Εκείνο το βράδυ του Φεβρουαρίου, μια απαιτητική ημέρα στο σχολείο και στη συνέχεια στο σπίτι οδήγησε σε μια επίσκεψη στον παππού μου, καταφύγιο σοφίας αλλά και χαλάρωσης.

Η συζήτηση οδήγησε σε μια είδηση που είχε διαβάσει πρόσφατα στην εφημερίδα: «Πολυήμερες αποβολές σε μαθητές λόγω κινητού τηλεφώνου»… Η είδηση έδωσε την ευκαιρία σε μια αναδρομή στο παρελθόν και σκεφτικός σχολίασε πόσο αλλάζουν οι εποχές. «Στα δικά μου χρόνια τιμωρούμασταν για παραβάσεις τις οποίες τα σημερινά πιτσιρίκια θεωρείτε δεδομένες, καθημερινές πράξεις» σχολίασε χαριτολογώντας.

Η πρώτη σκέψη ήταν ακαριαία: Μήπως σε 65 χρόνια από τώρα θα φαίνεται εξίσου εξωφρενική στους εφήβους η τιμωρία για τη χρήση κινητού στο σχολείο;

Η συζήτηση συνεχίστηκε αρκετή ώρα και έδωσε το έναυσμα για μια επίσκεψη στο αρχείο του σχολείου σε παλιά πρακτικά για την επιβολή ποινών. Δεν φανταζόμουν τι θα ακολουθούσε:

  • «Ἐν Ρεθύμνω σήμερον τῇ 13η Μαρτίου 1957 (…) Ο μαθητής (…) μετέβη ὡς κατετέθη, εἰς την οἰκίαν μαθητρίας, ἐν ὥρᾳ νυκτός, γνωρίζων ὅτι ἡ μαθήτρια ἦτο μόνη ἐν τῇ οἰκίᾳ (…) ἡ δε μετάβασις αὕτη προφανῶς εἶχε σκοπόν κακόν (…) ἐτιμώρησε τόν μαθητήν τοῦτον δι’ ἀποβολής ἐκ τοῦ σχολείου καθ’ όλον το ὐπολειπόμενον μέρος τοῦ τρέχοντος σχ. ἔτους 1956-57».
  • «Ἐν Ρεθύμνω σήμερον τῇ 22 Νοεμβρίου 1959 (…) Έτιμώρησεν δι’ αποβολῆς ἐπί είκοσι πέντε ἡμέρας έκ του σχολείου τούς μαθητάς τῆς Στ’ τάξεως (…) διότι οἱ μαθηταί οὗτοι τήν 19ην Δεκεμβρίου 1959 καί ἐν τῇ αἰθούση τῆς τάξεως των κατά τήν ὥραν τοῦ μαθήματος τῶν Λατινικῶν, ἀδιαφοροῦντες ἀσυγγνώστως διά τό μάθημα καί μή ἔχοντες ἐπί τοῦ θρανίου των οὔτε βιβλίον, ὡς ἔδει, ἠσχολοῦντο μέ τήν άνάγνωσιν στίχων σχετικῶν μέ θέματα άνάρμοστα εἰς μαθητάς άναγεγραμμένων ἐπί κυτίου σιγαρέττων, περιέχοντος καί σιγαρέττα, καί άνήκοντος εἰς τόν πρῶτον ἐκ τούτων, ὄστις καί εἶχε γράψει τούς στίχους τούτους…».
  • «Ἐν Ρεθύμνω σήμερον τῇ 8 Δεκεμβρίου 1961 καί ἐν τῷ γραφείῳ τοῦ Β’ Γυμνασίου Άρρένων Ρεθύμνου ὁ Σύλλογος τῶν καθηγητῶν του συνελθών εἰς συνεδρίαν, κατόπιν προσκλήσεως τοῦ κ. Γυμνασιάρχου, προέβη είς τά κάτωθι: Α) ἐτιμώρησεν ὁμοφώνως δι’ ὀκταημέρου άποβολῆς τούς μαθητάς τῆς Πέμπτης τάξεως (…) διότι οὗτοι ἔπαιζον έν καφενείῳ μετ’ ἄλλων προσώπων, μή μαθητῶν, παίγνιον άπαγορευμένον εἰς τούς μαθητάς (…) Β) ἐτιμώρησεν ὁμοφώνως διά δεκαπενθημέρου ἐκ τοῦ Σχολείου ἀποβολῆς τόν μαθητήν τῆς Πέμπτης τάξεως (…) διότι οὗτος διά δευτέραν φοράν καί παρά τάς γενομένας πρός αὐτόν παρατηρήσεις παρά καθηγητοῦ, ἐφωράθη ἐπιβαίνων ποδηλάτου…».
  • «Ἐν Ρεθύμνω σήμερον τῇ 9η Ὀκτωβρίου 1962 (…) Α) ἐτιμώρησεν ὁμοφώνως δι’ ὀκταημέρου άποβολῆς τούς μαθητάς τῆς Πέμπτης τάξεως (…) διότι οὗτοι ἔπαιζον έν καφενείῳ μετ’ ἄλλων προσώπων, μή μαθητῶν, παίγνιον άπαγορευμένον εἰς τούς μαθητάς (…) Β) ἐτιμώρησεν ὁμοφώνως δι’ ὀκταημέρου άποβολῆς τούς μαθητάς (…) διότι οὖτοι ἠρνήθησαν ἐπιμόνως να κείρωσι την κόμην των, ὠς οἱ λοιποί μαθηταί τοῦ Σχολείου…».
  • «Ἐν Ρεθύμνω σήμερον τῇ 19η Ὀκτωβρίου 1962 (…) Ἐτιμώρησεν δι’ ὀκταημέρου άποβολῆς ἐκ τοῦ σχολείου τόν μαθητήν τῆς Ε’ τάξεως (…) διότι ἔλαβε μέρος εἰς ποδοσφαιρικήν συνάντησιν ὥς παίκτης ἐξωσχολικῆς ὁμάδος παρά τάς ἀπογορευτικάς διαταγάς τοῦ Ὑπουργείου…».

Εντυπωσιάστηκα όχι μόνο με την αυστηρότητα των ποινών αλλά και με το ότι το σχολείο μπορούσε να επιβάλει ποινές στους μαθητές και για τη συμπεριφορά τους εκτός του σχολικού περιβάλλοντος. Εψαξα λοιπόν και για παλιότερους κανονισμούς και με έκπληξη διάβασα στον κανονισμό του 1950-1960.

«Δέν ἐπιτρέπεται εἰς τούς μαθητάς:

  • Τό καπνίζειν καί δή δημοσίᾳ.
  • Αἱ θορυβώδεις συγκεντρώσεις, αἱ παιδίαι καί τό ποδόσφαιρόν εἰς τάς ὁδούς τῆς πόλεως.
  • Ὴ παραμονή εἰς καφενεῖα, σφαιριστήριαν καί κοσμικά κέντρα.
  • Ὴ συμμετοχή εἰς ἀθλητικά καί ἂλλα σωματεῖα.
  • Ὴ ἂσκοπος κυκλοφορία διά ποδηλάτου καί μοτοποδηλάτου εἰς τάς κεντρικάς και πολυσυχνάστους ὁδούς τῆς πόλεως, διά λόγους ἀσφαλείας.
  • Ὴ παρακολούθησις ἀκαταλλήλων δι’ ἀνηλίκους θεατρικῶν παραστάσεων, κινηματογραφικῶν προβολῶν και ἂλλων θεαμάτων».

Οσο διάβαζα τις ποινές που επιβάλλονταν στους τότε μαθητές, σκεφτόμουν ότι το σχολείο σήμερα είναι πολύ πιο δημοκρατικό και ελεύθερο. Ομως εμείς αγανακτούμε όταν προσπαθεί το σχολείο να μας «επιβάλει τιμωρίες» εφαρμόζοντας μέτρα που έχουν στην ουσία παιδαγωγική στόχευση, όπως για παράδειγμα η κατοχή και η χρήση του κινητού τηλεφώνου.

Ωστόσο, κοιτάζοντας την άλλη όψη του νομίσματος, τα κινητά τηλέφωνα στον χώρο του σχολείου μπορούν να αποδειχθούν καταστροφικά για εμάς τους εφήβους. Πρώτα απ’ όλα, ο εκφοβισμός και η βία δυστυχώς κατέχουν περίοπτη θέση στη σχολική ζωή πολλών μαθητών.

Υπάρχουν έφηβοι που πηγαίνουν κάθε πρωί με το ζόρι στο σχολείο διότι γνωρίζουν πως θα γίνουν περίγελος κάποιων.

Το κινητό έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει το συγκεκριμένο πρόβλημα. Βίντεο και φωτογραφίες αδύναμων παιδιών κοινοποιούνται μεταξύ των μαθητών και γίνονται αντικείμενο κοροϊδίας. Με την απαγόρευση των κινητών θα ήταν πιο δύσκολο να πραγματοποιηθούν αυτά τα περιστατικά.

Πέρα από αυτό, πιστεύω συμφωνούμε όλοι στο γεγονός ότι οι έφηβοι είμαστε πλήρως εξαρτημένοι από τα κινητά μας τηλέφωνα. Οι υπερβολικά γρήγοροι ρυθμοί του Διαδικτύου και ο τεράστιος όγκος άχρηστων πληροφοριών που «καταναλώνουμε» καθημερινά σίγουρα δεν μας ωφελούν.

Δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε σε ένα κείμενο, να διαβάσουμε ένα βιβλίο, να κάνουμε το οτιδήποτε χωρίς την συνοδεία του κινητού μας. Το κινητό τηλέφωνο είναι το ναρκωτικό των εφήβων αυτής της γενιάς.

Συμπερασματικά, θεωρώ ότι η απαγόρευση στα σχολεία και η αποχή από τα κινητά έστω και στο πλαίσιο του σχολικού ωραρίου δεν είναι και τόσο κακή τελικά.

Αφού ολοκλήρωσα τις σκέψεις μου όσον αφορά τις τιμωρίες του παρελθόντος και την απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων στη σημερινή εποχή, είπα στον παππού μου: «Ελπίζω τα επόμενα χρόνια τα παιδιά να έχουν εκπαιδευτεί στη σωστή χρήση του κινητού ώστε να μην χρειάζεται να υπάρχει απαγόρευση.

Ακριβώς όπως έγινε με τις παραβάσεις των δικών σου εφηβικών χρόνων, οι οποίες σήμερα μοιάζουν ακραίες, ακόμα και αστείες θα έλεγε κανείς».