Ο καθηγητήςδρ Ράινχολντ Βιρτ, ιδρυτής και πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου του ιδρύματος του ομίλουWürth, επισκέφθηκε την Ελλάδα την προηγούμενη εβδομάδα. Σε ειδική εκδήλωση τιμήθηκε από το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο, παρουσία του πρεσβευτή της Γερμανίας στην Αθήνα, δρος Πέτερ Σόοφ, ενώ επισκέφθηκε και την Εστία «Αγιος Νικόλαος» στο Γαλαξίδι, την οποία ίδρυσε το 1992, με σκοπό τη φιλοξενία ατόμων με εμφανή αναπηρία.

Είναι ένας από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους οικονομικούς παράγοντες στη Γερμανία και, όπως λέει, ταλαντεύτηκε πολύ, αλλά επέλεξε να διατηρήσει τις δραστηριότητες της εταιρείας του στην Ελλάδα, οι οποίες ξεκίνησαν το 1981, στον τομέα συναρμολόγησης και στερέωσης. Σήμερα θεωρεί ότι δικαιώθηκε από την απόφαση αυτή. Στη συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» επισημαίνει ότι η Ελλάδα έχει ξεπεράσει την «κοιλάδα των δακρύων» και δηλώνει αισιόδοξος για τη χώρα μας και για την Ευρώπη.


Κύριε καθηγητά, η προηγούμενη επίσκεψή σας στην Ελλάδα ήταν πριν από τέσσερα χρόνια, στις αρχές της κρίσης. Διαπιστώνετε διαφορές στη χώρα μεταξύ του τότε και του σήμερα;
«Εχω την εντύπωση ότι οι άνθρωποι σήμερα είναι πιο αισιόδοξοι και ότι το κλίμα είναι πιο θετικό. Θα έλεγα ότι αυτό είναι φυσιολογικό. Εχετε περάσει από την “κοιλάδα των δακρύων”, το χαμηλότερο σημείο της καμπύλης είναι πίσω σας. Μπορεί να απαιτούνται χρόνια ακόμη ώσπου να επιστρέψει η χώρα στην κανονικότητα, όμως το βασικό είναι πως η τάση είναι ανοδική».

Είχατε αισθανθεί πριν από τέσσερα χρόνια την κρίση; Σήμερα λαμβάνετε άλλα μηνύματα;
«Στην επιχείρησή μου, φυσικά, το αισθανθήκαμε και την προηγούμενη τετραετία είχαμε απώλειες εκατομμυρίων. Στην ουσία επιδοτούσαμε τη δραστηριότητά μας στην Ελλάδα και υπό αυτήν την έννοια κάναμε σε μικρότερη κλίμακα ό,τι γινόταν και με την ίδια τη χώρα. Δεν το μετανιώσαμε, παρά το γεγονός ότι στα κεντρικά μας υπήρξαν φωνές και σκέψεις να κλείσουμε τα γραφεία μας στην Ελλάδα. Δεν κρύβω ότι κι εγώ ο ίδιος έτεινα προς αυτή την απόφαση. Ο Πέτερ Τσιρν, ένας από τους διευθυντές μας, με έπεισε να παραμείνουμε, με το σκεπτικό ότι μόλις περάσει η κρίση οι ανταγωνιστές μας θα έχουν χρεοκοπήσει και εμείς θα είμαστε μεταξύ των λίγων που θα έχουμε αντέξει, ώστε να έχουμε και πάλι επικερδείς δραστηριότητες. Σήμερα έχουμε για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια θετικές ενδείξεις, είμαστε σε πεδίο κερδοφορίας. Και πιστεύω ότι αυτό αντικατοπτρίζει όσα συμβαίνουν και στην ίδια τη χώρα, έστω σε μικρότερη κλίμακα».
Στην Ελλάδα έχετε αναπτύξει έντονη φιλανθρωπική δραστηριότητα, με ένα ίδρυμα στο Γαλαξίδι…
«Είναι πρωτοβουλία της συζύγου μου. Εχουμε έναν γιο με ειδικές ανάγκες ο οποίος ζει σε ένα ίδρυμα στη Φούλντα. Οι εμπνευστές του δημιούργησαν το ίδρυμα στο Γαλαξίδι και εμείς παρέχουμε την οικονομική υποστήριξη. Ως εταιρεία όμως έχουμε πολλές ανθρωπιστικές δραστηριότητες και ανταποκρινόμαστε στις κοινωνικές υποχρεώσεις που δημιουργεί η οικονομική μας θέση. Π.χ. επιδοτούμε με 7 εκατ. ευρώ ετησίως ένα σχολείο που ίδρυσε η κόρη μου Μπετίνα».
Εχετε ακούσει, υποθέτω, για την υπόθεση Siemens. Πιστεύετε ότι έχει προξενήσει ζημιά σε άλλες γερμανικές επιχειρήσεις στη χώρα;
«Δεν συνηθίζω να μιλάω για άλλες επιχειρήσεις, εκπροσωπώ μόνο τη δική μου. Ομως δεν θεωρώ ότι ήταν ιδιαίτερα θετική η περίπτωση. Εμείς ποτέ δεν ακολουθούμε τέτοιες πρακτικές, οι οδηγίες είναι σαφείς και αυστηρές. Η δωροδοκία είναι εγκληματική δραστηριότητα και έτσι ήταν πάντοτε. Από την άλλη πλευρά, ως πρόσφατα στη Γερμανία οι προμήθειες για την εξασφάλιση συμβολαίων εξέπιπταν από την Εφορία! Αυτό άλλαξε προσφάτως και υπό αυτή την έννοια βρίσκεται σε εξέλιξη μια αλλαγή νοοτροπίας. Τώρα, αν έχουν μείνει κατάλοιπα, τι να πω… Πάντως δεν θα είμαι εγώ εκείνος που θα ρίξω πρώτος την πέτρα. Αν υπάρχουν 20.000-30.000 εργαζόμενοι που εξαρτώνται από μεγάλες συμφωνίες… Υπάρχουν πάντα δύο πλευρές…».
Είστε διάσημος συλλέκτης. Εχετε επαφή με τη σύγχρονη ελληνική τέχνη;
«Δυστυχώς όχι, όπως συνειδητοποιώ τώρα που με ρωτάτε… (σ.σ.: η συλλογή του περιλαμβάνει σήμερα πάνω από 14.000 έργα τέχνης και εκτίθεται σε τέσσερα μουσεία της Γερμανίας, καθώς και σε δέκα ανεξάρτητους εκθεσιακούς χώρους στις έδρες των διεθνών επιχειρήσεων). Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει».
Ενθερμος υπερασπιστής της ευρωπαϊκής ιδέας

«Η ΕΕ θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και η νέα γενιά δεν θα επιστρέψει στα στενά όρια των εθνικών κρατών»

Πώς κρίνετε τις εξελίξεις στις ελληνογερμανικές σχέσεις, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και όσα συμβαίνουν ευρύτερα στην ΕΕ;
«Στη Γερμανία υπάρχουν πολλοί που σκέφτονται με ιδιοτέλεια και εγωιστικά. Λένε “γιατί να πληρώνουμε τους άλλους, να κοιτάμε μόνο τα δικά μας”. Εγώ δεν συγκαταλέγομαι σε αυτούς. Είμαι ένθερμος υπερασπιστής της ευρωπαϊκής ιδέας και έχω εκφωνήσει περισσότερες από 1.000 ομιλίες, και συνεχίζω να το κάνω, επισημαίνοντας τα εξής: στη Γερμανία έχουμε την αρχή της ανακατανομής των δημόσιων πόρων μεταξύ των κρατιδίων. Κοινώς, τα πλούσια κρατίδια του Νότου (Βαυαρία, Βάδη-Βυρτεμβέργη και Εσση) πληρώνουμε για τα φτωχότερα του Βορρά και πρωτίστως για το Βερολίνο, που είναι καταχρεωμένο με 60 δισ. ευρώ! Ξέρετε τι λέει ο δήμαρχος κ. Βόβεραϊτ; “Μπορεί να έχουμε πτωχεύσει, αλλά είμαστε σέξι”. Αυτό που λέω πάντα είναι: Αφού το κάνουμε στη χώρα μας και εξασφαλίζουμε κοινές συνθήκες διαβίωσης για όλους, γιατί να μην το κάνουμε στην Ευρώπη; Αφού το αντίτιμο είναι να μπορούμε να ζούμε σε συνθήκες ειρήνης και ελευθερίας, πρόκειται για μια εξαιρετική επένδυση! Βλέπω ότι αυτό το επιχείρημα βρίσκει ανταπόκριση, αρκεί να δίνει κάποιος κίνητρα για σκέψη. Προσωπικά, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και ότι η νέα γενιά δεν θα θελήσει να επιστρέψει στα στενά όρια των εθνικών κρατών».
Η πολιτική τάξη της Ευρώπης δεν δείχνει όμως να ενεργεί με τα ίδια κριτήρια…
«Θα έλεγα πως είναι σημαντικό το γεγονός ότι τα συνετά πολιτικά κόμματα, οι συντηρητικοί και οι σοσιαλδημοκράτες, διατηρούν την απόλυτη πλειοψηφία στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπερ σημαίνει ότι οι πολίτες θέλουν την Ευρώπη. Κινήματα όπως αυτό της κυρίας Λεπέν στη Γαλλία ή του Βίλντερς στην Ολλανδία νομίζω ότι μάλλον προσελκύουν ψηφοφόρους που αντιδρούν στις δικές τους κυβερνήσεις, παρά στην Ευρώπη. Παρεμπιπτόντως, ο Βίλντερς έχασε εκλογική ισχύ. Αυτό σημαίνει πως ο λαός είναι συχνά πολύ εξυπνότερος απ’ ό,τι υποθέτουμε. Σε ό,τι αφορά την Αγγλία, θα έδινα πιθανότητες τουλάχιστον 50% πως θα παραμείνει στην Ενωση και αυτό επειδή το Σίτι και σχεδόν το σύνολο της οικονομικής τάξης της Βρετανίας πιέζει ασφυκτικά προς αυτή την κατεύθυνση».

Στην Ελλάδα υπάρχει μια περισσότερο προβληματική εκδήλωση, με την εμφάνιση ενός νεοναζιστικού κόμματος. Πώς εκτιμάτε αυτό το φαινόμενο;
«Θεωρώ ότι αυτά το κόμματα διαθέτουν έναν πυρήνα ψηφοφόρων, δεν μπορούμε να το αμφισβητήσουμε. Πιστεύω όμως ότι η δύναμή τους δεν μπορεί με τίποτε υπερβεί ένα φράγμα, το ανώτατο 20%. Αν μείνουν εκεί που είναι, δεν βλέπω σοβαρά προβλήματα…».

Θα πάμε σε μια γερμανική Ευρώπη ή σε μια ευρωπαϊκή Γερμανία;
«Το δεύτερο. Η κυβέρνησή μας δεν θέλει μια γερμανική Ευρώπη. Πρέπει όμως να δούμε και ότι η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη χώρα στην ΕΕ, η μεγαλύτερη οικονομία, και ήταν πάντοτε η ισχυρότερη φιλοευρωπαϊκή δύναμη, από κοινού με τη Γαλλία. Πιστεύω ότι αυτό θα συνεχίσει να είναι έτσι. Η Γερμανία θα διατηρήσει έναν ρόλο πρωτοπόρου, αλλά δεν διεκδικεί θέση κυριαρχίας στην ΕΕ, με σκοπό να αποκομίσει κέρδη. Αυτό θα ήταν καταστροφικό και δεν θα το ήθελε κανείς μας. Πάντως θα ήθελα να εκλείψουν και τα τελευταία κατάλοιπα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και να γίνουν τα γερμανικά μία από τις επίσημες γλώσσες της Ενωσης. Αλλά ως εκεί…».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ