Tι «μαγειρεύει» ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν; Δήλωσε ότι δεν θα ξαναβάλει υποψηφιότητα για την προεδρία της Τουρκίας. Kαι κάλεσε την μείζονα αντιπολίτευση (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα – CHP) να συνεργαστούν για το νέο Σύνταγμα της χώρας.
«Δεν έχω καμία πρόθεση να θέσω ξανά υποψηφιότητα για την προεδρία, ωστόσο η χώρα χρειάζεται νέο Σύνταγμα», ανέφερε ο τούρκος πρόεδρος. Προχθές (27 Μαΐου) ανακοίνωσε ότι έχει αναθέσει σε 10 δικηγόρους τη σύνταξη του νέου Συντάγματος «για να σώσουμε το έθνος από την ντροπή του (σ.σ. ισχύοντος) πραξικοπηματικού Συντάγματος».
«Ας ενώσουμε τα χέρια. Ας συστήσουμε τις επιτροπές μας και μαζί με αυτές τις επιτροπές, ας δημιουργήσουμε το πολιτικό Σύνταγμα το συντομότερο δυνατό. Ας είναι ταυτόχρονα εθνικό και τοπικό. Η ανησυχία μας είναι πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τη φήμη της χώρας μας με τα βήματα που θα κάνουμε», πρόσθεσε ο Ερντογάν.
«Το «δεν έχω καμία πρόθεση να θέσω ξανά υποψηφιότητα» δεν είναι μια δίκαιη δήλωση»
Να θυμίσουμε ότι πριν τις δυο τελευταίες προεδρικές εκλογές (του 2018 και του 2023), ο τούρκος πρόεδρος είχε ξαναδηλώσει ότι δεν θα έθετε εκ νέου υποψηφιότητα. Δεν τήρησε το λόγο του.
«Το «δεν έχω καμία πρόθεση να θέσω ξανά υποψηφιότητα» δεν είναι μια δίκαιη δήλωση. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η Δημοκρατία της Τουρκίας και το τουρκικό έθνος έχουν μεγάλη ανάγκη τον κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος χαράζει τον οδικό χάρτη για τον νέο αιώνα», δήλωσε ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) και κυβερνητικός εταίρος, προϊδεάζοντας ότι ο τούρκος πρόεδρος ίσως δεν τηρήσει και πάλι τον λόγο του.
Την ανάγκη που έχει ο Μπαχτσελί να διατηρήσει ως εταίρο τον Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), «προκειμένου να εφαρμόσει τη δική του πολιτική γραμμή και να παραμείνει στην εξουσία», διαβάζουν τούρκοι αναλυτές στον τόνο και το περιεχόμενο της αντίδρασης του ηγέτη του ΜΗΡ. Μήπως, όμως, είναι η πρώτη φορά που ο Ερντογάν σκέπτεται να κάνει πράξη τα λεγόμενά του, κάτι για το οποίο έχει ενδεχομένως προϊδεάσει τον κυβερνητικό σύμμαχό του; Εξ ου κι η τόσο έντονη αντίδραση του Μπαχτσελί;
Η θέση του Ουζγκέλ
«Ο τούρκος πρόεδρος μπλοφάρει κι αυτή τη φορά. Θα είναι υποψήφιος για την προεδρία», σχολιάζει στο Βήμα ο αντιπρόεδρος του CHΡ, Ιλχάν Ουζγκέλ. «Η δήλωση του Μπαχτσελί στέλνει απλώς το μήνυμα ότι ασκεί δύναμη πάνω στον τούρκο πρόεδρο».
«Ως κόμμα είμαστε κατά μιας τέτοιας συμφωνίας και δεν πρόκειται να την συνάψουμε» ξεκαθαρίζει, κατά τη γραπτή συνομιλία μας, ο Ουζγκέλ. «Η συνεργασία του CHP για την αλλαγή του Συντάγματος, προκειμένου να μπορέσει ο πρόεδρος να επανεκλεγεί, θα έκανε τα πράγματα πολύ εύκολα για τον συνασπισμό AKP-MHP. Το CHP είναι κατά της συνταγματικής αλλαγής επειδή ο Ερντογάν ήδη δεν τηρεί το εν ισχύ Σύνταγμα. Τον έχουμε καλέσει κατ’ επανάληψη να το εφαρμόσει. Ζητούμε να κάνει το ίδιο και για τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Αρνείται πάντα».
Ο κρίσιμος ρόλος του CHP
«Ο Ερντογάν φαίνεται ότι θεωρεί πως δεν θα είναι εύκολο να ανοίξει τον δρόμο για την αλλαγή του Συντάγματος μόνο με τη σύμπραξη του MHP και πιθανώς και του φιλοκουρδικού DEM, μετά τη συμφωνία που πέτυχε με το ΡΚΚ. Φαίνεται ότι δεν βγαίνουν τα νούμερα της εξίσωσης AKΡ-MHP-DEM. Όμως μετά τη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου (σ.σ. επικρατέστερου υποψηφίου του CHP στις επόμενες προεδρικές εκλογές) και τις αντικυβερνητικές συγκεντρώσεις που συνεχίζει το CHP σε όλη τη χώρα, είναι παράδοξο ο Ερντογάν να περιμένει να συμπράξει μαζί του το κόμμα», σχολιάζει στο Βήμα ο τούρκος αναλυτής, Ντόρα Μεγκούτς¸ συνεργάτης της Deutsche Welle στην Τουρκία.
«Ο πρόεδρος Ερντογάν συνήθως κάνει ανάλογα “ανοίγματα” προς άλλα κόμματα στο πλαίσιο πολιτικών τακτικισμών. Εάν το CHP αποδεχτεί το κάλεσμα του Ερντογάν, καθώς έχει κατά καιρούς επίσης εκφράσει την ανάγκη για ένα νέο Σύνταγμα, τότε η πρωτοβουλία θα παρουσιαστεί ως ένδειξη πολιτικής ωριμότητας του Ερντογάν. Εάν το CHP την απορρίψει, θα κατηγορηθεί ότι αποτελεί εμπόδιο στη σύνταξη νέου Συντάγματος και ότι παραμένει προσκολλημένο σε μια ξεπερασμένη, κηδεμονική πολιτική», επισημαίνει στο Βήμα ο Ερκίν Οντζάν, δημοσιογράφος στον όμιλο CGTN Turk.
«Για να συνταχθεί ένα δημοκρατικό, πολιτικό και πραγματικό Σύνταγμα, τόσο το AKΡ όσο και το CHP πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις, δηλαδή να κάνουν βήματα για ένα συμβιβασμό», υποστηρίζει ο αρθρογράφος Μουράτ Γετκίν στην ιστοσελίδα του. «Προηγουμένως όμως θα πρέπει να έχουν δημιουργηθεί οι συνθήκες για διαπραγματεύσεις», προσθέτει. Όσο ο Ιμάμογλου παραμένει στη φυλακή και η κυβέρνηση συνεχίζει το «πογκρόμ» εναντίον στελεχών και συνεργατών του – αυτή την περίοδο διεξάγει το τέταρτο «κύμα» συλλήψεων -, η προοπτική σύγκλισης δείχνει αδύνατη.
