Οι αναφορές της εποχής για χρήση πρωτόγονων χειροβομβίδων στους πολέμους των Σταυροφόρων στην Ιερουσαλήμ δείχνουν να επιβεβαιώνονται από χημικές αναλύσεις σε υπολείμματα που βρέθηκαν σε κεραμικά αγγεία.
Πολυάριθμα «σφαιρο-κωνικά» αγγεία από τη μεσαιωνική στη Μέση Ανατολή, τα οποία εκτίθενται σήμερα σε μουσεία σε όλο τον κόσμο, χρησιμοποιούνταν σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες ως δοχεία για λάδια, αρώματα, καλλυντικά και άλλα προϊόντα.
Πράγματι, τρία από τα τέσσερα αγγεία από την Ιερουσαλήμ που εξετάζει νέα μελέτη περιείχαν υπολείμματα λαδιού, αρωματικών υλικών και φαρμάκων.
Στο τέταρτο όμως αγγείο, με την ονομασία Θραύσμα 737 οι αρχαιολόγοι ανίχνευσαν υπολείμματα εύφλεκτου μείγματος. Το συγκεκριμένο αγγείο δεν έφερε διακοσμητικά σχέδια, είχε παχιά τοιχώματα και πρέπει να ήταν σφραγισμένο με ρητίνη, αναφέρουν στην επιθεώρηση PLoS ONE οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Γκρίφιθ στην Αυστραλία.
«Από την εποχή των Σταυροφοριών υπάρχουν αναφορές ότι τα αγγεία αυτά χρησιμοποιούνταν ως χειροβομβίδες εναντίων οχυρών των Σταυροφόρων, παράγοντας ισχυρούς κρότους και λάμψεις» δηλώνει ο δρ Κάρνεϊ Μάθισον, επικεφαλής της μελέτης, σε δελτίο Τύπου του πανεπιστημίου.
«Ορισμένοι ερευνητές είχαν προτείνει τη θεωρία ότι τα αγγεία χρησιμοποιούνταν ως χειροβομβίδες και περι8είχαν μπαρούτι, εκρηκτικό που εφευρέθηκε στην αρχαία Κίνα και είναι γνωστό ότι είχε εισαχθεί στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη μέχρι τον 13ο αιώνα.
Η πήλινη «χειροβομβίδα» της μελέτης χρονολογείται νωρίτερα, στον 11ο ή 12ο αιώνα.
Αντί για μπαρούτι, το αγγείο περιείχε ένα μείγμα φυτικών και ζωικών ελαίων, νιτρικών αλάτων και θείου.
Οι Σταυροφορίες, μια σειρά θρησκευτικών πολέμων των ευρωπαίων χριστιανών για την κατάκτηση της μουσουλμανικής Ιερουσαλήμ, διήρκεσαν από το 1905 έως το 1291.
Η νέα μελέτη δείχνει ότι «τα εκρηκτικά όπλα που περιέγραφαν οι Σταυροφόροι ήταν τοπική εφεύρεση» δήλωσε ο Μάθισον στο Business Insider.
«Δείχνει για πρώτη φορά ένα εντελώς διαφορετικό μείγμα για τα συστατικά ενός αρχαίου εκρηκτικού που βρίσκεται σε συμφωνία με τα ιστορικά αραβικά κείμενα».