Τρεις εβδομάδες μετά την θριαμβευτική παγκόσμια πρεμιέρα της «Χρυσής εποχής» στο Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου και στο Εθνικό Θέατρο της Σερβίας στο Νόβι Σαντ, όπου το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής καταχειροκροτήθηκε από ένα ενθουσιώδες κοινό, η παράσταση με την υπογραφή του Κωνσταντίνου Ρήγου βρίσκεται στους ρυθμούς της ελληνικής της πρεμιέρας.
Η σκηνή στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος θα μετατραπεί σε ένα εντυπωσιακό πάρτι – μια υπαρξιακή γιορτή, γεμάτη χορογραφικές και ετερόκλητες μουσικές αναφορές, εμμονές και εικόνες από την 35ετή πορεία του διευθυντή του Μπαλέτου της ΕΛΣ. Πρόκειται για μια καλλιτεχνική πρόταση που λειτουργεί ταυτόχρονα ως πολιτιστικό σχόλιο, ως αισθητική εμπειρία και ως συγκινησιακή απογείωση.
«Η Aja με προκάλεσε στο να ξαναδώ τον παλιό μου εαυτό και να αποφασίσω να κάνω ένα πολύ προσωπικό έργο. Ήταν κάτι που το είχα ανάγκη και τελικά πήρε την μορφή ενός μανιφέστου». Κωνσταντίνος Ρήγος
Η «Χρυσή εποχή» αποτελεί συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου. Η πρόσκληση της διευθύντριας του Aja Jung προς τον Κωνσταντίνο Ρήγο να δημιουργήσει μια παράσταση που να συνδέει τον «Ταξιδιώτη του Xειμώνα», που παρουσιάστηκε από τον ίδιο στο Φεστιβάλ το 2004 με το σήμερα, φαίνεται ότι λειτούργησε καταλυτικά ως αποτίμηση ζωής, φέρνοντας στο φως αυτή την παράσταση. «Η Aja με προκάλεσε στο να ξαναδώ τον παλιό μου εαυτό και να αποφασίσω να κάνω ένα πολύ προσωπικό έργο. Ήταν κάτι που το είχα ανάγκη και τελικά πήρε την μορφή ενός μανιφέστου», μας λέει ο Κωνσταντίνος Ρήγος.
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος με χορευτές κατά την προετοιμασία της πρόβας. Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Τον ρωτάμε αν αυτό το βιωματικό mixtape αποτελεί μια χορογραφική ανασκόπηση καριέρας. Πώς διαμορφώθηκε αυτή η αναδρομή; Υπάρχουν σημεία με ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση για εκείνον; «Η Χρυσή Εποχή περιέχει αναφορές από προηγούμενα έργα μου που σημάδεψαν με κάποιο τρόπο την πορεία μου και την δημιουργία μου, δεν είναι όμως μια αναδρομή, οι αναφορές ή τα διάφορα στοιχεία εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις διαρκούν λεπτά ή δευτερόλεπτα και στην πραγματικότητα όλα αναδημιουργήθηκαν για τις ανάγκες της συγκεκριμένης παράστασης», απαντά.
Μαρίτα Νικολίτσα. Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Και προσθέτει: «Ο τρόπος που όλα αυτά τα διαφορετικά στοιχεία κινητικά αλλά και μουσικά κυρίως ενώθηκαν μεταξύ τους έχει να κάνει με τον τρόπο που δουλέψαμε με τον Θοδωρή Ρέγκλη ο οποίος παράλληλα με τις δικές του μουσικές δημιουργίες έφτιαξε ένα μουσικό τοπίο που ενώνει όλα αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία σε μία κοινή αίσθηση και αυτό κατά την γνώμη μου είναι μαγικό. Νομίζω η ενότητα με τα πιστεύω μου είναι μια ιδιαίτερη στιγμή για μένα».
Μπαλέτο ΕΛΣ. Πρόβα «Χρυσή εποχή». Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Με επιλογές που ξεκινούν από επανεπεξεργασμένες συνθέσεις των Βέρντι και Μπιζέ, περνούν από κλασικά ελληνικά τραγούδια των Χιώτη, Λοΐζου και Μαμαγκάκη, και φτάνουν μέχρι ροκ και τζαζ ήχους των δεκαετιών ’60 και ’70, η παράσταση είναι ένα ξέφρενο χορευτικό πάρτι, το οποίο αντλεί στοιχεία από διαφορετικές εποχές και συναισθηματικούς τόπους.
Ο Θοδωρής Ρέγκλης που υπογράφει την πρωτότυπη μουσική δημιουργία, είχε να αντιμετωπίσει δύο βασικές προκλήσεις, όπως μας λέει: «Πρώτον, να γράψω το μουσικό έργο σε μια αισθητική κατεύθυνση που θα επιτρέψει να ενταχθούν όλα αυτά τα στοιχεία χωρίς να δημιουργηθεί η αίσθηση κολάζ, κάτι που θα ήταν εις βάρος της συνοχής του, και δεύτερον, να διασκευάσω τα μη πρωτότυπα κομμάτια με τον σεβασμό που επιβάλλει η ιστορία τους».
Θοδωρής Ρέγκλης. Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Ζητάμε από τον διακεκριμένο μουσικό να μας περιγράψει την συνεργασία του με τον Κωνσταντίνο Ρήγο, τη μεταξύ τους ανταλλαγή απόψεων. Πώς γεννιέται η ένταση ενός δυναμικού πάρτι; Από την άρια «Addio del passato» και τον στίχο από το Hotel California «Some dance to remember, some dance to forget» έως τα κείμενα και τα τραγούδια που ερμηνεύουν μεταξύ άλλων, οι Ελευθερία Αρβανιτάκη, Μυρτώ Βασιλείου, Δημήτρης Καπουράνης, Idra Kayne, Δωροθέα Μερκούρη, Κωνσταντίνος Μπιμπής και Έλενα Τοπαλίδου, η «Χρυσή εποχή» μας προτρέπει να συνεχίζουμε να χορεύουμε για να υπάρχουμε, καθώς δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό που είμαστε.
«Αν πρέπει να ξεχωρίσω κάποια στοιχεία που καθοδήγησαν τις δημιουργικές μας επιλογές αυτά θα ήταν η επανάσταση, η απόγνωση και η ελπίδα». Θοδωρής Ρέγκλης
«Η δημιουργική συνεννόηση που έχουμε αναπτύξει μέσα στα χρόνια με τον Κωνσταντίνο μάς επέτρεψε μια συνεργασία ουσιαστικής εμπιστοσύνης. Στη βάση αυτή, ο Κωνσταντίνος μού επέτρεψε απόλυτη ελευθερία τόσο στον τρόπο διαχείρισης των επιλεγμένων έργων, όσο και στη δημιουργία των πρωτότυπων συνθέσεων. Όταν φτάσαμε σε μια μουσική βάση που εξυπηρετούσε τη δραματουργία, συνεχίσαμε τη διαδικασία βελτιώνοντας συνεχώς τα κομμάτια, ώστε να χτίζουν σταδιακά την κορύφωση», σχολιάζει ο Θοδωρής Ρέγκλης.
Μπαλέτο ΕΛΣ. Πρόβα «Χρυσή εποχή». Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Όπως τονίζει ο μουσικοσυνθέτης, ήταν σαφές ότι το έργο έπρεπε να καταλήξει σε ένα πάρτι με φωτεινούς σηματοδότες στο μονοπάτι της δημιουργίας, την επανάσταση, την απόγνωση και την ελπίδα. «Ήταν καθαρό από την αρχή πως το έργο έπρεπε να καταλήξει σε ένα έντονο πάρτι. Ο Κωνσταντίνος ήθελε το έργο να μην έχει χρονικό προσδιορισμό, δηλαδή να μην αφορά κάποια συγκεκριμένη εποχή, συνεπώς, διατηρώντας το φορτίο των επιλεγμένων κομματιών, κατέληξα σε ενορχηστρώσεις που συνομιλούν με το σήμερα εντάσσοντας δυνατά beats, synths και παραμορφωμένα μπάσα», σημειώνει.
Μπαλέτο ΕΛΣ. Πρόβα «Χρυσή εποχή». Φωφτογραφία: Νίκος Κόκκας
Όπως διευκρινίζει στη συνέχεια στη σύνθεση προσπάθησε να μείνει κάπου ανάμεσα στη house και στις λίγο πιο πρόσφατες μεταλλάξεις της EDM. «Αν πρέπει να ξεχωρίσω κάποια στοιχεία που καθοδήγησαν τις δημιουργικές μας επιλογές αυτά θα ήταν η επανάσταση, η απόγνωση και η ελπίδα», προσθέτει.
Έλενα Κέκκου και Βαγγέλης Μπίκος, πρόβες για τη «Χρυσή εποχή». Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Η παράσταση επιχειρεί να χαρτογραφήσει το σήμερα, μιλώντας με ειλικρίνεια για την επιθυμία μιας εποχής να αγγίξει την ευτυχία, χωρίς να αγνοεί ταυτόχρονα τη θλίψη, τη μελαγχολία και την υπαρξιακή αγωνία. Μια νέα γενιά – ελπίδα ξεπροβάλλει μέσα από τον σκηνικό και αισθητικό καμβά του έργου.
Σκηνογραφικά, το έργο αποτυπώνει τη νέα αυτή πίστη μέσω των χρυσών αντανακλάσεων, κάθετων οθονών, συνθημάτων-λέξεων και του εντυπωσιακού πολυελαίου του εικαστικού Πέτρου Τουλούδη. Στη δραματουργία συνεργάζεται η Έρι Κύργια, ενώ ο Κωνσταντίνος Ρήγος υπογράφει και το σκηνικό της παράστασης, τα κοστούμια η Daglara, τους φωτισμούς ο Χρήστος Τζιόγκας και τα βίντεο ο Βασίλης Κεχαγιάς.
Μπαλέτο ΕΛΣ. Πρόβα «Χρυσή εποχή». Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Στην παράσταση χορεύουν οι Βαγγέλης Μπίκος, Μάνες Αλμπέρντι, Γιάννης Γκάντσιος, Σταύρος Ικμπάλ, Έλενα Κέκκου, Γιάννης Μητράκης, Έλτον Ντιμρότσι, Πέτρος Νικολίδης, Μαρίτα Νικολίτσα, Ντανιέλε Πεκοράρι, Στέφανο Πιετραγκάλλα, Μάρτα Ριβέρο ντε Μιράντα, Αριάδνη Φιλιππάκη, Άννα Φράγκου, Γιώργος Χατζόπουλος και Δέσποινα Χρυσοστόμου.
«Μπαλέτο ΕΛΣ – Ο Α΄ χορευτής της ΕΛΣ, Βαγγέλης Μπίκος, στην πρόβα της «Χρυσής εποχής». Φωτογραφία: Ν. Κόκκας
Η «Χρυσή Εποχή» διατρέχει τη διαδρομή του Ρήγου από την Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης και το χοροθέατρο ΟΚΤΑΝΑ μέχρι τα μεγάλα κρατικά θέατρα, το Φεστιβάλ Αθηνών και την Εθνική Λυρική Σκηνή. Με φόντο την άνοιξη του ελληνικού χορού στα ’90s αλλά και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, το έργο συνομιλεί με τις τέχνες που αγκαλιάζουν τον χορό: τη μουσική, τον λόγο, το τραγούδι, την εικόνα.
«Ένιωσα ότι ο ρόλος μου έπρεπε να εναρμονιστεί με αυτόν τον κόσμο, χωρίς να τον μιμηθεί ή να τον αντιγράψει». Έλενα Κέκκου
Η χορεύτρια της ΕΛΣ, Έλενα Κέκκου, μάς μιλάει για το δικό της βίωμα πάνω στη σκηνή. «Η παράσταση αυτή δεν είναι μια απλή δουλειά πάνω σε ένα έργο. Είναι ένα καταστάλαγμα εμπειριών και επιλογών του Κωνσταντίνου Ρήγου από 35 χρόνια πορείας. Περιλαμβάνει προσωπική ιστορία, καλλιτεχνικές φάσεις, ανθρώπους, εικόνες και εποχές. Δεν την αντιμετώπισα σαν μια νέα δημιουργία από το μηδέν, αλλά σαν έναν ζωντανό χάρτη εμπειριών που ήδη υπήρχε», μας λέει όταν τη ρωτάμε πώς νιώθει που αποτελεί επί σκηνής κομμάτι του καλλιτεχνικού αποτυπώματος του Κωνσταντίνου Ρήγου σε βάθος 35 χρόνων.
«Ένιωσα ότι ο ρόλος μου – όσο αφαιρετικός κι αν ήταν – έπρεπε να εναρμονιστεί με αυτόν τον κόσμο, χωρίς να τον μιμηθεί ή να τον αντιγράψει. Έπρεπε να είμαι παρών/παρούσα, να συμμετέχω ουσιαστικά και να καταθέσω κάτι δικό μου, που να μπορεί να σταθεί ισότιμα δίπλα σε μια ήδη διαμορφωμένη αισθητική ταυτότητα», προσθέτει η Έλενα Κέκκου.
Έλενα Κέκκου. Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Ποιος είναι λοιπόν ο ρόλος της; Σίγουρα τίποτα το παραδοσιακό καθώς δεν υπάρχει ένας χαρακτήρας με καθορισμένη ιστορία. Το σώμα γίνεται εργαλείο μνήμης και έκφρασης: «Η παρουσία μου στη σκηνή βασίστηκε περισσότερο σε σωματική κατάσταση, διάθεση, ποιότητες και σχέσεις. Καλλιέργησα τη σύνδεση με τη θεματολογία δουλεύοντας με το σώμα ως εργαλείο μνήμης και έκφρασης, χωρίς να προσπαθώ να “παίξω” κάτι συγκεκριμένο. Ήταν περισσότερο θέμα αλήθειας στη στιγμή και διάθεσης να ακούσω τι μου ζητά το υλικό χωρίς να το ερμηνεύω με κριτήρια λογικής».
«Η δική μου προσωπική στιγμή μέσα στη Χρυσή Εποχή είναι αυτή του “νάρκισσου tikToker” που χορεύει προκλητικά μπροστά σε μια κάμερα μέχρι τελικής πτώσης». Γιώργος Χατζόπουλος
Κρατάμε και την εμπειρία του χορευτή της ΕΛΣ, Γιώργου Χατζόπουλου, που βρίσκεται να χορεύει ελεύθερος ως νάρκισσος ΤikToker. «Στη Χρυσή Εποχή του Κωνσταντίνου Ρήγου δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι ρόλοι. Ο Κωνσταντίνος θέλησε να δημιουργήσει μια συνθήκη μέσα στην οποία βρισκόμαστε σε ένα πάρτυ δίνοντας στον καθένα από εμάς προσωπικές στιγμές μέσα στο έργο», λέει ο ίδιος.
Γιώργος Χατζόπουλος. Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Στην παράσταση χορεύει μέχρι τελικής πτώσεως: «Η δική μου προσωπική στιγμή μέσα στη Χρυσή Εποχή είναι αυτή του “νάρκισσου ΤikToker” που χορεύει προκλητικά μπροστά σε μια κάμερα μέχρι τελικής πτώσης. Ως καλλιτέχνης πάντα έχω ένα δημιουργικό άγχος για το πώς θα ενσαρκώσω στη σκηνή τον χαρακτήρα που μου δίνει ο εκάστοτε χορογράφος. Προσωπικά αυτή η παραγωγή με τοποθέτησε σε μια κατάσταση χορευτικής και εκφραστικής ελευθερίας δίνοντας μου την ευκαιρία να προσεγγίσω μέσω του ρόλου και της καθοδήγησης του Κωνσταντίνου, καινούριες πτυχές του εαυτού μου που αφορούν τη σωματική και ερμηνευτική αποτύπωση του ρόλου».
Ο χορευτής Πέτρος Νικολίδης στις πρόβες του μπαλέτου ΕΛΣ για τη «Χρυσή εποχή». Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος χρησιμοποιεί τη «Χρυσή Εποχή» ως καμβά για να θέσει ερωτήματα για το κλασικό μπαλέτο, τον σύγχρονο χορό, το χοροθέατρο. Εισάγει το λεξιλόγιο του χοροθεάτρου στο Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και δημιουργεί ένα νέο έργο για το μέλλον της τέχνης του χορού, αναμειγνύοντας στιγμές της πορείας του.
Μπαλέτο ΕΛΣ. Πρόβα «Χρυσή εποχή». Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Του ζητάμε να μας πει τις καλλιτεχνικές συνεργασίες που τον καθόρισαν. Να επιλέξει στιγμές της καλλιτεχνικής του διαδρομής, γνωστές ή άγνωστες τώρα πια, δεν έχει σημασία, καθώς ζητάμε την προσωπική του έκφραση.
«Η πρεμιέρα στο Νόβι Σαντ ήταν μια από τις πιο σημαντικές στιγμές μιας και η αγωνία της νέας δημιουργίας ενώθηκε με την αποθεωτική υποδοχή του κοινού. Η γνωριμία μου και η συνεργασία μου με τον Διονύση Φωτόπουλο στα πρώτα βήματα μου και όσα έμαθα από εκείνον θεωρώ ότι διαμόρφωσαν ένα τρόπο σκέψης πάνω στο έργο και στην αξία του ως γεγονός.
O Κωνσταντίνος Ρήγος στις πρόβες της «Χρυσής εποχής». Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Παράλληλα η επαφή με το θέατρο Τέχνης για μια μεγάλη περίοδο στα πρώτα δημιουργικά μου χρόνια με δίδαξε πολλά (Λαζάνης, Κουγιουμτζής, Κατζουράκης, Μυταράς, Μαμαγκάκης, Μικρούτσικος και άλλοι) μου άνοιξαν έναν κόσμο. Για στιγμές θα σας πω εικόνες που μείναν μέσα μου από περιοδείες με παραστάσεις σε διαφορετικά μέρη του κόσμου, εκεί που οι συνθήκες δημιουργούν μια ουσιαστική σύνδεση ανάμεσα στους ανθρώπους. Και φυσικά η συνεργασία μου με την Έλενα Τοπαλίδου», λέει ο Κωνσταντίνος Ρήγος.
Και πώς ήταν η εμπειρία της παγκόσμιας πρεμιέρας της «Χρυσής εποχής» στο Εθνικό Θέατρο της Σερβίας, για τους χορευτές; «Αυτό που θυμάμαι πιο έντονα είναι η αντίδραση του κοινού στο τέλος. Με το που τελείωσε η παράσταση, σηκώθηκαν όλοι όρθιοι.
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος με τους χορευτές στην προετοιμασία της πρόβας. Φωτογραφία: Νίκος Κόκκας
Ήταν μια αυθόρμητη και πολύ δυνατή στιγμή, που μας έκανε να νιώσουμε ότι το έργο είχε πραγματικά επικοινωνήσει μαζί τους», απαντάει η Έλενα Κέκκου δίνοντας έμφαση στο πώς η δύναμη της εικόνας, της σωματικότητας, του ρυθμού δείχνει την ικανότητα της παράστασης να λειτουργεί αυτόνομα, ανοιχτή στην ερμηνεία που κάθε κοινό της δίνει με βάση το δικό του πολιτισμικό και συναισθηματικό υπόβαθρο.
«Προσωπικά, με κάνει πιο ενθουσιώδη να επικοινωνώ μέσω της τέχνης μου με κοινό άλλης κουλτούρας, νοοτροπίας, ήθη, έθιμα γιατί λαμβάνεις ποικίλες αντιδράσεις. Αυτό που θα θυμάμαι πιο έντονα εκείνη τη βραδιά της πρεμιέρας είναι ότι το κοινό μας χειροκροτούσε όρθιο με πολλή θέρμη», καταλήγει ο Γιώργος Χατζόπουλος.
INFO Μπαλέτο ΕΛΣ • Νέα παραγωγή «Χρυσή εποχή» του Κωνσταντίνου Ρήγου, συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου. Παραστάσεις: 9, 10, 14, 16, 17 Μαΐου 2025. Ώρα έναρξης: 19.30. Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Αγοράστε εισιτήρια για όλες τις κορυφαίες εκδηλώσεις στο inTickets.gr.
