Επιδότηση στεγαστικών δανείων για τη διάσωση της πρώτης κατοικίας

Πρόγραμμα επιδότησης των μηνιαίων δόσεων στεγαστικών δανείων που βρέθηκαν στο «κόκκινο» μετά το ξέσπασμα της κρίσης, το οποίο θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στις ρυθμίσεις των τραπεζών, σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών εν όψει της σταδιακής απελευθέρωσης των πλειστηριασμών από τις αρχές του 2015. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει την εξασφάλιση ενός πακέτου είτε από τον προϋπολογισμό είτε από κοινοτικούς πόρους, σε συμφωνία με την τρόικα, το οποίο θα διοχετευθεί σε νοικοκυριά που έχουν αποκτήσει την κύρια κατοικία τους με τραπεζική χρηματοδότηση και αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους λόγω σοβαρών αντικειμενικών δυσκολιών.

Με τον τρόπο αυτόν οι δανειολήπτες θα διευκολύνονται για ένα εύλογο χρονικό διάστημα διασφαλίζοντας την καταβολή ενός μέρους της δόσης τους από το νέο πρόγραμμα ώσπου να καταφέρουν να αυξήσουν τα εισοδήματά τους χωρίς να χάνουν την κυριότητα του σπιτιού τους. «Το πρόβλημα των “κόκκινων” στεγαστικών δανείων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τρόπο που να λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν στην κτηματαγορά» σημειώνει αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης, με δεδομένη την υπερπροσφορά ακινήτων που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην αγορά και την αναιμική ζήτηση, θεωρεί ότι θα ήταν λάθος να υπάρξει ένα κύμα κατασχέσεων.

Οπως επισημαίνει στους άμεσους συνεργάτες τους, οι τράπεζες σε καμία περίπτωση δε θέλουν να μετατραπούν σε διαχειριστές ακινήτων. Στο πλαίσιο αυτό ετοιμάζει ένα σχέδιο που προβλέπει τη χορήγηση ενός βοηθήματος βάσει αυστηρών εισοδηματικών, περιουσιακών κριτηρίων, αλλά και κοινωνικών κριτηρίων, αποκλειστικά σε δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα στην αποπληρωμή των δόσεών τους, «με στόχο να μη χαθεί καμία πρώτη κατοικία νοικοκυριού που βρίσκεται σε πραγματικά δεινή οικονομική θέση». Αλλωστε, με την υποβολή των εφετινών δηλώσεων Ε9 υπάρχει μια ολοκληρωμένη και αξιόπιστη εικόνα της περιουσιακής κατάστασης των δανειοληπτών που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αυτόν τον σκοπό.

Κατά τα άλλα, η χορήγηση του επιδόματος δεν αλλάζει την προετοιμασία της Τράπεζας της Ελλάδος και των υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης για:

1) Τον νέο κώδικα δεοντολογίας που θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή από το 2015.

2) Το νέο πακέτο ρυθμίσεων για την εξωδικαστική ρύθμιση επιχειρηματικών δανείων κάθε μορφής.

3) Την αλλαγή του πτωχευτικού δικαίου με στόχο την άσκηση πίεσης σε επιχειρηματίες που «παίζουν καθυστέρηση» χωρίς λόγο, αναβάλλοντας την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης για τις εταιρείες τους.

Στόχο αποτελεί η διαμόρφωση ενός κανονιστικού περιβάλλοντος που από τη μία πλευρά θα επιταχύνει τις ρυθμίσεις δανείων επιχειρήσεων και νοικοκυριών που βρέθηκαν σε δεινή λόγω της κρίσης κατάσταση και από την άλλη θα βγάζει στη σέντρα τους στρατηγικούς κακοπληρωτές που εκμεταλλεύονται τα τελευταία χρόνια το ισχύον προστατευτικό πλαίσιο για να μην αποπληρώνουν τις οφειλές τους.

Ειδικά στη στεγαστική πίστη οι αλλαγές που προωθούνται αφορούν κυρίως τη δημιουργία κινήτρων για την εξωδικαστική ρύθμισή τους σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα εργαλεία που θα χρησιμοποιούνται, αν και θα αντλούνται από τον νέο κώδικα δεοντολογίας, δεν αναμένεται να διαφέρουν σε σχέση με τις λύσεις που προωθούν σήμερα οι τράπεζες. Απλά θα υπάρχει ο «μπούσουλας» των ελάχιστων αποδεκτών δαπανών διαβίωσης και του «συνεργάσιμου δανειολήπτη». Ενα ποσό από το εισόδημα δεν θα μπορεί να «πειραχθεί» και το υπόλοιπο θα δίνεται για την εξυπηρέτηση του χρέους διασφαλίζοντας την κύρια κατοικία του οφειλέτη.

Για τα επιχειρηματικά δάνεια η λύση που προκρίνει ο υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Δένδιας, ο οποίος είχε συνάντηση για το θέμα αυτό την Παρασκευή το πρωί με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, προβλέπει σύνθετη αντιμετώπιση, ανάλογα με το μέγεθος κάθε επιχείρησης. Ειδικότερα:

1. Πολύ μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν ως 9 εργαζομένους. Τα δάνειά τους εμπίπτουν στην κατηγορία της λιανικής τραπεζικής. Ως εκ τούτου θα ρυθμίζονται απευθείας από τις τράπεζες με χρήση των εργαλείων που θα θεσμοθετηθούν μέσω του νέου κώδικα δεοντολογίας που σχεδιάζει η Τράπεζα της Ελλάδος, ο οποίος θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή στις αρχές του επόμενου έτους.

2. Μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν από 10 ως 49 εργαζομένους. Πρόθεση είναι να συσταθούν επιτροπές φιλικού εξωδικαστικού διακανονισμού, οι οποίες θα έχουν στόχο την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης για την υπερδανεισμένη επιχείρηση. Οι λύσεις που θα προτείνονται θα είναι ίδιες με αυτές που εφαρμόζονται στις λοιπές κατηγορίες επιχειρήσεων. Ωστόσο λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους τους η Επιτροπή θα διασφαλίζει την αντικειμενικότητα της διαδικασίας.

3. Μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με 50 εργαζομένους και πάνω. Ο πρώτος λόγος θα δίνεται στους πιστωτές, οι οποίοι σε συνεργασία με τους επιχειρηματίες θα αναζητούν μια βιώσιμη και κοινώς αποδεικτή λύση. Τράπεζες που «ελέγχουν» ένα συγκεκριμένο ποσοστό των χρεών θα αποφασίζουν για την τύχη των απαιτήσεων όλων των πιστωτών. Οι λύσεις ελάφρυνσης θα μπορεί να περιλαμβάνουν επιμήκυνση της διάρκειας εξόφλησης, μετοχοποίηση χρεών, ενδεχομένως «κούρεμα» κεφαλαίου και τόκων και φυσικά συμμετοχή του ίδιου επιχειρηματία ή νέων μετόχων στο εγχείρημα.