Άλλη μια δύσκολη νύχτα περιμένει τους κατοίκους της Σαντορίνης και της Αμοργού, μετά τις αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις που πλήττουν τα νησιά των Κυκλάδων τα τελευταία 24ωρα.

Ο κρατικός μηχανισμός βρίσκεται σε ετοιμότητα, ενώ έχει ενεργοποιηθεί και το 112.

Αν και οι σεισμολόγοι εμφανίζονται καθησυχαστικοί, οι κάτοικοι εγκαταλείπουν κατά χιλιάδες τα νησιά υπό των φόβο μεγαλύτερων σεισμών.

Μάλιστα, ακτοπλοϊκές και αεροπορικές γραμμές προγραμμάτισαν έκτακτα δρομολόγια, μετά την εξάντληση των εισιτηρίων, για τη διευκόλυνση απομάκρυνσης κατοίκων και επισκεπτών.

Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στο νησί είναι το γεγονός ότι σήμερα από την Σαντορίνη στην Αθήνα έφτασαν περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι.

Τι αποφασίστηκε στη συνεδρίαση

Ολοκληρώθηκε η κοινή συνεδρίαση των δύο Επιτροπών (της Μόνιμης Eπιστημονικής Eπιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ), λόγω της αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού.

Όπως αποφασίστηκε κλειστά θα παραμείνουν τα σχολεία έως και την Παρασκευή 07/02/2025 σε Θήρα, Ανάφη, Ίο και Αμοργό, ενώ διαπιστώθηκε ότι η σεισμική ακολουθία στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού, είναι ιδιαίτερα αυξημένη με 200 σεισμούς από την 1η Φεβρουαρίου με μέγεθος άνω του 3.0 (και με μέγιστο καταγεγραμμένο μέγεθος 4.9).

Ειδικότερα, μετά την ενδελεχή εξέταση όλων των μέχρι τώρα δεδομένων, διατυπώθηκε ομόφωνα από όλα τα μέλη των Επιτροπών ότι:

1. Η σεισμική δραστηριότητα εντός της καλδέρας παραμένει στα ίδια χαμηλά επίπεδα με τις προηγούμενες μέρες.

2. Η σεισμική ακολουθία στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού, είναι ιδιαίτερα αυξημένη με 200 σεισμούς από την 1η Φεβρουαρίου με μέγεθος άνω του 3.0 (και με μέγιστο καταγεγραμμένο μέγεθος 4.9).

3. Η τρέχουσα σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της νήσου Ανύδρου οφείλεται σε υποθαλάσσια ρήγματα με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ και δεν σχετίζεται με ηφαιστειακή δραστηριότητα.

4. Οι Επιτροπές προτείνουν τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:

α. Τα σχολεία να παραμείνουν κλειστά έως και την Παρασκευή 07/02/2025 σε Θήρα, Ανάφη, Ίο και Αμοργό.

β. Οι πολίτες θα πρέπει:

  • να αποφεύγουν τις μεγάλες συναθροίσεις εντός κτιρίων.
  • να αποφεύγουν την προσέγγιση σε εγκαταλελειμμένα κτίρια.
  • να αποφεύγουν την πρόσβαση και παραμονή στα λιμάνια Αμμουδίου, Αρμένης, Κόρφου και Παλαιού Λιμένα Φηρών.
  • να προχωρήσουν σε άρση επικίνδυνων στοιχείων μη δομικής τρωτότητας στα κτίριά τους (βαριά επικρεμάμενα αντικείμενα, ψευδοροφές κλπ) και στο άδειασμα των υδάτων στις κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες).
  • να επιλέγουν ασφαλείς διαδρομές κατά τη μετακίνησή τους μέσα στον αστικό ιστό και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στα σημεία που υπάρχουν έντονες μορφολογικές κλίσεις και είναι πιθανόν να εκδηλωθούν κατολισθητικά φαινόμενα.
  • να υπάρχει άμεση απομάκρυνση από τις παράκτιες περιοχές, σε περίπτωση ισχυρής σεισμικής δόνησης.

Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ,  Καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας συγκάλεσε εκ νέου σήμερα το μεσημέρι κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών (της Μόνιμης Eπιστημονικής Eπιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ). Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, παρουσία του υπουργού Βασίλη Κικίλια, του υφυπουργού Ευάγγελου Τουρνά, του ΓΓ. Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Παπαγεωργίου, καθώς και εκπροσώπων της ηγεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος.

Οι Επιτροπές θα συνεδριάσουν εκ νέου την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου στις 08:00.

Τι λένε οι σεισμολόγοι

«Όλα τα ενδεχόμενα είναι πλέον ανοιχτά και προς τα πάνω και προς τα κάτω. Η ακολουθία η σεισμική έχει όλα τα χαρακτηριστικά των προσεισμών. Αύξηση του πλήθους των σεισμών, αύξηση του μεγέθους και σταδιακή μετατόπιση των επικέντρων», είπε ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος.

«Αυτή η ζώνη έχει δυνατότητα να μας δώσει και μέγεθος κοντά στο 6. Βλέποντας τη σεισμικότητα να αυξάνεται, από χρόνο σε χρόνο και είμαστε νωρίς ακόμα, και έχοντας κι ένα μέγεθος 5 σήμερα είμαστε περισσότερο προβληματισμένοι», είπε ο Νίκος Μέλης, διευθυντής ερευνών Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και σεισμολόγος.

Το ρήγμα που έχει ενεργοποιηθεί βρίσκεται περίπου 30χλμ ΒΑ της Σαντορίνης και καλύπτει μια ζώνη περίπου 25-30χλμ.

«Όταν υπάρχει μια τέτοια σεισμική διέγερση, μπορεί να γίνουν σεισμοί και 5 και λίγο μεγαλύτεροι. Αυτό που πρέπει να απασχολεί όλους μας είναι η μικρή πιθανότητα που υπάρχει είναι να γίνει ένας μεγαλύτερος σεισμός εκεί και να υπάρχει πρόβλημα και στα γύρω νησιά», είπε ο Βασίλης Καρακώστας, καθηγητής σεισμολογίας ΑΠΘ.

Οι επιστήμονες βρίσκονται σε επιφυλακή όχι μόνο για τη Σαντορίνη, αλλά και για Αμοργό, Ανάφη και Ίο.

«Υπάρχει αυτή τη στιγμή μια αύξηση των σεισμικών δονήσεων και ως προς τα μεγέθη. Ειδικά σήμερα τις πρωινές ώρες, από τις 9.00 μέχρι τις 10.00 δε σταμάτησε αυτός ο θόρυβος, θα έλεγα ανά δίλεπτο, τρίλεπτο, τετράλεπτο είχαμε σεισμική δόνηση. Υπάρχει μια ανησυχία, είναι γεγονός ότι υπάρχει προβληματισμός. Σε επιφυλακή είμαστε, ψύχραιμοι είμαστε», είπε ο Ιάκωβος Ρούσσος, δήμαρχος Ανάφης.

Η αντοχή των κτιρίων

Σε περίπτωση μεγαλύτερου σεισμού, ωστόσο, βασικό ζητούμενο είναι η αντοχή των κτηρίων, ιδίως στη Σαντορίνη, λόγω και της ιδιομορφίας του εδάφους.

Παρότι μετά το μεγάλο σεισμό του 1956 δημιουργήθηκαν αντισεισμικές κατασκευές, τα τελευταία χρόνια υπήρξαν επεμβάσεις χωρίς ιδιαίτερες προβλέψεις προστασίας.

«Όποιος έχει πάει στην Σαντορίνη βλέπει κατασκευές που είναι φτιαγμένες πάνω στο «φρύδι». Θεωρώ ότι αυτό δημιουργεί μια σημαντική επικινδυνότητα λόγω του εδάφους πάνω στο οποίο είναι θεμελιωμένα. Το βάθος, αν είναι μικρό είναι πολύ, επικίνδυνο», είπε ο Παναγιώτης Καρύδης, καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών.

Μία από τις οδηγίες που έχουν εκδώσει οι αρμόδιες αρχές, είναι ότι οι πισίνες στα σπίτια και στα ξενοδοχεία στην Σαντορίνη να αδειάσουν γιατί το νερό προκαλεί ταλαντώσεις που επιβαρύνουν τα κτίρια.

«Συνήθως οι πισίνες δεν έχουν την ίδια θεμελίωση όπως έχουν τα σπίτια οπότε πολύ εύκολα μπορεί να φύγει μια πισίνα μαζί με το νερό, μπορεί να παρασύρει κι άλλα σπίτια κι άλλες κατασκευές», είπε ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών.