Ξεπέρασε τις προσδοκίες των αγορών το νέο πακέτο Ντράγκι

Ξεπέρασε τις προσδοκίες της αγοράς το νέο «πακέτο Ντράγκι» καθώς η ευρωζώνη εισέρχεται πιο βαθιά στον κόσμο των αρνητικών επιτοκίων, ενώ σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι το πακέτο έχει σχεδιαστεί για την περαιτέρω χαλάρωση των χρηματοδοτικών συνθηκών, την τόνωση του δανεισμού, την ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης και την επιτάχυνση της επιστροφής του πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του στόχου του 2%.

Στις αγορές οι ευρωπαϊκές μετοχές εκτινάχθηκαν, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων της ευρωζώνης, εκτός των ελληνικών, κατέρρευσαν (οι τιμές τους ανέβηκαν). Το ευρώ, ενώ αρχικώς υποχώρησε δραματικά, στη συνέχεια ανέκαμψε καθώς εκφράστηκαν αμφιβολίες σχετικά με το ενδεχόμενο μελλοντικών μειώσεων των επιτοκίων.

Μηδενίζεται

Σύμφωνα με το νέο πακέτο Ντράγκι, το βασικό επιτόκιο για τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης μηδενίζεται (από 0,05%), ενώ το επιτόκιο διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης «πέφτει» σε 0,25% από 0,30%. Το επιτόκιο καταθέσεων μειώνεται κατά 10 μονάδες βάσης, σε νέα ιστορικά χαμηλά, στο -0,4%, στην προσπάθεια της ΕΚΤ να αποθαρρύνει τις καταθέσεις των τραπεζών ώστε να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα.

Παράλληλα το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών τίτλων –οι ενέσεις ρευστότητας –αυξήθηκε κατά 20 δισ. και πλέον διαμορφώνεται στα 80 δισ. ευρώ τον μήνα από 60 δισ. ευρώ, ενώ επεκτάθηκε και το είδος των τίτλων που πλέον η ΕΚΤ θα αγοράζει συμπεριλαμβάνοντας και μη τραπεζικά εταιρικά ομόλογα. Ειδικότερα, όπως αναφέρει, θα εισαγάγει στη σχετική λίστα και ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας (investment grade) και από άλλες επιχειρήσεις πλην τραπεζών.

Να σημειωθεί ότι η ευρωπαϊκή αγορά εταιρικών ομολόγων συνολικής αξίας 900 δισ. ευρώ είναι η τελευταία μορφή επένδυσης –από τα τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια ως και τα κρατικά ομόλογα –που αποφασίζει ουσιαστικά να αγοράσει η ΕΚΤ στη συνεχιζόμενη μάχη της κατά του αποπληθωρισμού.

Νέες σειρές εργαλείων

Επίσης εισάγει από τον Ιούνιο τέσσερις νέες σειρές εργαλείων παροχής ρευστότητας (TLTRO), με ωρίμαση τεσσάρων ετών, με στόχο να προσφέρει φθηνή ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης που θα εφαρμοστεί τον προσεχή Ιούνιο. Οπως επισημαίνει η ΕΚΤ, οι όροι χρηματοδότησης θα είναι ευνοϊκοί.

Οι αγορές κρατικών ομολόγων θα διαρκέσουν ως τον Μάρτιο του 2017 τουλάχιστον, δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, ενώ διαβεβαίωσε τις αγορές ότι η κεντρική τράπεζα συνεχίζει να διαθέτει περιθώρια περαιτέρω χαλάρωσης της πολιτικής της.

Να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις της Ευρωτράπεζας για την ανάπτυξη της ευρωζώνης αναθεωρήθηκαν πτωτικά στο 1,4% το 2016, στο 1,7% το 2017 και στο 1,8% το 2018, όπως επίσης και για τον πληθωρισμό στο 0,1%, στο 1,3% και στο 1,6% αντίστοιχα.

Ορισμένοι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι μπορεί τα οφέλη από το νέο πακέτο να περιοριστούν σύντομα αν δεν συμπληρωθούν από μια ευρύτερη ευρωπαϊκή αλλαγή πολιτικής που θα απομακρυνθεί από την υπερβολική εξάρτηση από την ΕΚΤ και θα ενισχύει την οικονομική και χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική της περιοχής.

Οι τραπεζίτες

Να σημειωθεί επίσης ότι η βασική ανησυχία των τραπεζιτών αφορά το κατά πόσον τα αρνητικά επιτόκια μπορεί να πλήξουν την κερδοφορία των τραπεζών και μάλιστα σε τέτοιον βαθμό ώστε να μειώσουν τις χορηγήσεις σε εταιρείες και νοικοκυριά σε μια περίοδο που σύμφωνα με το ΔΝΤ οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν στους ισολογισμούς τους μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 1 τρισ. δολαρίων.

Πάντως η Τράπεζα της Ιαπωνίας έγινε προσφάτως η πέμπτη κεντρική τράπεζα που επέλεξε τα αρνητικά επιτόκια, ενώ αναλυτές υποστηρίζουν ότι ίσως το πείραμα με τα αρνητικά επιτόκια να έχει πολύ δρόμο ακόμη για να ολοκληρωθεί. Από την άλλη πλευρά, μια ομάδα αναλυτών θεωρεί ότι μετά και το τύπωμα χρήματος ύψους 10 τρισ. δολαρίων μετά την κρίση του 2008 οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται σε αχαρτογράφητα νερά. Η ΕΚΤ και η Fed έχουν μάλιστα, λένε, χάσει τον έλεγχο και είμαστε προ των πυλών μιας κρίσης μεγαλύτερης καθώς οι κεντρικές τράπεζες είναι εκτεθειμένες το ίδιο ή και περισσότερο από όσο ήταν την εποχή της Lehman Brothers. H μόχλευση της Fed είναι 78 προς 1 και της ΕΚΤ 26 προς 1 όταν της Lehman Brothers ήταν 30 προς 1.