«Δρόμοι που αγάπησα» θα λέγεται η μεγάλη συναυλία που θα δώσει η Ελένη Βιτάλη στις 21 Ιουνίου στο Θέατρο Βράχων. Κάτοχος μίας από τις ομορφότερες φωνές που έχουν υπηρετήσει το ελληνικό τραγούδι, έχει τιμήσει στην πολύχρονη πορεία της σχεδόν κάθε έκφανσή του και έχει αφήσει και η ίδια ως δημιουργός το δικό της σημαντικό στίγμα.

Οταν θα τελειώνει η μεγαλύτερη για εφέτος ημέρα του χρόνου, το θερινό ηλιοστάσιο, η σπουδαία τραγουδίστρια θα κάνει μια αναδρομή στην προσωπική της διαδρομή, χωρίς ωστόσο να περιοριστεί εκεί καθώς μια τέτοια γιορτή χρειάζεται γενναιοδωρία και εκπλήξεις, εξ ου και έχει προσκαλέσει να τη συντροφεύσουν επί σκηνής εκλεκτοί φίλοι της καλλιτέχνες, νεότεροι και παλαιότεροι: Φοίβος Δεληβοριάς, Παναγιώτης Μάργαρης, Μανώλης Μητσιάς, Γιώργος Νταλάρας, Διονύσης Σαββόπουλος και Ηρώ Σαΐα.

«Να μιλάμε την ίδια γλώσσα»

Τη ρωτάω αν αισθάνεται όταν κοιτάζει πίσω ότι τα χρόνια πέρασαν γρήγορα. «Η ζωή είναι πάρα πολύ μεγάλη και πάρα πολύ μικρούλα. Ο χρόνος είναι τόσο σχετικός. Μου αρέσει ο στίχος του Μιχάλη Γκανά από του τραγούδι του Δημήτρη Παπαδημητρίου που έχει ερμηνεύσει ο Γεράσιμος Ανδρεάτος που έχει να κάνει με την πορεία μας στον κόσμο: «χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια, μόνο τρόπο να κοιτάνε»» απαντά. Η συζήτηση μαζί της δεν μπορεί να περιοριστεί σε κάποιο στενό, αυστηρά δομημένο πλαίσιο.

Μου λέει κάποια στιγμή με αφοπλιστική απλότητα όταν κουβεντιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο συνδέεται με τα τραγούδια «Ολοι άνθρωποι εγώ είμαι» και της ζητάω να μου εξηγήσει.

«Είναι πολύ σημαντικό να επικοινωνούμε, να ξέρουμε γιατί διαφωνούμε ή γιατί συμφωνούμε, να μιλάμε την ίδια γλώσσα. Θα μπορούσα να πω ότι καταλαβαίνω όλους τους ανθρώπους μέσα από τον εαυτό μου και να ξεμπερδεύω, όμως υπάρχει κάτι πιο λεπτό που νιώθω να μας ενώνει, κάτι σαν τον ιστό της αράχνης. Αγαπάω όλα τα πλάσματα από μικρό παιδάκι, μισώ όσους είναι είρωνες ή κυνικοί. Βλέπω ότι στην εποχή μας επικρατεί μπέρδεμα. Κάποια πράγματα είναι ιερά και χωρίς αυτά δεν μπορούμε να υπάρξουμε.

»Οι λέξεις, για παράδειγμα, έχουν σοφία μέσα τους, έχει σημασία ποιες θα επιλέξουμε. Δεν μου αρέσει, ας πούμε που ακούω εδώ και χρόνια τους νέους να χαιρετιούνται απρόσωπα: «γεια σου, αγόρι», «γεια σου, κορίτσι». Τα ονόματα έχουν κραδασμούς.

»Λέμε Γιώργο, Ελένη, Χαρούλα, Φωτεινή και κάτι σημαίνει αυτό. Βλέπω και κάτι άλλο. Με λένε συχνά ψυχοπονιάρα τελευταία επειδή στεναχωριέμαι εύκολα. Πόσα πράγματα ευτελή κρύβει αυτή η επιλογή και πόσα υπέροχα φανερώνει κανείς άμα πει «πονόψυχος», «μεγαλόψυχος». Ολα παίζουν ρόλο στη ζωή: από τον τρόπο που κάθεσαι όταν είσαι μόνος σου μέχρι τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι σε κάθε άνθρωπο, όποιος κι αν είναι. Θέλω να φερόμαστε μεταξωτά ο ένας στον άλλον. Συγκινούμαι πολύ με τον στίχο από το «Τζιβαέρι»: «σιγανά και ταπεινά»». Της λέω κάτι που μου έχει πει η ψυχοθεραπεύτριά μου: «Η διαφορά ανάμεσα στο χάδι και στο χαστούκι είναι η ταχύτητα». «Ποπό, πολύ ωραίο είναι αυτό» σχολιάζει.

«Οι καλλιτέχνες νιώθουμε συγγενείς»

Με τους άλλους τραγουδιστές τι κοινό έχει; «Υπάρχει κάτι, ένα αόρατο νήμα, που μας κάνει τους καλλιτέχνες να νιώθουμε συγγενείς. Περνάμε από τους ίδιους δρόμους, τις ίδιες ανασφάλειες, το ίδιο μεγαλείο τού να νικήσεις την ανασφάλειά σου και να πεις τελικά το τραγούδι σου στον κόσμο, να μεταφέρεις το μήνυμά σου, κάτι που σημαίνει ότι η ανασφάλειά σου είναι τελικά πιο μικρή από την αγάπη που έχεις για αυτό που κάνεις».

Της ζητάω να μου πει δυο λόγια για τους εκλεκτούς προσκεκλημένους της. «Τον Φοίβο τον αγαπάω, είναι ένα πολύ σεμνό παιδί που είχε ανέκαθεν υψηλούς στόχους, όχι να γίνει φίρμα, αλλά αυτό που θα κάνει στη μουσική να το κάνει καλά. Είναι επίσης πάρα πολύ χαριτωμένος άνθρωπος.

»Ο Παναγιώτης Μάργαρης είναι ένας εξαιρετικός κλασικός κιθαρίστας και εγώ αγαπάω τους μουσικούς, τους οργανοπαίχτες, γιατί κατάγομαι από μουσική οικογένεια. Ο Μάργαρης έχει εκτόπισμα, δίνει σήμα στο κοινό, έχει προσωπικότητα. Ο Μανώλης Μητσιάς και ο Γιώργος Νταλάρας είναι σπουδαίοι, οι μεγαλύτεροι έλληνες τραγουδιστές, δεν υπάρχει τραγούδι που να μην μπορούν να το ερμηνεύσουν, έχουν τεράστιο ρεπερτόριο, είχαν την τύχη και τη σοφία να συνεργαστούν με μεγάλους έλληνες δημιουργούς, ήταν ταγμένοι από την αρχή στον καλό αγώνα και στο ξεκίνημά τους το πλήρωσαν αυτό με φτώχεια και με δυσκολίες. Για τον Διονύση είμαι πανευτυχής που παρότι ταλαιπωρήθηκε λίγο με την υγεία του, πρόσφατα όταν τον πήρα τηλέφωνο και του πρότεινα να συμμετάσχει μου είπε «για σένα, Λενάκι, θα το κάνω με την καρδιά μου».

»Εβαλα τα κλάματα. Ευτυχώς δεν το κατάλαβε γιατί μπορεί να με έλεγε σαχλή. Ετσι χαϊδεύει ο Σαββόπουλος, αυτούς που αγαπάει τους μαλώνει. Για τη δική μου γενιά, αν δεν είχε υπάρξει, η ζωή μας θα ήταν τελείως διαφορετική. Του αρέσει ο Μητσοτάκης. Ε, θα προτιμούσα κι εγώ να μην το είχε πει αυτό. Αλλά δεν μπορώ να τον βρίσω επειδή διαφωνώ μαζί του, ούτε να ακυρώσω το ιερό τέρας που είναι καλλιτεχνικά. Είναι μεγάλη φυσιογνωμία, εκεί ψηλά μαζί με τον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη, τον Ξαρχάκο, τον Μαρκόπουλο, τον Πλέσσα… Η Ηρώ Σαΐα είναι μια εξαιρετική τραγουδίστρια και δεν το λέω τυχαία, έχει μελετήσει πολύ και μπορεί να πει πολύ καλά δύσκολα τραγούδια, από δημοτικά και ρεμπέτικα μέχρι έντεχνο».