Περιποιημένη, με ντύσιμο επιμελημένο, που δεν μπορούσες να μην το προσέξεις. Πλησίασε σπρώχνοντας ένα βρεφικό καρότσι. «Χαλαρή βόλτα με το μωρό στη λιακάδα» σκέφτηκα, «τι ωραία!».
Οταν έφτασε δίπλα μας, είδα πως το μωρό που μετέφερε ήταν ένα σκυλάκι ράτσας Pomeranian. Φορούσε ροζ φιογκάκι στο αφτί, λουράκι λαιμού Burberry (διάβασα πως στοιχίζει σχεδόν 300 ευρώ) και πολύχρωμο γιλεκάκι.
Δεν κουνιόταν, δεν γάβγιζε, έμοιαζε να πλήττει, με το κενό βλέμμα μιας ύπαρξης που έχει χάσει κάθε αίσθηση ελευθερίας. Λίγο μετά πέρασε και ένας νεαρός που είχε τοποθετήσει τη γάτα του σε εκείνα τα σακ βουαγιάζ πλάτης με παράθυρο-φινιστρίνι, τύπου «Γουρούνια στο Διάστημα» (για όποιον έβλεπε «Muppet Show»).
Το ζώο κοιτούσε πίσω από το πλαστικό «σκάφανδρο» με βλέμμα που έλεγε «σώστε με, βγάλτε με από εδώ» ή «είναι τρελοί αυτοί οι φιλόζωοι». Είναι; Η τάση να συμπεριφερόμαστε στα κατοικίδιά μας σαν να είναι άνθρωποι δεν είναι καινούργια.
Από την εποχή που οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεοποιούσαν τις γάτες μέχρι τους ευρωπαίους αριστοκράτες του 19ου αιώνα που έντυναν τα σκυλιά τους με δαντελένιους φραμπαλάδες, πάντα βρίσκαμε τρόπους να προβάλλουμε πάνω τους τη δική μας αισθητική, να τα μεταμορφώνουμε στους φίλους, στους συντρόφους, στα παιδιά που δεν έχουμε.
Ωστόσο, χωρίς να θέλω να προσβάλω κανέναν, άλλο η ζωοφιλία και η στοργή προς τους τετράποδους «φίλους» και άλλο η «ανθρωποποίησή» τους με ρούχα και αξεσουάρ, μια μεταμφίεση που και γελοιοποιεί το ζώο και το περιορίζει. Επιστήμονες που μέχρι σήμερα εξήραν τα οφέλη της συνύπαρξης με ένα οικόσιτο ζωάκι κρούουν πλέον το καμπανάκι του κινδύνου: Το να του συμπεριφέρεσαι σαν να έχεις απέναντί σου έναν άνθρωπο δεν είναι υγιές ούτε για εσένα ούτε για εκείνο.
Τα σκυλιά και τα γατιά έχουν τα δικά τους ένστικτα, τις δικές τους ανάγκες και τη δική τους γλώσσα. Εχουν και το δικό τους τρίχωμα, δεν χρειάζονται ούτε φουστανάκια ούτε μπουφανάκια. Οταν τα μεταχειρίζεσαι σαν αντικείμενα επίδειξης, όση αγάπη και αν τους προσφέρεις, την ίδια στιγμή τούς στερείς την ταυτότητά τους. Στο TikTok «σκυλομπαμπάδες» και «γατομαμάδες» οργανώνουν γενέθλια στα μικρά τους με τούρτες σε σχήμα κόκαλου. Τα ζαχαροπλαστεία φτιάχνουν γλυκά για ζώα. Οι ενδυματολογικές επιλογές για σκυλιά και γατιά γίνονται όλο και πιο πλούσιες. Τα κοσμήματα για τα τετράποδα είναι μια νέα τάση.
Η έννοια της φιλοζωίας μπλέχτηκε με το lifestyle και κάπου εκεί χάθηκε η μπάλα. Η έλλειψη ουσιαστικών σχέσεων, η μοναξιά, οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες για φροντίδα ή για την απόκτηση παιδιού, μας έστρεψαν προς τα ζώα με τρόπο υπερβολικό. Γιατί εκείνα πάντα θα μας αγαπούν και ποτέ δεν θα μας φέρουν αντιρρήσεις; Ωστόσο ένα σκυλί που δεν περπατά ποτέ, καθώς το κουβαλάμε σε μια τσάντα, χάνει την υγεία και τη χαρά του.
Μια γάτα που της συμπεριφερόμαστε σαν να είναι σκυλί, στην πραγματικότητα βασανίζεται. Και, εν τέλει, φιλοζωία δεν είναι να μετατρέπεις τη σκυλίτσα σου σε πριγκίπισσα του Instagram, ούτε να της δίνεις φιλτραρισμένο νερό, εμπλουτισμένο με ιχνοστοιχεία και με εσάνς Texas Style Brisket. Είναι να την πηγαίνεις βόλτα, να την αφήνεις να μυρίσει, να κυλιστεί, να λερωθεί. Να της φέρεσαι σαν σε σκύλο, με αγάπη, αλλά και με σεβασμό στη φύση της.
