Ο έλληνας οδηγός θέλει… τον τροχονόμο του. Η έντονη παρουσία τους και η αύξηση των παραβάσεων που βεβαιώνονται σε «άτακτους» οδηγούς μειώνουν τα τροχαία ατυχήματα, ενώ αυξημένος αριθμός ατυχημάτων –συχνά μάλιστα θανατηφόρα –καταγράφεται εκεί όπου υπάρχει ελλιπής αστυνόμευση. Παράλληλα λόγω οικονομικής στενότητας έχουν αυξηθεί όσοι δεν έχουν ασφαλίσει το όχημά τους ή δεν το έχουν περάσει ΚΤΕΟ θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα των επιβαινόντων αλλά και των υπολοίπων στον δρόμο. Αυτά προκύπτουν από την έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Τα στοιχεία του περσινού έτους
Η έρευνα που τιτλοφορείται «Αξιολόγηση Προσωπικού Τροχαίας Αστυνόμευσης, Περιφερειακών Ενοτήτων Ελλάδος για το 2013» διενεργήθηκε από τους κ.κ.Κωνσταντίνο Ζοπουνίδη, καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης, μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Επιστημών της Ισπανίας και επισκέπτη καθηγητή του Audencia Nantes School of Management, και Μιχαήλ Νικολαράκη, διδάκτορα Πολυτεχνείου Κρήτης.
Τα αποτελέσματα στηρίχθηκαν στα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν το περυσινό έτος για τα τροχαία ατυχήματα και τα θύματα σε συνδυασμό με τις παραβάσεις που έχουν καταγραφεί ανά περιοχή, ενώ παράλληλα αναλύθηκαν με βάση τον πληθυσμό κάθε νομού, τον αριθμό και το είδος των οχημάτων που κινούνται σε κάθε περιοχή και το μήκος του οδικού δικτύου.
Από τα διαθέσιμα στοιχεία διαπιστώνεται ότι στις επικίνδυνες παραβάσεις (βασικές αιτίες πρόκλησης ατυχημάτων) υπήρξε μια μικρή μείωση της τάξεως του 2,9% σε σχέση με το 2012, ενώ στην κατηγορία αστυνομικής δραστηριότητας (μη χρήση κράνους, ζώνης ασφαλείας, χρήση κινητού) υπήρξε αύξηση κατά 19,2%, όπως και στις παραβάσεις οχημάτων (ΚΤΕΟ, επαγγελματικών οχημάτων, φθαρμένα ελαστικά) κατά 12,5%. Ειδικά για τις παραβάσεις του ΚΤΕΟ, όπως επισημάνθηκε, διαπιστώνεται διαχρονικά αύξηση και αποδίδεται στο ότι πολλοί οδηγοί αδυνατούν να πληρώσουν το κόστος ελέγχου, όπως συμβαίνει και με την υποχρεωτική ασφάλιση.
Οπως λέει ο κ. Νικολαράκης, από τις σχετικές έρευνες που διενεργεί προκύπτει ότι ο συνδυασμός πιο συχνής αστυνόμευσης στους δρόμους και περισσότερων βεβαιωμένων παραβάσεων μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερα τροχαία. Φέρει μάλιστα ως παράδειγμα την Ολλανδία, όπου ο αυξημένος αριθμός κλήσεων –που δεν είναι τόσο αυστηρές σε ό,τι αφορά το χρηματικό ποσό που οφείλει να καταβάλλει ο παραβάτης οδηγός –οδήγησε σε σημαντική μείωση των ατυχημάτων.
Παράλληλα εκτιμά ότι η παρακολούθηση κυρίως των αυτοκινητοδρόμων –όπως στο εξωτερικό –με κλειστό κύκλωμα (κάμερες) μπορεί να έχει εξίσου σημαντικά αποτελέσματα επειδή ο οδηγός θα θεωρεί ότι ανά πάσα στιγμή θα καταγραφεί οποιαδήποτε παράβαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και θα είναι πολύ προσεκτικός.
Επικίνδυνοι νομοί
Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν «πρωταθλήτρια» την Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας, η οποία αξιολογείται θετικά ως προς το εύρος της τροχαίας αστυνόμευσης (1η θέση στον σχετικό πίνακα) και παράλληλα παρουσιάζει χαμηλή επικινδυνότητα ως προς τα τροχαία που έχουν καταγραφεί (35η θέση στον σχετικό πίνακα επικινδυνότητας).
Αντίστοιχα στις υπόλοιπες θέσεις στην κατηγορία «υψηλή αποτελεσματικότητα» με βάση τις παραβάσεις που καταγράφηκαν το 2013 βρίσκονται οι περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας, της Κορινθίας, του Ρεθύμνου, της Αρκαδίας και της Βοιωτίας. Αντίθετα, οι περιφερειακές ενότητες που παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι αυτές που έχουν χαμηλή επίδοση στις παραβάσεις και βρίσκονται στις πρώτες θέσεις στα τροχαία.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι περιφερειακές ενότητες που παρουσιάζουν μια ισορροπία μεταξύ αξιολόγησης παραβάσεων και ατυχημάτων μπορούν να ταξινομηθούν σε μια ενδιάμεση κατηγορία. Ετσι, Κιλκίς, Δράμα, Τρίκαλα, Κέρκυρα, Αργολίδα και Εβρος εντάσσονται στην κατηγορία «μέτρια αποτελεσματικότητα», ενώ στη «χαμηλή αποτελεσματικότητα» περιλαμβάνονται, ανάμεσα σε άλλες, οι περιοχές Ξάνθη, Πέλλα, Χίος, Καβάλα, Εύβοια και Ηράκλειο.
Η Αττική βρίσκεται στην κατηγορία της «υψηλής αποτελεσματικότητας» ενώ η Θεσσαλονίκη στη «μέτρια αποτελεσματικότητα».
Οδική ασφάλεια με θετικό πρόσημο
Στα συμπεράσματα της έρευνας αναφέρεται ότι το 2013 οι επιδόσεις στην οδική ασφάλεια συνολικά κρίνονται θετικές. Μειώθηκαν όλες οι κατηγορίες ατυχημάτων και παθόντων και διαπιστώθηκε οριακή αύξηση της αστυνόμευσης πανελλαδικά.
Επισημαίνεται επίσης ότι υπάρχει αυξημένη επικινδυνότητα για τους οδηγούς που κυκλοφορούν στις τουριστικές περιοχές (Επτάνησα, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα κτλ.) κυρίως κατά την καλοκαιρινή περίοδο και προτείνεται στους αρμόδιους φορείς να ενημερώνουν τους οδηγούς είτε με φυλλάδια είτε με πληροφοριακές πινακίδες είτε με τη χρήση της τηλεματικής ή των εφαρμογών της κινητής τηλεφωνίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Οπως σημειώνουν οι ερευνητές, το καλοκαίρι σε περιοχές που συγκεντρώνουν αυξημένο αριθμό τουριστών συναντάται το φαινόμενο της ανεξέλεγκτης οδήγησης, που σε συνδυασμό με έλλειψη αστυνόμευσης έχει εύλογο αποτέλεσμα την καταγραφή τροχαίων ατυχημάτων.
Παρατηρείται επιπλέον ότι κάποιες περιφερειακές ενότητες έχουν πρόβλημα ατυχημάτων και χρειάζονται έκτακτα μέτρα γιατί παρουσιάζουν χρόνιο πρόβλημα, ενώ η απόδοση της Τροχαίας δεν είναι ικανοποιητική και η αστυνόμευση κρίνεται ανεπαρκής. Αν αυτό οφείλεται σε μειωμένη απόδοση του προσωπικού, τότε οι αλλαγές πρέπει να είναι άμεσες, κατά τους ερευνητές.
Η έρευνα καταλήγει με την προτροπή ότι «με λίγη προσπάθεια, συντονισμό και δράση οι νεκροί από τροχαία μπορούν να κατέβουν κάτω από 500 το 2015».
Κατευθύνσεις
Μείωση προστίμων και ασφαλίστρων
Στη λήψη δραστικότερων μέτρων αστυνόμευσης και στην αύξηση της αστυνομικής παρουσίας σε επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου αλλά και μέσα στα μεγάλα αστικά κέντρα προσανατολίζονται ως λύση στην αντιμετώπιση των παραβάσεων οι ερευνητές. Παράλληλα προτείνουν οι αστυνομικοί να είναι αυστηρότεροι με τους οδηγούς και τα όρια ανεκτικότητας να είναι μηδενικά.
Αντίθετα, σημειώνουν ότι προς την κατεύθυνση της αναθεώρησης πρέπει να κινηθούν τα ποσά που επιβάλλονται ως πρόστιμα για τις παραβάσεις ώστε να συνάδουν προς τα νέα οικονομικά δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί. Παράλληλα προτείνουν οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι αρμόδιοι φορείς της Πολιτείας να βρουν λύση στο πρόβλημα των ανασφάλιστων οχημάτων, με μείωση των ασφαλίστρων από τις εταιρείες, με αυστηροποίηση των ελέγχων και συγχρόνως με ενημέρωση των οδηγών για τις επιπτώσεις σε περίπτωση ατυχήματος. «Οι ασφαλιστικές εταιρείες εξακολουθούν να μη συμμετέχουν ενεργά στις προσπάθειες μείωσης των ατυχημάτων και γενικότερα της πρόληψης. Η δραστηριοποίησή τους προς την κατεύθυνση αυτή θα βοηθούσε σημαντικά τόσο το κοινωνικό σύνολο όσο και τις ίδιες τις ασφαλιστικές εταιρείες» σημειώνεται στην έρευνα του Πολυτεχνείου Κρήτης.
HeliosPlus
