Πρόσφατη έρευνα καταγράφει υψηλά επίπεδα δυστυχίας στους νέους. Iσως αυτό εξηγεί γιατί η ψυχοθεραπεία και το coaching ξεκινούν πλέον σχεδόν από το νηπιαγωγείο: τα παιδιά μαθαίνουν πιο γρήγορα να «ανοίγουν την καρδιά τους» στον ειδικό παρά να περπατούν και να παίζουν χωρίς άγχος.
Αλλά πόσα βιβλία αυτοβελτίωσης και πόσες συνεδρίες mindfulness χρειάζεται κανείς για να νιώσει επιτέλους καλύτερα, σε μια κοινωνία που, όπως επιβεβαιώνουν όλες οι τελευταίες έρευνες, χαρακτηρίζεται από το υπαρξιακό άγχος, τη μοναξιά και την επιδείνωση της ψυχικής υγείας των πολιτών της; Ο σύγχρονος άνθρωπος δουλεύει εντατικά με τον εαυτό του – ή έτσι νομίζει.
Σκάβει μέσα του. Κλαίει μπροστά στον θεραπευτή του. Κοιτάζει κατάματα τα «ερέβη» της ψυχής του. Κι έπειτα τρέχει λαχανιασμένος στο επόμενο ραντεβού: ψυχολόγος τη Δευτέρα, χειροπρακτικός την Τρίτη, διατροφολόγος την Τετάρτη, γιόγκα την Πέμπτη, πνευματικός την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο ξεκούραση; Oχι! Θεραπευτική ιππασία με τα παιδιά το πρωί του Σαββάτου, θεατρικό παιχνίδι το απόγευμα της Κυριακής.
Η ζωή μοιάζει όλο και περισσότερο με πίνακα Excel και με εφαρμογή παραγωγικότητας που μετρά την ευτυχία σε tasks: στήλες υποχρεώσεων και κουτάκια που πρέπει να τσεκάρουμε για να μην ξεχάσουμε τίποτα και για να μην ξεφύγουμε από τον δρόμο που μας οδηγεί στην αυτοπραγμάτωση. «Eκλαψα σήμερα; Ναι». «Δούλεψα τα τραύματά μου; Check».
«Eκανα mindfulness; Πιθανώς αύριο…». Κάποτε, αν παραπονιόσουν «νιώθω ένα βάρος», σε συμβούλευαν «τρώγε λιγότερο και κόψε τα λιπαρά». Τώρα οι αιτίες της επίμονης βαρυστομαχιάς που βασανίζει τους περισσότερους από εμάς είναι πιο εκλεπτυσμένες: η πατριαρχία, το κάρμα, το attachment style μας, ο Aρης στον Τοξότη, η παιδική μας ηλικία, ο εκφοβισμός που είχαμε υποστεί στη Β’ Δημοτικού από κάτι συμμαθητές. Πώς αντιμετωπίζονται όλα αυτά; Με τη βοήθεια του θεραπευτή μας.
Γιατί πάει ο καιρός που οι παλιοί έδιναν συμβουλές δωρεάν. Σήμερα, για κάθε υπαρξιακό σκάλωμα, υπάρχει ένας επαγγελματίας: ο «ψι», για να σου πει ότι για όλα φταίνε οι γονείς σου, ο διατροφολόγος, για να επιβεβαιώσει ότι το ψωμί σε φουσκώνει, ο πνευματικός, για να σου θυμίσει τη συγχώρεση, ο χειροπρακτικός, για να σε ανακουφίσει πρόσκαιρα από σαράντα χρόνια ξάπλας σε έναν καναπέ που έχει πάρει το σχήμα του σώματός σου – και για να σε προτρέψει, μάταια, να σηκωθείς και να κάνεις καμιά άσκηση. Αυτή η επιμονή του με την άσκηση σε έσπρωξε στον μαγικό κόσμο των παραδοσιακών ασιατικών θεραπευτικών μεθόδων, που είναι πιο ξεκούραστες από τα βαράκια.
Ετσι, στο τέλος της ημέρας, ρίχνεις ένα μάθημα γιόγκα για να ηρεμήσεις. Γιατί όμως γυρίζεις σπίτι το ίδιο αγχωμένος όπως όταν έφευγες νωρίς το πρωί; Πόσες στάσεις της κόμπρας χρειάζονται για να διώξεις αυτό το αναθεματισμένο βάρος από το στήθος; Οι φίλοι που κάποτε έλεγαν «πάμε μια βόλτα και θα σου περάσει», τώρα λένε «έχω έναν εξαιρετικό ειδικό».
Oλοι έχουν από έναν ειδικό που τους έσωσε – ή που τους υπόσχεται πως θα τους σώσει, αν κάνουν ό,τι τους λέει. Και εμείς που εμπιστευόμαστε τους φίλους μας, τρέχουμε από ειδικό σε ειδικό, από μέθοδο σε μέθοδο, από συνεδρία σε συνεδρία, ψάχνοντας απεγνωσμένα τον εαυτό μας. Ιδέα μου είναι; Oσο περισσότερο τον ψάχνουμε τόσο πιο πολύ τον χάνουμε.
