Στον απαιτητικό κόσμο των σύγχρονων επιχειρήσεων, η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής αποτελεί μια συνεχή πρόκληση. Αυτό εντείνεται ακόμα περισσότερο στην περίπτωση των γυναικών, ιδιαίτερα σε ηγετικές θέσεις, καθότι πέραν την αξίας που θα πρέπει να αποδείξουν ότι διαθέτουν θα πρέπει να αγωνισθούν ενάντια σε προκαταλήψεις και στερεότυπα, ειδικότερα για θέματα που αφορούν στη μητρότητα.

Η Κατερίνα Παπαγεωργίου, Chief Strategy & Operating Officer του Ομίλου Goody’s-Everest, μοιράζεται τις προσωπικές της εμπειρίες, τις στρατηγικές που εφαρμόζει και τις πρωτοβουλίες του ομίλου για την υποστήριξη των εργαζομένων μητέρων. Από την αξία της συλλογικότητας έως τη σημασία της αυτοπεποίθησης και του γενικότερου αισθήματος του ανήκειν, η συνέντευξη αυτή αναδεικνύει πώς η ισορροπία όχι απλά μπορεί να επιτευχθεί αλλά και να αποτελέσει επιχειρησιακό εργαλείο για ένα καλύτερο και πιο βιώσιμο μέλλον για όλους: επιχειρήσεις, εργαζόμενους και πελάτες.

Εσείς, που βρίσκεστε σε ένα περιβάλλον υψηλών απαιτήσεων, όπως είναι ο ρόλος σας στον Όμιλο Goody’s-everest, ποιες είναι οι πρακτικές/τεχνικές που εφαρμόζετε προσωπικά για να επιτύχετε αυτήν την ισορροπία;

Μέσα στα 18 σχεδόν χρόνια που βρίσκομαι στον όμιλο έχω καταφέρει να δημιουργήσω και να συνεργάζομαι με μια εξαιρετικά ικανή και έμπειρη ομάδα επαγγελματιών, την οποία εμπιστεύομαι απόλυτα. Η φιλοσοφία μου βασίζεται στην ενδυνάμωση των μελών της ομάδας: τους ενθαρρύνω να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, να εκφράζουν απόψεις και να συμβάλλουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων. Οι βασικές αποφάσεις λαμβάνονται μέσα από διάλογο, ανταλλαγή απόψεων και συλλογικότητα, γεγονός που ενισχύει τη συνοχή, την υπευθυνότητα και την αίσθηση κοινού οράματος.

Πέρα από τις επιμέρους δεξιότητες, αυτό που πραγματικά κάνει τη διαφορά είναι η κουλτούρα που έχουμε καλλιεργήσει ως ομάδα. Πρόκειται για μια ισχυρή και βιώσιμη κουλτούρα συνεργασίας, προσαρμοστικότητας και απόδοσης. Το πιο ενθαρρυντικό είναι πως, ακόμη κι αν υπάρξει κάποια αλλαγή στη σύνθεση της ομάδας, τα νέα μέλη ενσωματώνονται ομαλά και ενσωματώνονται σε αυτή την κουλτούρα, διατηρώντας αδιατάρακτη τη λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα της ομάδας.

Αυτή η δυναμική λειτουργία, στηριγμένη στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και τη δέσμευση στον κοινό στόχο, αποτελεί για εμένα το πιο ουσιαστικό εργαλείο για την επίτευξη ισορροπίας και υψηλής απόδοσης σε ένα απαιτητικό εργασιακό περιβάλλον.

Εσείς, πώς ορίζετε σήμερα το work–life balance και πώς έχει αλλάξει αυτό μέσα στα χρόνια; Πόσο διαφορετικά το βιώνατε στην αρχή της καριέρας σας; Τελικά, τι σημαίνει για εσάς «επιτυχία» σε επίπεδο ισορροπίας εργασίας και προσωπικής ζωής/οικογένειας;

Στα πρώτα βήματα της καριέρας μου, επηρεασμένη από μια κουλτούρα αφοσίωσης και έντασης, συνήθιζα να εργάζομαι ατελείωτες ώρες, συχνά μέχρι αργά το βράδυ. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα περιστατικό κατά τη διάρκεια της θητείας μου όταν βρέθηκα για ένα διάστημα στην Βέλγικη «μαμά εταιρεία»  στις Βρυξέλλες, το οποίο αποτέλεσε σημείο καμπής. Ένα ανώτερο στέλεχος, παρατηρώντας ότι ήμουν πάντοτε η τελευταία που έφευγε από το γραφείο, μου είπε: «Κατερίνα δεν τα καταφέρνεις, ε; Σε βλέπω δυσκολεύεσαι.(!!!)» — μια φράση απλή, αλλά βαθιά ουσιαστική. Τότε δεν κατάλαβα πλήρως το νόημα των λόγων του, γιατί η δική μου στάση – να μένω μέχρι αργά – μου φαινόταν μια αυτονόητη έκφραση εργατικότητας και υπευθυνότητας. Αργότερα κατάλαβα ότι πίσω από αυτήν την ερώτηση κρυβόταν η υπενθύμιση ότι η υπερπροσπάθεια δεν είναι πάντοτε συνώνυμη της αποτελεσματικότητας ή της επιτυχίας.

Αναπόφευκτα, η συνειδητοποίηση ήρθε με τον καιρό. Και ίσως όχι τυχαία, έγινα μητέρα κοντά στα 40, μια απόφαση που πάρθηκε οριακά, ακριβώς επειδή είχα επιτρέψει στην εργασία να κυριαρχήσει για χρόνια στη ζωή μου. Σήμερα, έχοντας πια διαφορετικές προτεραιότητες, έχω διαμορφώσει το πρόγραμμά μου με τρόπο που να μου επιτρέπει να αφιερώνω ποιοτικό χρόνο στην οικογένειά μου, στον σύζυγο μου,  στον γιο μου που είναι στην Πέμπτη Δημοτικού, αλλά και στον ίδιο μου τον εαυτό: στις σπουδές μου στην Ψυχολογία, στα προσωπικά μου ενδιαφέροντα και στην εσωτερική μου εξέλιξη.

Πιστεύω ακράδαντα ότι, εφόσον υπάρχει μέθοδος και σαφής ιεράρχηση, μπορούμε να ισορροπήσουμε αποτελεσματικά μεταξύ των πολλαπλών ρόλων μας — επαγγελματικών και προσωπικών. Δεν πρόκειται, κατά τη γνώμη μου, για «γυναικείο» ή «ανδρικό» χαρακτηριστικό. Στη σύγχρονη πραγματικότητα, όλοι καλούμαστε να λειτουργήσουμε μέσω multi-tasking. Το κρίσιμο εργαλείο είναι η συνειδητή διάκριση ανάμεσα στο «επείγον» και στο «σημαντικό» — μια δεξιότητα που, κατά τη γνώμη μου, χρειάζεται να καλλιεργήσουμε περισσότερο συνολικά ως χώρα. Η έλλειψη προληπτικής στάσης (proactiveness) και η παγίδα του «τώρα» συχνά υπονομεύουν τη μακροπρόθεσμη ισορροπία.

Τέλος, θα ήθελα να προσθέσω κάτι που θεωρώ ουσιώδες για τη δική μου καθημερινότητα: απολαμβάνω το εργασιακό μου περιβάλλον. Το γραφείο μου είναι ένα μεγάλο συνεδριακό τραπέζι, όπου όλοι καθόμαστε μαζί. Συζητάμε, διαφωνούμε, γελάμε, τρώμε. Αυτή η συντροφικότητα και η ανθρώπινη διάσταση της δουλειάς είναι για μένα εξίσου σημαντική με τους δείκτες και τα αποτελέσματα. Τελικά για εμένα επιτυχία σημαίνει να είμαι παρούσα — ουσιαστικά και ισορροπημένα — και στις δύο πλευρές της ζωής μου: στη δουλειά και στο σπίτι. Να αποδίδω χωρίς να εξουθενώνομαι και να ζω χωρίς να παραμελώ.

Πώς αξιολογείτε σήμερα τις γονεϊκές παροχές στην ελληνική αγορά; Πιστεύετε ότι λείπει κάτι από το θεσμικό πλαίσιο και τι θα μπορούσε να υιοθετηθεί άμεσα από τις επιχειρήσεις για να διευκολυνθούν οι εργαζόμενες μητέρες, ώστε όχι απλά να παραμείνουν αλλά να εξελιχθούν σε ανώτερες διοικητικές θέσεις;

Το θεσμικό πλαίσιο παρέχει ένα βασικό υπόβαθρο προστασίας, όμως, κατά τη γνώμη μου, λείπει η κουλτούρα φροντίδας και πρόνοιας, που θα μπορούσε να εκφραστεί μέσα από πιο τολμηρές πρωτοβουλίες των ίδιων των εταιριών: από ευέλικτα ωράρια και πολιτικές remote/hybrid εργασίας, μέχρι προγράμματα mentoring και επαναφοράς μετά την άδεια μητρότητας. Πολιτικές που θα ενδυναμώνουν τις γυναίκες και θα τις στηρίζουν όχι μόνο για να παραμείνουν ενεργές στον επαγγελματικό στίβο, αλλά και για να εξελιχθούν σε ηγετικούς ρόλους.

Με βάση τη μακρόχρονη πορεία μου στον χώρο της διοίκησης, δυστυχώς, έχω παρατηρήσει φαινόμενα που προβληματίζουν βαθιά: όχι μόνο να μην προάγονται μητέρες σε θέσεις ευθύνης, αλλά και να αποφεύγεται η προαγωγή νεαρών γυναικών χωρίς παιδιά, απλώς και μόνο λόγω της υπόθεσης ότι ίσως στο άμεσο μέλλον γίνουν μητέρες και χρειαστεί να απουσιάσουν για κάποιο διάστημα. Κατά την προσωπική μου άποψη, αυτή η λογική είναι ακόμα πιο περιοριστική και αναχρονιστική από την πρώτη, διότι βασίζεται σε προκατάληψη και όχι σε πραγματικά δεδομένα.

Από την άλλη πλευρά, είναι ενθαρρυντικό ότι υπάρχουν και πολλές εταιρείες που καλλιεργούν ενεργά μια κουλτούρα συμπερίληψης, στήριξης και εξέλιξης των γυναικών. Εταιρείες που δεν βλέπουν τη μητρότητα ως εμπόδιο, αλλά ως μέρος της φυσικής εξέλιξης ενός ανθρώπου που μπορεί παράλληλα να είναι και σπουδαίο στέλεχος. Αυτές είναι οι εταιρείες που θα προσελκύσουν, θα διατηρήσουν και θα αναδείξουν τα πραγματικά ταλέντα.

Η δική μου αντίληψη είναι πως οι άνθρωποι δε μένουν σε μία εταιρεία μόνο για τον μισθό ή τη θέση. Μένουν όταν νιώθουν ότι οι αξίες του οργανισμού ευθυγραμμίζονται με τις δικές τους. Αν μια γυναίκα — μητέρα ή όχι — επιθυμεί να εξελιχθεί και βρεθεί σε περιβάλλον που την περιορίζει ή τη “τιμωρεί” σιωπηλά για τις επιλογές της, τότε οφείλει πρώτα να διεκδικήσει το δικαίωμά της. Και αν δεν το βρει, να έχει τη γενναιότητα να αποχωρήσει προς έναν οργανισμό που αναγνωρίζει και επενδύει πραγματικά στο δυναμικό της.

Η εξέλιξη των επιχειρήσεων περνά μέσα από τη συμπερίληψη, την εμπιστοσύνη και την πίστη ότι η διαφορετικότητα των εμπειριών — όπως είναι και η μητρότητα — εμπλουτίζει τις ηγετικές ικανότητες. Το στοίχημα, λοιπόν, είναι συλλογικό: να δημιουργήσουμε ένα επαγγελματικό περιβάλλον όπου η επιθυμία μιας γυναίκας να γίνει μητέρα δεν θα αποτελεί μειονέκτημα, αλλά ένα ακόμη στοιχείο της πολυδιάστατης αξίας της.

Ποιος είναι ο ρόλος του Ομίλου Goody’s-everest στην υποστήριξη του work-life balance των γυναικών στελεχών, και ποια μέτρα και πρωτοβουλίες έχουν ληφθεί προς αυτή την κατεύθυνση; Υπάρχει κάποιο KPI ή δείκτης ευεξίας που παρακολουθείτε στον Όμιλο για να αξιολογείτε αν οι εργαζόμενοι καταφέρνουν να διατηρούν αυτήν την ισορροπία;

Προς αυτή την κατεύθυνση, ο Όμιλος εφαρμόζει εδώ και χρόνια στοχευμένα μέτρα και πολιτικές υποστήριξης, με στόχο τη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος που ενδυναμώνει, διευκολύνει και εμπνέει. Ειδικά στα κεντρικά γραφεία, προάγουμε την ευελιξία με υβριδικά μοντέλα εργασίας, ευέλικτο ωράριο και δράσεις που σέβονται τον προσωπικό χρόνο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρακτική των καλοκαιρινών μηνών, όπου φροντίζουμε όλοι τις Παρασκευές να αποχωρούμε νωρίτερα, ενώ διοργανώνουμε θεματικά events και εορταστικές δράσεις — όπως summer parties — που ενισχύουν το θετικό κλίμα και την αίσθηση συνύπαρξης.

Επιπλέον, η προσέγγισή μας δεν είναι μόνο ποιοτική, αλλά και απολύτως μετρήσιμη. Ο Όμιλος αξιολογεί συστηματικά το επίπεδο ευεξίας και ισορροπίας των εργαζομένων μέσω ανώνυμων ερευνών. Στα κεντρικά γραφεία διεξάγουμε τουλάχιστον μία μεγάλη ετήσια έρευνα, ενώ στα καταστήματα πραγματοποιούνται 3–4 ετήσιοι κύκλοι αξιολόγησης. Σε αυτές τις έρευνες παρακολουθούμε βασικά attributes όπως η εμπιστοσύνη, η αξιοκρατία, η παροχή ίσων ευκαιριών — και βεβαίως, ο βαθμός του work–life balance. Οι δείκτες αυτοί δεν καταγράφονται απλώς, αλλά αξιοποιούνται άμεσα στη λήψη αποφάσεων και στον σχεδιασμό στοχευμένων παρεμβάσεων.

Μάλιστα, το 2024 είχαμε τη χαρά να κατακτήσουμε την πιστοποίηση Great Place to Work, με τη συμμετοχή περίπου 1.200 ανθρώπων από όλα τα επίπεδα του Ομίλου — από τα καταστήματα και τις δύο παραγωγικές μας μονάδες, έως τα κεντρικά γραφεία. Αυτή η διάκριση δεν ήταν απλώς μια εξωτερική επιβεβαίωση, αλλά ένα εσωτερικό “μήνυμα” ότι οι προσπάθειές μας έχουν αντίκρισμα στους ίδιους τους ανθρώπους μας.

Προσωπικά, είμαι βαθιά πεπεισμένη ότι έχουμε πλέον περάσει σε μια νέα εποχή, όπου ο εργαζόμενος είναι — και πρέπει να είναι — εξίσου, αν όχι περισσότερο, σημαντικός από τον πελάτη. Γιατί πολύ απλά: αν δεν έχεις ευχαριστημένους εργαζομένους, δεν μπορείς να έχεις ευχαριστημένους πελάτες. Η σχέση είναι άμεση και αλληλένδετη. Και ο ρόλος μας ως ηγέτες είναι να προστατεύσουμε αυτή την ισορροπία και να την εξελίξουμε ακόμα περισσότερο.

Πώς αξιοποιείτε ψηφιακά εργαλεία για να διευκολύνετε την ευέλικτη εργασία; Ποιες εξελίξεις στην αγορά εργασίας -όπως είναι τα εργαλεία AI, υβριδικά μοντέλα εργασίας, νέες εργατικές νομοθεσίες- θεωρείτε ότι θα επηρεάσουν περισσότερο το work–life balance στο επόμενο διάστημα;

Χρησιμοποιούμε πλατφόρμες συνεργασίας, και υβριδικό μοντέλο για να εξασφαλίζουμε διαφάνεια, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στις διαδικασίες, χωρίς να θυσιάζεται η επικοινωνία και η αίσθηση του “ανήκειν” στην ομάδα. Παράλληλα, επενδύουμε σε λύσεις ψηφιακής μάθησης και εσωτερικής ανάπτυξης, ώστε η ευελιξία να μην μεταφράζεται σε απόσταση, αλλά σε συνεχή εξέλιξη.

Σε ό,τι αφορά τα καταστήματα του Ομίλου — έναν χώρο που εκ φύσεως απαιτεί φυσική παρουσία — αναγνωρίζουμε απόλυτα τις ιδιαιτερότητες και τις προκλήσεις που συνεπάγεται αυτό για τους ανθρώπους μας. Ιδίως για τις γυναίκες, που αριθμητικά υπερτερούν σημαντικά στο δίκτυό μας, έχουμε δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Μέσα από την ενσυναίσθηση, την κατανόηση και την ανθρώπινη προσέγγιση στην καθημερινή ηγεσία, προσπαθούμε να διαμορφώνουμε ένα κλίμα ασφάλειας και ισορροπίας. Η αμοιβαία εμπιστοσύνη, ο σεβασμός στην προσωπική ζωή και η δυνατότητα διαλόγου για τις ανάγκες της κάθε εργαζόμενης — πολλές φορές, κατά την προσωπική μου άποψη, είναι ισάξια ή και σημαντικότερη από την ίδια τη χρηματική αμοιβή.

Όσον αφορά τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, θεωρώ ότι τα επόμενα χρόνια θα επηρεαστούμε καθοριστικά από:

  • Την είσοδο των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης (AI) στην καθημερινή εργασία, η οποία θα επαναπροσδιορίσει ρόλους, ευθύνες και αναγκαίες δεξιότητες. Η πρόκληση εδώ είναι διπλή: να προετοιμάσουμε τους ανθρώπους μας με εκπαίδευση, εμείς στον όμιλό μας το κάνουμε ήδη και έχουμε χρήσει και “ambassadors” για αυτό τον σκοπό.
  • Τη θεσμοθέτηση νέων μοντέλων εργασίας και ευέλικτων ρυθμίσεων – όπως η εργασία ανάλογα με τις φάσεις ζωής ή οι εξατομικευμένες συμβάσεις – που θα επιτρέπουν σε εργαζόμενους διαφορετικών αναγκών να συνεχίσουν να προσφέρουν με συνέπεια και διάρκεια.
  • Τη διεύρυνση της έννοιας του “εργασιακού χώρου”, με τη φυσική παρουσία να μην είναι πλέον η αποκλειστική παράμετρος επαγγελματικής συνέπειας. Αυτό προϋποθέτει νέες δεξιότητες διαχείρισης, εμπιστοσύνη, αλλά και τεχνολογική ετοιμότητα.

Η ουσία όμως παραμένει σταθερή: το work–life balance δεν είναι πολυτέλεια, αλλά θεμέλιο για τη μακροπρόθεσμη απόδοση, την αφοσίωση και την ψυχική υγεία των ανθρώπων μας. Είμαι πεπεισμένη ότι οι επιχειρήσεις που θα επενδύσουν στρατηγικά σε αυτή τη διάσταση, θα είναι και εκείνες που θα επιτύχουν βιώσιμη ανάπτυξη και υψηλό επίπεδο δέσμευσης από τους εργαζομένους τους.

Ποια πολιτική που εφαρμόσατε πρόσφατα στον Όμιλο Goody’s-Everest έχει αποδειχθεί πιο αποτελεσματική στην υποστήριξη των εργαζόμενων γυναικών/μητέρων;

Αναγνωρίζουμε ότι ο ρόλος της μητέρας — ειδικά σε περιβάλλοντα που απαιτούν φυσική παρουσία, όπως η εστίαση — είναι σύνθετος και απαιτητικός. Γι’ αυτό και εφαρμόσαμε πολιτικές που επιτρέπουν σε εργαζόμενες μητέρες να διαμορφώνουν το εβδομαδιαίο πρόγραμμά τους με βάση τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις, σε συνεννόηση με τον υπεύθυνο του καταστήματος. Σε πολλές περιπτώσεις, δίνουμε προτεραιότητα στη διαχείριση βαρδιών ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται σε κρίσιμες στιγμές, όπως σχολικές υποχρεώσεις ή θέματα φροντίδας παιδιών.

Επιπλέον, έχουμε ενισχύσει το πλαίσιο υποστήριξης μέσα από δράσεις ενδυνάμωσης, συζητήσεις με ανθρώπινο πρόσημο και κατάρτιση των διευθυντών καταστημάτων σε θέματα ενσυναίσθησης και ισότιμης μεταχείρισης. Στόχος μας δεν είναι μόνο να «ανέχονται» οι γυναίκες τις δυσκολίες της καθημερινότητας, αλλά να νιώθουν ότι ο Όμιλος στέκεται πραγματικά δίπλα τους — και αυτό κάνει τη διαφορά.

Το πιο ενθαρρυντικό είναι πως αυτές οι πρακτικές δεν περιορίστηκαν μόνο στη λειτουργία, αλλά άρχισαν να ενισχύουν και την κουλτούρα του οργανισμού. Όταν οι εργαζόμενοι νιώθουν ότι ακούγονται και υποστηρίζονται έμπρακτα, αυξάνεται το επίπεδο εμπιστοσύνης, η δέσμευση και η διάθεση για εξέλιξη. Και αυτό είναι για εμάς το μεγαλύτερο μέτρο επιτυχίας κάθε πολιτικής: να βλέπουμε τις εργαζόμενες μητέρες να παραμένουν, να ανθίζουν και, τελικά, να προχωρούν και σε πιο ηγετικούς ρόλους μέσα στον οργανισμό.