Η έλλειψη αποτελεσματικών ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την πορεία των δημοσίων εσόδων. Αυτό επισημαίνει σε ανάλυσή της η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank αλλά προκύπτει επίσης και από τα στοιχεία του ΣΕΠΕ, σύμφωνα με τα οποία σε 25 περιοχές της χώρας όπου πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι για την ανασφάλιστη εργασία η απασχόληση εκτοξεύθηκε κατακόρυφα, καθώς έγιναν 4.861 προσλήψεις!
Διακυμάνσεις
Οπως αναφέρεται στο τελευταίο τεύχος του εβδομαδιαίου Δελτίου Οικονομικών Εξελίξεων που εκδίδει η Alpha Bank, «οι σημαντικές διακυμάνσεις που παρουσιάζονται στα έσοδα από τον ΦΠΑ και τα ασφαλιστικά ταμεία είναι πολύ πιθανόν να οφείλονται και σε διακυμάνσεις στην ένταση των ελέγχων των αρμοδίων αρχών που πραγματοποιούνται στην αγορά από μήνα σε μήνα. Αυτό δείχνει ότι οι τυχόν διακυμάνσεις στην ένταση των ελέγχων συνεπάγονται σημαντικές απώλειες εσόδων από τον ΦΠΑ και από τις εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία, ιδιαίτερα στην περίοδο που θα απαιτηθεί για την αποκατάσταση και πάλι ενός ικανοποιητικού επιπέδου φορολογικής συνείδησης στη χώρα» επισημαίνουν οι οικονομολόγοι της τράπεζας.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα των διακυμάνσεων αναφέρουν το γεγονός ότι τον περασμένο Ιούνιο σημειώθηκε νέα πτώση των εσόδων από τον ΦΠΑ λοιπών προϊόντων (εκτός καυσίμων και καπνού) κατά 8,2% σε ετήσια βάση, μετά την πτώση του κατά 13,0% τον Ιούνιο του 2013 και την αύξησή του κατά 2,3% τον Μάιο του 2014. Στον ίδιο μήνα σημειώθηκε σημαντική πτώση σε ετήσια βάση και στις καταγεγραμμένες εισπράξεις εσόδων από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Οσον αφορά τα έσοδα των τελευταίων, στην ανάλυση γίνεται ιδιαίτερα αναφορά στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). «Η ίδρυση του ΚΕΑΟ αποτελεί μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση στον χώρο της κοινωνικής ασφάλισης και αναμένεται να συμβάλει στην πιο αποτελεσματική είσπραξη των ληξιπρόθεσμων εισφορών άνω των 5.000 ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ) που έχουν διαβιβαστεί σε αυτό» αναφέρεται και επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της πρόσφατης έκθεσης του ΚΕΑΟ, οι εισφορές αυτές ανέρχονταν στο τέλος του περασμένου Ιουλίου σε 10,93 δισ. ευρώ και έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό ότι το 82,96% από αυτές (ύψους 9,07 δισ. ευρώ) δημιουργήθηκαν από ληξιπρόθεσμους οφειλέτες που ήδη χρωστούσαν 6,42 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009, δηλαδή προτού καν αρχίσει η κρίση.
«Δεν πληρώνω»
Οι οφειλές που δημιουργήθηκαν από νέους οφειλέτες που κατέστησαν ληξιπρόθεσμοι από το 2010 και μετά δεν υπερβαίνουν τα 1,86 δισ. ευρώ (17,04% του συνόλου). Επομένως, καταλήγουν οι οικονομολόγοι της Alpha Bank, «το “δεν πληρώνω” στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης δεν είναι τόσο πολύ αποτέλεσμα της κρίσης και της μεγάλης ύφεσης στην οικονομία, αλλά βασικός παράγων που οδήγησε τη χώρα στην υπερχρέωση και στην κρίση».
Το ΚΕΑΟ έχει ήδη δραστηριοποιηθεί για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών από εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία και έχει προσφύγει στη λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης για ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 1,45 δισ. ευρώ περίπου, ενώ έχει πραγματοποιήσει 16,08 χιλιάδες ρυθμίσεις χρεών ποσού 586,6 εκατ. ευρώ. Οι ως τώρα εισπράξεις του ΚΕΑΟ από ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις ανέρχονται σε 176,2 εκατ. ευρώ, με το 98,7% αυτών των εισπράξεων να προέρχονται από οφειλέτες στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
HeliosPlus



