Δεκαέξι μήνες πριν όλα έδειχναν ιδανικά για τον Κιρ Στάρμερ. Οι Εργατικοί επέστρεφαν στην εξουσία μετά από 15 ολόκληρα χρόνια, έχοντας εξασφαλίσει την τρίτη καλύτερη εκλογική επίδοση της ιστορίας τους. Ο ίδιος προέβαλε ως μοντέλο ρεαλιστή πολιτικού που – στον αντίποδα του ριζοσπάστη προκατόχου του Τζέρεμι Κόρμπιν – θα έβρισκε την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ ευρωατλαντικού ρεαλισμού, φιλοεπιχειρηματικής οικονομικής πολιτικής και κράτους πρόνοιας.

Κι όμως, λίγους μήνες πριν τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών σε Σκωτία και Ουαλία, και με τη φθορά προς το πρόσωπό του να μεγαλώνει, ο βρετανός πρωθυπουργός προχωρά σε μια αμφιλεγόμενη αλλαγή στρατηγικής στο μεταναστευτικό ζήτημα, που κινδυνεύει να προκαλέσει νέες διαιρέσεις εντός του κυβερνώντος κόμματος.

Πρωτοβουλίες

Τελευταίο επεισόδιο της ήδη πολυτάραχης διακυβέρνησης Στάρμερ είναι το νέο πακέτο μέτρων για τη μετανάστευση, το οποίο και αυστηροποιεί ακόμη περισσότερο το σύστημα παροχής ασύλου. Σύμφωνα με επίσημο έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών, οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να περιμένουν 20 χρόνια μέχρι να κάνουν αίτηση για μόνιμη άδεια παραμονής, ενώ πλέον η διάρκεια του ασύλου θα μειωθεί από τα 5 χρόνια στα 2,5 και μετά το πέρας αυτής της διάρκειας οι αιτούντες θα μπαίνουν σε καθεστώς συνεχούς επανεξέτασης. Πρόκειται ουσιαστικά για μια παραλλαγή του δανεζικού μοντέλου (στο οποίο το προαναφερθέν έγγραφο ομνύει), όπου δίνεται προσωρινή άδεια παραμονής για δύο έτη, στη λογική της σταδιακής ενσωμάτωσης των μεταναστών με την προσθήκη της –τραμπικής έμπνευσης- επιβολή απαγορεύσεων βίζας σε τρεις αφρικανικές χώρες.

«Απαιτούμενη σκληρότητα» και άσυλο

«Γίναμε προορισμός επιλογής στην Ευρώπη, ορατοί σε κάθε λαθρέμπορο και παράνομο μετανάστη σε όλο τον κόσμο», αναφέρει μάλιστα η υπουργός Εσωτερικών Σαμπάνα Μαχμούντ σε σημείωμα που συνοδεύει το σχετικό έγγραφο, συμπληρώνοντας ότι «η βρετανική κυβέρνηση υπήρξε απρόθυμη στο παρελθόν να δείξει την απαιτούμενη σκληρότητα». Όσο για τον Στάρμερ, αναφέρει στο δικό του σχόλιο ότι «ένα αναμορφωμένο σύστημα ασύλου που περιορίζει τις εισροές είναι ικανό να φέρει εμπιστοσύνη σε έναν επικίνδυνο κόσμο».

Τα στοιχεία για τη μετανάστευση

Δικαιολογούν τα δεδομένα την σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής; Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, αυτή τη χρονιά καταγράφηκαν σχεδόν 40.000 άτομα που πέρασαν με μικρά πλοιάρια το κανάλι της Μάγχης, αύξηση της τάξης του 38% σε σχέση με το περασμένο έτος. Και οι αιτήσεις ασύλου στο Ηνωμένο Βασίλειο έφτασαν τις 109.343 μέχρι τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, αυξημένες κατά 17% σε σχέση με το προηγούμενο.

Η πίεση της Ακροδεξιάς

Υπάρχει όμως και η πολιτική συγκυρία. Αυτή αφενός σχετίζεται με την άνοδο του αντιμεταναστευτικού, ακροδεξιού ReformUK, καθώς το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ προηγείται σταθερά και με μεγάλη απόσταση των δεύτερων Εργατικών στις δημοσκοπήσεις, έχοντας καταφέρει να βάλει στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης το μεταναστευτικό και ορίζοντας εν πολλοίς την ατζέντα. Αφετέρου, αφορά τον εσωτερικό συσχετισμό δύναμης στο Εργατικό Κόμμα, εντός του οποίου ο Στάρμερ αντιμετωπίζει έντονη αμφισβήτηση, όπως έγινε φανερό και από το τελευταίο συνέδριο του κόμματος, όπου ο δήμαρχος του Μάντσεστερ και πρώην υπουργός, Άντι Μπέρνχαμ έδειξε να προβάλει ως μπροστάρης ενός ισχυρού πόλου εσωκομματικής αμφισβήτησης.

Πίεση της αριστερής εσωκομματικής πτέρυγας

Όπως ήταν αναμενόμενο, η δήλωση προκάλεσε την οξύτατη αντίδραση βουλευτών της αριστερής πτέρυγας του ιστορικού εργατικού κόμματος. Ο βουλευτής Τόνι Βόγκαν, τόνισε ότι τα σχέδια της κυβέρνησης είναι λάθος και θα οδηγήσουν σε αύξηση των περιστατικών ρατσιστικής βίας στη Βρετανία. O «σκιώδης» υπουργός Οικονομικών επί προεδρίας Κόρμπιν, Τζον Μακντόνελ, επισήμανε πως ο Βόγκαν εκφράζει την αίσθηση πολλών μέσα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα. Αλλά και η μετριοπαθής βουλευτής Στέλα Κρίζι δεν δίστασε να χαρακτηρίσει με άρθρο της στον Guardian την νέα μεταναστευτική πολιτική «απάνθρωπη».

Εσωκομματική αναταραχή

Δεν πάνε πολλές μέρες από την τελευταία εσωκομματική αναταραχή. Αυτή προκλήθηκε από τις φήμες πρωτοκλασάτων μέσων, τα οποία παρέπεμπαν σε πηγές κοντά στο πρωθυπουργικό περιβάλλον, ανέφεραν ότι ο υπουργός Υγείας, Γουές Στρίτινγκ, ηγείται εσωκομματικής πρωτοβουλίας, με στόχο την ανατροπή του πρώτου. Ο Στρίτινγκ διέψευσε κατηγορηματικά τον σχετικό ισχυρισμό σε συνέντευξή του στο BBC, καλώντας παράλληλα τον Στάρμερ να προχωρήσει στην απομάκρυνση όσων ευθύνονται για τις διαρροές. Παράλληλα, δεν δίστασε να κάνει λόγο για «τοξική κουλτούρα» στο πρωθυπουργικό γραφείο.

«Πυρά» κατά της Ντάουνινγκ Στριτ εξαπέλυσε όμως και ο πολύπειρος δημοσιογράφος και για ένα διάστημα (2000-2003) εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης Μπλερ , Άλαστερ Κάμπελ, κάνοντας λόγο για «παιδιάστικα παιχνίδια».

Κι όλα αυτά, ενώ στα προηγούμενα έρχεται να προστεθεί το «αγκάθι» της διαχείρισης της μήνυσης του αμερικανού προέδρου προς το BBC, μετά το σκάνδαλο της παραποίησης των δηλώσεων του Ντόναλντ Τραμπ στο πλαίσιο παλαιότερης ομιλίας του, γεγονός που προκάλεσε την παραίτηση δύο υψηλόβαθμων στελεχών της κρατικής τηλεόρασης.