Το θέατρο Πόρτα διανύει, αισίως, τη δεύτερη θεατρική σεζόν, με τη νέα του μορφή: Ο Θωμάς Μοσχόπουλος είναι στο τιμόνι, καθώς η Ξένια Καλογεροπούλου του εμπιστεύθηκε τη συνέχεια. Με ένα πρόγραμμα που συνδυάζει εκτός από τις θεατρικές παραστάσεις, μουσικές και χορευτικές και με συνεργάτες που το έχουν επιλέξει, το Πόρτα αλλάζει και βλέπει το κοινό να το ακολουθεί. Η νέα παραγωγή, την οποία υπογράφει σκηνοθετικά ο Θωμάς Μοσχόπουλος, είναι η αφορμή για μια συνέντευξη εφ’ όλης τη ύλης.
Κύριε Μοσχόπουλε, πώς και επιλέξατε ένα ρομαντικό του 19ου αιώνα και όχι ένα πιο γνωστό κλασικό έργο;
«Δεν πιστεύω ότι το κλασικό σημαίνει η επανάληψη δέκα γνωστών έργων ξανά και ξανά. “Οι ιδιοτροπίες της Μαριάννας» δεν ξέρω αν έχουν ανέβει και ποτέ. Είναι ένα αριστούργημα του Αλφρέντ ντε Μισέ. Διαθέτει μεγάλη ένταση και δράμα που φαίνεται κάτω από μια ελαφριά επιφάνεια. Πιστεύω ότι στο ρεπερτόριο ενός θεάτρου πρέπει να κρατάς τις ισορροπίες. Δεν μπορεί να είσαι καθηλωμένος. Τα σύγχρονα έργα έχουν το ρίσκο να είναι λιγότερο δυνατά από ένα σπουδαίο αριστούργημα, αλλά παραμένουν η φωνή τού τώρα».
Πώς συνδέεται με το σήμερα;
«Μιλάει για μια γενιά ανθρώπων ματαιωμένων, απογοητευμένων και νιώθω ότι σήμερα οι εικοσάχρονοι το βιώνουν αυτό πολύ έντονα. Εδώ μιλάει για μια απόγνωση και ταυτόχρονα για μια ελαφράδα με την οποία κάποιοι αντιμετωπίζουν την ελαφράδα. Μιλάει για την αποφυγή του πένθους και πώς το πένθος με κάποιον τρόπο θα σου χτυπήσει ούτως ή άλλως την πόρτα. Γιατί η ματαίωση είναι αναγκαστικό στάδιο της ωρίμασης. Αν δεν το βιώσεις και δεν το δεχτείς, δεν μπορείς να πας παραπέρα».
Δουλεύετε αποκλειστικά στο Πόρτα. Μήπως το παρακάνετε;
«Θέλω να σκηνοθετώ στο Πόρτα, να στηρίζω το σπίτι μου. Δεν θέλω όμως να είμαι μόνον εγώ. Θέλω να είμαι εκεί. Αρχίζω και αναρωτιέμαι αν και τα δύο έργα που σκηνοθετώ εφέτος, και το τρίτο, το βρεφικό, είναι πολλά. Και χαίρομαι γιατί υπάρχουν άλλοι τρεις που σκηνοθετούν εφέτος. Δεν θέλω να είναι προσωποπαγές το θέατρο. Χαίρομαι που το παιδικό εφέτος σκίζει και δεν σκηνοθετώ εγώ. Δίνω το στίγμα αλλά δεν θέλω να είμαι εγώ το Πόρτα».
Είστε ικανοποιημένος με την πορεία του Πόρτα;
«Θέλει χρόνο όλο αυτό το εγχείρημα. Εφέτος, για παράδειγμα, οι συναυλίες πάνε καλύτερα από πέρυσι. Το μοντέλο μας είναι να δημιουργηθεί ένας χώρος όπου άνθρωποι με τους οποίους έχουμε κοινές συντεταγμένες να τον νιώθουν και δικό τους».
Η Ξένια Καλογεροπούλου δεν συμμετέχει;
«Οχι πια. Μου έχει δώσει λευκό χαρτί».
Νιώθετε την ανάληψη των ευθυνών ως βάρος;
«Το βάρος είναι ότι προσπαθούμε να επιβιώσουμε πρακτικά. Η Ξένια μού έχει εμπιστοσύνη, και αυτή η εμπιστοσύνη χτίστηκε με τα χρόνια. Δεν έχω να της αποδείξω κάτι. Συμπλέουμε. Και αυτή την εμπιστοσύνη την εκτιμώ βαθιά. Αντίστοιχα την εμπιστεύομαι κι εγώ. Είναι αμφίδρομο. Είναι πολύ γενναιόδωρο αυτό που κάνει. Δεν το κάνουν πολλοί άνθρωποι. Τώρα έρχεται στην παράσταση και παίζει έναν μικρό ρόλο και είναι έτοιμη για αυτοσχεδιασμούς… Δεν έχει στήσει μνημείο στον εαυτό της η Ξένια. Εγραψε και το βιβλίο της, όπου φάνηκε πώς είναι. Είναι ένας άνθρωπος που ξέρει να μοιράζεται. Το βάρος της ευθύνης είναι η αγωνία, όχι μόνον απέναντι στην Ξένια, αλλά απέναντι σε όλους που δουλεύουν και δεν θα πληρωθούν αν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Αν πάει κάτι λάθος θα το επωμισθώ μόνον εγώ. Αν πάει κάτι καλά, θα το μοιραστούμε όλοι μας».
Δύσκολη εποχή για χορηγούς…
«Ψάχνουμε. Εχουμε ορισμένους που συμβάλλουν, όπως η Heineken, ή ο Πατάκης που μας βγάζει το πρόγραμμα. Μια μεγάλη χορηγία δεν έχει προκύψει ακόμη, παρά το γεγονός ότι την ψάχνουμε. Στην αρχή είναι αλήθεια ότι με προσέγγισαν διάφοροι μεγαλοκαρχαρίες του θεάτρου, αλλά προσπαθώ να αποφύγω τους νταβατζήδες. Αν κάποιος θέλει να μπει σε μια λογική συνεργασίας, είμαι σύμφωνος».
Εχετε δώσε ένα χρονικό όριο σε όλο αυτό;
«Πιστεύω ότι πρέπει να περάσει μια τριετία για να δούμε πώς πάμε. Ανακούφιση θα νιώσω όταν γίνουν επιτυχίες που δεν θα είναι δικές μου, όπως άρχισε εφέτος να συμβαίνει. Θέλω ο κόσμος να εμπιστεύεται το Πόρτα σαν Πόρτα. Φιλοδοξία μου είναι να μπορέσει το θέατρο να αποκτήσει μια ταυτότητα. Φυσικά και θέλω πολύ κόσμο».
Δεν λειτουργείτε ακριβώς σαν ομάδα…
«Για εμένα ο ιδανικός τρόπος ύπαρξης μιας ομάδας είναι αυτόνομες προσωπικότητες που αποφασίζουν να συνεργαστούν. Οχι ντε και καλά πάντα μαζί. Να επιλέγουν. Ωστόσο συνεχίζει να υπάρχει ένας πυρήνας. Κάνουμε κάτι δύσκολο, γιατί δεν μπορώ να εγγυηθώ σε κανέναν ότι θα έχει δουλειά και του χρόνου. Τους επιλέγουμε και μας επιλέγουν. Ολοι είμαστε με ποσοστά».
Μήπως το σύστημα με τα ποσοστά οδηγεί στο θέατρο του τζάμπα;
«Εγώ δεν είχα άλλη πρόταση να κάνω. Δεν είχα προσωπικά χρήματα να βάλω. Ο καθένας φέρει ένα κομμάτι της επιτυχίας ή όχι. Αλλωστε δεν πιστεύω την ομάδα για την ομάδα επειδή φοβάμαι να είμαι μόνος μου. Αυτό είναι εξάρτηση, σημαίνει κρύβομαι.
Πιστεύω ότι ένα θέατρο είναι ένας δημόσιος χώρος όπου οι άνθρωποι μπαίνουν και βγαίνουν. Γι’ αυτό προσπαθώ να έχω επαφή με νέους, με την επόμενη, τη μεθεπόμενη γενιά».
Πρωταγωνιστές…
«Ολοι με μια μικρή επιτυχία πιστεύουν ότι έγιναν πρωταγωνιστές. Πρωταγωνιστής είναι ευθύνη, κουβαλάς το κάρο. Κερδίζεται. Κριτής άλλωστε είναι το κοινό, όχι ο σκηνοθέτης. Αναζητώ ανθρώπους που σέβονται τον εαυτό τους και τη δουλειά του άλλου. Που ξέρουν να παίζουν σε ομάδα. Και φυσικά να είναι φιλόδοξοι, αλλά όσο πρέπει. Το να μην έχεις φιλοδοξία είναι πρόβλημα. Αλλά και η υπέρμετρη φιλοδοξία είναι πρόβλημα».
«Δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει πολιτισμός»

Φεστιβάλ Αθηνών και Γιώργος Λούκος, Εθνικό Θέατρο και ΚΘΒΕ: ένα σχόλιο…

«Και τα τρία είναι αποδείξεις για το πόσο η πολιτεία δεν ενδιαφέρεται για τον πολιτισμό. Οταν επιλέγεις έναν καλλιτεχνικό διευθυντή και του βάζεις έναν πρόεδρο ΔΣ που του κάνει πόλεμο, ή βγάλ’ τον ή άσ’ τον να κάνει τη δουλειά του. Οταν δεν περιμένεις να λήξει η θητεία του –και αυτό αφορά τον Λούκο αλλά ενδεχομένως και τον Χατζάκη –αλλά τον κατεβάζεις σπιλώνοντας την εικόνα του, τι να πω… ‘Η όταν, τέλος, αφήνεις ένα θέατρο στον απόλυτο μαρασμό –γιατί αυτό που συμβαίνει στο ΚΘΒΕ είναι κάτι το ανεπανάληπτο, σαν να συμβαίνει σε άλλη χώρα –πάλι δεν ξέρω τι να πω. Η ερημιά και η ερήμωση που συνάντησα το περασμένο καλοκαίρι είναι μια από τις πιο γκροτέσκες εμπειρίες της ζωής μου. Και όλο αυτό είναι ευθύνη της πολιτείας».
Στόχος είναι η κατάργηση του «ενός ανδρός αρχή»;
«Οχι. Απλά δεν έχουν ιδέα πώς να διοικήσουν. Δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει πολιτιστική διαχείριση, δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει πολιτισμός. Είναι ερασιτεχνική η όλη αντιμετώπιση».
Σας απογοήτευσαν;
«Οχι, γιατί δεν με είχαν γοητεύσει ούτε από πριν ούτε ποτέ. Σε κανένα επίπεδο αυτή η κυβέρνηση δεν έχει μια ολοκληρωμένη πρόταση. Αναρωτιέμαι πώς ο κόσμος εμπιστεύεται κάποιον που δεν έχει πρόταση. Αυτό είναι ειδωλολατρία».
πότε & πού:

«Οι ιδιοτροπίες της Μαριάννας»
Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου.
Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος.
Δραματουργική επεξεργασία: Μαριλένα Παναγιωτοπούλου.
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού.
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέσγουελ.
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου.
Μουσικός συνεργάτης: Κορνήλιος Σελαμσής.
Παίζουν: Ξένια Καλογεροπούλου, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Ντένης Μακρής, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος, Χρήστος Σαπουντζής, Παντελής Βασιλόπουλος, Γιώργος Παπαγεωργίου, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου.
Παραστάσεις: Πέμπτη & Παρασκευή 21.15, Κυριακή 18.30. Από 20/2 Σάββατο 21.15.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ