Προκάλεσε διεθνή αίσθηση καθώς μοιράστηκε με τον κόσμο τα μυστικά της ευζωίας των συμπατριωτών του υπογράφοντας «To βιβλίο του hygge» (εκδ. Μίνωας). Τώρα ο Δανός Μάικ Βάικινγκ επιστρέφει για να μας βοηθήσει να τα εφαρμόσουμε στο σπίτι, εξ ου και το «Hygge στο σπίτι» (από τις ίδιες εκδόσεις), στο οποίο παρέχει πρακτικές συμβουλές επί τούτου. Τι είναι όμως αυτό το hygge, το οποίο ηχεί σαν λόξιγκας; Ακόμα και διδακτορικό έχει γίνει επί του θέματος, στην ουσία μια εκτεταμένη εθνογραφική έρευνα για τη σχέση των Δανών με το σπίτι τους και το πώς το hygge (προφέρεται «χούγκα») επηρεάζει τη φιλοξενία, το φαγητό, τα ποτά. Το εκπόνησε ένας κύριος ονόματι Τζέπε Λίνετ, ο οποίος αποφάνθηκε τελικά ότι πρόκειται για μια «περιστασιακή αίσθηση άνεσης και ευχαρίστησης – το να απολαμβάνεις το εδώ και τώρα -, μια ατμόσφαιρα που δημιουργείται από τον τρόπο με τον οποίο είσαι με τους άλλους, τη διάθεση της παρέας και την αίσθηση του φυσικού χώρου». Τα δε σπίτια είναι τα hygge αρχηγεία των Δανών. Ο Μάικ Βάικινγκ τα γνωρίζει πολύ καλά όλα αυτά γιατί έχει θέσει ως στόχο και επαγγελματική του ενασχόληση να μελετήσει την ευτυχία και το πώς μπορούμε να βελτιώνουμε την ευημερία μας. Μάλιστα, πριν από δέκα χρόνια ίδρυσε το Ινστιτούτο Ερευνας Ευτυχίας στην Κοπεγχάγη, στο οποίο χρησιμοποιείται ένας μεγάλος όγκος δεδομένων και ερευνάται γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι από άλλους.

Τι σας ώθησε να γράψετε το «Hygge στο σπίτι»; Είναι αυτή η ιδέα απότοκο της πανδηµίας στη διάρκεια της οποίας όλοι επαναπροσδιορίσαµε τη σχέση µας µε τον οικιακό µας χώρο;

«Η ιδέα για το βιβλίο προήλθε από έναν αναγνώστη. Στο πρώτο μου βιβλίο, «Το βιβλίο του hygge», έγραψα για τη σημασία των κεριών στο hygge και στη χαλάρωση. Στη συνέχεια, ένας καναδός αναγνώστης μού έγραψε ότι, αφού διάβασε για το hygge, αγόρασε κηροπήγια για να φωτίσει τον χώρο όπου έτρωγε το βραδινό του. Στην αρχή, οι τρεις έφηβοι γιοι του τον κορόιδευαν, με τον καιρό όμως άρχισαν και εκείνοι να ανάβουν κεριά στο κηροπήγιο και κάπως έτσι το φαγητό μετατράπηκε σε οικογενειακό τελετουργικό. Ξαφνικά, τα οικογενειακά δείπνα διαρκούσαν 15 ή 20 λεπτά περισσότερο, επειδή τα κεριά έδιναν στα αγόρια μια επικοινωνιακή διάθεση. Αντί να ανακατεύουν βαριεστημένα το φαγητό τους, πολύ γρήγορα άρχισαν να μιλούν για την ημέρα τους. Φυσικά, δεν πρόκειται για κάτι αποδεδειγμένο, όμως είναι ενδιαφέρον να δούμε πώς ένα μικρό πράγμα, όπως ένα κερί, μπορεί να επηρεάσει πραγματικά τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρά μια οικογένεια. Ετσι άρχισα να ψάχνω πώς μπορούμε να γίνουμε πιο ευτυχισμένοι χρησιμοποιώντας το σπίτι μας. Η ιδέα αυτή ήρθε πριν από την πανδημία, πιστεύω όμως ότι η πανδημία μάς έκανε όλους να συνειδητοποιήσουμε πόσο σημαντικό ρόλο έχουν τα σπίτια στην ευημερία μας».

Αναρωτιέµαι πόσο εφικτό είναι για τις φτωχότερες χώρες να ακολουθήσουν το hygge στο σπίτι. Μπορεί το hygge να βοηθήσει τους ανθρώπους όταν σηµαντικά ζητήµατα, όπως η οικονοµική αστάθεια, µαστίζουν τις περισσότερες κοινωνίες (και σίγουρα και την ελληνική);

«Είναι πολύ εφικτό, καθώς το hygge σού δείχνει τον δρόμο για την καλή ζωή με χαμηλό κόστος. Αυτό είναι πιο επίκαιρο από ποτέ καθώς, με το κόστος του φαγητού ολοένα να ανεβαίνει, πολλές οικογένειες έχουν πολλά περισσεύματα από φαγητό, γι’ αυτόν τον λόγο στο βιβλίο μου θα βρείτε τρόπους ώστε να οργανώσετε καλύτερα το ψυγείο σας. Θα πρέπει να έχετε ένα «ράφι μικρής διάρκειας», σε αυτό θα βάζετε τις τροφές που πρέπει να καταναλωθούν άμεσα. Πρέπει να είναι το πρώτο πράγμα που θα δείτε όταν ανοίξετε το ψυγείο σας, ώστε να τις χρησιμοποιήσετε στα επόμενα γεύματά σας. Τέρμα τα αποφάγια πίσω από τα βαζάκια της μαρμελάδας. Ελπίζω οι αναγνώστες του βιβλίου μου να καταλάβουν πως η καλή ζωή βασίζεται στην επικοινωνία και στις μικρές καθημερινές απολαύσεις. Ο πλούτος μας δεν μετριέται από τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς, αλλά από την ποιότητα των δεσμών μας, την υγεία των αγαπημένων μας και τον ήχο της ραγού πάπιας που σιγομαγειρεύεται στον φούρνο».

Δηλαδή µπορούµε να σχεδιάσουµε την ευτυχία µας όπως διατείνεται και το Ινστιτούτο σας;

«Ναι, φυσικά και μπορείτε. Εμείς πρώτα διαμορφώνουμε τα κτίριά μας και μετά αυτά διαμορφώνουν εμάς. Κάναμε μια μεγάλη μελέτη στο Happiness Research Institute, εξετάζοντας 13.000 σπίτια, και διαπιστώσαμε ότι οι οικίες μας έχουν μεγάλη επιρροή σε όλα τα επίπεδα ευτυχίας μας. Αυτό συμβαίνει επειδή ο σχεδιασμός του σπιτιού σας θα επηρεάσει τις ενέργειές σας και τη διάθεσή σας. Για παράδειγμα, αν τα παιδιά έχουν τηλεόραση στο δωμάτιό τους, έχουν 25% περισσότερες πιθανότητες να είναι υπέρβαρα στα επόμενα τέσσερα χρόνια».

Γιατί οι άνθρωποι συνήθως δεν παίρνουν στα σοβαρά τις έρευνες για την ευτυχία; Μπορούµε να προσεγγίσουµε επιστηµονικά αυτό το συναίσθηµα;

«Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν γνωρίζουν πώς μελετάται. Oταν οι άνθρωποι μιλούσαν για πρώτη φορά για το άγχος, τη μοναξιά και την κατάθλιψη – τα οποία είναι επίσης υποκειμενικά συναισθήματα -, κάποιοι μπορεί να ήταν και τότε σκεπτικοί. Δεν βλέπουμε, όμως, κανέναν λόγο για τον οποίο θα πρέπει να είναι πιο δύσκολο να μελετήσουμε τα θετικά συναισθήματα από τα αρνητικά».

Τι είναι η ευτυχία για εσάς που είστε και ο ειδικός επί του θέµατος;

«Η ευτυχία για εμένα είναι ένα πιάτο με πολλά διαφορετικά συστατικά. Eχει να κάνει με τον σκοπό που έχουμε στη ζωή μας (όπως επισήμανε και ο συμπατριώτης σας Αριστοτέλης), αλλά και με την απόλαυση – όταν τρώμε καλό φαγητό παρέα με καλούς φίλους και οικογένεια -, με το να νιώθουμε ικανοποιημένοι για το πώς εξελίσσεται η ζωή μας, αλλά και με την αίσθηση της σύνδεσης».

Το hygge το οποίο συµβάλλει σε όλα αυτά πότε πρωτοµπήκε στη ζωή σας;

«Είναι κάτι με το οποίο μεγαλώνουμε στη Δανία. Το hygge είναι μέρος της εθνικής μας κουλτούρας και του εθνικού μας DNA. Eτσι, αποτέλεσε ένα φυσικό κομμάτι της ανατροφής μου μεγαλώνοντας».

Είστε πράγµατι ο πιο ευτυχισµένος άνθρωπος στη Γη, όπως αναφέρεται στα µέσα ενηµέρωσης;

«Νομίζω ότι ήταν η βρετανική εφημερίδα «The Times» που με αποκάλεσε τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο, όπως επίσης και τον «Ιντιάνα Τζόουνς της ευτυχίας»  ̶  κάτι που βρίσκω πιο cool, αν θέλετε τη γνώμη μου».