Κρίσιμο τεστ για την συνοχή και την ανθεκτικότητα του μπλοκ απέναντι στην προσπάθεια του Ντόναλντ Τραμπ να το διχάσει χαρακτηρίζει, το Politico τη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τέσσερις Ευρωπαίους αξιωματούχους που μίλησαν στο Politico, στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ πιέζουν ευρωπαϊκές πρωτεύουσες —ιδίως τις πιο φιλικές προς τις ΗΠΑ— να απορρίψουν το σχέδιο αξιοποίησης 210 δισ. ευρώ από παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για τη στήριξη της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα, του Politico, η έντονη διαφωνία μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων σχετικά με τη χρήση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία έχουν παγώσει μετά την εισβολή του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η ανοικοδόμηση της χώρας, φέρνει στην επιφάνεια ένα βαθύτερο ρήγμα στην Ευρώπη για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί η νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων και οι πρωτοφανείς πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Η ιστοσελίδα επικαλείται ανώτερο αξιωματούχο της ΕΕ με καλή γνώση των διατλαντικών σχέσεων και της προετοιμασίας της Συνόδου ο οποίος υποστήριξε ότι: «Θέλουν να μας αποδυναμώσουν». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλείται να πετύχει δύο στόχους: απτά αποτελέσματα —κυρίως στη χρηματοδότηση της Ουκρανίας— αλλά και πολιτική συσπείρωση απέναντι σε έναν Λευκό Οίκο που επιχειρεί να επηρεάσει ευρωπαϊκές αποφάσεις. Παράλληλα, αυξάνονται οι ηγέτες που αμφισβητούν την κυρίαρχη γραμμή των Βρυξελλών, από τον Βίκτορ Όρμπαν έως τον Αντρέι Μπάμπις.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προειδοποίησε ότι η αποτυχία συμφωνίας θα «προκαλέσει σοβαρή ζημιά στην ΕΕ για χρόνια», στέλνοντας το μήνυμα πως η Ευρώπη αδυνατεί να υπερασπιστεί την πολιτική της τάξη σε μια κρίσιμη ιστορική στιγμή.
Πως φτάσαμε εδώ
Τον Οκτώβριο, οι ηγέτες της ΕΕ δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία λόγω της αντίθεσης του Βελγίου. Ωστόσο, δύο μήνες αργότερα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι το πραγματικό εμπόδιο δεν είναι το Βέλγιο, αλλά ο Τραμπ. Οι διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες εντάθηκαν τις τελευταίες ημέρες, με στόχο να δοθούν εγγυήσεις στο Βέλγιο, το οποίο φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Παρά τις προσπάθειες, το κλίμα επιδεινώθηκε. «Ήθελα να βάλω τα κλάματα», παραδέχτηκε ανώτερος αξιωματούχος για τη σύσκεψη των υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων την Τρίτη.
Η Ουκρανία αντιμετωπίζει χρηματοδοτικό κενό ύψους 71,7 δισ. ευρώ για το επόμενο έτος. Αν δεν υπάρξει ρευστότητα έως τον Απρίλιο, θα αναγκαστεί να περικόψει δημόσιες δαπάνες, με σοβαρές επιπτώσεις στο ηθικό και στην αμυντική της ικανότητα.
Ποιοι διαφωνούν
Το Βέλγιο επικαλείται τον κίνδυνο να επιβαρυνθούν οι φορολογούμενοι σε περίπτωση που τα χρήματα χρειαστεί να επιστραφούν. Για άλλα κράτη, όμως, το ζήτημα είναι καθαρά γεωπολιτικό. Η αμερικανική παρέμβαση έχει οδηγήσει χώρες όπως η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Μάλτα και η Τσεχία στο στρατόπεδο των διαφωνούντων.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ δεν είναι πλέον ο ηγέτης του ελεύθερου κόσμου», σημειώνοντας ότι απομακρύνονται από την Ευρώπη.
Μια οικονομικά αποδυναμωμένη Ουκρανία θα εισέλθει στις ειρηνευτικές συνομιλίες με μειονέκτημα. «Η Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι στηρίζει την Ουκρανία ό,τι κι αν γίνει», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Εσθονίας Κρίστεν Μίχαλ.
Σύμφωνα με διαρροή προσχεδίου ειρηνευτικής συμφωνίας, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν μέρος των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων για αμερικανικής ηγεσίας έργα ανοικοδόμησης, ενώ ασκούν πίεση στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να παραχωρήσει εδάφη στο Ντονμπάς.
Ο Λευκός Οίκος απέρριψε τις κατηγορίες περί παρέμβασης, τονίζοντας ότι μοναδικός στόχος είναι η επίτευξη ειρήνης. Ωστόσο, εντός της ΕΕ εξετάζεται πλέον ακόμη και η επιβολή της απόφασης με ειδική πλειοψηφία, επιλογή που θα μπορούσε να βαθύνει τις ρωγμές στο μπλοκ.
