Οι διαπραγματεύσεις στη Σαουδική Αραβία ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ουκρανία και Ρωσία έβγαλαν λευκό καπνό. Η συμφωνία που πέτυχαν οι Αμερικανοί διαπραγματευτές θα μπορούσε να θεωρηθεί μια νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος εξακολουθεί να επιμένει ότι είναι ο μοναδικός ηγέτης που μπορεί να πετύχει την ειρήνη.
Ο «Guardian» αναλύει τα δεδομένα που προέκυψαν από αυτή τη συμφωνία. Εκ πρώτης όψεως, η συμφωνία βγάζει κερδισμένη τη Ρωσία. Το Κρεμλίνο φαίνεται να προσέφερε παραχώρηση επί παραχώρησης. Ωστόσο, παρατηρητές αναρωτιούνται εάν η Ρωσία έδωσε κάτι για να εξασφαλίσει την πρώτη προσφορά ελάφρυνσης των κυρώσεων από την αρχή του πολέμου.
Η Ρωσία και η Ουκρανία συμφώνησαν σε μορατόριουμ για τις επιθέσεις σε πλοία της άλλης στη Μαύρη Θάλασσα. Η Μόσχα ήθελε αυτή τη συμφωνία γιατί οι επιθέσεις των Ουκρανών με drone και από ειδικές μονάδες επιχειρήσεων σε ρωσικά πλοία είχε θέσει τους Ρώσους σε θέση άμυνας, εγκλωβίζοντας σε μεγάλο βαθμό τον ρωσικό στόλο κοντά στην ακτή.
Το Κρεμλίνο αποκάλυψε τα ψιλά γράμματα της συμφωνίας
Ο απολογισμός του Λευκού Οίκου για τη συμφωνία δεν περιλάμβανε καν τα ψιλά γράμματα. Στην ανάγνωσή του, το Κρεμλίνο ανέφερε ότι θα εφαρμόσει την εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα μόνο όταν οι ΗΠΑ προσφέρουν με τη σειρά τους ελάφρυνση στις κυρώσεις σε ρωσικά γεωργικά προϊόντα και λιπάσματα, καθώς και τη διαγραφή μιας μεγάλης κρατικής τράπεζας, της Rosselkhozbank, που εξυπηρετεί τη ρωσική γεωργική βιομηχανία.
Αυτή θα ήταν η πρώτη σημαντική υποχώρηση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας από την έναρξη του πολέμου και δείχνει ότι η Μόσχα θα επιδιώξει ένα διπλό τίμημα για να σταματήσει τον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας. Ποιο είναι αυτό; Πολιτικές και στρατιωτικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία καθώς και μια διαφυγή από τη διεθνή απομόνωση που άρχισε μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της το 2022.
Και, μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι πρόθυμη να κάνει αυτή τη συμφωνία.
Η συμφωνία αφήνει την Ευρώπη πιο απομονωμένη στον περιορισμό της Ρωσίας
«Η «ρωσική τέχνη της συμφωνίας» είναι να πουλάς τα ρωσικά αιτήματα ως ρωσικές παραχωρήσεις στους Αμερικανούς και στη συνέχεια να ζητάς από πάνω ανακούφιση από τις κυρώσεις», έγραψε ο Dr Janis Kluge, ερευνητής που επικεντρώνεται στη ρωσική οικονομία στο Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας, ένα thinktank. «Το αίτημα εδώ είναι να μην επιτρέπεται πλέον στην Ουκρανία να επιτίθεται σε ρωσικά πολεμικά πλοία και η Ρωσία να επιθεωρεί τα ουκρανικά πλοία».
Οποιαδήποτε ελάφρυνση των κυρώσεων στη Ρωσία θα περιοριστεί από την ετοιμότητα της Ευρώπης να λάβει παρόμοια μέτρα – αλλά η συμφωνία της Τρίτης εξακολουθεί να αντανακλά έναν σοβαρό αναπροσανατολισμό της διπλωματίας γύρω από την Ουκρανία και αφήνει την Ευρώπη πιο απομονωμένη στον περιορισμό της Ρωσίας.
Η Ουκρανία είχε αντιταχθεί σε οποιαδήποτε υποχώρηση των κυρώσεων κατά του Κρεμλίνου. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι θεωρεί πως πρόκειται για «αποδυνάμωση της θέσης μας και χαλάρωση των κυρώσεων» κατά της Ρωσίας, μια θέση που δεν συμβιβάζεται με μια «άνευ όρων κατάπαυση του πυρός» κατά των ενεργειακών υποδομών και στη θάλασσα.
Φαίνεται επίσης ότι είτε ο Λευκός Οίκος έκρυψε τα σχέδια για τη χαλάρωση των κυρώσεων – είτε οι ίδιοι οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ αιφνιδιάστηκαν από το ρωσικό αίτημα να χαλαρώσουν οι περιορισμοί στο εμπόριο και τη χρηματοδότηση, προκειμένου να επιτευχθεί το κύριο παραδοτέο που θέλει ο Λευκός Οίκος: η δυνατότητα να κηρύξει έστω και μερική κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.
Τα ερωτήματα για τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων
«Αυτό δεν ήταν στην ατζέντα πριν από τη συνάντηση», δήλωσε ο Ζελένσκι την Τρίτη. «Οι Ρώσοι, απ’ όσο γνωρίζουμε, έθεσαν το θέμα της αμερικανικής βοήθειας για τη μεταφορά των αγροτικών τους προϊόντων… Δεν συμφωνήσαμε σε αυτό, ώστε να είναι στην κοινή μας δήλωση».
Ο Ζελένσκι προσπάθησε να ακουστεί αισιόδοξος κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του και τόνισε ότι τουλάχιστον τώρα το Κίεβο μπορεί να προσφύγει στον Λευκό Οίκο εάν η Ρωσία επιλέξει να παραβιάσει την εκεχειρία κατά της Ουκρανίας τον επόμενο μήνα. Η Ουκρανία θα μπορούσε επίσης να απαιτήσει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αν συμβεί αυτό, είπε.
Υπάρχουν όμως σημαντικές αμφιβολίες ότι ο Τραμπ θα ήταν έτοιμος να επιβάλει περαιτέρω κυρώσεις στη Ρωσία. Και ο Στιβ Γουίτκοφ, ο απεσταλμένος του, έχει περάσει «πραγματικά πολύ χρόνο σε διάλογο με τον Πούτιν», δήλωσε ο Ζελένσκι, εξηγώντας γιατί το μήνυμα του Λευκού Οίκου για τον πόλεμο ακούγεται τόσο πολύ σαν την αφήγηση του Κρεμλίνου.
Στις διαπραγματεύσεις, μια συμφωνία που δεν λειτουργεί και για τις δύο πλευρές θα καταρρεύσει αργά ή γρήγορα. Η συμφωνία της Τρίτης – και οι ξεχωριστές δηλώσεις που προέκυψαν – θα εγείρουν περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με το αν οι ΗΠΑ μπορούν να μεσολαβήσουν σε μια σύγκρουση στην οποία φαίνεται να συμπαθούν ξεκάθαρα το Κρεμλίνο.
