας, όπου στεγάζονταν τα παλαιά γραφεία της Εθνικής Ασφαλιστικής, στην αίθουσα της διοίκησης είχαν συγκεντρωθεί όλα τα διευθυντικά στελέχη της εταιρείας. Ο κ. Αράπογλου, ως επικεφαλής του ομίλου, παρουσιάζει τα σχέδιά του και εξηγεί πώς σκοπεύει να «πολιτευθεί». Μεταξύ όσων ανέφερε, ορισμένοι διευθυντές συγκράτησαν ένα ιδιαίτερο στοιχείο: Στόχος της εταιρείας, είπε, είναι να έχει ετήσια απόδοση της τάξεως του 18% και επειδή, πρόσθεσε, αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί σε έναν χρόνο, η εταιρεία καλείται να το επιτύχει σε μία τριετία.
Το βράδυ της περασμένης Τρίτης με μια ανακοίνωση η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε «προαιρετική δημόσια πρόταση σε μετρητά προς τους μετόχους της Ανώνυμης Ελληνικής Εταιρείας Γενικών Ασφαλειών “Η Εθνική” («Εθνική Ασφαλιστική») για την απόκτηση όλων των μετοχών της Εθνικής Ασφαλιστικής». Υστερα από 61 χρόνια που η μετοχή της Εθνικής Ασφαλιστικής διακινείται στο ελληνικό χρηματιστήριο, η μητρική τράπεζα προσφέρει 5,50 ευρώ ανά μετοχή – και αποτιμώντας την 710 εκατ. ευρώ -, ποσό ανώτερο κατά 18% σε σχέση με την τιμή κλεισίματος της μετοχής της 21ης Σεπτεμβρίου 2007, προκειμένου να την αποσύρει. Ο λόγος είναι απλός. Κατά την επίσημη ανακοίνωση η εταιρεία για τρίτη συνεχή χρονιά θα παρουσιάσει ζημιές. Με απλά λόγια, η Εθνική Ασφαλιστική είναι «βαρίδι» για την Εθνική Τράπεζα. Οι φιλόδοξοι στόχοι του κ. Αράπογλου είχαν καταρρεύσει μέσα στον οξύτατο ανταγωνισμό, αλλά και τις αντινομίες της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς.
Το θέμα της δημόσιας προσφοράς την επόμενη ημέρα ήταν το αποκλειστικό αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των χιλιάδων υπαλλήλων και συνεργαζομένων πρακτόρων της μεγαλύτερης ελληνικής ασφαλιστικής εταιρείας. Με εύλογες ανησυχίες για το «τι μέλλει γενέσθαι» τα σενάρια έδιναν και έπαιρναν. Το θέμα όμως αυτό δεν μονοπώλησε μόνο τις συζητήσεις των υπαλλήλων της, αλλά και το σύνολο της αγοράς. Αρκετά στελέχη της ελληνικής ασφαλιστικής ένιωσαν ότι οι εκτιμήσεις τους για το μέλλον της Εθνικής Ασφαλιστικής άρχισαν να επιβεβαιώνονται.
Ωστόσο, σε ανακοίνωσή της η Εθνική διευκρινίζει ότι δεν πρόκειται να πωλήσει την Εθνική Ασφαλιστική, δίνοντας τέλος στα σχετικά σενάρια.
Από την πλευρά του ο κ. Αράπογλου το βράδυ της περασμένης Τρίτης έσπευσε να δηλώσει ότι «με την ενίσχυση της θέσης της στην Εθνική Ασφαλιστική, η Εθνική Τράπεζα προσβλέπει στην επέκταση της συνεργασίας με την εταιρεία με στόχο τη δυναμική ανάπτυξη του κλάδου bancassurance και την πραγματοποίηση οικονομιών κλίμακος με τελικό σκοπό την υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου της Εθνικής Ασφαλιστικής. Η πρόταση αυτή σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της πολυετούς προσπάθειας της Εθνικής Τράπεζας να απλουστεύσει και να εξορθολογίσει τη δομή του ομίλου της». Πρόσθεσε ακόμη ότι «κατά το τρέχον έτος, όπως φαίνεται, η Εθνική Ασφαλιστική δεν θα επιτύχει τους στόχους κερδοφορίας της, λόγω συμπίεσης των τιμολογίων του κλάδου γενικών ασφαλειών εξαιτίας του έντονου ανταγωνισμού. Ως αποτέλεσμα, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής αναγνώρισε ότι οι στόχοι που περιλαμβάνονται στο 3ετές Επιχειρηματικό Σχέδιο 2006-2008 για την τρέχουσα χρήση δεν είναι πλέον επιτεύξιμοι. Επιπλέον, η Εθνική Ασφαλιστική δεν έχει διανείμει μέρισμα κατά τα τελευταία τρία έτη και οι συσσωρευμένες ζημιές της δεν επιτρέπουν τη διανομή μερίσματος στο προσεχές μέλλον». Οπως λέγεται πάντως, λόγω της δομής της η εταιρεία – «αυτού του τύπου οι εταιρείες έχουν μάθει να λύνουν τα προβλήματα ρευστότητας μέσω του κλάδου αυτοκινήτου» λένε χαρακτηριστικά – έχασε αρκετά χρήματα από την εμπορική πολιτική που άσκησε στον κλάδο αυτοκινήτου, όπου ως γνωστόν, προκειμένου να ανταγωνιστεί τις «χαμηλού ασφαλίστρου» ασφαλιστικές εταιρείες, μείωσε τα ασφάλιστρά της κατά περίπου 15%, με αποτέλεσμα όχι μόνο να εξανεμίσει το οποιοδήποτε ενδεχόμενο κερδοφορίας, αλλά παράλληλα να χάσει και σημαντικό μερίδιο αγοράς, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα.
Οπως είναι γνωστό, η Εθνική Τράπεζα ίδρυσε την Ελληνική Εταιρεία Γενικών Ασφαλίσεων το 1891 με την επωνυμία «Η Εθνική», η οποία εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών το 1946. Εκτοτε η Εθνική Τράπεζα αποτελεί τον μεγαλύτερο μέτοχο και κατέχει μετοχές οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 76,92% του συνολικού καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου και των δικαιωμάτων ψήφου της εταιρείας.
Συνωστισμός πολυεθνικών στην ελληνική αγορά
Οι πολυεθνικοί ασφαλιστικοί όμιλοι συνωστίζονται πλέον στην ελληνική ασφαλιστική αγορά. Η γαλλική Axa, μετά την απόκτηση της Alpha Ασφαλιστικής, καθώς και η ολλανδικών συμφερόντων Eureko (Interamerican), η Allianz, αλλά και η Generali, η Victoria, είναι οι όμιλοι που φέρονται να είναι διατεθειμένοι να εκδηλώσουν ενδιαφέρον τη στιγμή που η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας θα αποφασίσει την πώληση της ασφαλιστικής. Προηγουμένως βεβαίως θα φροντίσει να βελτιώσει την αξία της εταιρείας για να διεκδικήσει και ένα αντίστοιχο τίμημα. Λέγεται μάλιστα ότι η απόσυρσή της από το Χρηματιστήριο, δεδομένης της ζημιογόνου λειτουργίας της, αποσκοπεί στη μη περαιτέρω απαξίωσή της. Ορισμένες μάλιστα πηγές εκτιμούν ότι το μεγάλο μέγεθος της εταιρείας είναι μειονέκτημα και θεωρούν ότι θα πωληθεί σε «κομμάτια», δραστηριότητες, εξωτερικού, εσωτερικού, ζωής και γενικών ασφαλειών.
Ο «συνωστισμός» όμως των ξένων ομίλων δεν είναι άσχετος με τις δεσμεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αλλαγή του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Η σχετική συζήτηση άρχισε, έστω και εν μέσω αντιδράσεων, και οι μεγάλοι ασφαλιστικοί όμιλοι λαμβάνουν «θέσεις μάχης», θεωρώντας ότι ο κλάδος ζωής στα επόμενα χρόνια θα γίνει η «χρυσοτόκος όρνιθα» για την ελληνική ασφαλιστική αγορά. Ισως δεν είναι τυχαίο και το γεγονός ότι αντίστοιχη φημολογία άρχισε να αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα και για την Αγροτική Ασφαλιστική, θυγατρική του ομίλου της Αγροτικής Τράπεζας.
