ΜΕ ΤΗΝ αγορά χρήματος να βρίσκεται σε αναταραχή και το κόστος του χρήματος να έχει εκτιναχθεί στα ύψη προκειμένου να προστατευθεί η δραχμή, το ερώτημα που γεννάται είναι πώς θα διαμορφωθούν τα επιτόκια την επόμενη ημέρα. Κανένας όμως δεν είναι αυτή τη στιγμή σε θέση να προσδιορίσει πότε ακριβώς θα έλθει η επόμενη ημέρα και έτσι η πορεία των επιτοκίων εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το χρονικό διάστημα όπου αυτά θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα. Προς το παρόν πάντως οι τράπεζες τηρούν στάση αναμονής και δεν έχουν προχωρήσει σε αυξήσεις επιτοκίων.
Το πιθανότερο πάντως είναι την ερχόμενη εβδομάδα τα επιτόκια χορηγήσεων και καταθέσεων να κινηθούν ανοδικά για πρώτη φορά ύστερα από αρκετό καιρό. «Δεν θα αντέξουμε για πολύ ακόμη αν συνεχισθεί η σημερινή κατάσταση» ανέφεραν τραπεζικοί παράγοντες στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, προσδιορίζοντας έτσι το στίγμα της επόμενης εβδομάδας. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, τα επιτόκια χορηγήσεων και καταθέσεων θα παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα μόνο αν τα επιτόκια της διατραπεζικής αγοράς επιστρέψουν αύριο ή μεθαύριο στα προ της κρίσης επίπεδα. Κάτι τέτοιο όμως θεωρείται σχεδόν απίθανο, αφού ύστερα από μια τέτοια αναταραχή απαιτείται ένα εύλογο χρονικό διάστημα για να επανέλθει η ηρεμία στην αγορά.
* * * Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πορεία των επιτοκίων έχουν όσοι έχουν πάρει στεγαστικό δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο, αλλά και όσοι σκοπεύουν να δανειστούν για να αγοράσουν κατοικία πριν από το τέλος του έτους και να προλάβουν την άνοδο των αντικειμενικών αξιών. Ετσι την τελευταία εβδομάδα το θέμα των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια απασχόλησε ιδιαίτερα τις διοικήσεις των περισσότερων τραπεζών. Πάντως οι κρατικές τράπεζες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της στεγαστικής πίστης δεν προχώρησαν, επισήμως τουλάχιστον, σε αύξηση των επιτοκίων. Ούτε σταμάτησαν να χορηγούν στεγαστικά δάνεια αφού δεν ήθελαν να χάσουν πελάτες που θα τους φέρουν έσοδα για μια ζωή. Με δεδομένη μάλιστα την αυξημένη ζήτηση στεγαστικών δανείων λόγω της ανόδου των αντικειμενικών αξιών από την αρχή του επόμενου έτους, οι κρατικές τράπεζες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της στεγαστικής πίστης χορηγούσαν τις ημέρες της κρίσης νέα δάνεια με αμετάβλητα ή ελαφρώς αυξημένα επιτόκια.
«Στάση αναμονής» τηρεί η Κτηματική Τράπεζα, η μεγαλύτερη τράπεζα στον χώρο της στεγαστικής πίστης. Ο υποδιοικητής της τράπεζας κ. Απ. Ταμβακάκης πιστεύει ότι η τράπεζα θα αναγκασθεί να προχωρήσει σε αναπροσαρμογή των επιτοκίων μόνο στην περίπτωση που τα επιτόκια στην αγορά εξακολουθήσουν να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Και σ’ αυτή την περίπτωση, όπως λέει, η τράπεζα θα προσπαθήσει να καλύψει μόνο ένα μέρος της αύξησης του κόστους της.
* * * Πάντως με τα σημερινά δεδομένα τραπεζικοί παράγοντες δεν αποκλείουν μικρή προσαρμογή προς τα άνω των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων. Ετσι θεωρείται πολύ πιθανόν τα κυμαινόμενα επιτόκια να αυξηθούν κατά 1-2 ποσοστιαίες μονάδες και τα σταθερά κατά μισή ως μία ποσοστιαία μονάδα. Ανοδος της τάξεως των δύο ποσοστιαίων μονάδων στα κυμαινόμενα επιτόκια σημαίνει αύξηση της μηνιαίας δόσης ενός 15ετούς δανείου κατά 1.400 δρχ., περίπου, ανά εκατομμύριο. Δηλαδή κάποιος που έχει πάρει δάνειο και χρωστάει ακόμη 10 εκατ. δρχ. θα πληρώσει 14.000 δρχ. περισσότερο τον μήνα ή 168.000 δρχ. τον χρόνο.
* * * Οσοι πάλι προγραμματίζουν να πάρουν στεγαστικό δάνειο με σταθερό επιτόκιο πριν από το τέλος του έτους για να προλάβουν την άνοδο των αντικειμενικών αξιών, θα πρέπει να υπολογίζουν ότι μια άνοδος των επιτοκίων των δανείων της κατηγορίας αυτής κατά μία ποσοστιαία μονάδα σημαίνει αυξημένη δόση κατά 670 δρχ. τον μήνα ανά εκατομμύριο. Δηλαδή για δάνειο 10 εκατ. δρχ. θα πληρώσουν αυξημένη μηνιαία δόση κατά 6.700 δρχ. ή 80.000 δρχ. περισσότερες απ’ ό,τι υπολόγιζαν τον χρόνο.
Αλλά το ερώτημα που απασχολεί ίσως τους περισσότερους δανειολήπτες είναι τι θα γίνει σε περίπτωση που τα υψηλά επιτόκια παραμείνουν για μακρό χρονικό διάστημα. «Η σημερινή κατάσταση» λέει ο διευθυντής Στεγαστικής Πίστης της Eurobank κ. Αρ. Καρυτινός «δεν συμφέρει ούτε τις τράπεζες ούτε τους καταναλωτές. Σε περίπτωση που δεν εξομαλυνθεί σύντομα, θα βρούμε άλλους τρόπους να ξεπεράσουμε το πρόβλημα του κόστους που έχει η τράπεζα».
Εν αναμονή λοιπόν της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων στη διατραπεζική αγορά, οι τράπεζες προγραμματίζουν τις επόμενες κινήσεις τους και απ’ ό,τι φαίνεται θα ενεργήσουν όλες μαζί, αφού η πρώτη που θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων θα εισπράξει και το ανάλογο κόστος.
