Λέγεται για τα αμοιβαία κεφάλαια και τις άλλες τοποθετήσεις που δεν προσφέρουν εγγυημένες αποδόσεις ότι «οι προηγούμενες αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις μελλοντικές». Και έτσι είναι. Δεν μπορεί δηλαδή κανείς να υποστηρίξει με βεβαιότητα ότι επειδή κατά το παρελθόν, έστω και για μια σειρά ετών,κάποιο αμοιβαίο πέτυχε υψηλές αποδόσεις θα τις επαναλάβει και στο μέλλον. Ωστόσο κοιτάζοντας κανείς στο παρελθόν μπορεί να εξαγάγει χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς συμπεριφέρονται συγκεκριμένα αμοιβαία. Αυτό ίσως να είναι σημαντικότερο για τα μετοχικά αμοιβαία, οι αποδόσεις των οποίων σχετίζονται με την πορεία του χρηματιστηρίου. Και επειδή όλες οι χρονιές δεν είναι ίδιες, δηλαδή η αγορά δεν κινείται μόνο ανοδικά, τα ιστορικά στατιστικά στοιχείαίσως έχουν σημασία για το πώς συμπεριφέρεται κάθε αμοιβαίο σε σχέση με τον δείκτη της Σοφοκλέους.
Σε κάθε περίπτωση, με βάση τις αποδόσεις προηγούμενων ετών μπορούν να αξιολογηθούν τα αμοιβαία κεφάλαια για τις επιδόσεις που έχουν πετύχει ως σήμερα. Επιχειρήσαμε λοιπόν να αξιολογήσουμε τα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια σε ένα βάθος χρόνου. Ως εκ τούτου επιλέξαμε τα μετοχικά αμοιβαία που είχαν συμπληρώσει τρία χρόνια ζωής στο τέλος του 1999. Οι λόγοι που επελέγη η τριετία είναι, πρώτον, το γεγονός ότι το διάστημα αυτό υπάρχει ένας αξιόλογος αριθμός μετοχικών αμοιβαίων (27 σε σύνολο 57 αμοιβαίων που υπάρχουν σήμερα) και, δεύτερον, ότι είναι ικανό χρονικό διάστημα για τέτοιου είδους αξιολόγηση.
Τα μετοχικά αμοιβαία εσωτερικού που πληρούν την προϋπόθεση της τριετίας είναι τα εξής: ΑΒΝ Amro Ελληνικό Αναπτυξιακό, Alico – Eurobank Μετοχικό Εσωτερικού, Allianz Μετοχών Εσωτερικού, Alpha Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Alpha Trust Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Alpha Trust Νέων Επιχειρήσεων Μετοχικό Εσωτερικού, Ασπίς Μετοχών Εσωτερικού, ΑΤΕ Μετοχικό Εσωτερικού, Cretafund Μετοχικό Εσωτερικού, Γενική Μετοχικό Εσωτερικού, Δήλος Blue Chips, Δωρική Μετοχικό Εσωτερικού, Εγνατία – Ολυμπία Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Εργασίας Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Ερμής Δυναμικό, ΕΤΒΑ Π&Κ Capital Μετοχικό Εσωτερικού, Ευρωελληνικό Μετοχών Εσωτερικού, Ευρωπαϊκή Πίστη Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Interamerican Δυναμικό Μετοχικό Εσωτερικού, Ιονική Athens Index Fund Μετοχικό Εσωτερικού, Ιονική Μετοχικό Εσωτερικού, Metrolife Ελληνικό Αναπτυξιακό, Midland Αναπτυξιακό, Nationale Nederlanden Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Sigma Athens Index Fund Μετοχικό Εσωτερικού, Sogen Invest Μετοχικό Εσωτερικού και Xios Μετοχικό Ελληνικό Αναπτυξιακό.
Αξιολογήσαμε λοιπόν αυτά τα αμοιβαία με βάση οκτώ κριτήρια: με την ετήσια απόδοσή τους κατά τα έτη 1997, 1998, 1999 και αυτήν του πρώτου διμήνου του 2000, με τη σωρευτική απόδοση της διετίας 1998-1999 και της τριετίας 1997-1999 και με τη μέση απόδοση της διετίας και της τριετίας. Στις σχετικές κατατάξεις τα πέντε πρώτα αμοιβαία βαθμολογήθηκαν ως εξής: πέντε βαθμοί για το πρώτο, τέσσερις βαθμοί για το δεύτερο, τρεις βαθμοί για το τρίτο, δύο βαθμοί για το τέταρτο και ένας βαθμός για το πέμπτο.
Τους περισσότερους βαθμούς, 31, συγκέντρωσε το αμοιβαίο Alpha Trust Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού της Alpha Trust ΑΕΔΑΚ και ακολούθησαν στη δεύτερη θέση με 28 βαθμούς το Alpha Trust Νέων Επιχειρήσεων Μετοχικό Εσωτερικού της ίδιας εταιρείας, στην τρίτη θέση με 17 βαθμούς το Ευρωελληνικό Μετοχών Εσωτερικού που διαχειρίζεται η Ιονική ΑΕΔΑΚ, στην τέταρτη θέση με 14 βαθμούς το Midland Αναπτυξιακό της Midland ΑΕΔΑΚ, στην πέμπτη θέση με έξι βαθμούς το Ιονική Μετοχικό Εσωτερικού της Ιονικής ΑΕΔΑΚ, στην έκτη θέση με πέντε βαθμούς το Sogen Invest Μετοχικό Εσωτερικού, στην έβδομη θέση με τέσσερις βαθμούς το ΑΒΝ-Amro Ελληνικό Αναπτυξιακό της ΑΒΝ-Amro ΑΕΔΑΚ και το ΕΤΒΑ Π&Κ Capital Μετοχικό Εσωτερικού της ΕΤΒΑ Π&Κ ΑΕΔΑΚ, στην ένατη με τρεις βαθμούς το Allianz Μετοχών Εσωτερικού της Allianz ΑΕΔΑΚ, το Alpha Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού της Alpha ΑΕΔΑΚ και το Nationale Nederlanden Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού της ΝΝ ΑΕΔΑΚ.
Επιχειρώντας την ίδια αξιολόγηση για τα παλαιότερα μετοχικά αμοιβαία, αυτά δηλαδή που στο τέλος του 1999 είχαν συμπληρώσει πέντε χρόνια ζωής, ο αριθμός των αμοιβαίων μειώνεται σε 17 (Alico – Eurobank Μετοχικό Εσωτερικού, Alpha Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Alpha Trust Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Ασπίς Μετοχών Εσωτερικού, ΑΤΕ Μετοχικό Εσωτερικού, Δήλος Blue Chips, Δωρική Μετοχικό Εσωτερικού, Εγνατία – Ολύμπια Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Εργασίας Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Ερμής Δυναμικό, Ευρωπαϊκή Πίστη Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Interamerican Δυναμικό Μετοχικό Εσωτερικού, Ιονική Μετοχικό Εσωτερικού, Midland Αναπτυξιακό, Nationale Nederlanden Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού, Sogen Invest Μετοχικό Εσωτερικού και Xios Μετοχικό Ελληνικό Αναπτυξιακό) και ο αριθμός των κριτηρίων αυξάνεται σε 14 (ετήσια απόδοση κατά τα έτη 1995, 1996, 1997, 1998, 1999 και απόδοση κατά το πρώτο δίμηνο του 2000, σωρευτική απόδοση διετίας, τριετίας, τετραετίας και πενταετίας, μέση απόδοση διετίας, τριετίας, τετραετίας και πενταετίας).
Με βάση λοιπόν τα κριτήρια αυτά τους περισσότερους βαθμούς, 60, συγκεντρώνει το Alpha Trust Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού και ακολουθούν με 50 βαθμούς το Midland Αναπτυξιακό, με 29 βαθμούς το Ιονική Μετοχικό Εσωτερικού, με 20 βαθμούς το Εγνατία – Ολυμπία Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού και με 11 βαθμούς το Nationale Nederlanden Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού.
Πάντως όσον αφορά τις αποδόσεις των μετοχικών αμοιβαίων εσωτερικού κατά το πρώτο δίμηνο του έτους, δηλαδή σε μια περίοδο πτωτικής αγοράς, η μέση αριθμητική απόδοση της κατηγορίας είναι αρνητική και διαμορφώνεται σε 9,72%. Από τα 57 μετοχικά εσωτερικού μόνο ένα, το Sogen Invest Μετοχικό, εμφανίζει θετική απόδοση 3,57%. Τα υπόλοιπα εμφανίζουν αρνητικές αποδόσεις που διαμορφώνονται από 0,22% ως 17,41%. Περισσότερα από τα μισά μετοχικά αμοιβαία εμφανίζουν το ίδιο χρονικό διάστημα αποδόσεις χαμηλότερες από τη μέση απόδοση της κατηγορίας.
Τα ομολογιακά αντεπιτίθενται
Η κατηγορία των ομολογιακών αμοιβαίων κεφαλαίων είναι αυτή που εμφανίζει τη μεγαλύτερη μέση απόδοση κατά το πρώτο δίμηνο του 2000, χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα μετοχικά εσωτερικού μαζί με τα μεικτά εσωτερικού είναι οι μόνες επί μέρους κατηγορίες που παρουσιάζουν αρνητικές αποδόσεις ως αποτέλεσμα της υποχώρησης των τιμών του μετοχών του Χρηματιστηρίου.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών που περιέχονται στη μηνιαία ανασκόπησή της για τις εξελίξεις στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων κατά τον περασμένο μήνα, το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2000 την υψηλότερη μέση απόδοση από τα αμοιβαία κεφάλαια εσωτερικού εμφανίζει η κατηγορία των ομολογιακών αμοιβαίων και ακολουθεί αυτή των διαχείρισης διαθεσίμων με αποδόσεις που ανέρχονται σε 2,37% και 1,75% αντιστοίχως.
Αντιθέτως τα μετοχικά εσωτερικού και τα μεικτά εσωτερικού εμφανίζουν αρνητικές αποδόσεις -9,72% και -4,31% αντιστοίχως. Ωστόσο σε υψηλότερα επίπεδα διαμορφώνεται η μέση απόδοση των μεικτών αμοιβαίων εξωτερικού που ανέρχεται σε 5,64%, των διεθνών ομολογιακών (4,02%) και των μετοχικών εξωτερικού (3,96%).
Ειδικότερα, το εν λόγω χρονικό διάστημα την υψηλότερη απόδοση εμφανίζει το μετοχικό αμοιβαίο εξωτερικού Nationale Nederlanden Information Technology, η οποία ανέρχεται σε 28,2%. Ακολουθεί το διεθνές μετοχικό αμοιβαίο Midland Διεθνές Μετοχικό με απόδοση 19,8%, το ομολογιακό εσωτερικού Sogen Income με απόδοση 16,8%, το διεθνές μεικτό Alpha Trust Μεικτό Διεθνές με απόδοση 15,4% και το μετοχικό εξωτερικού Alpha Trust Νέων Επιχειρήσεων Ευρωπαϊκό με απόδοση 12,1%. Οπως αναφέρεται στην ανασκόπηση της Ενωσης Θεσμικών Επενδυτών, τον Φεβρουάριο συνεχίστηκε η σταθερότητα που είχε παρατηρηθεί στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων κατά τον προηγούμενο μήνα, με το ενεργητικό όλων των αμοιβαίων να σημειώνει αύξηση 100 δισ. δρχ. παρά την κρίση του Χρηματιστηρίου.
Ειδικότερα, αναφέρεται ότι στα μετοχικά εσωτερικού παρατηρήθηκε μικρή υποχώρηση του ενεργητικού κατά 1,78%, ενώ ο αριθμός των μεριδίων τους σημείωσε αύξηση 4,38%. Οι υπόλοιπες κατηγορίες μετοχικών σημείωσαν αυξήσεις ενεργητικού και μεριδίων. Αξίζει να σημειωθεί η κατά 76,1% άνοδος του ενεργητικού και η ταυτόχρονη αύξηση κατά 78,6% των μεριδίων των μετοχικών εξωτερικού κατά το πρώτο δίμηνο του έτους. Ανοδος ενεργητικού και μεριδίων παρατηρήθηκε και σε όλες τις κατηγορίες των μεικτών αμοιβαίων. Επίσης αύξηση μεριδίων και ενεργητικού παρατηρήθηκε στα ομολογιακά εσωτερικού και στα διεθνή. Συγκεκριμένα, το ενεργητικό των μετοχικών εσωτερικού ανήλθε σε 4.703 δισ. δρχ. παρουσιάζοντας μείωση κατά 1,78% από τις αρχές του έτους. Το ενεργητικό των μετοχικών εξωτερικού ανήλθε σε 95,9 δισ. δρχ. σημειώνοντας αύξηση κατά το πρώτο δίμηνο του έτους 76,1%, ενώ αυτό των διεθνών μετοχικών αυξήθηκε κατά 12,6% και διαμορφώθηκε σε 41,5 δισ. δρχ.
Το ενεργητικό όλων των αμοιβαίων κεφαλαίων διαχείρισης διαθεσίμων εσωτερικού αυξήθηκε το ίδιο χρονικό διάστημα κατά 1,2% και διαμορφώθηκε σε 4.700 δισ. δρχ. Σημαντική ήταν η άνοδος του ενεργητικού των ομολογιακών εσωτερικού, η οποία ανήλθε σε 4,3%, με αποτέλεσμα το συνολικό ενεργητικό της κατηγορίας να διαμορφωθεί σε 1.325 δισ. δρχ. Το ενεργητικό των μεικτών εσωτερικού αυξήθηκε κατά 4,4% και διαμορφώθηκε σε 964,72 δισ. δρχ.
Τον Φεβρουάριο εξάλλου λειτούργησε μια νέα εταιρεία διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, η Marfin ΑΕΔΑΚ, και κυκλοφόρησαν επτά νέα αμοιβαία κεφάλαια, εκ των οποίων τα τέσσερα είναι μετοχικά αμοιβαία. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα Alico Μετοχικό Εξωτερικού, Ασπίς 2004 Μετοχικό Εσωτερικού, Δήλος Πληροφορικής & Τεχνολογίας Μετοχικό Εσωτερικού, ΕΤΒΑ Π&Κ Capital Βραχυπρόθεσμων Τοποθετήσεων Διαχείρισης Διαθεσίμων Εσωτερικού, ΕΤΒΑ Π&Κ Capital Πληροφορικής & Τεχνολογίας Μετοχικό Εσωτερικού, Marfin Greek Focus Μεικτό Εσωτερικού και Marfin International Focus Διεθνές Μεικτό.



