«Το σκυλί σας είναι μια χαρά. Εσείς μπορεί να αντιμετωπίσετε πρόβλημα καρδιάς αλλά αυτός όχι, μου είπε ο γιατρός χαριτολογώντας. Το βλέμμα μου, όταν άκουσα την τιμή των 180 ευρώ που κόστισε η επίσκεψη, είχε ήδη προδώσει ότι η πίεσή μου ανέβηκε στα ύψη…».
Η Φαίδρα Νικολάου χαμογελά πικρά. Δεν είναι η μόνη που έχει κληθεί να πληρώσει υπέρογκα ποσά για την ιατρική φροντίδα του κατοικιδίου της, για τον καθαρισμό ή την περιποίησή του. Σε περιπτώσεις σοβαρής ασθένειας, δε, τα κόστη εκτοξεύονται σε ύψος που μπορεί πραγματικά να προκαλέσει… καρδιακή προσβολή.
«Κάθε κηδεμόνας κατοικιδίου ουσιαστικά καλείται να ματώσει οικονομικά, προσπαθώντας να ανταποκριθεί στα κόστη που καλείται να πληρώσει, να κόψει τα υπόλοιπα έξοδά του προκειμένου να τα καταφέρει» λέει η ίδια χαρακτηριστικά. Διηγείται μια πρόσφατη εμπειρία της με το 12ετές κόκερ της. Πριν από λίγες μέρες, το σκυλί της «τσίμπησε» κάτι από τον δρόμο στη διάρκεια της βόλτας του. Τα κοιλιακά προβλήματα άρχισαν άμεσα.
«Τρέξαμε επειγόντως στον γιατρό – αντιεμετική ένεση, εξετάσεις κ.λπ. Πληρώσαμε 50 ευρώ. Ο γιατρός παράλληλα συνέστησε προβιοτικά (τα 10 φακελάκια 35 ευρώ) και ειδική τροφή σε κονσέρβα για περίπου μία εβδομάδα. Με βάση τα κιλά του, χρειάζεται 4 κονσέρβες την ημέρα (καθεμία κοστίζει περίπου 6,5 ευρώ). Για μία εβδομάδα δηλαδή μόνο το φαγητό του μας κόστισε 200 ευρώ. Μετά από λίγο ξανάρχισε εμετούς, ξανά επίσκεψη και αντιεμετική ένεση – ευτυχώς τη δεύτερη φορά ο γιατρός πήρε μόνο 25 ευρώ. Ωστόσο μέσα σε λίγες μέρες, από το τίποτα, δώσαμε 300 ευρώ! Ευτυχώς το σκυλί μας έγινε καλά. Είναι, όμως, πολύ δύσκολο για έναν ιδιοκτήτη να αντεπεξέλθει σε τέτοια έξοδα».
Προγράμματα ασφάλισης
Βλέποντας το κενό, πολλές ασφαλιστικές εταιρείες προσφέρουν πια και στην Ελλάδα προγράμματα ασφάλισης για την περίθαλψη κατοικιδίων με διάφορα κόστη και διάφορες καλύψεις. Από την άλλη, funds εξαγοράζουν κλινικές ενώ ανοίγουν και νέες 24ωρης λειτουργίας. Και οι δύο πρακτικές εφαρμόζονται στο εξωτερικό εδώ και χρόνια.
Η παγκόσμια «βιομηχανία» περιποίησης και φροντίδας κατοικιδίων έχει εκτιναχθεί και σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg το 2030 θα φθάσει τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια! Ειδικοί σε όλον τον κόσμο υποστηρίζουν πλέον ότι το τοπίο άρχισε να αλλάζει μετά την πανδημία, όταν πολλοί άνθρωποι συνειδητοποίησαν τα οφέλη της συνύπαρξης με κατοικίδιο.
«Πώς η φροντίδα των κατοικιδίων έγινε μεγάλη βιομηχανία» έγραφαν τις προηγούμενες ημέρες οι «New York Times» επισημαίνοντας ότι: «Οι άνθρωποι είναι πλέον πιο προσκολλημένοι στα κατοικίδια ζώα τους – και πιο πρόθυμοι να ξοδέψουν χρήματα για αυτά μετατρέποντας την ιατρική των ζώων σε βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας αξίας δισεκατομμυρίων».
Τι διηγούνται στη χώρα μας οι κηδεμόνες ζώων; Η Tζόι, το 10ετές γκόλντεν ριτρίβερ της Ιλιάδας Λίτση, είναι υγιής.
Ωστόσο η ίδια εξομολογείται ότι «κάθε χρόνο πληρώνουμε 185 ευρώ στις εξετάσεις για γενικό έλεγχο, 60 ευρώ για το εμβόλιο του καλαζάρ, 42 ευρώ το 3μηνο για το συμπλήρωμα για τις αρθρώσεις, 11 ευρώ μηνιαίως για αμπούλα, 10 ευρώ κάθε τρεις μήνες για χάπι αποπαρασίτωσης και κάθε 8 μήνες για κολάρο 42 ευρώ. Η διατροφή της κοστίζει 100 ευρώ περίπου τον μήνα. Προτιμώ, όμως, να στερήσω κάτι από τον εαυτό μου για να της δώσω καλύτερη τροφή, γιατί, στο κάτω-κάτω της γραφής, έτσι προφυλάσσω την υγεία της».
Αν μιλήσουμε για στείρωση, οι ενδεικτικές τιμές για αρσενικό σκύλο είναι σχεδόν 200 ευρώ – στα θηλυκά είναι υψηλότερες, ενώ για γάτα κυμαίνονται από 80 (αρσενική) έως 150 (θηλυκή). Οταν προκύπτουν (έκτακτα ή μη) προβλήματα υγείας, ο λογαριασμός ανεβαίνει σε ιλιγγιώδη νούμερα. Οπως λέει χαρακτηριστικά η κυρία Παπαδοπούλου: «Ευτυχώς που ο Μπάντι αρρώστησε στην αρχή του μήνα που είχα πληρωθεί. Διαφορετικά…».
«Θα κάνω ό,τι μπορώ»
Μπορεί για κάποιους να ακούγεται σαν πρόβλημα «πολυτελείας», αλλά μόνο κάποιος που το έχει αντιμετωπίσει, που έχει αγαπήσει και αγαπηθεί από ένα κατοικίδιο, που έχει ωφεληθεί από τη συνύπαρξη μαζί του καταλαβαίνει το (και ψυχολογικό) αδιέξοδο και την απελπισία που περιγράφουν οι κηδεμόνες τους. «Θεωρώ ότι είναι μέλος της οικογένειάς μου», λέει η κυρία Νικολάου, «και θα κάνω ό,τι μπορώ». «Αν έπρεπε να πουλήσω και το σπίτι μου για να σώσω το σκυλί μου, θα το έκανα χωρίς δεύτερη σκέψη» εξομολογείται η κυρία Βιδάκη.
Ενα άλλο μέρος του προβλήματος είναι ότι στις τιμές των κτηνιάτρων δεν υπάρχει σταθερή τιμή. Κάθε κτηνίατρος τιμολογεί τις υπηρεσίες του ανάλογα με την εμπειρία του, με το επίπεδο των υπηρεσιών που παρέχει, αν είναι απλό ιατρείο ή κλινική κ.λπ. Για παράδειγμα, η κυρία Παναγιώτου κατέφυγε σε εξειδικευμένο οφθαλμίατρο για το γκριφόν κανίς της – η επίσκεψη κόστισε 60 ευρώ.
Η αφαίρεση μορφώματος στο στόμα του σκυλιού της κόστισε στην κυρία Θεοδωράκη 150 ευρώ συν 100 ευρώ τη βιοψία – και κανείς δεν ξέρει τι θα ακολουθήσει αν η βιοψία είναι θετική. Η ίδια περιγράφει πώς μια φίλη της πρέπει να χειρουργήσει στο πόδι το νεαρό σκυλί της. Της ζήτησαν 2.000 ευρώ μόνο για το χειρουργείο (όχι για την περίθαλψη που θα ακολουθήσει). Οι τιμές των νοσηλίων επίσης έχουν τεράστιο εύρος. Ενδεικτικά για μια γάτα είναι 50 ευρώ ημερησίως.
«Συζητούμε συχνά ότι πρέπει να έχουν οι άνθρωποι κατοικίδια, ότι πρέπει να μεγαλώνουν τα παιδιά μας με σκυλιά. Ομως όταν δεν μπορείς να ταΐσεις καν τα παιδιά σου, πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τόσο μεγάλα κόστη χωρίς βοήθεια;» αναρωτιέται η κυρία Νικολάου.
Πίσω από τα κόστη
Θα μπορούσε να μειωθεί κάπως το κόστος; Για υψηλό ΦΠΑ (24% σε οτιδήποτε αφορά τα ζώα με εξαίρεση τα κτηνιατρικά φάρμακα όπου ο ΦΠΑ είναι 13%) και την τεκμαρτή φορολόγηση που πλήττει τους κτηνιάτρους (όπως κάθε ελεύθερο επαγγελματία) μας μίλησε η πρόεδρος του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου Αθηνά Τραχήλη.
Οπως δηλώνει η ίδια, ο αυξημένος ΦΠΑ αποτελεί έναν από τους παράγοντες για το υψηλό κόστος. Ενας άλλος είναι το λειτουργικό κόστος. Αλλες συνιστώσες είναι τα υψηλά ενοίκια (ανάλογα με την περιοχή φυσικά), η ανάγκη απόσβεσης κόστους για ένα πλήρως εξοπλισμένο ιατρείο κ.λπ.
Η πρόταση για εμπλοκή των δήμων
Το κόστος των κτηνιατρικών υπηρεσιών είναι ικανό να φέρει σε αδιέξοδο τους ιδιοκτήτες κατοικιδίων, που καλούνται συχνά να συνδυάσουν τα πενιχρά οικονομικά τους με την αγάπη τους για τα ζώα. Ωστόσο, θα μπορούσαν να μην είναι μόνοι τους σε αυτόν τον αγώνα.
Σε αυτό το πλαίσιο, μια πρόταση που κατέθεσε κηδεμόνας μιας ακμαιότατης 12ετούς γάτας του Σιάμ μοιάζει λογική: κάθε δήμος θα έπρεπε να ιδρύσει δικό του ιατρείο (όπου θα εργάζονται μόνιμα κτηνίατροι).
Σε αυτό θα μπορούν εφόσον το επιθυμούν να καταφεύγουν οι κηδεμόνες-δημότες του πληρώνοντας συμμετοχή (και όχι ολόκληρο το κόστος) για τις ιατρικές εργασίες. Είναι άλλωστε το ελάχιστο που θα μπορούσε να πρσφέρει ενα σύγχρονο, οργανωμένο κράτος…