Τι μπορεί άραγε να αλλάξει ακόμη σε μια περιοχή με ιστορία 7.000 χρόνων, με αναρίθμητους πολέμου και ουλές στην πλάτη της, με συμφωνίες και συγκρούσεις, με θριάμβους και καταστροφές με μεγάλους πολιτισμούς και κραταιές θρησκείες;
Πολλά. Ακόμη κι αν αλλάζουν με ένα ρυθμό που δεν είναι πάντα ορατός, ούτε προκύπτουν απαραιτήτως σύμφωνα με τα τρέχοντα κριτήρια ή από συγκυρίες που ξεπερνούν το νητικό μας πεδίο.
Το συνέδριο που συνδιοργάνωσε «Το Βήμα» με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων δεν μπορώ να πω, λοιπόν ότι κλόνισε τις πεποιθήσεις ή τις εκτιμήσεις για όσα συμβαόνουν στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (King George, 4-5/12).
Επιβεβαίωσε όμως ότι η πανάρχαια γειτονιά μας αλλάζει. Και μάλιστα ότι βαδίζει τώρα σε μια κομβική συναστρία αλλαγών.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως όλοι λίγο ή πολύ συμφωνούν πως τα χαρτιά βρίσκονται κυρίως στα χέρια των ΗΠΑ. Ιδίως αφότου η νέα κυβέρνηση Τραμπ αποφάσισε να επιλέξει έναν πιο ενεργό και συναλλακτικό ρόλο στην περιοχή.
Από την άλλη πλευρά όμως η Ουάσιγκτον δεν έχει όλα τα χαρτιά στα χέρια της. Στη Γάζα, για παράδειγμα, βρισκόμαστε ακόμη σε ένα πρώτο στάδιο ειρήνευσης αλλά θα ακολουθήσουν και δεύτερο και τρίτο.
Το βέβαιο είναι ότι οι μεγάλες εντάσεις και οι ανθρωπιστικές καταστροφές των τελευταίων ετών μοιάζει να έχουν υποχωρήσει.
Οπως επίσης και ότι τα ενεργειακά ζητήματα αποκτούν αυξανόμενη σημασία, κάτι που ανοίγει τον δρόμο σε συνεργασίες, συναλλαγές και συνέργειες.
Θα αποτελέσουν τον προθάλαμο ενός ευρύτερου κατευνασμού ή μήπως νέων συγκρούσεων; Δεν είναι σαφές.
Ο Πρωθυπουργός έδωσε μια μάλλον καθησυχαστική εικόνα των εξελίξεων που αφορούν ειδικότερα τη χώρα μας.
Μπορεί οι ελληνοτουρκικές σχέσεις να έχουν αφήσει πίσω τους τον «μήνα του μέλιτος» της Διακήρυξης των Αθηνών (Δεκέμβριος 2023), αλλά δεν δημιουργούν την αίσθηση ότι θα αρχίσουμε να κυνηγιόμαστε ξανά στο Αιγαίο.
Οι εξοπλισμοί παίζουν ασφαλώς τον ρόλο τους στη νηνεμία.
Την οποία συντηρούν επίσης και η ελαχιστοποίηση των παραβιάσεων του εναέριου χώρου, καθώς και η ουσιαστική αποδυνάμωση των μεταναστευτικών ροών. Με άλλα λόγια, μια εκδήλωση αυτοσυγκράτησης.
Από την άλλη πλευρά όμως έχουμε επαρκή συνείδηση των δεδομένων ώστε να συνειδητοποιούμε ότι η ηρεμία είναι κατάσταση επισφαλής και ότι πολλές βεβαιότητες ανατρέπονται από την ίδια τη ροή των πραγμάτων.
Ούτως η άλλως, σε αυτή την περιοχή τα πράγματα δεν είναι ποτέ απλά, ούτε προφανή. Μας αρέσει ή δεν μας αρέσει, η Μεσόγειος αλλάζει.
