Η έναρξη σήμερα της έκδοσης των Αρχείων του Γενικού Επιτελείου Στρατού από «Το Βήμα» υπενθυμίζει ότι η ιστορία αυτού του τόπου είναι γεμάτη από αγώνες για την ελευθερία και την πατρίδα, καθώς ο ελληνικός χώρος κυριολεκτικά «μαγνήτισε» κάθε είδους, προέλευσης και ισχύος επίδοξο εισβολέα, από τα αρχαία χρόνια ως και τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Δεν είναι παράδοξο καθώς η γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας, μιας χώρας στο «σύνορο» της Ανατολής με τη Δύση και του Βορρά με τον Νότο, υπήρξε και παραμένει τεράστια.
Ετσι όμως ήταν που εδώ γεννήθηκαν οι ήρωες, εδώ διαμορφώθηκε το αρχέτυπο του ηρωικού προτύπου, εδώ εμπνεύστηκαν οι μεγάλοι ποιητές, ζωγράφοι και στοχαστές της ευρωπαϊκής Αναγέννησης και του Διαφωτισμού, εδώ στράφηκε το μεγάλο ρομαντικό κίνημα του 18ου και 19ου αιώνα για να φέρει το νέο στον κόσμο. Εδώ επιστρέφει ακόμη και σήμερα η κινηματογραφική βιομηχανία του 21ου αιώνα για να μιλήσει για ήρωες καθώς κάθε εποχή έχει τα δικά της μέσα να εκφράζεται. Ετσι έγινε και το ελληνικό ηρωικό αρχέτυπο του αγώνα και της θυσίας για την ελεύθερη πατρίδα, την ελεύθερη πόλη, απέκτησε την περίζηλη, μοναδική του θέση.
Ταυτόχρονα όμως δεν έλειψαν και οι φοβερές παρεκκλίσεις, ειδικά όταν λειτουργούσε ένα μαύρο αξίωμα που και εκείνο διατρέχει την ελληνική ιστορία από τις απαρχές της: όποτε η πατρίδα και η ελευθερία συμπορεύθηκαν ως θεμελιώδη αγαθά για τον τόπο, αυτός και ο λαός του μεγαλούργησαν· ενώ, αντιθέτως, όποτε αυτά τα θεμελιώδη βρέθηκαν σε σύγκρουση, γεννήθηκαν τραγωδίες.
Κάθε φορά που η πατρίδα υπήρξε μήτρα ελευθερίας, η Ελλάδα προχώρησε γοργά· όταν όμως η δημοκρατία, η ελευθερία και η πατρίδα συγκρούστηκαν εσωτερικά, όταν υπήρξε αντίφαση ανάμεσά τους, το κόστος αυτής της δυσαρμονίας ήταν δυσβάστακτο. Και αυτό συνέβη όχι τυχαία ή ενδογενώς, αλλά συνέβη σχεδόν κάθε φορά που αυτός ο τόπος, ακριβώς λόγω της σημασίας του, βρέθηκε στο επίκεντρο του διεθνούς ανταγωνισμού ισχύος σε ιστορικές περιόδους επώδυνων αλλαγών και μεταβάσεων, τις οποίες η Ελλάδα πλήρωσε πολλές φορές πολύ ακριβά.
Πρόκειται για συγκρούσεις που ουδείς μπορεί να γνωρίζει αν, πότε και με ποια μορφή θα επικρατήσουν ξανά, σε έναν και πάλι έντονα μεταβατικό κόσμο ο οποίος δεν ησυχάζει ποτέ. Το βέβαιον είναι ότι ο κόσμος γύρω μας αλλάζει πλέον ραγδαία, σε έναν βαθμό δε ήδη αλλάζει βίαια. Η εποχή μας είναι έντονα μεταβατική καθώς οι συγκρούσεις των μεγάλων, και όχι μόνον, αφυπνίζονται. Βρισκόμαστε ουσιαστικά ήδη σε μια διαδικασία επαναρρύθμισης του κόσμου η οποία ουδείς γνωρίζει πού, πότε και πώς θα καταλήξει.
Το πρώτο και κύριο λοιπόν ζητούμενο για να σταθούμε όρθιοι είναι η πραγματική ενότητα σε αυτή τη μικρή πλην κρίσιμη γωνιά της Γης. Ενότητα λαού, πατρίδας, δημοκρατίας, ελευθερίας. Χωρίς αυτήν η Ελλάδα υπήρξε πάντοτε ευάλωτη στους μεγάλους κινδύνους. Με αυτήν εξερχόταν πάντοτε ισχυρότερη. Μην το ξεχνάμε ποτέ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ