Οι τεταμένες σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση εξακολουθούν να προκαλούν φουρτούνες και στον χώρο της τέχνης, συγκεκριμένα του λυρικού τραγουδιού. Πρόσφατο παράδειγμα εκείνο του διάσημου αμερικανού τενόρου Λόρενς Μπράουνλι, ο οποίος, σπάζοντας το άτυπο εμπάργκο που επιβλήθηκε στον καλλιτεχνικό κόσμο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία – και το οποίο θέλει τους αμερικανούς και τους ευρωπαίους καλλιτέχνες να απέχουν από τα ρωσικά θέατρα – ανακοίνωσε πως θα ανέβει στη σκηνή της Αίθουσας Ζαριάντιε στη Μόσχα, ως σολίστ συναυλίας που θα δοθεί στις 8 Σεπτεμβρίου.
Ο Μπράουνλι – ένας από τους πιο περιζήτητους μπελκαντίστες τενόρους της εποχής μας με καριέρα που περιλαμβάνει εμφανίσεις στις μεγαλύτερες όπερες του κόσμου – θα τραγουδήσει μαζί με τη ρωσίδα υψίφωνο Αϊγκούλ Χισματουλίνα και τη Συμφωνική Ορχήστρα της Μόσχας υπό τη διεύθυνση του διευθυντή της, μαέστρου Ιβάν Ρούντιν, σε πρόγραμμα που περιλαμβάνει άριες και ντουέτα του Ροσίνι και του Ντονιτσέτι.
Περί πολιτικής και τέχνης
Ο ίδιος έσπευσε να διασκεδάσει τις αντιδράσεις με δήλωσή του στη διαδικτυακή σελίδα Opera Wire, σύμφωνα με την οποία υποστήριξε: «Ως καλλιτέχνης, πιστεύω ότι η τέχνη μου είναι ο πιο δυνατός τρόπος για να συμβάλω στις θετικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν σε αυτόν τον κόσμο. Η απόφασή μου να τραγουδήσω στη Ρωσία δεν αποτελεί με κανέναν τρόπο την έγκριση από μέρους μου των πολιτικών της σημερινής της κυβέρνησης, όπως ακριβώς και η απόφασή μου να συνεχίσω να τραγουδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν σημαίνει την έγκριση της δικής μας κυβέρνησης.
»Για μένα, η μεγαλύτερη δύναμη της μουσικής είναι ότι μπορεί να μας υψώσει πάνω από τη διχαστική ρητορική της σημερινής πολιτικής και να μας υπενθυμίσει τι πραγματικά μας ενώνει στην κοινή ανθρώπινη εμπειρία και πορεία μας. Δεν είμαι πιόνι, ούτε θα γίνω ποτέ. Οπου κι αν πάω, πηγαίνω ως καλλιτέχνης, με σκοπό να φέρνω τους ανθρώπους κοντά, να σκορπίζω χαρά και να διαδίδω την ειρήνη μέσα από τη μουσική».
Η υπόθεση Κούρα
Δεν είναι βεβαίως ο μόνος δυτικός καλλιτέχνης που έχει τραγουδήσει στη Ρωσία από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος με την Ουκρανία. Ο ιταλός τενόρος Βιτόριο Γκρίγκολο και δύο συμπατριώτες του, ο βαρύτονος Αμπρότζο Μαέστρι και ο βαθύφωνος Φερούτσιο Φουρλανέτο, καθώς και ο αργεντινός τενόρος Μαρσέλο Αλβαρες έχουν προηγηθεί. Προκαλώντας και εκείνοι διάφορα σχόλια. Τον περασμένο Ιούλιο η Εθνική Οπερα της Εσθονίας τερμάτισε τη συνεργασία της με τον διάσημο αργεντινό τενόρο και μαέστρο Χοσέ Κούρα, επίσης λόγω εμφανίσεών του στη Ρωσία.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το θέατρο διαβάζουμε: «Οι καλλιτέχνες που εμφανίζονται στη Ρωσία δεν έχουν θέση στις εσθονικές σκηνές αν δεν έχουν καταδικάσει τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Επειδή τόσο η διοίκηση όσο και οι υπάλληλοι της Εθνικής Οπερας της Εσθονίας έχουν την ίδια άποψη, δεν είναι δυνατή η συνέχιση της συνεργασίας με τον Χοσέ Κούρα». Προηγουμένως είχε ζητηθεί γραπτή δήλωση από τον καλλιτέχνη, η οποία δόθηκε, για να χαρακτηριστεί όμως ασαφής επειδή δεν καταδίκαζε ρητά τον πόλεμο.
«Ως ελεύθερος πολίτης απορρίπτω κατηγορηματικά κάθε μορφή βίας, εισβολής ή επιθετικότητας μεταξύ εθνών» έγραφε ο Κούρα και συνέχιζε: «Αυτή η πεποίθηση δεν προκύπτει από τις περιστάσεις ή από ιδεολογική πίεση, αλλά από την προσωπική ηθική μου. Απορρίπτω οποιαδήποτε σύνδεση με πολιτικές θέσεις ξένες προς το πρόσωπό μου».
Λίγο αργότερα ο Κούρα επέστρεψε μέσα από τους λογαριασμούς του στα social media για να γράψει: «Μερικοί από εσάς μπορεί να αναρωτιέστε ποια είναι η δική μου εκδοχή της ιστορίας. Αυτή τη στιγμή είμαι στο σπίτι, απολαμβάνοντας όμορφες μέρες με τα παιδιά μου και τον εγγονό μου, οπότε καταλαβαίνετε γιατί δεν έχω καμία πρόθεση να χαλάσω αυτό που ζω δίνοντας δημόσιες εξηγήσεις που, σε έναν λιγότερο κυνικό κόσμο, δεν θα χρειάζονταν ποτέ να δώσω. Γνωρίζω ότι πολλοί μπορεί να έχουν βγάλει λάθος συμπεράσματα με βάση τη μονόπλευρη αφήγηση του θεάτρου. Εν καιρώ θα απαντήσω, λέγοντας την αλήθεια μου. Προς το παρόν, μόνο ένα συμπέρασμα: Αυτό που συνέβη ήταν εντελώς περιττό. Σας εύχομαι ένα γαλήνιο καλοκαίρι».
Η στάση της Μet και η Νετρέμπκο
Μέσα σε αυτό το όχι και τόσο γαλήνιο καλοκαίρι και το όχι και τόσο ευχάριστο κλίμα έρχεται τώρα και η απόφαση του Μπράουνλι να εμφανιστεί στη Μόσχα. Απομένει να δούμε αν θα έχει αντίκτυπο στη διαδρομή του καλλιτέχνη, ο οποίος σε μερικούς μήνες επιστρέφει στη Μετροπόλιταν Οπερα της Νέας Υόρκης (Μet), θέατρο στο οποίο έχει γνωρίσει μερικούς από τους μεγαλύτερους θριάμβους της διαδρομής του, για να τραγουδήσει πρωταγωνιστικούς ρόλους στην «Κόρη του Συντάγματος» του Ντονιτσέτι στις 17 Οκτωβρίου και στους «Πουριτανούς» του Μπελίνι (νέα παραγωγή) στις 31 Δεκεμβρίου.
Αυτό τη στιγμή που ο Πίτερ Γκελμπ, γενικός διευθυντής της Μet, έχει κόψει κάθε δεσμό με ρωσικούς οργανισμούς όπως το Μπαλσόι αλλά και με τους ρώσους καλλιτέχνες που δεν έχουν καταδικάσει ξεκάθαρα τις πολιτικές του Πούτιν. Πρόκειται για τον άνθρωπο ο οποίος ακύρωσε όλες τις συνεργασίες της Μet με την Αννα Νετρέμπκο, καταγγέλλοντας τις σχέσεις της με τον πρόεδρο της Ρωσίας, και βρίσκεται σε δικαστική διαμάχη μαζί της.
Η σταρ τον έχει μηνύσει για δυσφήμηση και τον κατηγορεί πως με τις δηλώσεις και τις παρεμβάσεις του έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στη διεθνή σταδιοδρομία της. Αν στην περίπτωση της ρωσίδας πριμαντόνας ο Γκελμπ φάνηκε τόσο αυστηρός, πώς άραγε θα αντιδράσει τώρα, δεδομένου ότι ο Μπράουνλι είναι ένα από τα σημαντικότερα ονόματα της Μet καθώς και ένας από τους καλύτερους και πιο δημοφιλείς αμερικανούς τενόρους διεθνώς; Πάντως ο Μπράουνλι, αν και αρχικά είχε αναρτήσει στο site του τη συναυλία της Ρωσίας, τελικά την αφαίρεσε. Μήπως υπό τον φόβο αντιδράσεων;
