Ο διχασμός του δημοψηφίσματος και οι τελευταίες ημέρες της κρίσης ανέδειξαν και πάλι ένα μείζον θέμα ταυτότητας του Ελληνα. Ποιος είναι; Απέναντι στον εαυτό του βάζει τους «άλλους» και αυτοί οι άλλοι είναι οι Ευρωπαίοι, δηλαδή ο ίδιος του ο εαυτός. Αυτή η επικίνδυνη διχοτομία εμφανίζεται πάντοτε στις κρίσιμες και κριτικές στιγμές, όταν αρνούμαστε, σαν τα παιδιά, να δούμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη. Κι όμως, είτε το θέλουμε είτε όχι, η Ευρώπη είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας, και ας μας βολεύει να αυτομαστιγωνόμαστε ως… δουλοπάροικοι. Πώς το είπε ο πραξικοπηματίας της δραχμής; Χρεοδουλοπαροικία. Ευρώπη είναι το ίδιο μας το κράτος, είναι το σύνταγμά μας, είναι οι θεσμοί μας, είναι η γλώσσα μας, είναι το νόμισμά μας, είναι η (ευρωπαϊκή) γεωγραφία μας, είναι η ελευθερία μας, είναι η λογοτεχνία μας, είναι η μουσική μας… «Η Αθήνα δεν υπάρχει πια, υπάρχει η Ευρώπη. Δος της / Ευρώπη από τα σπλάχνα σου της νιοφανερωμένης» έγραφε ο Κωστής Παλαμάς το 1910 στη Φλογέρα του Βασιληά. Και μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε που είχαν φουντώσει και πάλι οι εθνικισμοί, έγραφε στα Παράκαιρα το 1919: «Η μοιράστρα της χαράς και της δύναμης η Ευρώπη / και της σκέψης ρυθμός και της πράξης». Το 1929 ο Γιώργος Θεοτοκάς έγραφε στο Ελεύθερο Πνεύμα: «Απάνω από τις τοπικές διαφορές των λαών της Ευρώπης υπάρχει μια κοινή πνευματική και ηθική ζωή, μια κοινή ευρωπαϊκή παιδεία». Ο λόγος για την Ευρώπη από την πλευρά του Ελληνα-ως-Ευρωπαίου είναι πολύ ισχυρός στη διάρκεια των δύο αιώνων ζωής του ελληνικού κράτους. Οι αδαείς φαντασιοκόποι της εξουσίας είναι φανερό ότι αγνοούν την ιστορία μας καθώς γι’ αυτούς η Ευρώπη ταυτίζεται πάντα με την «Ευρώπη των μονοπωλίων». Σήμερα, πέρα από τον οικονομικό ορθολογισμό, η Ευρώπη απέδειξε –(και) στη σύνοδο του περασμένου Σαββατοκύριακου –ότι είναι ένα δυναμικό μόρφωμα και επιπλέον ένα μόρφωμα με πολλαπλή δυναμική. Εξω από την Ευρώπη δεν θα είμαστε παρά παρίες των διεθνών συσχετισμών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
