Τα 44+2 κλειδιά της μετάβασης στο ευρώ

Η εισαγωγή, η ένταξή μας στο ευρώ είναι μια στρατηγική απόφαση. Ενας σταθμός. Από εθνική και οικονομική άποψη. Εντασσόμαστε σε ένα μεγάλο σύνολο εκουσίως. Ολοι οι πολίτες των 12 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συναλλάσσονται από την 1.1.2002 και μετά με ένα κοινό νόμισμα, το ευρώ, με τη θέλησή τους και, το σπουδαιότερο, ειρηνικά.

Αναρωτήθηκα αρκετές φορές αν πρόκειται για μια απλή τεχνική μετάπτωση, για μια μετατροπή τιμών, για μια διαίρεση. Κάθε φορά κατέληγα στο ίδιο αποτέλεσμα. Πρόκειται για πολύ μεγάλη αλλαγή. Οσο και να μοιάζει σε κάποιους απλό, είναι δύσκολο. Κάθε νέο, ακόμη και αν είναι απλό, φαντάζει δύσκολο.

Οταν όμως αυτό είναι το νόμισμα των συναλλαγών μας, η καθημερινή μας πραγματικότητα, όταν η πράξη αυτή αναφέρεται σε πληθώρα τιμών που ο καθένας τις γνωρίζει, τις χρησιμοποιεί, συναλλάσσεται και εξαρτάται από αυτές, τότε όλοι κατανοούμε ότι αλλάζει κάτι που αφορά τον καθένα, μικρό ή μεγάλο, εργαζόμενο ή συνταξιούχο, επιτηδευματία ή ιδιώτη, φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Η ψυχολογική προετοιμασία και η προσαρμογή μας στη νέα κατάσταση θα απαιτήσουν πολύ κόπο. Πρέπει να συνηθίσουμε στη χρήση των νέων κερμάτων και χαρτονομισμάτων. Φαντάζεστε ότι το μεγαλύτερο χαρτονόμισμά μας είναι το δεκαχίλιαρο και θα γίνει το ευρώ των 500, δηλαδή 170.375 δρχ.

Στα κέρματα σήμερα χρησιμοποιούμε ως βάση το κατοστάρικο και το πενηντάρικο. Πληθώρα αγαθών και υπηρεσιών πωλούνται σε χρηστικές τιμές με αυτή τη βάση, για να εξυπηρετηθούν τα χιλιάδες τελικά σημεία λιανικής πώλησης (περίπτερα, μικροκαταστήματα κτλ.), αυτόματοι πωλητές-μηχανήματα, καθώς και οι καταναλωτές-χρήστες, π.χ. εφημερίδες 250 ή 300 δρχ., τσιγάρα 650, 700, 750 δρχ., σοκολάτες 250, 300 δρχ., εισιτήρια 150, 200, 250 δρχ. και λοιπά. Με τα νέα δεδομένα χρηστικά ποσά θα αποτελούν οι υποδιαιρέσεις του ευρώ: ένα ευρώ 340,75 δρχ., το μισό ευρώ (0,50 – πενταράκι) 170,38 δρχ., τα 20 λεπτά (0,20 – εικοσάρα) 68,15 δρχ., τα 10 λεπτά (0,10 – δεκάρα) 34,08 δρχ., τα 5 λεπτά (0,05 – πεντάρα) 17,04 δρχ., τα δύο λεπτά 6,82 δρχ. και το ένα λεπτό 3,41 δρχ.

Το 2002 πολλές τιμές αγαθών ή υπηρεσιών που προαναφέραμε θα προσαρμοστούν όχι διά του 340,75 (που πρέπει να είναι ο κανόνας), αλλά προσεγγίζοντας την τιμή με βάση τη χρηστικότητά τους και τη διευκόλυνση της πώλησης είτε από τα τελικά σημεία πώλησης είτε από τα αυτόματα μηχανήματα.

Ολες οι τιμές που έχουμε στη μνήμη μας θα αλλάξουν, πρέπει να ξαναμάθουμε τις τιμές των εφημερίδων, των τσιγάρων, των εισιτηρίων κτλ., τις τιμές των οικοπέδων, των διαμερισμάτων, το ύψος των ενοικίων, τον μισθό μας, το ημερομίσθιό μας κτλ.

Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι ένας υπάλληλος που έχει μισθό περίπου 340.000 δρχ. θα λαμβάνει 1.000 ευρώ, ένας συνταξιούχος των 100.000 δρχ. θα λαμβάνει περίπου 293 ευρώ, ένας συνταξιούχος του ΟΓΑ 120 ευρώ κτλ.

Ολα τα ποσά στη φορολογία θα επανατοποθετηθούν με χρηστική αναφορά για να απομνημονεύονται, όπως αντίστοιχα χρηστικά αναφέρονται και σήμερα (όριο τήρησης λογιστικών βιβλίων 300 εκατ., βιβλίο αποθήκης 650 εκατ., έκπτωση για καταναλωτικά αγαθά 1 εκατ., όρια έκπτωσης κάποιων δαπανών 40% και όχι κάτω των 150.000 δρχ. και άνω των 250.000 δρχ., κλίμακες κ.ά.).

Η ψυχολογική προσαρμογή είναι πάρα πολύ δύσκολη και απαιτείται ιδιαίτερη προσπάθεια από όλους και όχι μόνο από τους δημόσιους φορείς. Επιβάλλεται όλοι οι πολίτες που γνωρίζουν να γίνουν φορείς ενημέρωσης ιδιαίτερα προς τους μεγάλους σε ηλικία, τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και όπου αλλού χρειάζεται. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης πρέπει να βοηθήσουν για την σε βάθος πληροφόρηση του κοινού, γιατί θα βρεθούμε σε ένα νέο περιβάλλον τιμών, μισθών, ημερομισθίων με ευθεία συγκρισιμότητα σε 12 χώρες.

Το νέο νόμισμα θα δημιουργήσει νέες κοινές συνήθειες, συμπεριφορές, απαιτήσεις, την εικόνα του ενιαίου στους πληθυσμούς 12 χωρών της Ευρώπης με μεγάλες μεταβολές στον τρόπο διοίκησης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, διεκδίκησης εκ μέρους των εργαζομένων, ανάπτυξης σε ενιαίο περιβάλλον για τις επιχειρήσεις κτλ.

Τελειώνοντας το εισαγωγικό μέρος και προτού περάσουμε σε αυστηρά τεχνική ανάλυση κοιτάζοντας το μέλλον, ο κόσμος πέρασε από την ανταλλαγή αγαθών με αγαθά, στη συνέχεια όρισε κάποια αγαθά ως μέσο ανταλλαγής, μετά στα πολύτιμα μέταλλα, ανακάλυψε το χρήμα με τη μεταλλική του μορφή, προχώρησε στη χάρτινη μορφή, εθνική ή υπερεθνική. Μήπως εν τέλει το μελλοντικό χρήμα θα είναι μια απλή πληροφορία (κατάθεση μισθών στις τράπεζες, πληρωμή με κάρτες, επιταγές, μεταφορές από λογαριασμό σε λογαριασμό κτλ.);

* Ευρώ και επιχειρήσεις

1. 1.1.2001-31.12.2001 μεταβατική περίοδος.

2. Η Ελλάδα την 1.1.2001 εντάσσεται στην ευρωζώνη με κεντρική ισοτιμία του εθνικού νομίσματος 1 ευρώ = 340,750 δρχ.

3. Οι λιανικές τιμές των προϊόντων αναγράφονται και στα δύο νομίσματα.

4. Οι συναλλαγές γίνονται σε δραχμές. Μπορούν να ανοιχθούν λογαριασμοί και να γίνουν συναλλαγές και σε ευρώ σε λογιστική μορφή.

5. Την 1.1.2002 αρχίζει η κυκλοφορία των χαρτονομισμάτων και των κερμάτων ευρώ και η σταδιακή απόσυρση της δραχμής.

6. Το ευρώ και η δραχμή θα συνυπάρχουν για μια περίοδο δύο μηνών (1.1.2000-28.2.2002). Μετά το πέρας αυτής οι συναλλαγές θα γίνονται αποκλειστικά σε ευρώ.

7. Τα ποσά που προκύπτουν από τη μετατροπή του εθνικού νομίσματος σε ευρώ και αντιστρόφως στρογγυλοποιούνται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο (άρθρο 5, Κανονισμός 1103/1997).

8. Τα ποσά που μετατρέπονται και αντιστοιχούν ακριβώς στο ήμισυ της ελάχιστης υποδιαίρεσης θα στρογγυλοποιούνται προς τα πάνω σύμφωνα με τη μαθηματική πρακτική.

π.χ. 29,3550 σε 29,36

29,3549 σε 29,35

29,3551 σε 29,36.

9. Παράδειγμα μετατροπής δραχμών σε ευρώ (340,750 δρχ. = 1 ευρώ)

10.000 δρχ.: 340,750 = 29,3470286 ευρώ στρογγυλοποιείται 29,35

20.000 δρχ.: 340,750 = 58,694057 ευρώ στρογγυλοποιείται 58,69

4.135 δρχ.: 340,750 = 12,134996 ευρώ στρογγυλοποιείται 12,13

1.000.000 δρχ.: 340,750 = 2934,7028 ευρώ στρογγυλοποιείται 2934,70.

10. Η μετατροπή θα πραγματοποιείται με βάση τον συντελεστή μετατροπής της αμετάκλητης ισοτιμίας. Οι σταθερές ισοτιμίες εκφράζονται με έξι ψηφία χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν το μηδέν.

11. Κατά τη μεταβατική περίοδο (1.1.2001-31.12.2001) η μετατροπή από μια εθνική νομισματική μονάδα σε άλλη των συμμετεχόντων κρατών-μελών γίνεται πρώτα σε ευρώ με στρογγυλοποίηση στο τρίτο δεκαδικό ψηφίο (άρθρο 4, Κανονισμός 1103/1997).

12. Τα εθνικά νομίσματα των 11 αυτών χωρών καθώς και η δραχμή θεωρούνται, με βάση τις πιο πάνω επίσημες τιμές μετατροπής, υποδιαιρέσεις του ευρώ, γι’ αυτό οι όποιες μετατροπές από τα νομίσματα αυτά προς τη δραχμή και αντιστρόφως θα πραγματοποιούνται μέσω των αντίστοιχων επίσημων τιμών του ευρώ.

13. Παράδειγμα δραχμοποίησης τιμολογίου μάρκων.

* Τιμολόγιο αγοράς σε μάρκα 1.000.

* Ευρώ έναντι δραχμής = 340,750.

* Διαιρούμε με τη σταθερή ισοτιμία ευρώ – μάρκου, η οποία είναι 1,95583.

* 1.000 μάρκα: 1,95583 = 511,292 ευρώ.

* 511,292 ευρώ Χ 340,750 = 174.222,74 δρχ. 174.223.

14. Διπλή αναγραφή τιμών (ευρώ – δραχμές). Οι επιχειρήσεις με 10 άτομα προσωπικό και πάνω πρέπει να αναγράφουν με διπλή αναφορά τις τιμές που απευθύνονται σε τελικούς καταναλωτές (ιδιώτες) από 1.1.2001 και αυτές ως 9 άτομα από 1.3.2001, στις παρακάτω περιπτώσεις:

* Τιμοκατάλογοι προς ιδιώτες (εστιατόρια, καταστήματα λιανικής κτλ.).

* Αναρτημένες πινακίδες με τιμές (πάρκινγκ, ξενοδοχεία κτλ.).

* Βιτρίνες.

* Διαφημιστικά έντυπα (μεμονωμένες διαφημίσεις, έντυπα εντός των εφημερίδων κτλ.).

* Ηλεκτρονικά διαφημιστικά μηνύματα (τηλεόραση, ραδιόφωνο, Internet, κινητά τηλέφωνα, ΑΤΜ τραπεζών κτλ.).

* Προσφορές προς ιδιώτες (αγαθών ή υπηρεσιών ή τεχνικών έργων, εγκαταστάσεων κτλ.).

* Κουπόνια αγορών ή εκπτώσεων.

* Δελτία παραγγελίας προς ιδιώτες.

* Συμβάσεις οικονομικού χαρακτήρα με καταναλωτές, π.χ. στεγαστική, καταναλωτική πίστη, ασφάλειες κτλ.

* Μισθωτήρια, συμβάσεις και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία συναλλαγών με ιδιώτες.

* Τα εκκαθαριστικά σημειώματα καταβολής αποδοχών και συντάξεων (ποσό πληρωμής).

* Επί της συσκευασίας των αγαθών ή επί των αγαθών, όπου επιβάλλεται η αναγραφή της τιμής λιανικής πώλησης, πρέπει να αναγράφεται σε δραχμές και ευρώ για τα αγαθά που συσκευάζονται με τη δημοσίευση της απόφασης 21-412/26.10.2000.

* Το συνολικό πληρωτέο ποσό, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, στους λογαριασμούς επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, στις τράπεζες κ.τλ.

* Για αποδείξεις λιανικής πώλησης, αποδείξεις παροχής υπηρεσιών, φορολογικές ταμειακές μηχανές βλέπε στη συνέχεια.

15. Δικαίωμα τήρησης βιβλίων σε ευρώ κατά το 2001.

Δικαίωμα επιλογής να τηρήσουν τα βιβλία τους σε ευρώ έχουν τα νομικά πρόσωπα τα οποία τηρούν υποχρεωτικά βιβλία Γ’ κατηγορίας (άρθρο 6 Ν. 2842/2000).

Αναλυτικότερα: οι τηρούντες υποχρεωτικά Γ’ κατηγορίας βιβλία ΑΕ, ΕΠΕ, ΟΕ, ΕΕ, Ενώσεις, Κοινωνίες, Κοινοπραξίες, Αστικές Εταιρείες, Συμπλοιοκτησίες, Δημόσιο, ΝΠΔΔ.

Δεν έχουν δηλαδή δικαίωμα να τηρήσουν τα βιβλία τους σε ευρώ οι επιτηδευματίες φυσικά πρόσωπα ακόμη και αν τηρούν βιβλία Γ’ κατηγορίας, τα νομικά πρόσωπα που τηρούν προαιρετικά Γ’ κατηγορίας βιβλία και όλοι όσοι τηρούν Εσόδων – Εξόδων και Αγορών.

Την επιλογή μπορούν να την κάνουν 1.1.2001 ή κάθε πρώτη εκάστου μηνός με την προϋπόθεση ότι θα υποβάλουν ανέκκλητη δήλωση πριν από την ένταξη σε ευρώ με υποβολή υπεύθυνης δήλωσης εις διπλούν μαζί με την αίτηση στο έντυπο Μ0, η οποία παραδίδεται στο γραφείο πρωτοκόλλου της ΔΟΥ. Το φωτοαντίγραφο της υπεύθυνης δήλωσης με την ένδειξη «παραλείφθηκε όμοιο» επιστρέφεται στον υπόχρεο.

Από την ημερομηνία ένταξης τα βιβλία τηρούνται σε ευρώ. Τα τιμολόγια εκδίδονται σε ευρώ και όλα τα γινόμενα (σε κάθε σειρά τιμολογίου) αναγράφονται και σε δραχμές, όπως επίσης και τα σύνολα, τελικές εκπτώσεις, ΦΠΑ, γενικό σύνολο. Στις ΑΛΠ, ΑΠΥ αναγράφεται μόνο το τελικό ποσό σε δραχμές και ευρώ. (Βλέπε περίπτωση 24).

16. Την 1.1.2002 όλοι οι επιτηδευματίες υποχρεούνται να τηρούν τα βιβλία τους σε ευρώ ακόμη και αν έχουν διαχειριστική περίοδο που δεν λήγει στις 31.12.2001.

17. Κατά τη μετατροπή των δεδομένων στο νέο καθεστώς (προαιρετικά εντός του 2001 ή υποχρεωτικά την 1.1.2002) είναι αυτονόητο ότι πρέπει να μετατραπούν όλα τα δεδομένα του ισολογισμού, όλες οι υποχρεώσεις, απαιτήσεις, κεφάλαιο, πάγιο ενεργητικό, αποσβέσεις, δηλαδή το σύνολο των δεδομένων που εκφράζεται σε δραχμές πρέπει να μετατραπεί σε ευρώ.

18. Σημειώνουμε ότι κατά τη μετατροπή στρογγυλοποιούνται τα δεδομένα για κάθε πελάτη, κάθε προμηθευτή κτλ. Τονίζουμε ότι δεν στρογγυλοποιούνται οι λογαριασμοί του ανώτερου επιπέδου οι οποίοι αθροίζουν τους υπολογαριασμούς τους. Δηλαδή στρογγυλοποιείται σε ευρώ το υπόλοιπο του κάθε πελάτη και η όποια διαφορά λόγω στρογγυλοποίησης (το πολύ 1,70 δρχ. για κάθε πελάτη) μεταφέρεται στις διαφορές στρογγυλοποιήσεων. Ο δευτεροβάθμιος λογαριασμός, π.χ., «πελάτες εσωτερικού» αθροίζει τον τριτοβάθμιο που περιέχει αναλυτικά τους πελάτες και ο πρωτοβάθμιος αθροίζει τους δευτεροβάθμιους.

19. Οταν δημιουργούνται διαφορές από τη στρογγυλοποίηση πρέπει να χρεωθεί στα βιβλία Γ’ κατηγορίας ο περιληπτικός λογαριασμός με τη συνολική διαφορά στρογγυλοποίησης και πιστώνεται ο αρμόδιος δευτεροβάθμιος λογαριασμός 10.93, 11.93, 12.93… 40.93 κτλ., με τον τίτλο «Διαφορές στρογγυλοποιήσεων από μετατροπή δραχμών σε ευρώ».

Η αντίθετη εγγραφή γίνεται στην περίπτωση που η διαφορά στρογγυλοποίησης είναι πιστωτική.

Μετά την προσαρμογή όλων των λογαριασμών γίνεται ημερολογιακή εγγραφή με την οποία χρεώνονται όλοι οι δευτεροβάθμιοι που έχουν πιστωτικό υπόλοιπο και πιστώνονται αυτοί που έχουν χρεωστικό υπόλοιπο και η διαφορά μεταφέρεται αν είναι χρεωστική στη χρέωση και αν είναι πιστωτική στην πίστωση του 81.00.93 «Διαφορά στρογγυλοποιήσεων από μετατροπή δραχμών σε ευρώ».

20. Τα αποσβεσμένα πάγια που αναφέρονται σε μια δραχμή ως μονάδα μνήμης τοποθετούνται σε 0,01 του ευρώ, δηλαδή 1 λεπτό. Προκύπτει δηλαδή μια διαφορά 2,41 δρχ., αφού το λεπτό είναι 3,41 δρχ., η οποία μεταφέρεται στις διαφορές στρογγυλοποιήσεων.

Σημειώνουμε ότι τεχνικά μετατρέπουμε την αξία κτήσης του αποσβεσμένου παγίου διά του 340,75, αλλά τοποθετούμε τις αποσβέσεις μείον ένα λεπτό για να μας προκύψει η διαφορά που αναζητούμε για να παραμένει με μια μονάδα – λεπτό μνήμης το πάγιο.

21. Μετατροπή κεφαλαίου ΑΕ – ΕΠΕ (άρθρα 11-14 Ν. 2842/2000 – Βλέπε στη συνέχεια)

(c) Τροποποίηση κεφαλαίου από δραχμές σε ευρώ (έναρξη ισχύος 1.1.2002).

(c) Αύξηση ή μείωση του μετοχικού κεφαλαίου.

* Με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών ή και με καταβολή μετρητών.

* Απόφαση γενικής συνέλευσης μετόχων ή εταίρων.

* Ειδικό αποθεματικό «Διαφορά από μετατροπή μετοχικού κεφαλαίου σε ευρώ».

(c) Αναπροσαρμογή ονομαστικής αξίας μετοχών – μεριδίων.

(c) Μετοχές 0,30 (102,22 δρχ.) – 100 ευρώ (34,075 δρχ.) (αναπροσαρμογή 31.12.2003 άρθρο 12 παρ. 6).

(c) Μερίδια ΕΠΕ 30 ευρώ (10.222 δρχ.) από 10.000 δρχ. σήμερα ή πολλαπλάσιο (αναπροσαρμογή ως 31.12.2003 άρθρο 15 παρ. 3).

22. Φορολογικά στοιχεία νομικού προσώπου με ένταξη σε ευρώ.

* Τιμολόγια, Πιστωτικά Τιμολόγια

* Σύνολο κατ’ είδος: ευρώ και δραχμές.

* Σύνολο αξιών, ΦΠΑ: ευρώ και δραχμές.

* Τιμή μονάδος: ευρώ.

* Εκπτώσεις: μόνο ευρώ αν είναι σε εσωτερική στήλη.

* Αξία ολογράφως στα ΤΠΥ: ευρώ ή δραχμές.

(c) ΑΛΠ – ΑΠΥ – Αποδείξεις Επιστροφής

* Ευρώ και δραχμές μόνο το τελικό ποσό.

(c) Αλλα στοιχεία συναλλαγών με καταναλωτές (Συμβάσεις, Μισθωτήρια): ευρώ και δραχμές.

23. Φορολογικά στοιχεία επιτηδευματιών χωρίς ένταξη στο ευρώ

* Τιμολόγια, Εκκαθαρίσεις, Φορτωτικές, γενικά κάθε είδους στοιχείο που δεν απευθύνεται σε ιδιώτες: αναγράφονται μόνο δραχμές.

Αυτονόητο είναι ότι επιτρέπεται, αν ο εκδότης επιθυμεί, να αναγράφονται και ευρώ.

* ΑΛΠ – ΑΠΥ – Αποδείξεις Επιστροφής με Η/Υ ή ΦΤΜ: μόνο το γενικό σύνολο ευρώ και δραχμές.

* Αποδείξεις και γενικά φορολογικά στοιχεία χειρόγραφα: μόνο δραχμές (ΑΛΠ, ΑΠΥ, Αποδείξεις Επιστροφής, Εισιτήρια, Φορτωτικές κτλ.).

* Προσφορές σε ιδιώτες: ευρώ και δραχμές.

* Λογαριασμοί τραπεζών, κοινής ωφέλειας: τελικό ποσό ευρώ και δραχμές.

* Εκκαθαριστικά καταβολής αποδοχών: ευρώ και δραχμές.

* Συμβάσεις με καταναλωτές – Μισθωτήρια κτλ.: ευρώ και δραχμές.

24. Φορολογικές ταμειακές μηχανές – Παράταση προσαρμογής.

Οσοι χρησιμοποιούν φορολογικές ταμειακές μηχανές (ΦΤΜ) πρέπει να φροντίσουν εγκαίρως να προσαρμόσουν (αναβαθμίσουν) αυτές, εφόσον είναι τεχνικά δυνατόν, ή να αποκτήσουν νέους τύπους, ώστε να δύνανται να ανταποκριθούν στην υποχρέωση διπλής αναγραφής.

Οι συγκεκριμένοι χρήστες, αν λόγω δυσκολιών της αγοράς δεν μπορέσουν ως την έναρξη ισχύος της υποχρέωσης (1.1.2001 ή 1.3.2001, κατά περίπτωση) να ανταποκριθούν σε αυτή, δεν θα έχουν κυρώσεις για τον λόγο αυτόν ως τις 30.4.2001, εφόσον κατέχουν σχετικό δελτίο παραγγελίας του προμηθευτή από το οποίο αποδεικνύεται η συγκεκριμένη παραγγελία αγοράς ή αναβάθμισης ΦΤΜ.

Διευκρινίζεται ότι το δελτίο παραγγελίας δεν είναι φορολογικό στοιχείο (άρα δεν απαιτείται θεώρηση), αποτελεί εμπορικό έγγραφο και πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία των συμβαλλομένων, το αντικείμενο της παραγγελίας και τον χρόνο υλοποίησης.

Επίσης πρέπει τουλάχιστον να είναι διπλότυπο, ώστε το ένα να παραδίδεται στον πελάτη και το άλλο να παραμένει ως στέλεχος.

Τονίζεται ότι δεν ισχύει το δελτίο παραγγελίας για Η/Υ.

* Ευρώ λοιπά θέματα

25. Τα ποσά σε ευρώ και δραχμές πρέπει να αναφέρονται με χαρακτήρες ιδίου μεγέθους.

26. Αν είναι εφικτό, πρέπει να αναγράφονται οι τιμές πρώτα σε ευρώ και μετά σε δραχμές.

27. Πρέπει να αναρτηθεί πινακίδα κοντά στο ταμείο με κατάλογο ισοτιμίας κερμάτων – χαρτονομισμάτων ευρώ προς δραχμές, δραχμές προς ευρώ (υπόδειγμα στη συνέχεια – περίπτωση 33).

28. Εξαίρεση από τη διπλή αναγραφή τιμών. Προβλέπεται για τουριστικές υπηρεσίες, εισιτήρια, αποδείξεις μεταφοράς με ηλεκτρονική κράτηση θέσεων.

29. Ταξί: Πρέπει να έχουν κατάλογο μετατροπής τιμών με τουλάχιστον τρία κόμιστρα.

30. Πρατήρια καυσίμων: Πρέπει να έχουν πινακίδα με τιμές σε ευρώ – δραχμές, καθώς και κατάλογο μετατροπής.

31. Κοντά στο ταμείο πρέπει να είναι αναρτημένη η ακόλουθη πινακίδα.

32. Οι φορολογικές δηλώσεις (άμεσων και έμμεσων φόρων) που αφορούν εισοδήματα της μεταβατικής περιόδου και υποβάλλονται μέσα σε αυτήν υποβάλλονται σε δραχμές. Παρέχεται όμως η δυνατότητα υποβολής ευρώ, με ανέκκλητη επιλογή, ανάλογα με τον τρόπο τήρησης των βιβλίων στην αντίστοιχη περίοδο. (βλέπε περίπτωση 17).

33. Η επικοινωνία με τους φορολογουμένους (ειδοποιήσεις, πιστοποιητικά, επιστροφές κτλ.) θα γίνεται ως τις 31.12.2001 σε δραχμές ή και σε ευρώ, ανάλογα με το νόμισμα στο οποίο έχουν υποβάλει τα φορολογικά στοιχεία, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις το τελικό ποσό θα υπολογίζεται σε δραχμές.

34. Οι επιστροφές μέσω ΔΟΥ θα γίνονται ως τις 31.12.2001 σε δραχμές. Οι επιστροφές μέσω τραπεζών και σε ευρώ, ανάλογα με τις δυνατότητες του τραπεζικού συστήματος, αλλά η απόδοση στις ΔΟΥ σε δραχμές.

35. Από 1.1.2002 όλες οι συναλλαγές μέσω ΔΟΥ θα γίνονται σε ευρώ.

36. Τις χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές που θα προκύψουν κατά την αποτίμηση της 31ης Δεκεμβρίου 2000 και κατά το 2001 μπορούν οι επιτηδευματίες να τις αποσβέσουν εφάπαξ ή ισόποσα σε τρεις συνεχόμενες χρήσεις. Βλέπε στη συνέχεια.

37. Τρόπος εγγραφής συναλλαγματικών διαφορών.

Τιμολόγιο προμηθευτή 200.000 ευρώ από παλαιότερη αγορά εμφανίζεται με 66.000.000 δρχ. στα βιβλία της επιχείρησης. Στις 31.12.2000 πρέπει να γίνει εγγραφή προσαρμογής ώστε το τιμολόγιο να εμφανίζεται (200.000 Χ 340,750) 68.150.000 δρχ.

Εγγραφές σε άμεση καταχώριση

ΧΡ 81.00.04.00 «Συναλλαγματικές διαφορές» 2.150.000 δρχ.

ΠΙ 50.01.ΧΧ. ΧΧ «Λογ/σμός Προμηθευτή Εξωτερικού Α» 2.150.000 δρχ.

Εγγραφές σε καταχώριση ισόποσα σε μία τριετία.

Το 2000

ΧΡ 81.00.04.00 «Συναλλαγματικές διαφορές» 766.667 δρχ.

ΧΡ 16.19.93.00 «Συναλλαγματικές διαφορές λόγω ευρώ» 1.383.333 δρχ.

ΠΙ 50.01.ΧΧ. ΧΧ «Λογ/σμός Προμηθευτή Εξωτερικού Α» 2.150.000 δρχ.

Το 2001 και 2002

ΧΡ 81.00.04.00 «Συναλλαγματικές διαφορές» 766.667 δρχ.

ΠΙ 16.19.93.00 «Συναλλαγματικές διαφορές λόγω ευρώ» 766.667 δρχ.

38. Οι πιστωτικές συναλλαγματικές διαφορές που θα προκύψουν από την προσαρμογή μέσω της κλειδωμένης ισοτιμίας δραχμής – ευρώ θα μεταφερθούν σε αποτελεσματικό λογαριασμό.

39. Οι δαπάνες προσαρμογής των επιχειρήσεων στο νέο νόμισμα των χρήσεων 2000, 2001, 2002 εκπίπτουν όπως τα έξοδα ίδρυσης και πρώτης εγκατάστασης, δηλαδή είτε εφάπαξ κατά το έτος πραγματοποίησής τους είτε ισόποσα μέσα σε μία πενταετία.

40. Η διαπραγμάτευση των μετοχών στο Χρηματιστήριο από 3.1.2001 πραγματοποιείται σε ευρώ.

41. Οι εισηγμένες επιχειρήσεις στο ΧΑΑ ΑΕ πρέπει να υποβάλουν όλα τα οικονομικά στοιχεία προς το Χρηματιστήριο σε δραχμές και ευρώ.

42. Οι εντολές αγοράς – πώλησης μετοχών δίνονται σε ευρώ ή δραχμές, πλην όμως στο σύστημα εισάγονται μόνο σε ευρώ.

43. Οι μετοχές των εισηγμένων εταιρειών κατά το 2001 εκφράζονται ως προς την ονομαστική τιμή σε δραχμές και ως προς τη χρηματιστηριακή σε ευρώ.

44. Επειτα από όσα αναφέρουμε προκύπτει ότι οι προσαρμογές που πρέπει να πραγματοποιήσουν οι επιχειρήσεις είναι οι ακόλουθες:

* Λογισμικό.

* Συστήματα πληροφορικής.

* Εντυπα.

* Συμβόλαια – Συμβάσεις.

* Συστήματα μισθοδοσίας.

* Ταμειακές μηχανές (παράταση ως 30.4.2001 αν υπάρχει δελτίο παραγγελίας).

* Αυτόματες μηχανές.

* Νέοι τιμοκατάλογοι.

* Διπλές αναφορές τιμών.

* Πιθανόν και σε γραμμές παραγωγής αν λόγω ανάγκης χρηστικής αναφοράς τιμών απαιτηθεί να τροποποιηθεί η προσφερόμενη ποσότητα του αγαθού ή να πωλούνται τα αγαθά διαφοροποιημένα σε SET κτλ.

* Τα προαναφερόμενα καθώς και πλήρης ανάλυση περιλαμβάνονται στο υπό έκδοση βιβλίο «Φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων» που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες.

Ο κ. Δημήτρης Σταματόπουλος είναι τμηματάρχης ΦΠΑ του υπουργείου Οικονομικών, συγγραφέας και μέλος της Επιτροπής Ευρώ.