«Γεια. Συγγνώμη. Εϊ, με προσέχεις; Δεν μπορώ να ξέρω, γιατί φοράς τα AirPods σου».

Η ανθρώπινη επικοινωνία ήταν ήδη αρκετά αμήχανη προτού τα ακουστικά της Apple και των άλλων εταιρειών γίνουν πανταχού παρόντα, αλλά τουλάχιστον ορισμένες περιστάσεις έμοιαζαν να εξαιρούνται. Οχι πια. Ο Νταν Γουίζελ, γιατρός Γενικής Ιατρικής, παρατήρησε ότι όλο και περισσότεροι ασθενείς εξακολουθούν να φοράνε τα ακουστικά τους ακόμα κι όταν εκείνος μπει στο εξεταστήριο του ιατρείου του στο Σεντ Λούις.

«Η αρχική μου αντίδραση είναι “αυτό είναι αγενές, γιατί φαίνεται σαν να μην έχω την πλήρη προσοχή σου”» λέει. Μετά αναρωτιέται μήπως οι άνθρωποι που το κάνουν αυτό χρησιμοποιούν τα ακουστικά ως ακουστικά βαρηκοΐας ή έχουν κάποια διάγνωση όπως αυτισμό, όπου τα ακουστικά βοηθούν στη μείωση του αισθητηριακού φορτίου.

Τις περισσότερες φορές, ωστόσο, δεν έχει ιδέα αν τα ακουστικά εξυπηρετούν κάποια ανάγκη ή αν εκείνος που τα φοράει απλώς ακούει το τελευταίο επεισόδιο του δημοφιλούς podcast «Smartless». Αυτό που προκαλεί τη μεγαλύτερη σύγχυση είναι ότι δεν ξέρεις πότε τα ασύρματα ακουστικά είναι ενεργά ή και πότε όχι. «Αυτό το “άγνωστο” είναι κάπως άβολο».

Το άγριο βλέμμα της νοσοκόμας

Μερικοί ασθενείς βλέπουν το θέμα αλλιώς. Ο Τζόζεφ Μέντες, 55 ετών, υπεύθυνος ασφάλειας πληροφοριών που ζει κοντά στην Μπόκα Ρατόν, στη Φλόριντα, φοράει τα AirPods του όλη μέρα. «Είναι πάντα κλειστά, αλλά αν με καλέσει κάποιος, μπορώ να απαντήσω» λέει. Για αυτόν τα ακουστικά είναι τόσο δεδομένα, ώστε πρόσφατα που πήγε στον γιατρό δεν καταλάβαινε γιατί η νοσοκόμα τον κοιτούσε άγρια.

Το κατάλαβε όταν πια μπήκε ο γιατρός. Εβγαλε αμήχανα το ένα AirPod από το αφτί του. «Είμαι άνδρας, είμαι χαζός» είπε. Ωστόσο, ανησυχεί όταν τα βγάζει έστω και για λίγο. «Αν το βγάλεις και το βάλεις στην τσέπη σου, μπορεί να καταλήξει στο πλυντήριο και θα έχεις καταστρέψει ένα γκάτζετ αξίας 250 δολαρίων» λέει.

Σε πολλές περιπτώσεις έτσι λειτουργούν και εργαζόμενοι οι οποίοι θεωρούν ότι είναι απόλυτα αποδεκτό να κάνουν δουλειές που απαιτούν άμεση επαφή με πελάτες, ενώ παράλληλα ακούνε κάτι άλλο. Τον περασμένο μήνα, ο Τζος Χάμονς βρήκε ένα AirPod μέσα στην τσάντα με το φαγητό που είχε μόλις πάρει από ένα drive-through εστιατόριο. Ο Χάμονς, στέλεχος πωλήσεων στη startup εταιρεία λογισμικού Topkey στο Νάσβιλ, τηλεφώνησε στο κατάστημα και εξήγησε τι είχε βρει. Λίγο μετά, ο υπάλληλος στον οποίο ανήκε το ακουστικό κανόνισε να περάσει να το πάρει μετά το τέλος της βάρδιας του.

Οταν κάποιος φοράει ακουστικά, είτε ακούει μουσική είτε ακούει εσένα. Μπορεί να νομίζει ότι κάνει και τα δύο παράλληλα, αλλά απλώς εναλλάσσει διαρκώς το επίκεντρο της προσοχής του.

Ζήτησε ακόμα από τον Χάμονς να τηλεφωνήσει στη διευθύντριά του και να της εξηγήσει ότι δεν είχε θυμώσει. «Θέλει να μου κάνει αναφορά γιατί λέει ότι είναι θέμα επιμόλυνσης τροφίμων» θυμάται ο Χάμονς ότι έλεγε ο υπάλληλος. Ο Χάμονς αρνήθηκε να πάρει τηλέφωνο. «Είχα τη στάση “δεν είμαι θυμωμένος, αλλά δεν νιώθω ότι έχω και υποχρέωση να σε υπερασπιστώ”».

Το αφεντικό του Χάμονς, ο ιδρυτής της Topkey, Τζον Σουκάια, λέει ότι το πρόβλημα – «δηλαδή το ότι εργαζόμενοι δουλεύουν με τα AirPods στα αφτιά» – έχει οξυνθεί ιδιαίτερα σε μέρη όπως τα σουπερμάρκετ και το Walmart της περιοχής του. Ο ενδυματολογικός κώδικας της Walmart απαγορεύει στους υπάλληλους που έρχονται σε επαφή με πελάτες να φορούν ακουστικά, αλλά στο Reddit εργαζόμενοι λένε ότι εφαρμόζεται επιλεκτικά. Ορισμένοι μάλιστα είπαν ότι άφησαν μακριά μαλλιά ώστε οι προϊστάμενοί τους και οι πελάτες να μην μπορούν να δουν ότι φορούν ακουστικά.

Δυστυχώς όμως για όσους νομίζουν ότι μπορούν να εξυπηρετούν πελάτες ενώ ακούν το τελευταίο χιτάκι της SZA, οι άνθρωποι δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα.

Προσοχή, απόσπαση και αποσύνδεση

«Οι άνθρωποι μπορούν να εστιάζουν γνωστικά μόνο σε ένα πράγμα κάθε φορά» λέει η Γκλόρια Μαρκ, συγγραφέας του βιβλίου «Attention Span» και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ερβάιν. «Οπότε, όταν κάποιος φοράει ακουστικά, είτε ακούει μουσική είτε ακούει εσένα. Μπορεί να νομίζει ότι κάνει και τα δύο παράλληλα, αλλά απλώς εναλλάσσει διαρκώς το επίκεντρο της προσοχής του». Η κουβέντα για τα ακουστικά καταλήγει αναπόφευκτα σε φιλοσοφικά ζητήματα: Προσοχή. Απόσπαση. Κοινωνική σύνδεση και αποσύνδεση.

«Ως κοινωνία, στην προσπάθειά μας να συγκρατήσουμε περισσότερες πληροφορίες, θυσιάζουμε το βάθος υπέρ της επιφανειακότητας» λέει ο Νταν Σαντ, ιδιοκτήτης εταιρείας ανακύκλωσης μετάλλων στην περιοχή της Φιλαδέλφειας. Στον Σαντ αρέσει να ακούει podcasts – κάποιες φορές με θέμα τον καθολικό μυστικισμό – ενώ ξεδιαλέγει μέταλλα. Ο Γουίζελ, ο γιατρός από το Σεντ Λούις, λέει ότι η γυναίκα του, γιατρός εντατικολόγος, πρόσφατα εξέταζε έναν ασθενή στα Επείγοντα, ο οποίος την ίδια στιγμή μιλούσε στο τηλέφωνο μέσω AirPods.

«Εχουμε φθάσει στο σημείο που δεν μπορείς να δώσεις την πλήρη προσοχή σου σε κανέναν, ούτε καν σε περίπτωση ιατρικού επείγοντος;» αναρωτήθηκε. Παρ’ όλα αυτά, όπως λέει ο ίδιος, αποφεύγει να είναι υπερβολικά επικριτικός, γνωρίζοντας ότι οι νόρμες αλλάζουν γρήγορα.

Οταν ο 35χρονος Γουίζελ ήταν φοιτητής στην Ιατρική, τα smartphones απαγορεύονταν στους εκπαιδευόμενους γιατρούς κατά τη διάρκεια των επισκέψεών τους στις κλινικές. Τώρα, ως επιμελητής που επιβλέπει ο ίδιος νέους γιατρούς, τα κινητά θεωρούνται πλέον χρήσιμο εργαλείο στη διαδικασία της μάθησης.

«Η τεχνολογία επηρεάζει την κουλτούρα και τους τρόπους. Οπότε αναγκαστικά λέω στον εαυτό μου ότι το να φορούν οι άνθρωποι διαρκώς τα ακουστικά τους, αν και δεν είναι κάτι που μου φαίνεται φυσικό, ίσως είναι φυσικό για την Gen Z» προσθέτει. Ωστόσο, ακόμα και κάποιοι εκπρόσωποι της Gen Z ανησυχούν για το κατά πόσο τα ακουστικά ως εξαρτήματα μόνιμης χρήσης σηματοδοτούν μια υποβάθμιση της κουλτούρας.

«Είναι η “Γάτα του Σρέντιγκερ” της επικοινωνίας. Μπορεί κάποιος να σε ακούει, μπορεί και όχι» λέει ο Ράιλι Σιλβερνέιλ. Ο 28χρονος Σιλβερνέιλ, τεχνικός πληροφορικής σε μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών υγείας στην Τζόρτζια, αναφέρεται εδώ στο παράδοξο της κβαντικής φυσικής, σύμφωνα με το οποίο ένα αντικείμενο μπορεί να φαίνεται ότι υπάρχει ταυτόχρονα σε δύο καταστάσεις μέχρι να αποκαλυφθεί η πραγματικότητα.

«Χαυλιόδοντες απομόνωσης»

Ο Σιλβερνέιλ έγραψε μάλιστα και ένα σύντομο σατιρικό κείμενο τον Απρίλιο με θέμα έναν υπάλληλο γραφείου που δεν είχε βγάλει τα AirPods από τα αφτιά του από το τέταρτο τρίμηνο του 2023. Μεταξύ άλλων, έγραψε και ότι «όλο και περισσότεροι επαγγελματίες αντιμετωπίζουν τα AirPods σαν μόνιμο χαρακτηριστικό του προσώπου – μικρούς λευκούς χαυλιόδοντες απομόνωσης, σχεδιασμένοι για να απωθούν τις αυθόρμητες συζητήσεις, τη ζεστή συναδελφικότητα και τα σημεία ζωής εν γένει».

Οταν οι συνάδελφοι ρώτησαν το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού ποια ήταν η ετυμηγορία του για τη συμπεριφορά του εν λόγω υπαλλήλου, η απάντηση ήταν: «Ειλικρινά, έχουμε πάψει να προσπαθούμε να θέτουμε κανόνες στους ανθρώπους. Είμαστε απλώς ευγνώμονες που φοράει το παντελόνι του».