Oταν τον Απρίλιο του 2007 η Vodafone και η Ηellas Οnline (ΗΟL) υπέγραφαν τη μεταξύ τους εμπορική συμφωνία, αρκετοί στοιχημάτιζαν ότι είναι θέμα χρόνου να προκύψει και μετοχική συνεργασία των δύο πλευρών. Δύο χρόνια μετά η πρόβλεψη αυτή επαληθεύεται, αφού οι δύο εταιρείες ανακοίνωσαν ότι έχουν ξεκινήσει αποκλειστικές διαπραγματεύσεις με στόχο την ανάδειξη της Vodafone σε στρατηγικό εταίρο της ΗΟL μέσω της απόκτησης μειοψηφικού ποσοστού- κοντά στο 25%- από τον πάροχο της κινητής τηλεφωνίας στην εταιρεία του κ. Σ. Κόκκαλη.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο δραστήριος επιχειρηματίας συνεργάζεται μετοχικά με τη μεγάλη εταιρεία κινητής τηλεφωνίας. Η εταιρεία του Ιntracom ήταν από τους ιδρυτικούς μετόχους της Vodafone στις αρχές της δεκαετίας του 1990 (τότε λεγόταν Ρanafon) και ο κ. Κόκκαλης είχε διατελέσει πρόεδρος του διοικητικού της συμβουλίου. Μάλιστα η σχέση αυτή, όπως λέγεται, οδήγησε τη μητρική Vodafone να κάνει μια εξαίρεση για την Ελλάδα, αφού η παγκόσμια στρατηγική της δεν είναι η απόκτηση μειοψηφικών συμμετοχών.

Οι συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί σήμερα στην αγορά των τηλεπικοινωνιών ουσιαστικά ώθησαν τις δύο πλευρές να συνεργαστούν ξανά, καθώς ο επικείμενος «γάμος» θα δημιουργήσει τον τρίτο ισχυρό πόλο στον κλάδο που θα προσφέρει υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας (Vodafone), αλλά και υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας και ευρυζωνικών δικτύων (ΗΟL). Ηδη οι ΟΤΕCosmote και Wind- Τellas παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες με θετικά αποτελέσματα, όπως καταδεικνύουν τα μερίδια αγοράς.

Η συνεργασία αυτή- αν και όταν υλοποιηθεί- συμφέρει και τις δύο πλευρές. Η Vodafone θα «πατάει» πάνω σε μια εταιρεία σταθερής τηλεφωνίας, με αποτέλεσμα να προσφέρει πακέτο φωνής (κινητής και σταθερής) στους πελάτες της μαζί με υπηρεσίες γρήγορης πρόσβασης στο Διαδίκτυο (ΑDSL). Αλλωστε το άγχος των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας λόγω της ωρίμανσης της αγοράς είναι πλέον να κρατήσουν τους πελάτες τους, αφού αποδεδειγμένα ένα 20% μεταπηδά σε ετήσια βάση από εταιρεία σε εταιρεία (churn rate). Γι΄ αυτό και προσπαθούν με νέα πακέτα να διατηρήσουν τους πελάτες αυτούς.

Η αλήθεια είναι ότι η Vodafone είχε αντιληφθεί από την εμπορική συμφωνία που έτρεχε ήδη με τη ΗΟL ότι υπήρχε μια καλή ροή πελατών, γι΄ αυτό και θεώρησε ότι η απόκτηση ενός ποσοστού θα έδινε άλλη ώθηση στο σχήμα και θα δημιουργούσε μια κρίσιμη μάζα που θα ενίσχυε τη θέση του στον ανταγωνισμό. Από την πλευρά του κ. Κόκκαλη, η συμμαχία με τη Vodafone τού λύνει τα χέρια αφού βάζει συνεταίρο έναν «παίκτη» με μεγάλη ρευστότητα και κυρίως εμπειρία στον χώρο σε αντίθεση με άλλους εναλλακτικούς που κατά καιρούς έχουν βάλει στη μετοχική τους σύνθεση private equity funds, τα οποία βεβαίως έχουν επενδύσει κεφάλαια, αλλά το πρώτο μέλημά τους είναι το πότε θα φύγουν με το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος.

Εδώ και τρία χρόνια ο κ. Κόκκαλης έχει βάλει ένα προσωπικό στοίχημα για την ανάπτυξη της ΗΟL, αφού βλέπει ότι ο τομέας της παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών τώρα διαμορφώνεται στη χώρα μας και υπάρχει χώρος- όχι όμως και αρκετός χρόνος- για να πλασαριστεί μέσα στους τρεις- τέσσερις μεγάλους παίκτες που θα «μοιράσουν» την αγορά τα επόμενα χρόνια. Ηδη ο γιος του ΚωνσταντίνοςΚόκκαλης μετέχει στο ΔΣ της ΗΟL και είναι ο corporate strategy director της εταιρείας (ο άλλος γιος του, ο Σωκράτης Κόκκαλης, ασχολείται ενεργά με την Ιntracom και τον Ολυμπιακό).

Ολα αυτά τα χρόνια ο κ. Κόκκαλης έβαζε χρήματα στη ΗΟL μέσω αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου, αλλά αυτά τα χρήματα «καίγονταν» πολύ γρήγορα. Παράλληλα η Ιntracom Ηοldings, η οποία είναι ο βασικός μέτοχος στη ΗΟL τα τελευταία χρόνια, κινείται στον αστερισμό των ζημιών, γι΄ αυτό και οι επενδύσεις γίνονται κυρίως με δανεικά κεφάλαια. Βέβαια το ποσοστό της Vodafoneαν αποκτηθεί- είναι μικρό, γι΄ αυτό και σε επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου η συνεισφορά της θα είναι ανάλογη, εκτός αν μελλοντικά η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας αυξήσει το ποσοστό της στη ΗΟL.

Τι λένε οι αριθμοί
Στο τέλος του 2008 οι ευρυζωνικές συνδέσεις (φωνή, Ιnternet, τηλεόραση) στην Ελλάδα ξεπέρασαν το 1,5 εκατ. σε σχέση με τις 1.017.475 στο τέλος του 2007. Κύριος οδηγός της ευρυζωνικής ανάπτυξης αποτελεί η αύξηση των γραμμών Αδεσμοποίητης Πρόσβασης LLU, δηλαδή οι πελάτες που φεύγουν από τον ΟΤΕ και εντάσσονται στα ιδιόκτητα δίκτυα των εναλλακτικών παρόχων. Στο τέλος του 2008 περισσότερες από το 1/3 του συνόλου των ευρυζωνικών γραμμών παρέχονταν μέσω LLU. Παρά, όμως, τη σημαντική ανάπτυξη των γραμμών LLU στην Ελλάδα, τις πτώσεις των τιμών και την αύξηση των ταχυτήτων πρόσβασης, οι ρυθμοί αύξησης της ευρυζωνικής διείσδυσης δεν θεωρούνται ακόμη ικανοποιητικοί (είμαστε στην 23η θέση στην ΕΕ), καθώς υποδηλώνουν ότι η Ελλάδα θα φθάσει τη μέση ευρυζωνική διείσδυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε περισσότερο από μία δεκαετία.

Σήμερα η ΗΟL διαθέτει 170.000

συνδρομητές με σύνδεση LLU. Το 2008 διπλασίασε τον τζίρο της και το τέταρτο τρίμηνο του 2008 εμφάνισε θετικά λειτουργικά κέρδη, αν και το καθαρό αποτέλεσμα ήταν ζημιά 40 εκατ. ευρώ. Το ιδιόκτητο δίκτυο οπτικών ινών της εταιρείας ξεπερνά τα 3.600 χιλιόμετρα.

Πώς η ΗΟL κατάφερε να καλύψει το χαμένο έδαφος
Oκ. Κόκκαλης είχε προσπαθήσει ανεπιτυχώς να εισέλθει στην παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και κυρίως στο κομμάτι των ευρυζωνικών υπηρεσιών, που εμφανίζει και τα υψηλότερα περιθώρια κέρδους, το 2006, όταν επιχείρησε να εξαγοράσει τη Forthnet αλλά η «σύγκρουση» με το ισλανδικό fund της Νovator έληξε με ήττα του έλληνα επιχειρηματία.

Η ΗΟL εξαγοράστηκε το 2006 από την Ιntracom. Η εταιρεία όμως είχε μια «νεκρή» περίοδο παρουσίας στην αγορά σε σχέση με τον ανταγωνισμό, καθώς ο προηγούμενος ιδιοκτήτης της, η Εurobank, δεν είχε επενδύσει κεφάλαια στην εταιρεία.

Για να καλυφθεί ο χαμένος χρόνος η ΗΟL προχώρησε σε εξαγορές εταιρειών, αποκτώντας «έτοιμες»υποδομές και ενεργό πελατολόγιο. Η Ιntracom ήταν σε θέση τότε να χρηματοδοτήσει τις εξαγορές αυτές διότι τα ταμεία της ήταν γεμάτα από την πώληση του 51% της Ιntracom Τelecom στη ρωσική Sistema.

Στο πλαίσιο αυτό, αρχές του 2007, αντί 46 εκατ. ευρώ εξαγοράστηκε από τους εργολάβους της Αττικής οδού το 100% των Αττικών Τηλεπικοινωνιών, που διέθεταν ένα ιδιόκτητο δίκτυο οπτικών ινών 800 χλμ. στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Παράλληλα, υπήρξε προσέγγιση της Ιntracom με τη θυγατρική της Sistema, την Comstar, να εισέλθει στο μετοχικό κεφάλαιο της ΗΟL, αλλά η συμφωνία αυτή, αν και είχε ανακοινωθεί με τυμπανοκρουσίες, δεν υλοποιήθηκε ποτέ.

Αμέσως μετά ακολούθησε η εμπορική συμφωνία της ΗΟL με τη Vodafone, ενώ είχε συμφωνηθεί και η απόκτηση τoυ 100% της Τeledome αντί 24 εκατ. ευρώ αλλά, όπως υποστηρίζουν από την Ιntracom, τα στοιχεία του οικονομικού ελέγχου δεν ήταν ικανοποιητικά και η συμφωνία ναυάγησε. Στη συνέχεια ο κ. Κόκκαλης έβαλε τη ΗΟL μέσω της θυγατρικής του ομίλου Ιntracom, τη Unibrain, στο Χρηματιστήριο με αποτέλεσμα η εταιρεία να αποκτήσει ορατότητα από θεσμικούς επενδυτές και κυρίως να έχει μια αποτίμηση.

Αρχές του 2009 ολοκληρώθηκε αύξηση κεφαλαίου 50 εκατ. ευρώ με τις αδιάθετες μετοχές να καλύπτονται από τον κ. Κόκκαλη και μόλις την περασμένη Τετάρτη ανακοινώθηκε ότι η εταιρεία μιλάει με τη Vodafone για μετοχική συνεργασία.

Τι προβλέπει η συμφωνία
Ηεξαγορά του 25% από τη Vodafone θα γίνει με εισφορά σε είδος και όχι με καταβολή μετρητών, γι΄ αυτό πολλοί κάνουν λόγο για ένα «ακίνδυνο» deal από την πλευρά της Vodafone. Ειδικότερα, η εταιρεία θα συνεισφέρει στη ΗΟL τον υφιστάμενο πάγιο ευρυζωνικό εξοπλισμό της (DSL), κάτι που βολεύει και τη ΗΟL, διότι βρίσκεται σε εξέλιξη το επενδυτικό της πρόγραμμα. Μάλιστα η απόφαση να γίνει η εξαγορά με εισφορά σε είδος και να μην υπάρξει χρηματικό αντάλλαγμα, το οποίο θα κατέληγε στα ταμεία της Ιntracom ή στην τσέπη του κ. Κόκκαλη που είναι οι μέτοχοι της ΗΟL, καταδεικνύει ότι οι δύο πλευρές δεν θέλουν να χάσουν καθόλου χρόνο και να διοργανώσουν την «αντεπίθεσή» τους.