Σε «θερμοκήπιο» για την ανάπτυξη των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας εξελίσσεται το περιβάλλον που έχει διαμορφώσει η οικονομική κρίση. Η πρωτοβουλία βεβαίως ανήκει στους λιανεμπόρους οι οποίοι από τα πρώτα χρόνια της κρίσης βρέθηκαν αντιμέτωποι με το συνεχώς συρρικνούμενο καταναλωτικό εισόδημα, την πτώση του όγκου των πωλήσεων και τον περιορισμό της κερδοφορίας τους –και στις περισσότερες περιπτώσεις τη μετατροπή των κερδών τους σε ζημιές. Αποτέλεσμα αυτής της εμπορικής στρατηγικής είναι όχι μόνο η αξία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στο μέσο καλάθι να πλησιάζει πλέον στο 30%, αλλά και το «πουσάρισμα» αυτών των προϊόντων από τις αλυσίδες των σουπερμάρκετ με προωθητικές ενέργειες (προσφορές κ.λπ.).
Την «τιμητική» τους στις προτιμήσεις των καταναλωτών έχουν τα χαρτικά προϊόντα, τα συσκευασμένα τρόφιμα, τα είδη καθαρισμού σπιτιού, τα απορρυπαντικά, τα αρτοσκευάσματα και τα γαλακτοκομικά.
«Μηχανισμοί άμυνας»


Σύμφωνα με την πρόσφατη (τηλεφωνική) έρευνα σε δείγμα 2.100 νοικοκυριών του τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών υπό την ευθύνη του καθηγητή κ. Γιώργου Μπάλτα τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν αναβαθμιστεί στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Και όπως επισημαίνει ο κ. Μπάλτας, χαρακτηριστικά «τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας αποτελούν σήμερα κεντρικό ζήτημα στο εμπόριο και στις αγορές καταναλωτικών προϊόντων. Είναι προϊόντα αποκλειστικής διανομής, αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα της αλυσίδας και ταυτοχρόνως διευρύνουν σημαντικά την ποικιλία και τις επιλογές του πελάτη. Χρησιμοποιούνται συχνά και ως μηχανισμοί άμυνας των κλασικών σουπερμάρκετ απέναντι στις εκπτωτικές αλυσίδες. Και συντελούν στη διαφοροποίηση της εμπορικής αλυσίδας δίνοντας ιδιαίτερο περιεχόμενο και διαστάσεις αποκλειστικότητας στη συλλογή προϊόντων».
Λόγω τιμής


Αναλυτικότερα, η συντριπτική πλειοψηφία του δείγματος, το 86% (από 95,5% στην περυσινή έρευνα) θεωρεί ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν καλύτερη τιμή. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην προκειμένη περίπτωση είχε αρνητική επίδραση η ανατίμηση ορισμένων προϊόντων στις τοποθετήσεις των καταναλωτών. Οι ανατιμήσεις αυτές έχουν περιορίσει τις διαφορές τιμών μεταξύ προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και επωνύμων προϊόντων, αν και η διαφορά παραμένει μεγάλη και αντιληπτή από τον καταναλωτή.
Στο θέμα της ποιότητας το 33,1% (35,7 πέρυσι) των ερωτηθέντων πιστεύει ότι είναι προϊόντα χειρότερης ποιότητας και το 60,4% (60,1% πέρυσι) ίδιας ποιότητας, ενώ μόνο το 6,5% (4,2% πέρυσι) τα θεωρεί ανώτερης ποιότητας από τις μάρκες των κατασκευαστών.
Το 36,1% (34,9% πέρυσι) του δείγματος βρίσκει τις συσκευασίες των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας χειρότερες, το 2,6% (1,8% πέρυσι) καλύτερες και το 61,3 (63,3% πέρυσι) εφάμιλλες με εκείνες των επωνύμων.
Τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν χειρότερη φήμη σύμφωνα με το 39,3% (48,5% πέρυσι), ίδια φήμη σύμφωνα με το 56,4% (46,3% πέρυσι), ενώ το 4,3% (5,2% πέρυσι) του δείγματος θεωρεί ότι έχουν καλύτερη φήμη από τις μάρκες των γνωστών κατασκευαστών. Η βελτίωση είναι εμφανής, αν και παραμένει πολύ μικρό το ποσοστό όσων θεωρούν ότι έχουν καλύτερη φήμη.
Οι προσφορές τους θεωρούνται χειρότερες από το 17,9% (47,3% πέρυσι), ίδιες από το 46,3% (24,5% πέρυσι) και καλύτερες από το 38,5% (28,2% πέρυσι) των ερωτηθέντων. Στην προκειμένη περίπτωση οι καταναλωτές αξιολογούν πολύ καλύτερα την προωθητική δραστηριότητα των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας τα οποία πρόσφατα έχουν αρχίσει να επιδίδονται σε προσφορές και προωθητικές ενέργειες. Στο παρελθόν αυτές οι ενέργειες του μάρκετινγκ ήταν σπανιότερες για τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Η αξιολόγηση


Αναφορικά με τη συνολική αξιολόγηση αυτών των προϊόντων, το 29,2% (30,7% πέρυσι) των ερωτηθέντων θεωρεί τις ιδιωτικές ετικέτες χειρότερες, το 4,5% (9% πέρυσι) καλύτερες, ενώ το 66,3% (60,3% πέρυσι) τις θεωρεί ίδιες με τις μάρκες των γνωστών κατασκευαστών.
Οπως σημειώνει ο κ. Μπάλτας «oι αξιολογήσεις δείχνουν ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν μεγάλο πλεονέκτημα στο θέμα της τιμής, ενώ υπάρχουν ετερογενείς απόψεις του αγοραστικού κοινού σε άλλα κριτήρια σύγκρισής τους με τις μάρκες των κατασκευαστών».
Από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δυσαρεστημένο δήλωσε το 8,3% (8,8% πέρυσι) των καταναλωτών, ικανοποιημένο το 62,8% (63,9% πέρυσι) ενώ ούτε ικανοποιημένοι και ούτε δυσαρεστημένοι είναι το 28,9% (27,3% πέρυσι) του δείγματος.
Ως εκ τούτου έχει αυξηθεί η μέση αξία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στο καλάθι αγορών. Σήμερα αντιστοιχεί στο 28,2% (27,4% πέρυσι), 26,5% στην έρευνα του 2012 και 21,5% στην έρευνα του 2011. Και πλησιάζει στο 30%.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ